De Fabel van de illegaal 33, februari/maart 1999
Auteur: Petra Schultz
Sinds 1 februari vangen de gezamenlijke kerken in Voorschoten 16 "Dublin-claimanten" op. Dat zijn vluchtelingen die volgens het verdrag van Dublin door de Nederlandse staat mogen worden uitgezet naar een Europees land waar ze eerder doorheen reisden of waar ze een asielprocedure hebben of hadden lopen. Veel Voorschotenaren doen mee aan de opvang van deze nieuwe groep legale rechtelozen.
Duitsland deporteert veel vluchtelingen uit Koerdistan en voormalig Joegoslavië ijskoud naar de ellende in hun land van herkomst. In de hoop hier veiliger te zijn vluchten sommigen, voordat het zover is, vanuit Duitsland naar Nederland. Volgens het verdrag van Dublin kunnen ze echter niet in meer dan één Europees land asiel aanvragen. Dat eerste land blijft verantwoordelijk voor hun verdere opvang. Volgens het Dublin-verdrag mag de Nederlandse staat deze vluchtelingen naar Duitsland terugsturen, maar daar gaat wel een procedure aan vooraf. Eenmaal terug in Duitsland begint daar een procedure om ze terug te sturen naar bijvoorbeeld Polen. Via een kettingdeportatie komen ze uiteindelijk weer terecht in het land dat ze waren ontvlucht.
Illegalisering
Duitsland probeert de "Dublin-claimanten" zoveel mogelijk buiten de deur te houden. De procedures nemen dan ook maanden in beslag. Sinds oktober 1998 krijgen de vluchtelingen gedurende die maanden geen enkele steun meer van de Nederlandse overheid. De "Dublin-claimanten" zijn weliswaar juridisch gezien niet illegaal, maar ze worden wel als zodanig behandeld. Het enige verschil met illegalen is dat de "Dublin-claimanten" zich maandelijks moeten melden bij het Aanmeldcentrum in Rijsbergen of Zevenaar, overigens tot grote ergernis van de NS. De spoorwegen zitten in hun maag met de "Dublin-claimanten", omdat ze geen geld hebben om een kaartje te kopen.
De "Dublin-claimanten" zitten met hetzelfde probleem als de vluchtelingen die een hernieuwde asielprocedure voor elkaar kregen. Ook die zijn niet illegaal, maar hebben wel te maken met een meldplicht en krijgen geen enkele overheidsopvang aangeboden. De illegalisering van vluchtelingen rukt met rasse schreden op.
Zwembad
De woordvoerder van de gezamenlijke Voorschotense kerken heeft geen mening over deze illegalisering. Hij weet weinig van de situatie waarin de "Dublin-claimanten" zich bevinden. De kerken zijn eenvoudigweg door de landelijke Raad van Kerken gevraagd om de vluchtelingen op te vangen zolang zij in de uitzettingsprocedure zijn. Ze hebben weliswaar gehoor gegeven aan het verzoek om deze mensen in nood te helpen, maar vinden eigenlijk dat de overheid de opvang zou moeten bieden. "Dublin-claimanten" worden ook opgevangen door kerken in Groesbeek, Eibergen, Rotterdam en Groningen en tot voor kort zelfs in een omgebouwd zwembad in Schiedam. De Voorschotense kerken hebben zich 2 jaar geleden al aangesloten bij een kerkasiel-netwerk voor uitgeprocedeerde vluchtelingen. Tot daadwerkelijke opvang was het nog niet eerder gekomen.
De "Dublin-claimanten" blijven maximaal 3 maanden in Voorschoten en zullen daarna elders opgevangen worden. Ze komen uit Tjetjenië, Kroatië, Kosovo, Kenia en China. Taalproblemen zijn er nauwelijks omdat ze redelijk goed Duits en Engels spreken. De vluchtelingen wonen immers al een tijd in Europa. Onder de vluchtelingen bevinden zich 2 vrouwen met kinderen en een meisje van 15. Ze verblijven in een slaap- en woonruimte in "Het Pluspunt", een zalencentrum van de hervormd gereformeerde kerk. Het draagvlak voor de opvangactie is groot. Er zijn veel vrijwilligers en van alle kanten worden spullen geleverd.
De politieke aandacht van de Tweede Kamer voor de "Dublin-claimanten" is sinds november vorig jaar verdwenen. Alleen GroenLinks en CDA pleitten toen nog voor overheidsopvang. De kerken hebben dan ook weinig hoop op een beleidswijziging.