De Fabel van de illegaal 57, maart/april 2003
Auteur: Eric Krebbers
Met het grootste gemak stelt hij alle moslims collectief verantwoordelijk voor de aanslagen van 11 september 2001. Wie iets positiefs over Marokkanen schrijft, moet rekening houden met een afranseling via zijn columns en open brieven. Opiniemaker Sylvain Ephimenco is een van de meest verbeten moslimbashers van Nederland.
"Te lang zijn Marokkaanse Nederlanders in een hoek gedrukt. Collectieve boetedoening is voor deze groep gemeengoed geworden." Maar Marokkanen hebben ten onrechte zo'n slecht imago, schreven 49 bekende Nederlandse Marokkanen op 16 januari 2003 in hun manifest Koerswijziging.nl. Om "het onbehagen van tienduizenden Marokkaanse Nederlanders" weg te nemen vroegen ze bescheiden om "één dag geen nieuws over Marokkanen, moslims, allochtonen".
Dat ging Ephimenco te ver. Direct stuurde hij hen een van zijn giftige open brieven. De nieuw-rechtse Trouw-redacteur Jaffe Vink, altijd in voor wat moslimbashing, gaf de brief een prominente plaats in zijn Letter & Geest-katern.1 Aan het onbehagen van Marokkanen heeft Ephimenco geen enkele boodschap. Hem gaat het uitsluitend om het autochtone onbehagen dat veroorzaakt zou worden door "de mislukte integratie" en "criminaliteit van vooral jongeren die het vreedzame leven in hele buurten verstoren". Die feiten zouden de 49 wegmoffelen. Hun manifest ademt volgens Ephimenco "nergens de wil om aan zelfkritiek en zelfonderzoek te werken". Dat zou aan "het gebrek aan introspectie" van de Marokkaanse cultuur liggen, verklaart hij als een volleerd nationalist. "Hand in eigen boezem steken is een specifiek Nederlandse trek die kennelijk niet vandaag of morgen bij trotse en lichtgeraakte Berbers school zal maken." Volgens hem had de Nederlandse intellectuele elite de Marokkanen meer moeten dwingen om zulke "specifiek Nederlandse" trekken over te nemen. Maar "doordrenkt van zelfhaat en zelfspot, doorgeschoten internationalisme en misplaatst paternalisme hebben die elites te lang een verkeerd signaal gegeven: behoud vooral je eigen identiteit en tracht niet perse op ons te lijken, want we vragen ons zelf af of we als model wel deugen."
Terug bij af
Twee maanden eerder was Ephimenco eveneens in het geweer gekomen tegen de campagne "Hoe leuk zijn Marokkanen?". Die zou volgens hem ook alleen maar gevoerd worden "om het maatschappelijk probleem te maskeren zo niet te ontkennen dat een aanzienlijk deel van de jeugdige Marokkanen vormt". Straks gaan die Marokkanen nog zeggen: "Zie je wel, ons treft geen blaam want het zijn die racisten die via campagnes worden opgeroepen om ons niet meer te discrimineren", schrijft Ephimenco. Dat moet van hem koste wat het kost voorkomen worden, want dan zouden we weer "terug bij af" zijn. Waren we in Nederland eindelijk zover dat de allochtonen als probleem gezien werden en niet langer de racisten, en dan komen ze weer met zulke "multiculti"-campagnes.
De Fransman Ephimenco is geboren in Algerije en kwam in 1977 naar Nederland. Hij schrijft onder meer voor dagbladen als Libération en Trouw, en tot zomer 2002 ook voor weekblad De Groene. Ephimenco is een typische populist wiens politieke kleur met de mode mee verandert. In meer linkse tijden was hij rood en richtte hij zijn pijlen op samenzweringen van "de corrupte elite", op bijvoorbeeld Lubbers of het koningshuis. Zoals meestal bij populisten ging het om oppervlakkige aanklachten zonder veel maatschappelijke analyse. De laatste jaren kleurde Ephimenco steeds bruiner en inmiddels is hij een rechtse populist. Nu toont hij zich bijvoorbeeld bezorgd om kleine criminaliteit en schijt hij al in zijn broek voor "wildplassers", "want één slecht voorbereide berisping en je krijgt zo een geladen P38 tegen je hoofd".
Stinkgordel
"Er is een latente oorlog aan de gang tussen de minzame elites en het ware volk. De elites, verenigd door hun sektarisch denken, hebben zich in hun Amsterdamse stinkgordel van rot water teruggetrokken." Als populist meent Ephimenco uiteraard namens "het ware volk" te spreken. Vooral in de maanden na de dood van Fortuyn was hij in zijn element. "Het volk van beneden-Nederland is rechts, wat niemand bij links had kunnen voorzien. En wat moet links met getatoeëerde proleten die op SBS6 hebben afgestemd en die overtuigd zijn dat die grachtengordeliaanse aristocraten hun Pim hebben vermoord? Minachten natuurlijk. Met een mond vol kaviaar afgeven op het morrende plebs. Maar het volk van beneden-Nederland, hoe rechts ook, is niet helemaal gek. Dat heeft geen zin meer om de linkse lofzang op de zegeningen van de multiculturele samenleving en andere papieren denkbeelden aan te horen." Wanneer Ephimenco moslims aanvalt, dan doet hij dat dus ook namens "het ware volk". Samen met zijn "ware volk" vecht de columnist tegen nieuwe moskeeën in Rotterdam omdat die "zijn" stad "visueel" zouden "veroveren". En hij "huilt" ook samen met hen omdat "het Nederlands uit mijn stad razendsnel verdwijnt".
Door zijn moslimhaat heeft Ephimenco ook een volkomen verwrongen beeld van de geschiedenis opgelopen. Vooral als het zijn eigen koloniale verleden betreft. Voor hem is de legitieme Algerijnse anti-koloniale bevrijdingsstrijd van destijds vergelijkbaar met de terreur van Bin Ladens moslimfundamentalisme. Dat bleek toen hem gevraagd werd naar zijn beleving van de aanslagen van 11 september.2 Ephimenco: "Ik was ondergedompeld in herinneringen aan het Algerije van mijn jeugd dat verscheurd werd door een oorlog tussen christenen en moslims. Nee, de wereld is niet veranderd sinds 11 september. De haat jegens de ander bestond allang." Met religie had die bevrijdingsoorlog echter helemaal niets te maken. En als voormalige koloniaal wil Ephimenco kennelijk niet inzien dat in Algerije de terreur toch echt van het Franse leger kwam. In naam van "de westerse waarden" werden ontelbare Algerijnen gemarteld en werden er in een paar jaar tijd zowat een miljoen afgeslacht. Daarover is in Frankrijk overigens nauwelijks "introspectie". Net zoals ook veel Nederlanders de koloniale misdaden in Indonesië en Suriname niet onder ogen willen zien. Het "hand in eigen boezem steken" als "een specifiek Nederlandse trek"? Bepaald niet. En ook Ephimenco wil van kritiek op de eigen samenleving niets weten. "De Nederlandse monoculturele samenleving, stoelend op westerse joods-christelijke waarden, heeft in het algemeen goed gewerkt en genereerde veel welzijn en vrijheid. Ik zie niet wat een multiculturele samenleving met islamitische of Centraal-Afrikaanse normen eraan zou kunnen toevoegen."
Dapper
Na 11 september schreef Ephimenco een "Open brief aan de moslims van Nederland".3 Voor die aanval kreeg hij veel handen op elkaar. Hij werd dapper genoemd omdat hij "de politieke correctheid" had doorbroken. Hij zou zelfs zijn leven in de waagschaal hebben gesteld. Je weet het immers maar nooit met die moslims. En om de impact nog te vergroten werd zijn brief vertaald in het Engels, Arabisch en Turks.
De open brieven en ook de meeste columns van Ephimenco hebben dezelfde opzet. Allereerst brengt hij een diepe scheiding aan tussen 'wij' en 'zij'. Het gaat tussen 'ons' en "de moslims", tussen "slachtoffers" en "de daders", de 'goeden' en de 'slechten'. "De vliegtuigen van 11 september hebben zich niet alleen een weg geboord in beton, glas en vooral menselijke levens in New York en Washington, maar zorgen sinds die dag voor een steeds toenemende polarisatie tussen jullie, moslims van Nederland, en het overgrote deel van de niet-moslimse bevolking." Zo opende Ephimenco zijn brief. Het zou volgens hem gaan om "een zelfgekozen segregatie en apartheid", veroorzaakt door "de onwil van grote groepen allochtonen om te integreren".
Krijgers
Vervolgens maakt hij steevast alle moslims collectief verantwoordelijk voor het moslimfundamentalisme. "Het wordt ook tijd van jullie kant te beseffen en te erkennen dat binnen jullie geloof een nieuwe generatie krijgers is opgestaan, fanatieke dissidenten die door hun wreedheid en vastberadenheid de wereld doen sidderen. Het is wrang maar of jullie het willen of niet, de verwerpelijke daden van een minderheid die zich op de islam beroept, kunnen verwarring scheppen en direct of indirect het imago van de meerderheid besmeuren." Het is alsof men Nederlandse protestanten aanspreekt op het loyalistische geweld in Noord-Ierland of de aanvallen van christenfundamentalisten op abortusklinieken in de VS. Maar soms heeft de rechts-populist de fundamentalisten niet eens nodig om toch de islam als geheel af te kammen. "De catastrofale werking van de islam op hele generaties migranten die aan de periferie van de moderne westerse samenleving stagneren, heeft maar voor een klein deel te maken met zijn extreemste vertakking."
De volgende stap is meestal een verwijt dat moslims weigeren over zichzelf na te denken. "Het is niet alleen verbijsterend maar ook gevaarlijk dat er zo weinig introspectie en zelfonderzoek is over de vraag hoe het komt dat je geloof een monsterlijke vertakking heeft gebaard en hoe deze onnatuurlijke filiatie het best bestreden moet worden." Daarna verzekert hij meestal dat er bij hem natuurlijk geen sprake is van racisme of haat tegen moslims. Integendeel, "het lijkt er soms op dat voor jullie het bespreekbaar maken van pijnpunten gelijk staat aan een daad van vreemdelingenhaat of een poging tot uitsluiting". Racisme komt volgens de columnist sowieso nauwelijks voor. En ook in de media zou nooit beweerd worden dat buitenlanders crimineel zijn of vluchtelingen profiteurs. "Noch via de reguliere berichtgeving, noch via eigen waarneming in mijn woonomgeving - waar veel moslims vredig leven - krijg ik de indruk van een alomtegenwoordige autochtone vijandigheid jegens moslims. Wel is sinds 11 september 2001 diepe argwaan ontstaan jegens de islam. Jammer natuurlijk, maar wel begrijpelijk." Moslims zouden eindelijk eens moeten beseffen dat ze daders zijn en ze zouden zich niet langer moeten voordoen als slachtoffer, gromt Ephimenco: "Ik walg van hun slachtofferisme".
Radicaal-links
Om zijn stukken af te sluiten haalt Ephimenco altijd nog even de zweep over links. Anti-racisten zouden de grootste boosdoeners zijn. Zo schrijft hij dat "alleen de pest rechtser is dan het doorgeschoten Nederlandse multiculturalisme dat zich aan religieus fundamentalistische krachten heeft gelieerd". En ook het feminisme zou collaboreren. "De Nederlandse feministes hebben, enkele uitzonderingen daargelaten, regelmatig weggekeken wanneer over de misstanden rond vrouw en islam werd gedebatteerd." Maar vanwege Van der G. moet vooral radicaal-links het ontgelden. Daarbij generaliseert de rechts-populist graag, net als bij de moslims. "Volkert van der G. is het extreme product van een radicale wereld waar ideologie boven menselijkheid wordt gesteld. Een sektarische en onverdraagzame wereld, die midden jaren 80 per affiches en in bladen als Drift, De Vrije of Bluf! opriep om de paus te vermoorden." Ephimenco: "Misschien is het tijd om te beseffen dat ideologisch geweld in Nederland bijna altijd van radicaal-links komt." Daarom verwacht hij "rekenschap en zelfonderzoek bij radicaal-links". Aan de deur van zijn werkkamer heeft hij een foto van de dode Fortuyn geprikt "omdat nooit vergeten moet worden waar onverdraagzaamheid toe kan leiden". Aldus een van de minst verdraagzame opiniemakers van Nederland.
Noten: