De Peueraar 10, juni 1991
Auteur: Harry Westerink
Laat Nicaragua niet los
In mei hebben de WereldWinkels Leiden, Oegstgeest, Voorschoten en Katwijk meegedaan aan de verkoopcampagne van solidariteitsproducten (bananen, koffie, honing en sesampasta) uit Nicaragua. Deze campagne was georganiseerd door Stichting Ideële Import in samenwerking met de Landelijke Vereniging van WereldWinkels en het Nicaragua Comité Nederland. Het motto van de campagne luidde: "Nicaragua laat ons niet los".
Over de solidariteitsproducten van WereldWinkels wordt een speciale toeslag geheven. De meerprijs van de Nicaraguaanse producten komt ten goede aan kleine koffieboeren, imkers en een vakbond van arbeiders in de bananen-industrie. Het merendeel van deze producten is het hele jaar door verkrijgbaar bij WereldWinkels in de Leidse regio. Alleen de verkoop van bananen betrof een (voorlopig) eenmalige actie. Wil je ook een (kleine) bijdrage leveren aan de strijd van de armsten in Nicaragua, dan loont het de moeite om eens de WereldWinkel binnen te lopen en een of meerdere producten te kopen.
Juist in een periode waarin de politieke situatie in Nicaragua drastisch is gewijzigd, doen boeren en arbeiders een beroep op solidaire mensen en ondersteuningsgroepen in het Westen. Juist nu is het hard nodig dat de armsten in Nicaragua niet de dupe worden van de verschuiving naar rechts. Met de verkoop van producten uit Nicaragua wordt een structurele bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de Nicaraguaanse economie en worden kleine boeren en arbeiders geholpen bij de verbetering van leefomstandigheden en arbeidsvoorwaarden.
In mei hebben de WereldWinkels Leiden, Oegstgeest, Voorschoten en Katwijk in het kader van de jaarlijkse bananenactie Nicaraguaanse bananen van het merk "Tropy" verkocht. Vanwege de moordende concurrentie met de grote Noord-Amerikaanse fruit-multinational (onder andere Standard Fruit) is het voor Nicaragua erg lastig om "Tropy" en "Tipito" bananen ook op de gewone commerciële markt gangbare merken te laten worden ("Tipito" is een ander Nicaraguaans banamenmerk). Nicaraguaanse bananen worden weg geconcurreerd door de bekende merken "Chiquita" en "Del Monte". In het klein bleek dat heel treffend op zaterdag 11 mei in Oegstgeest. Terwijl de WereldWinkel aldaar met een kraam op de plaatselijke jaarmarkt aanwezig was en "Tropy" bananen verkocht voor een eerlijke prijs (3 gulden per kilo), dat wil zeggen een prijs die rekening houdt met de bananen-arbeiders, stuntte diezelfde dag de plaatselijke grootgrutter Albert Heijn met bananen uit Colombia voor de prijs van 1 gulden 60 per kilo! Dit ongelooflijke prijsverschil laat overduidelijk zien hoe het handelssysteem in elkaar steekt. De bananen in de supermarkt, zoals "Chiquita" en "Del Monte", kunnen zo goedkoop zijn omdat ze afkomstig zijn van plantages waar de uitbuiting van arbeiders het grootst is, waar vakbondsactiviteiten niet of nauwelijks zijn ontwikkeld, en waar de bazen geen strobreed in de weg gelegd wordt om de arbeiders tot en met het mergbeen uit te zuigen.
In Nederland zijn dergelijke achtergrondverhalen vrijwel onbekend bij de gemiddelde supermarktconsument. Men grijpt naar de goedkoopste consumptiegoederen ("aanbieding!", "nu extra voordelig!", "vijf worstjes voor de prijs van vier!") gooit ze in het winkelwagentje, rekent in een waas van anonimiteit af met de caissière, en gaat thuis voor de buis een banaantje oppeuzelen.
In Oegstgeest, zo meldde een medewerker van de WereldWinkel aan het rondrennende redactielid van dit blad, was men op 11 mei wel op de hoogte van andere ontwikkelingen in Zuid-Amerika. "De vloek van de cholera, rustte op onze bananen", verzuchtte ze ironisch. Diverse mensen waren bang om via de schil van de bananen besmet te raken met de cholera die in Zuid-Amerika epidemische vormen heeft aangenomen.
Misschien lag er ook nog een ander besmettingsgevaar op de loer: de vreselijke ziekte solidariteit met de Derde Wereld (geintje!). Blijkbaar is men wel bekend met ziekten in vreemde, verre landen, maar niet met de grootste (en nog wel door mensen in stand houden) ramp, namelijk de voortdurende uitbuitingsrelatie die het Westen, de rijke landen, onderhoudt met de Derde Wereld, de armen. Hoe dan ook, er waren gelukkig genoeg mensen die een trosje "zuivere" bananen mee naar huis namen. Dit gold ook voor andere WereldWinkels in de Leidse regio. Al met al een verkoopactie die voor herhaling vatbaar is!