Baanlozen worden door het bijstandsbeleid massaal ziek gemaakt
Al decennialang heerst er een chronische massawerkloosheid, waarvoor de politiek geen oplossing heeft. De overheid zet baanlozen onder druk, terwijl ze door de rest van de samenleving met de nek worden aangekeken, wat op zichzelf al ziekmakend is. De baanlozen komen bij het UWV en vooral bij de gemeentelijke sociale diensten op grond van de nieuwe Participatiewet terecht in een soort sociaal panopticum. Dat houdt in dat door middel van een ingewikkeld stelsel van regels en een uitgebreide uitkeringsbureaucratie baanlozen worden gecontroleerd op van alles en nog wat, via onverwachte huisbezoeken, het inleveren van privégegevens, enzovoorts. Wanneer een bijstandsgerechtigde eventueel wat kosten van levensonderhoud bespaart, dan gaat zijn uitkering omlaag. Verdient hij wat bij, dan wordt dat ingehouden op zijn uitkering. Op Facebook en ook elders klagen bijstandsgerechtigden al lang hun nood over dit onrechtvaardige systeem, dat steeds verder wordt uitgebreid. Daarnaast wordt een deel van de baanlozen onder druk gezet met trajecten waarbij ze voor hun uitkering onbetaald moeten gaan werken, zonder uitzicht op een betaalde baan. Deze repressieve aanpak is bedoeld om baanlozen en degenen die nog wel een baan hebben te disciplineren, zodat ze zich gedwongen zien om elk rotbaantje te aanvaarden of te behouden, hoe beroerd de arbeidsomstandigheden ook zijn en hoe laag het loon ook is. Maar baanlozen leveren ook strijd. De beweging tegen dwangarbeid, die sinds een aantal jaar van de grond is gekomen, vormt een uiting van toenemend protest tegen dat verplicht onbetaald werken.
Schemergebied
Als jurist en arts is Faas deskundig op het gebied van de twee routes die naast collectieve strijd voor baanlozen openstaan om te proberen aan het sociaal panopticum te ontsnappen: juridisering en medicalisering van in wezen politieke problemen. Via juridische procedures kunnen baanlozen proberen om voor zichzelf enige bewegingsvrijheid te creëren, ook al omdat de uitkeringsbureaucratie veel fouten maakt en ondanks of misschien juist dankzij het woud aan regels het onderhandelingsproces tussen de klantmanager en de baanloze een vaag schemergebied is. In zo’n individuele situatie is het vaak onduidelijk op wat voor rechten de baanloze een beroep zou kunnen doen en hoe sterk zijn positie zou kunnen zijn in een rechtszaak. En via de weg van de medicalisering hopen baanlozen te kunnen ontsnappen aan de dwang en drang die op hen wordt uitgeoefend. Als ze ziek en arbeidsongeschikt worden verklaard, dan kunnen ze niet of minder worden gedwongen tot verplicht onbetaald werken.
Maar is het niet beter om een totaal andere richting in te slaan, bijvoorbeeld met basisinkomenachtige regelingen waarbij de vrijheid, de zelfbeschikking en de rechten van baanlozen worden vergroot? En met regelingen waarbij er meer wordt geluisterd naar de eigen voorstellen van baanlozen om werk te gaan doen? En is het niet beter om baanlozen vrij te stellen van de sollicitatieplicht? Er kan worden tegengeworpen dat dan vele duizenden baanlozen tot in lengte van dagen geen betaald werk zullen hebben en hun inkomen toch ook zal moeten worden gefinancierd. “We moeten hen niet in de steek laten”, roepen beleidsmakers en andere voorstanders van het huidige uitkeringssysteem. Faas brengt daar tegenin dat nu in feite precies hetzelfde gebeurt, via de medische weg namelijk. Voorstellen die een andere richting inslaan dan wat de beleidsmakers voor ogen staat, vormen vanzelfsprekend geen definitieve oplossing voor de massawerkloosheid. Daarvoor zijn andere en veel fundamentelere maatregelen nodig, zoals het drastisch herverdelen van betaalde arbeid, het scheppen van nieuwe vormen van betaalde arbeid en het omschakelen naar een heel andere visie op betaalde en onbetaalde arbeid.
Pacificeringsstrategie
Zal wat Faas aan de orde stelt, leiden tot een kentering? Ik ben somber. Ik denk dat de rechtse partijen zijn argumenten alleen zullen gebruiken om de arbeidsongeschiktheidsregelingen af te breken en het sociaal panopticum te verscherpen. De ideologische rechtvaardigingen om sociale voorzieningen nog verder de grond in te boren en de repressie tegen baanlozen nog meer op te voeren, dreigen ons de komende tijd weer eens om de oren te vliegen. Het debat dat Faas oproept, kan leiden tot nieuwe confrontaties tussen politiek links en rechts. Tot nu toe zijn de medicalisering en juridisering als mogelijke ontsnappingsroute nog niet echt afgesloten. Dat komt naar mijn mening ook omdat de overheid die routes nog steeds wenst te gebruiken als onderdeel van een pacificeringsstrategie die gezamenlijke opstand van onderop de kop wil indrukken door problemen van baanlozen zoveel mogelijk te individualiseren. Die strategie heeft vrij effectief gewerkt. De arbeidsongeschiktheidsregelingen zijn beperkt aangepakt en breed verzet tegen het kabinetsbeleid op het gebied van sociale zekerheid is uitgebleven. Wanneer gedeeltelijke en tijdelijke ontsnappingswegen steeds meer worden afgesloten, kan dat anders worden. Wat betreft de route van de juridisering, is het in elk geval duidelijk dat de overheid die weg alweer moeilijker begaanbaar heeft gemaakt door flink te bezuinigen op de rechtshulp. Daardoor is het voor baanlozen en andere armen heel wat lastiger gemaakt om goede juridische bijstand te krijgen en zo hun rechten op te eisen. Dat maakt collectief verzet van onderop des te noodzakelijker.
Piet van der Lende
Wat Faas in wezen beweert is dat de neoliberale politiek geen enkele oplossing kent voor de werkloosheid die als gevolg van dezelfde politiek metertijd ontstaat en derhalve worden alternatieve wegen gezocht om de last van de chronisch werkloosheid – in dit geval richting medicalisering ervan.
Er is een simpel bewijs uit het ongerijmde voor: als werkloosheid het gevolg is van psychische ziekte, dan is de halve jeugd van Spanje gestoord. Het lijkt me dus eerder, dat je de maatschappij op de divan moet leggen dan de mensen. Sommige aandoeningen, zoals psychopathie zijn zelfs een pré op de arbeidsmarkt.
De werkloosheid is vooral een gevolg van het feit dat de laagste lonen te hoog zijn in verhouding tot de arbeidsproductiviteit. Anders gezegd: sommige mensen kosten nu hun baas als ze werken meer dan hun arbeidsprestatie oplevert. En daarmee zitten ze gevangen in een uitkering.
Precies, en nu zullen sommigen zeggen dat dan de lonen omlaag moeten. Maar wat mij betreft schaffen we die hele ‘arbeidsmarkt’ af, samen met het kapitalisme. Moet je je voorstellen: een wereld zonder bazen!
Jos, er zot wat in, zij het dat degenen, die dat zeggen nooit vinden, dat hun eigen loon te hoog is in verhouding tot hun arbeidsproductiviteit. Het is natuurlijk de definitie van arbeidsproductiviteit van de elite.
Het probleem ligt niet bij de mensen die in een soms uitzichtloze situatie te recht komen, maar in het systeem dat uitgevoerd wordt en ieder hier zijn eigen draai aan geeft. Als Randstad in een bijna gelijke situatie, wel weet te werken met re-integratie trajecten om mensen zo goed ogelijk te ondersteunen en aan een maatschappelijke betrekking te helpen, ook voor minder validen en levert ook voor Randstad enig genoegen op, bedrijfsmatig. Moeten we dan niet eens kijken hoe het komt dat er dan zo veel mensen bij het UWV en via de overheid niet aan de slag kunnen in de zelfde maatschappelijke samenleving? Misschien omdat de overheidskwaliteit van opleiding en leidinggeven in de zin van aansturende hulp voor zo’groep totaal afwezig is. Zou het ook onkunde kunnen zijn in zo’n geval. Waar we van andere zien dat er wel de mogelijkheid is om te benutten en gestelde doelstellingen te behalen, falen hun eigen mensen dit goed uit te voeren met de wet en regelgeving. Dat valt met de aansturing van de groep mensen die hier in terecht zijn gekomen ook niet mee als men het overzicht en de menselijkheid kwijt is. Als burgers dan niet op het zelfde niveau zullen blijven staan maar in alle statussen achteruit gaat in maatschappelijke zin, dan moet je eens gaan denken dat de uitwerking, en dus de OORZAAK blijft, maar nooit verholpen wordt. Die problemen oplossen is geen punt daar is een oplossing voor, maar voor de oorzaak nog helaas niet, anders waren de cijfers wel anders geweest. Je kan/mag aannemen dat Randstad niet door de overheid enig subsidie heeft gekregen en is er een is van zelf-support.
‘Tot nu toe zijn de medicalisering en juridisering als mogelijke ontsnappingsroute nog niet echt afgesloten’ zo lees ik in het artikel. Echter verneem ik- en zie ik steeds vaker om mij heen, dat toch vaak niet echt strookt met wat er daadwerkelijk in de maatschappij aan de hand is.
De realiteit is echter vaak dat mensen aan de onderkant van de samenleving zoals de; werkende armen, dwangarbeiders, uitkeringsgerechtigden en legio meer in sociaal-financiele benarde of schuldsituatie, juist die verplichte torenhoge eigen drempel bijdrages van hun ziektekostenverzekering of de kosten van ziekteverzekering al tijden niet meer kunnen ophoesten zodat zij ergo, ook al tijden niet meer naar dokter, specialist, behandeling, therapie, of apotheek kunnen of helemaal niet meer gaan.
Bij medische controle en keuring en vooral die mbt tot arbeidsgeschiktheid gelden deze bezoeken aan bv specialist, behandelingen, therapie en medicijnengebruik meestal als “maat en doorslaggevend”
Bij keuring of controle wordt als de medische drempel voor behandeling te hoog ligt en men niet kan betalen al snel de conclussie getrokken dat de persoon in kwestie; geen of verouderde medische achtergrond- en reeds achterhaalde medische status heeft, en er slechts een verouderende diagnose is en wordt vervolgens geheel of grotendeels goedgekeurd, anderzijds krijgt de persoon in kwestie afhankelijk van de keuringscontrole deskundige of keuringsarts al snel het predikaat: “onbereidwillig” mbt medische hulp en mogelijkheden, om weer snel aan de slag te gaan in de schoenen geschoven. Dit juridisch aanvechten wordt steeds moeilijker gemaakt door Den Haag met ook hier het voornemen drempels te gaan verhogen.
“Werkloosheid is op zichzelf een ziekmakende factor” en “en wie langdurig werkloos is, gaat zich slecht voelen.” Aldus Faas en stelt als ik het goed begrijp hier dus idd vast dat mensen massaal ziek van worden van het systeem echter zonder daar verder enige kritische kanttekeninge behalve aldus Faas dat men weer mee moet in het systeem dat vast dreigt te lopen als men niet massaal weer in datzelfde ziekmakende systeem mee gaat doen……..En ja Faas gaat verder vervolgt: ‘We moeten het ziektebegrip afbakenen, anders komen veel te veel mensen in een arbeidsongeschiktheidsuitkering terecht.”
Helaas beste baas keuringsartsen Faas realiseert zich of wil net als politiek Den Haag kennelijk maar niet begrijpen dat men met deze opvattingen niet alleen het paard alleen van voor naar achter de wagen maar ook rechtsonder aan het spannen is en er uiteindelijk maar diagonaal op vastbindt……
En zou daarom tegen Faas en Den Haag willen zeggen dat wij deze discussie alleen kunnen voeren als men de mens, samenleving, het systeem en de interactie daartussen sowieso eerst eens zullen moeten gaan erkennen want uitsluitend deze hele discussie op economische grondslag voeren maakt dat in feite tot een non-issue en maakt de huidige en toekomstige arbeidsongeschikte tot sociaal en politieke speelbal met steeds meer plichten versus en steeds minder wordende burgerrechten met jawel de al eerdergenoemde almaar hoger wordende juridische drempels dit aan te vechten.
Ik geef het openlijk toe. Ja ik ook maak gebruik van beide “ontsnappingsroutes” de juridische weg en de medische weg. Met plezier doe ik dit niet. Integendeel zelfs want het medische traject levert mij alleen maar stigmatisering op. Echter had ik dit niet gedaan dan had ik nu al jarenlang in de dwangarbeid gezeten.
Ik had een uitkering 4 maanden lang..ik kwam aan het werk via de randstad als productiemedewerker ik heb dat werk 3,5 weken volgehouden 36u/pw kwamen ze toch tot de conclusie dat ik te langzaam was en de productie niet kon bijhouden detacheringsovereenkomst stopgezet door Randstad
Ik moest een paar dagen later op gesprek bij me klantmanager en nog iemand van het werkgeversteam met voornaamste reden om mijn uitkering weer terug te krijgen maar ze waren vooral benieuwd naar waarom ik dat werk niet aankon en wouden veel van me prive weten over me thuissituatie en financieel toen kreeg ik de dag erna een mail van mijn klantmanager dat ze mij hadden ingepland voor een psychodiagnostischgesprek bij Ausems&kerkvliet dit zou 4 uur duren ook moest ik een afspraak maken met me huisarts en me problemen vertellen terwijl ik weinig mankeer en aleen maar van hun depressief wordt :3 het enige positieve wat er in stond is dat ik me gewerkte uren moest doorgeven maar ik had sterk had gevoel of dat ze me compleet aan het afzeiken waren tijdens dat gesprek en mijn argumentatie werdt steeds door hun als een vraagstuk gezien waar zij het beste op konden reageren ik werdt dus eigenlijk monddood gemaakt werdt me nog even medegedeeld aan het einde van het gesprek dat me uitkering gewoon betaald werdt mits ik aan hun eisen voldeed
Mvgr Erik
Hallo Erik, dat is de bekende immunisatietechniek: kop, ik win, munt, jij verliest. Gewoon ‘benoemen’ (zoals al die hotemetoten dat tegenwoordig uitdrukken), dat je ze doorhebt en vervolgens aanbieden, dat je serieus je bevindingen wil beargumenteren, zoals de Westerse beschaving dat al duizenden jaren doet of dat ze volharden in hun nieuwlichterij en dat je er dan niet meer op in gaat.
Als je werk moet zoeken en je weet zelf niet wat voor werk je hebt geen opleiding niks.Maar je word gekort als je niks doet..En je moet vrijwilligerswje word van zelf werk zoeken ,maar je vind maar weinig leuk om te doen!!schiet dat allemaal niks op toch..Je word vanzelf depressief!!! Als het zo moet gaan…
Voor sommigen is ‘ziek zijn’ de uitweg om aan dwangarbeid te ontsnappen. Laat ik mezelf als voorbeeld nemen. Ik ben nu werkloos sinds 29 november vorig jaar. Mijn ww uitkering loopt tot 28 september 2015. Ik heb een afgeronde MBO opleiding, maar doordat ik de afgelopen 5 jaar taxichauffeur ben geweest heb ik weinig recente ervaring voor wat betreft administratieve vacatures. M’n taxipas is inmiddels ook verlopen. Ik ben nu bijna 40 jaar en ik weet nu al dat het krijgen van een ‘leuke en goed betaalde’ baan out of the question is. Het wordt eerder een saaie, monotone, zware en laagbetaalde baan. En als het helemaal tegenzit komt de Bijstand straks om de hoek kijken met hun dwangarbeid trajecten. Daar zit ik dus helemaal niet op te wachten. Dan praat ik mezelf nog liever een ziekte aan zodat ik gewoon thuis kan blijven met een ziektewet uitkering. Alles liever dan dwangarbeid. Het probleem alleen is, wat moet ik mezelf (en m’n huisarts) aanpraten wat er voor zorgt dat ik niet weer aan het werk hoef?
klaag maar over rugpijn, dan is het voor een arts al gauw hernia want een rug is gewoon moeilijk diagnotiseren, en vervolgens ben je dan voor de rest van je leven arbeidsongeschikt. je kan het beter zo doen dan erop wachten dat je het krijgt want dat is minder leuk, en zo klein is die kans niet als je werkt, een rug is zo kapot dus je kan dat stadium maar beter voor zijn.
Verzin net als ik Bordeline dan mag je in therapie in plaats van naar de dwangarbeid
Hallo Raven, het probleem is, dat je dan een fikse eigen bijdrage mag gaan betalen, nadat je eigen risico al opgesoupeerd is. Of je kunt naar de dure minimaverzekering van de gemeente.
ja en vervolgens bestaat je therapie uit wederom dwangarbeid… hoe komt het toch dat ze niks anders weten te verzinnen dan dingen waar anderen weer van kunnen profiteren? je zou er bijna een complotdenker van worden… (alsof het aan jou zou liggen, je zou bijna aan jezelf gaan twijfelen)
De propagandamachine draait heel slinks, maar wel op volle toeren, Fix. Gisteren zag ik bij Een Vandaag een reportage van een ‘uitwisselingsproject’ van Newyorkse en Nederlandse daklozen. Het bestaan van de dakloze in New York is veel harder en de kans om het te worden groter (1/100, gezien de 60.000 daklozen). De conclusie van het verhaaltje, met droge ogen uitgesproken door Twan Huys: de daklozen in Nederland moesten maar blij zijn, dat ze in Nederland dakloos waren.
Bijna de grap van Herman Finkers: in de hemel gebeurt het niet, dat ze het verkeerde been afzetten. In de hemel zetten ze altijd het goede been af.
ja ik ken dat; omdat het elders nog slechter is zou dat een reden moeten zijn om er hier maar niks aan te hoeven doen ofzoow… ieder land zou zich de ogen uit de kop moeten schamen dat ze daklozen hebben, en zich niet moeten bedienen van non-argumenten als van elders is het slechter, alsof ze dat als standaard willen stellen. mensen met dergelijke praatjes krijgen van mij steevast zo de wind van voren dat ze het een volgende keer wel uit hun hoofd laten. helaas zijn er meer hardnekkige idioten dan ik adem heb om ze iedere keer opnieuw van dezelfde repliek te bedienen. beter zou ik er een paar ter plekke moeten doodschieten om hun debiele uitlatingen, zou veel makkelijker zijn en ik wil wedden dat anderen dan ineens hersenen blijken te hebben gekweekt en het bij voorbaat wel uit hun hoofd laten om achterlijke opmerkingen te maken in mijn bijzijn, ik vermoed namelijk dat het gewoon opzet is, en misschien alleen maar om je kwaad te krijgen, jeweetwel, geenstijl reaguurders type klootzakken. maargoed, dat mag helaas niet, maar je zou er bijna een voorstander van worden zo erg als ze het bloed onder je nagels vandaan proberen te zuigen.
De staatspropaganda draait op volle toeren.
Kennelijk is het met de daklozen in Nederland nu zo slecht gesteld dat ze peperdure reizen gaan organiseren naar
andere plaatsen op de wereld waar het nog veel slechter is gesteld, om hier in Nederland op de borst te kunnen kloppen en om te kunnen zeggen hoe geweldig het hier allemaal geregeld is.
Als ik dit soort waanzinnige kunstgrepen zie afspelen, dan gaan bij mij alle alarmbellen rinkelen.
Condor
Klopt Vilseledd. Maar mijn opmerking over die dwangtherapie en bordeline was ook een beetje ironisch bedoeld. Alleen die emotie van ironie kun je niet lezen in een droge reactie natuurlijk.