Veel klachten over Zwarte Piet-racisme

Geplaatst op door

In de VS is de blackface-traditie gelukkig al afgeschaft.
De invloed van de langzaam maar zeker opkomende beweging tegen de racistische karikatuur Zwarte Piet is te merken aan de toename van het aantal klachten over discriminatie bij het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam (MDRA). Volgens het MDRA-jaarverslag over 2011 is de sterke stijging van het totaal aantal meldingen – van 996 naar 1107 – vooral het gevolg van het groeiende protest tegen Zwarte Piet en tegen het gebruik van het woord “neger” bij het verkopen van producten, zoals “negerschmink” en “negerpruiken”.

Het MDRA is actief in Aalsmeer, Amstelveen, Amsterdam, Diemen, Ouder-Amstel en Uithoorn. MDRA-directeur Jessica Silversmith laat weten dat het meldpunt in 2011 zo’n 125 klachten heeft ontvangen over Zwarte Piet en het gebruik van het woord “neger”. Veel klagers hebben er bezwaar tegen dat de witte baas Sinterklaas en zijn zwarte knechten elk jaar weer officieel door de burgemeester worden ontvangen.

Schmink

Naar aanleiding van de klachten, die onder meer afkomstig waren van diverse Surinaamse en Antilliaanse organisaties, heeft het MDRA contact opgenomen met de gemeente Amsterdam en voorgesteld om het uiterlijk van Zwarte Piet aan te passen. Ook heeft het meldpunt aan de producenten van “negerschmink” en “negerpruiken” gevraagd om de naam van het product te veranderen. Het bedrijf achter de schmink heeft daar inmiddels aan voldaan, maar de onderneming achter de pruiken heeft nooit meer iets van zich laten horen.

Volgens Silversmith ervaren veel klagers de karikatuur Zwarte Piet als een persoonlijke belediging. Met hun klacht hebben ze actief stelling genomen tegen de stereotypering van dommige en kinderlijke zwarten met dikke lippen en kroeshaar. Ze hebben anderen in hun omgeving verzocht om ook hun stem te verheffen. Dat verklaart het grote aantal meldingen. Sommige klagers pleiten er nadrukkelijk voor om in het herdenkingsjaar 2013, wanneer het 150 jaar geleden is dat de slavernij werd afgeschaft, eindelijk eens te breken met die koloniale en racistische beeldvorming.

Arrestatie

Op juridisch gebied kan het meldpunt niets beginnen met de klachten, aldus Silversmith. Dat komt omdat in de wetgeving en in de rechtspraak racisme nauwelijks meer als een misdaad wordt beschouwd, behandeld en veroordeeld. De strijd tegen Zwarte Piet moet dus maatschappelijk worden gevoerd. Sinds vorig jaar heeft de beweging tegen Zwarte Piet een flinke impuls gekregen door de inzet van Quinsy Gario en Kno’ledge Cesare, bekend geworden met de T-shirtactie “Zwarte Piet is racisme”. Hun arrestatie tijdens de intocht van Sint en Piet op 12 november 2011 in Dordrecht toont aan dat het uiten van de mening dat Zwarte Piet een racistisch figuur is, kan rekenen op stevige repressie van de staat en flink wat agressie op straat. Maar het grote aantal klachten over Zwarte Piet laat zien dat de beweging tegen die karikatuur in opmars is.

Harry Westerink