Die Gouden Koets sleept een rotte geschiedenis met zich mee (met video)

Afgelopen zaterdag demonstreerden zo’n vijftig mensen (op het hoogtepunt rond de honderd) tegen het gebruik van de Gouden Koets. Die moet met racistische panelen en al naar het museum. De sfeer was zeer strijdbaar en de sprekers maakten glashelder wat er mis is met die koets. Een van die sprekers was Marjan Boelsma. Hier haar verhaal.

Die Gouden Koets sleept een rotte geschiedenis met zich mee…

Nog elke dag wordt de prijs van het verworven goud betaald met zwarte mensenlevens en het leven van mensen van kleur.

Om onze situatie van vandaag te begrijpen moeten we ons verleden onder ogen durven zien. Dan durven we empathie voor het leed van de vluchtelingen te koppelen aan “kolonialisme en de vele manieren waarop het noordelijk deel van de wereld de rest van de wereld heeft vernietigd”, zoals sososno, in Discontenti, het ondubbelzinnig noemt.

Elke dag wordt het moeilijker onze ogen te sluiten en doof te blijven voor de gevolgen van onze koloniale en slavernijgeschiedenis. Een geschiedenis getekend door gewelddadige landroof en bezetting, opiumhandel en handel in tot slaaf gemaakte mensen. De basis voor de welvaart van het westen, de huidige neo-koloniale verhoudingen, wit privilege, witte dominantie, witte medeplichtigheid. En racisme; niet zomaar een vooroordeel, maar een systeem van onderdrukking en onderwerping.

Anti-racisme is dan ook onmogelijk zonder besef van ons koloniale slavernijverleden, migrantengeschiedenis en de impact daarvan op onze huidige maatschappij.

VN CERD-commissie

De witte Nederlander ziet (of wil niet zien) de ongelijkheid in behandeling, het institutionele racisme doorgaans niet als een product van historische, sociale, economische, onderwijskundige en politieke omstandigheden. En dat is juist de zere plek waar de VN CERD-commissie precies de vinger op legt.

Samengevat: CERD wijst op de toename van discriminatie, zoals raciale profilering en stigmatisering van mensen van Afrikaanse afkomst, wijst op de structurele onzichtbaarheid van dit racisme omdat Nederland de mensen van Afrikaanse afkomst niet als groep identificeert die met discriminatie te maken hebben, wijst op de inhumane opvang van mensen zonder papieren, en wijst ons erop dat Nederland zich onvolledig bewust is van slavernij en koloniaal verleden.

Witte opiniemakers, witte media (met racistische cartoons, het censureren van zwarte stemmen), onze witte premier: allemaal deden ze hun best CERD belachelijk te maken, de leden te diskwalificeren en de aanbevelingen niet serieus te nemen. Rutte: “Zwarte Piet is geen staatszaak”. Een uitspraak die racisme platweg ontkent. Rutte noemde het “crazy” om vluchtelingen zonder papieren onderdak te bieden. Wat kunnen we verwachten van Rutte die als staatssecretaris van Sociale Zaken is veroordeeld voor het aanzetten van gemeenten tot rassendiscriminatie en het daar niet mee eens was… Links of progressief (denken te) zijn maken je niet immuun voor racisme. Kijk naar burgemeester Van der Laan. Die vecht tegen de anti-racisme beweging en de vluchtelingen, zoals ongedocumenteerde vluchtelingen van Wij Zijn Hier dat deze week zo treffend op een spandoek zette. Hoog tijd dat deze mensen, Rutte en van der Laan, van het pluche gejaagd worden.

Hoog tijd dat bijvoorbeeld Anti-Discriminatie Bureaus tenminste de aanbevelingen van CERD uitdragen, uitvoeren en trainingen aanbieden in “kritische witheid” en daarin zelf voorop gaan met het checken van de eigen witheid. Geef accurate kennis over racisme, raciale onderdrukking, de gevolgen van ons slavernijverleden en het verzet van zwarte helden. Geef het woord aan onze zwarte wetenschappers en wetenschappers van kleur, onze zwarte activisten en activisten van kleur en zwarte opiniemakers. Steun zwarte politieke actie, want die is beslissend voor overwinningen. Dit alles gaat verder, is effectiever en eerlijker dan de gemakzuchtige overheidscampagne “Zet een streep door discriminatie”.

Jan van Riebeeck

De Gouden Koets sleept een rotte geschiedenis met zich mee…

Wisten jullie dat Jan van Riebeeck neergezet wordt als een ontdekkingsreiziger? Wisten jullie dat hij dol was op het verbouwen van groente en fruit en zijn eigen tuinalmanak bijhield? En vooral dat hij een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van Zuid-Afrika? Dat vertellen ze in het Van Riebeeck-museum in Culemborg. De genocide, de landroof, de slavernij en de martelpraktijken door Jan van Riebeeck worden schaamteloos verzwegen. Als het hart kon denken, dan stond het stil… Dekoloniseer de musea, dekoloniseer de straten met namen van racistische “boerenhelden”, de Nederlandse koloniale bezetters van Zuid-Afrika/Azania.

Demonstraties tegen Passenwetten en CERD

De Gouden Koets sleept een rotte geschiedenis met zich mee…

De basis voor CERD is 55 jaar geleden gelegd door demonstraties in Sharpeville, Zuid-Afrika/Azania tegen de Passenwetten, de hoeksteen van het koloniale apartheidsregime. Deze moedige mensen “challenged what was never challenged in putting the struggle of the dispossessed on the international agenda”. Dat was meer dan alleen afschaffing van de apartheid, waarbij de witte minderheid zonder een prijs te betalen gewoon hun bevoorrechte leventje voortzetten. Die bevrijdingsstrijd, de dekolonisatie is dan ook nog niet gestreden en wordt vervolgd. Zie onder andere de beweging Rhodes Must Fall aan de Stellenbosch Universiteit, vanuit Black Consciousness, Pan-afrikanisme etc. De gevestigde anti-apartheidsbewegingen in die tijd zette overigens Zwart Bewustzijn en Pan-afrikanisme weg als “zwart racisme”. Maar dat verhaal is voor een andere keer.

Fort Europa

In Fort Europa proberen we onze witte privileges te beschermen met het weigeren van passen voor vluchtelingen. We huilen witte tranen als we verdronken kinderen zien en vergeten gemakshalve hoe medeplichtig we zijn in verleden en heden.

Ondertussen ondergaat de Gouden Koets een opknapbeurt. Een opknapbeurt voor het witte geweten?

Die Gouden koets moet van de straat met de koninklijke inzittenden erbij.

Marjan Boelsma