De Fabel van de illegaal 62, januari/februari 2004
Auteur: Eric Krebbers
Racistische eurocommissaris misbruikt Kristallnacht-herdenking
Op 9 november 1938 begon in Duitsland de shoah. Tijdens de Kristallnacht werden 90 joden vermoord en 7.500 joodse panden geplunderd en in brand gestoken. Ieder jaar maken alleen al de heftige reacties op de herdenking van deze pogrom weer duidelijk dat antisemitisme helaas nog steeds floreert. Extra triest daarbij is dat allerlei racisten het probleem van het antisemitisme misbruiken om moslims en links aan te vallen.
In 2003 werd de herdenking onder meer in Amsterdam, Breda, Groningen en Heerlen georganiseerd. Het initiatief voor de Amsterdamse herdenking kwam dit keer uit joodse kring. Ronald Eissens van het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) verspreidde de oproep onder linkse actievoerders. "De tekst daarvan valt al snel ook aan te treffen op allerlei lijsten en actieagenda's, vreemd genoeg ontdaan van de gedeelten van de tekst die iets zeggen over joden, en ontdaan van de lijst met (op dat moment alleen nog joodse) ondersteunende organisaties. Een geheel 'judenrein' gemaakte oproep voor de Kristallnacht-herdenking en appèl tegen antisemitisme. Dat is knap", schreef Eissens boos. (1) De oproep leidde op de website van Indymedia direct tot een golf van antisemitisme. Het werd een "non-issue" genoemd, "want we hebben zelfs joodse burgemeesters". Er werd opgroepen tot een boycot en zelfs gepleit voor "een tegendemonstratie". De meeste reacties werden door de Indymedia-redactie verwijderd.
Op de vooravond van de herdenking organiseerden neo-nazi's in de gekraakte Constant Rebecque-kazerne in Eindhoven een "Rock gegen ZOG"-festival. ZOG verwijst naar het begrip "Zionist Occupied Government", waarmee antisemieten willen aangeven dat "de joden" bij de overheid achter de schermen aan de touwtjes trekken. Er kwamen 150 nazi's op de concerten af. De Eindhovense burgemeester Sakkers greep niet in, hoewel vanuit anti-fascistische hoek al 3 jaar geprotesteerd werd tegen het kraakpand.
De muur
De drie uur voor de herdenking werd in Amsterdam geprotesteerd tegen de muur die de Israëlische regering momenteel laat bouwen. Hoewel officieel tegen de zelfmoordaanslagen, lijkt die muur toch vooral bedoeld om de bevolking in de bezette gebieden het leven nog meer zuur te maken. Het is goed dat er tegen dat Israëlische beleid geprotesteerd wordt, maar niet op die ene dag in het jaar dat juist het eeuwenlange geweld tegen joden aangekaart wordt. Voor 9 november zou gekozen zijn vanwege de val van de Berlijnse muur op die dag in 1989. Dat was echter een muur die - in tegenstelling tot de Israëlische - bedoeld was om de eigen burgers op te sluiten. Door velen beleefd als een bevrijding, luidde de val van die muur helaas ook de hernieuwde opkomst van wereldmacht Duitsland in. "Deze actie en de herdenking van de Kristallnacht vullen elkaar aan. Ze zijn beide even erg", meende Gretta - "6 miljoen handtekeningen tegen Israël" - Duisenberg die ook weer van de partij was. Op de vraag of ze dan ook naar de herdenking zou gaan antwoordde ze cynisch: "Dat weet ik nog niet. Misschien heb ik het te druk." Ze vond wel tijd voor een toespraak en een boycot-oproep tegen Israël. "Gretta legt alle schuld bij Israël. De zelfmoordterroristen worden niet eens genoemd", constateerde Irith Markens van de CIDI Jongeren Organisatie (CiJO) verbitterd. (2)
Tijdens zijn optreden beweerde zanger Tariq Shadid van de band DocJazz doodleuk dat de jodenvervolging "verleden tijd" was. (3) In de weken daarvoor werden echter bij de synagoge in Delft hakenkruizen geklad, en werden meerdere keren de ruiten ingegooid. In november ging verder bij Parijs een joodse school in vlammen op en werden in Istanboel twee synagogen opgeblazen. Vooral deze aanslagen leidden weer tot een hausse aan samenzweringstheorieën, onder meer op Indymedia België, dat "de joden" daar zelf achter zouden zitten. Gelukkig sloot Kees Wachtendonk van het Palestina Komitee de manifestatie af met de oproep om de Kristallnacht-herdenking niet te boycotten.
Gemoed
De ruim 1.000 aanwezigen luisterden die avond bij de herdenking naar burgemeester Job Cohen, voorzitter David Paraira van het Centraal Joods Overleg, Hadassa Hirschfeld van het CIDI, Selami Yüksel van het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) en eurocommissaris Frits Bolkestein. Het is bijzonder triest dat juist Bolkestein uitgenodigd was. In scherpe tegenstelling tot de 4 andere sprekers deed de racistische VVD-er namelijk alsof antisemitisme uitsluitend voorkomt bij links en bij Marokkaanse jongeren. Terecht was zijn kritiek op sommige uitingen in andersglobaliseringskringen, en op als anti-zionisme vermomd antisemitisme. Maar verder probeerde hij krampachtig al het voorkomende antisemitisme toe te schrijven aan moslims en Marokkanen. Hij ging daarbij de mist in toen hij zei dat Marokkaanse jongeren Israël niet gelijk mogen stellen aan nazi-Duitsland. Die vergelijking zou volgens hem namelijk slechts "dienen om het Europese gemoed te ontlasten". Maar Marokkaanse jongeren hebben vanzelfsprekend geen enkele boodschap aan "het Europese gemoed". Het zijn juist "autochtone" rechtse kringen waarin men op deze manier ten faveure van "het Europese gemoed" redeneert. Maar over hen wilde Bolkestein het absoluut niet hebben. Waar in linkse en andere kringen gelukkig nog af en toe zelfkritiek met betrekking tot antisemitisme te horen valt, weet de eurocommisaris de intellectuele moed helaas niet op te brengen om op zijn eigen rechtse hoek kritiek te leveren.
De Werkgroep tegen fascisme en racisme uit Heerlen, die eveneens een herdenking organiseerde, schreef een dag later in een persbericht: "Bolkestein wekte in zijn toespraak tijdens de Kristallnacht-herdenking in Amsterdam de indruk dat met name moslimjongeren zich bezig zouden houden met antisemitisme." In plaats van op alle antisemieten, hebben Bolkestein en vele andere politici en opiniemakers het inderdaad vrijwel uitsluitend gemunt op antisemieten van Marokkaanse herkomst. Maar er zijn ook "autochtone" antisemieten en Marokkanen die niets van antisemitisme moeten hebben. Zo'n indeling naar nationaliteit kan dus niet dienen als basis voor een anti-racistisch beleid. Het maakt juist kritiek op antisemitisme tot racistisch wapen tegen Marokkaanse jongeren.
Hoewel absoluut niet representatief voor wat er die avond allemaal gezegd werd, lichtten vrijwel alle media Bolkesteins eenzijdige tirade eruit. Medewerkers van de website Maroc.nl ergerden zich blauw aan de NOS, die op teletekst "zonder enige kritische achtergrondinformatie" Bolkesteins "zeer laakbare" bewering publiceerde dat vooral Marokkaanse jongeren antisemitisme veroorzaken. "Zo verdedigt u impliciet deze uitspraak, niet gehinderd door enige nuancering, die moslimjongeren als enige groep associeert met antisemitisme, hetgeen niet alleen apert onjuist is, maar daarboven van onverholen racisme getuigt", aldus Maroc.nl in een open brief aan de NOS. Deze kritiek is zeer terecht. Maar tegelijk ligt Maroc.nl zelf ook onder vuur vanwege de antisemitische uitlatingen die regelmatig op de website verschijnen.
Onverwoestbaarheid
De laatste toespraak op de herdenking was van Hirschfeld. Zij benadrukte terecht dat antisemitisme in de hele samenleving toeneemt. Geschokt door het Eindhovense naziconcert van de avond ervoor riep ze politici op om in te grijpen. Daarop spraken enkele Kamerleden zich uit en een paar dagen later verlieten de neo-nazi's de kazerne. Na de toespraken werden er kransen gelegd bij het monument voor het joodse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ondanks een verbod van de organisatoren wilden ook drie leden van de extreem-rechtse Joodse Defensie Liga (JDL) meedoen. Toen die weigerden zich te verwijderen werden ze gearresteerd.
De JDL is in 1968 in Israël opgericht door de extreem-rechtse rabbijn Meir Kahane, en is naar eigen zeggen actief in 15 landen. In Israël zelf is de JDL sinds 1994 verboden. Enkele maanden geleden richtte Philip Awuy met een handjevol sympathisanten een Nederlandse afdeling op om joden te beschermen tegen het toenemende antisemitisme. Maar wij hebben hun bescherming niet nodig, reageerde Hirschfeld, "het lijkt mij eerder dat de joodse gemeenschap bescherming behoeft tegen de Joodse Defensie Liga". (4) De JDL-leden zijn te herkennen aan hun groene bomberjacks en kisten. Ze gaan uit van 5 macho-nationalistische principes: "liefde voor de joodse staat, trots, fysieke weerbaarheid, zelfdiscipline bij de inzet voor Israël, en vertrouwen in de onverwoestbaarheid van het joodse volk". Met de Nieuwe Nationale Partij (NNP) en NieuwRechts van Michiel Smit delen ze de haat tegen moslims. (5) Op 11 september beveiligden ze daarom een demonstratie tegen "moslimterrorisme" die onder meer door deze extreem-rechtse partijen georganiseerd werd.
Noten