Conservatieve denkers willen wit en monocultureel Europa

Er waart een spook door Europa. Het spook van het conservatisme. Of beter, het spook van extreem-rechts, vermomd als redelijk conservatief alternatief. Het is een fantoom dat haar ware aard verhult achter een masker van – schijnbare – beschaving, redelijkheid en intellectualisme.

Begin oktober verscheen “De verklaring van Parijs”. De verklaring is geschreven door een aantal min of meer bekende conservatieve denkers uit diverse Europese landen. Zij houden in het manifest een pleidooi voor een ander Europa, “een Europa waarin we kunnen geloven”. De auteurs willen afrekenen met “het valse Europa” dat wordt “behekst door een waangeloof in onvermijdelijke vooruitgang”. De groep conservatieve intellectuelen, waaronder Rémi Brague, Chantal Delsol, Roger Scruton, Robert Spaemann en Bart Jan Spruyt, verwijten de leiders van Europa dat zij de christelijke wortels van het continent miskennen en verloochenen. Dat zij de natiestaat willen opheffen, inzetten op gelijkheid, multiculturalisme promoten, globalisering omarmen, en een “doelloos materialisme” verkondigen. Samengevat: “Het valse Europa beroept zich op een voorheen ongekende inzet voor de menselijke vrijheid. Deze vrijheid is evenwel bijzonder eenzijdig. Ze verkoopt zichzelf als een bevrijding van elke begrenzing: seksuele vrijheid, vrijheid van zelfexpressie, de vrijheid ‘zichzelf te zijn’. De Generatie van ’68 beschouwt deze vrijheden als kostbare overwinningen op een eens almachtig en verdrukkend cultureel regime. Ze zien zichzelf als grote bevrijders, en hun transgressies worden toegejuicht als nobele morele verwezenlijkingen waarvoor de hele wereld dankbaar zou moeten zijn.” Het manifest ademt de actuele discussie over het zogeheten “cultuurmarxisme”, al komt het begrip in de tekst niet voor.

Onze, onze, onze

De felle kritiek op menselijke vrijheid, zoals in de geciteerde alinea, laat de ware boodschap van de auteurs zien. Er is terechte kritiek op de Europese bureaucratie, zoals het platte materialisme, de “cultuur van marktgedreven homogeniteit en politiek afgedwongen conformisme”, alsook de technocratische dictatuur en het aanjagen van populair amusement en consumptie. Maar het alternatief dat de conservatieve denkers aandragen is een eng, bekrompen en bedompt Europa. In de Nederlandse vertaling van het manifest – uitgeprint zeven A4-tjes – staat 67 keer “ons” en “onze”. Een bloemlezing: “ons thuis… onze naties… onze gedeelde cultuur… onze toekomst… onze tradities… onze culturele eenheid… onze christelijke wortels… onze beschaving… onze zeden en gewoonten… ons eigen… onze thuislanden”. In de eerste alinea van de verklaring staat letterlijk: “voor ons, niet voor anderen”. Dat is de essentie van het conservatieve manifest! Het gaat om ons, niet om anderen. De wortels van Europa zijn christelijk, zeggen de opstellers. Geen woord over de joodse cultuur en religie of over de islam. Zij horen niet bij ons, zij zijn de anderen. En die anderen zijn hier niet welkom, al wonen ze hier al vele generaties lang. Aan niet-Europeanen of niet-christenen hebben de conservatieve auteurs geen boodschap. Zij stellen: “Immigratie zonder assimilatie is kolonisatie; een praktijk die we kunnen en moeten verwerpen. Het is volkomen rechtmatig om te verwachten van de mensen die naar onze landen migreren dat zij opgaan in onze naties en onze levenswijzen adopteren.” Een “gulle welvaartsstaat” belemmert assimilatie, schrijven zij iets verder. “Voorzichtig politiek leiderschap vereist soms de inperking van immigratie – zelfs drastische inperking.”

Daar zit de crux. Mensen met een andere culturele achtergrond dan die van de witte, christelijke of seculiere man en vrouw zijn bezig Europa te koloniseren. Zij zijn de “niet-normale Nederlanders” (Sybrand Buma). In een interview met RTL Z zegt Bart Jan Spruyt: “We hebben zelf een probleem gecreëerd met migratie. Het is het nieuwe kolonialisme: je haalt mensen hier naar toe voor eigen gewin, laat ze vervolgens aan hun eigen lot over, geeft ze geen enkel gevoel dat ze erbij horen, integreren, en als ze daar dan woedend over worden, begrijp je er helemaal niets meer van.” Precies, Bart Jan! Maar welke oplossing draag je aan? Assimilatie aan de witte, christelijk-seculiere meerderheidscultuur. “Zij” moeten worden zoals “ons”. Geen enkele ruimte voor diversiteit, voor andere manieren van leven, voor andere denkwijzen. De verklaring – het zou zo het regeerakkoord van Rutte III kunnen vervangen – is één grote aanval op het multiculturele denken, op mensenrechten, op bevrijding van onderdrukte en uitgesloten mensen. De auteurs schrijven: “Het gepraat over diversiteit, inclusie en multiculturalisme is leeg”. Volgens Spruyt wonen zijn kinderen binnen niet al te lange tijd in een land “waarop ze niet meer trots kunnen zijn”, maar wonen ze “in de achterbuurt van de wereld”.

Trump-stemmer

Het manifest verwoordt voor Europa het sentiment van de Trump-stemmer. Beschaafd als de opstellers zijn, bewijzen ze lippendienst aan de verontrusting over het populisme, maar “het zogenaamde populisme daagt de dictatuur van het status quo uit, het ‘fanatisme van het centrum’, en dat is terecht. Populisme is ook een teken dat, zelfs te midden van onze verarmde politieke cultuur, de historische daadkracht en zelfbeschikking van de Europese volkeren, die ons geboorterecht is, herboren kan worden”. De auteurs willen een stap terug, naar de sociale verhoudingen van voor de Tweede Wereldoorlog, toen mensen nog hun plaats wisten en we zo fijn onder ons waren. “We moeten het wederzijdse respect tussen de verschillende sociale klassen herstellen, want dat kenmerkt een samenleving die de bijdrage van een ieder op waarde schat”, schrijven de conservatieve denkers. Ze roepen op tot “een plicht tot herinnering”. Herinnering aan wat? Aan slavernij, kolonialisme, antisemitisme, genocides, vervolgingen van anders-denkenden?

“Geboorterecht en herboren” en elders in de tekst “kolonisering van onze thuislanden”, “het uitdoven van onze cultuur” en “immigratie en demografische verandering” (bedoelen de auteurs “omvolking”, zoals Baudet het noemt?); de verklaring is een pleidooi voor een “wit patriarchaal, monocultureel en nationalistisch Europa”. Het verscheen, niet toevallig, in dezelfde week als de vertaling van “Der Untergang des Abendlandes” van Spengler. Het spook van het nieuw-rechtse – lees: extreem-rechtse – denken, dat zich soms openbaart als een witte supremacist, soms als een belezen conservatief denker.

Rutilio Grande