SP-chaingang protesteert tegen dwangarbeid in Friesland
De SP organiseerde deze maand in Friesland twee acties tegen het dwangarbeidproject van Pastiel. Op 23 mei trokken mensen in een chaingang door Drachten, op weg naar het gemeentehuis waar over dwangarbeid in de nieuwe WWB-verordening werd gesproken. En vier dagen later werd staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken er ook met protest geconfronteerd.
De activisten, tewerkgestelde ‘werklozen’ bij WSW-bedrijven en SP-ers, trokken op 23 mei veel bekijks en kregen goede reacties vanuit het publiek. De omstanders werden “geïnformeerd over de huidige reïntegratiepraktijken waarbij uitkeringsgerechtigden gedwongen worden te werken onder het minimumloon zonder perspectief op een echte baan”, aldus de SP. Smallingerland is, vooruitlopend op de nieuwe Participatiewet, alvast met deze aanpak begonnen. Het werk bestaat vaak uit productiewerk voor klanten van de sociale werkplaats. Op die manier worden werkplaatsen voor arbeidsgehandicapten verdrongen, en krijgen werkgevers voor een luttel bedrag arbeidskrachten die de plek van hun vaste werknemers kunnen overnemen.
Op 27 mei werd ook Klijnsma geconfronteerd met het protest van de SP Súdwest Fryslân. “Klijnsma kwam op werkbezoek bij banketbakkerij Van de Leur in Bolsward. Dit is een van de bedrijven die deelnemen aan tewerkstellingsproject Pastiel”, zegt de SP over de actie, die geslaagd kan worden genoemd. “De staatssecretaris kón ons simpelweg niet over het hoofd zien. Nog maar amper uit de auto vond ze de chaingang op haar pad. Ze stond ons te woord en heeft het zwartboek “Tewerkgestelden aan het woord” in ontvangst genomen.”
Op 4 april ging de SP overigens ook al de straat op met een chaingang, toen in Sneek. Daarbij werden 400 flyers uitgedeeld met de tekst: “Wanted: eerlijk werk voor eerlijk loon”.
Chaingang
Om dwangarbeid uit te beelden gebruikte de partij dus de symboliek van de zogenaamde chaingang, bekend van Amerikaanse films waarin boeven aan elkaar geketend moeten werken op het land of langs de weg. En van de strips van Lucky Luke, waarbij de befaamde boeven De Daltons steevast geketend werken in een steengroeve. De symboliek van de chaingang maakt toeschouwers meteen duidelijk hoe de dwangarbeiders zich voelen. Maar daarmee wordt mogelijk ook meteen een beeld ingeprent van het machteloze slachtoffer van het beleid. Het is kennelijk een voor de hand liggende symboliek, want dat gevangenenbeeld is al meer dan eens gebruikt. Zo ook bij het eerste straatprotest van Doorbraak tegen dwangarbeid, op 7 november 2011. Daarbij liepen er ook ‘werklozen’ rond in een overall, met een zware bal aan de voet. Bij de evaluatie van die actie werd besloten om bij volgende gelegenheden niet langer zo de onderdrukking in beelden te reproduceren, maar om juist te proberen het verzet te symboliseren en uit te beelden. Bij de Leidse acties tegen dwangarbeid wordt er daarom sindsdien regelmatig aan ballen gooien gedaan, tegen portretfoto’s van beleidsmakers en -uitvoerders van het dwangarbeidregime. Ook gaat er altijd een wc-pot mee, onder het motto “schijt aan dwangarbeid”. Dat geeft altijd hilariteit en heeft iets rebels, iets waar dwangarbeiders juist moed uit putten, zo blijkt uit reacties.
Maar misschien is het ook wel een verschil of je bij de dwangarbeidplekken zelf protesteert en je dwangarbeiders sterker wilt maken, of dat je een argeloos winkelend publiek bekend wilt maken met dwangarbeid. Iets waar de meeste omstanders wellicht voor het eerst mee worden geconfronteerd.
De SP-acties in Friesland dragen intussen wel bij aan het bekend maken van het afkeurenswaardige fenomeen dwangarbeid. En dat is nodig, want het moet heel duidelijk worden dat dwangarbeid bestreden moet worden en niet in lokale WWB-verordeningen moet worden opgenomen onder sprookjeswoorden als bijvoorbeeld “tegenprestatie”, “leerwerkstage” of “arbeidsvaardigheden opdoen”.
Jeroen Breekveldt
Wat je het beste kunt doen om je situatie zo aangenaam mogelijk te maken in de bijstand, is, zelf heel veel vrijwilligerswerk opzoeken dat je ook echt leuk vindt. Mijn dagbesteding barst van het volledig vrijwillige vrijwilligerswerk, ik heb daardoor geen last van de gemeente. Ik kies helemaal zelf uit wat ik leuk vind.
Met vriendelijke groet,
Aafke Klopman.
Dag Aafke,
Gelukkig voor jou kun je helemaal zelf uitkiezen wat je als vrijwilligerswerk doet. Maar er zijn allerlei mensen in diverse gemeenten die vrijwilligerswerk deden maar nu dwangarbeid moeten doen omdat ze anders hun inkomen (gedeeltelijk) verliezen. Zie bijvoorbeeld Vivian in Deventer http://www.doorbraak.eu/?p=12686, Belle van Zon in Vlissingen http://www.doorbraak.eu/?p=12501, een meneer uit Maassluis http://www.doorbraak.eu/?p=14677 In de eerste alinea`s zie je telkens dat ze vrijwilligerswerk deden, maar dat moesten opgeven om dwangarbeid te gaan doen. En bij Doorbraak krijgen we nog meer voorbeelden dat mensen moeten dwangarbeiden in plaats van hun vrijwilligerswerk.
Toch is het wel goed om je vrijwilligerswerk naar voren te brengen bij de gemeente. Zeker als de gemeente je als ’tegenprestatie’ dwangarbeid of zinloze trajecten wil laten doen, kun je met verve je vrijwilligerswerk als alternatief voorstellen. Maar helaas is succes (nog) niet verzekerd.
Bij caparis heb dwangarbeid geweigerd resultaat. De zelfde dag geen uitkering meer.
Caparis Smallingerland. Nu teren op ouders hun geld. Terwijl ik wel gratis werk wil doen als het maar op mijn cv past
In de Nederlandse Grondwet staat dat dwangarbeid niet toegestaan is.
“Wat je het beste kunt doen om je situatie zo aangenaam mogelijk te maken in de bijstand, is, zelf heel veel vrijwilligerswerk opzoeken dat je ook echt leuk vindt. Mijn dagbesteding barst van het volledig vrijwillige vrijwilligerswerk, ik heb daardoor geen last van de gemeente. Ik kies helemaal zelf uit wat ik leuk vind.
Met vriendelijke groet,
Aafke Klopman.”
Allemaal best leuk en aardig, de keerzijde is dat je op die manier wel het systeem van dwangarbeid en verdringing in stand houdt. Precies wat Klijnsma c.s. willen.