19 mei, Appelscha: workshop over anarchisme en prefiguratieve politiek

Elk jaar vinden in Appelscha de anarchistische Pinksterlanddagen plaats. In 2012 hield Doorbraak daar een workshop over toenemende bestaansonzekerheid en precariteit. In 2011 stelden we het thema bouwen aan lokale groepen aan de orde. En in 2010 bespraken we Geert Wilders en de PVV. Dit jaar houdt Doorbraak-activist Mathijs van de Sande een workshop over anarchisme en prefiguratieve politiek.

Workshop “Anarchisme en prefiguratieve politiek”
Zondag 19 mei, 12:30 tot 13:45 uur
Pinksterlanddagen
Vrijdag 17 t/m maandag 20 mei
Kampeerterrein “Tot vrijheidsbezinning”
Aekingaweg 1-a, Appelscha

Uit de introductie van de workshop “Anarchisme en prefiguratieve politiek”: “Talloze boeken zijn er inmiddels geschreven over wat het anarchisme onderscheidt van andere politieke en politiek-filosofische bewegingen of stromingen. Veel van die studies zijn historisch of concentreren zich op het doel van anarchistische denkers en doeners. Tijdens deze filosofieworkshop proberen we het onderscheid elders te leggen. Wat anarchisme onderscheidt, is een radicaal ander begrip van politiek handelen: dat van ‘prefiguratie’ of ‘prefiguratieve politiek’.

Het begrip ‘prefiguratie’ mag op het eerste gezicht vrij abstract aandoen, maar in principe is het iets waar veel anarchistisch geïnspireerde activisten in de praktijk erg bekend mee zijn. ‘Prefiguratie’ (of ‘voorafschaduwing’) wordt niet zelden in één adem genoemd met ‘directe actie’: wanneer men pre-figureert probeert men, zoals het woord suggereert, een toekomstig doel of ideaal in het hier en nu te realiseren. Dat betekent niet alleen dat er strikt genomen geen verschil meer kan worden gemaakt tussen het voeren van strijd enerzijds en het creëren van alternatieven anderzijds. Het betekent ook dat de verhouding tussen politieke doelen en middelen in vraag wordt gesteld. In prefiguratieve actie worden doel en middel met andere woorden aan elkaar ‘gespiegeld’.

Deze workshop gaat over de geschiedenis en rol van het concept ‘prefiguratie’ in anarchistische filosofie. Beginnend bij het vroege filosofische werk van Mikhael Bakoenin, begeven wij ons sprongsgewijs naar het hedendaagse anarchisme (en aanverwanten, zoals Antonio Negri’s autonoom marxisme). Op welke manier getuigt ‘prefiguratie’ van een radicaal ander begrip van politiek handelen? Wat is het belang van dit begrip – niet alleen voor anarchistische bewegingen per se, maar ook bijvoorbeeld voor bredere recente protestbewegingen als de Indignados of Occupy? En op welke manier kan dit begrip ons van dienst zijn bij het verdedigen van die bewegingen tegen hun critici? En tot slot: is ‘prefiguratie’ alleen van toepassing op anarchistische bewegingen, of vertelt het ons meer in het algemeen iets over politiek handelen?”

Harry Westerink