De Fabel van de illegaal 79, najaar 2006

Auteur: Jan Tas

Overheidsracisme jegens Antillianen

Of het nu gaat om inburgeringsplicht, stemrecht of criminaliteit, steeds blijkt dat de overheid Antillianen en Arubanen slechter behandelt dan andere Nederlanders en EU-burgers. In september 2006 bekritiseerde zelfs de gezagsgetrouwe Raad van State het inburgeringsplan van minister Verdonk dat Antillianen en Arubanen ook wettelijk tot tweederangs burgers dreigt te maken.(1) Maar ook de Raad van State maakt zich niet druk om het racistische karakter ervan.

Slachtoffers van de 100 procentscontrole op cocaïnesmokkel worden in Schiphol-Oost opgesloten (foto Eric Krebbers)

Volgens de Raad van State leidt het inburgeringsplan tot een niet te rechtvaardigen scheiding tussen aan de ene kant alle Antilliaanse en Arubaanse Nederlanders die verplicht zouden moeten inburgeren, en aan de andere kant alle andere Nederlanders en EU-burgers zonder inburgeringsverplichting. De Raad van State gaf Verdonk daarom een negatief advies. Dat betekent echter geen afstel van het plan, maar slechts uitstel. De regering werkt namelijk onverdroten voort aan een nieuwe racistische toelatingsregeling voor Antillianen en Arubanen.

De Raad van State bekritiseerde ook het plan om Antilliaanse jongeren in Nederland gedwongen terug te sturen naar de Antillen. Dat is in strijd met het internationale mensenrechtenverdrag en allerlei Europese regels. Volgens de Raad wordt er zo onterecht onderscheid gemaakt tussen aan de ene kant Antilliaanse Nederlanders die gedeporteerd kunnen worden, en aan de andere kant alle andere Nederlanders en EU-burgers, en "vreemdelingen" met verblijfsrecht, die niet uitgezet mogen worden.(2) De Raad vindt het terugkeerbeleid bovendien niet 'effectief' genoeg, want gedeporteerde Antillianen zouden zonder problemen via een andere EU-lidstaat weer naar Nederland kunnen terugkeren. Tot slot bekritiseerde de Raad het plan om verblijf in Nederland voor eenmaal gedeporteerde Antillianen strafbaar te stellen. Omdat de regering er eerder al vanaf heeft gezien om illegaliteit in het algemeen strafbaar te stellen, valt het niet te rechtvaardigen om voor Antilliaanse en Arubaanse Nederlanders een uitzondering te maken, aldus de Raad.

In de negatieve adviezen wordt wel het discriminerende karakter van het beleid benoemd, maar het lijkt de Raad er verder vooral om te gaan om de technische belemmeringen weg te nemen. Daarna kan het beleid er door Verdonk alsnog worden doorgedrukt.

Stemrecht

Het racistische karakter van het beleid tegen Antillianen en Arubanen blijkt ook op het gebied van het stemrecht. Ondanks de promotiepraatjes over een Europa voor alle EU-burgers mogen Antilliaanse en Arubaanse Nederlanders van de Nederlandse regering niet stemmen bij de Europese verkiezingen. Aruba en de Antillen zouden namelijk niet onder de EU vallen en slechts indirect via de Nederlandse regering zelf contact houden met Europa. Nederlanders in het buitenland mogen overigens in principe wel meedoen aan de Europese verkiezingen, maar niet als ze op Aruba of de Antillen wonen. Mike Eman en Benny Sevinger, twee Statenleden van de Arubaanse Volkspartij, gingen daartegen in beroep bij de Raad van State, die de zaak voorlegde aan het Europees Hof van Justitie in Luxemburg, de hoogste rechter in EU-zaken. Het Hof achtte die discriminatie "ongeoorloofd".(3)

De regering moet nu de Kieswet aanpassen, maar wacht liever de definitieve uitspraak van de Raad van State af. Pas als men ertoe wordt gedwongen, gaat men Antillianen en Arubanen mogelijk EU-stemrecht geven. Maar misschien kan het onderscheid met Nederlanders in het buitenland ook op een andere manier opgeheven worden, meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.(4)

Bolletjesslikken

De aanhoudende hetze tegen Antillianen en Arubanen heeft ook geleid tot intensieve drugscontroles op Schiphol. In juni 2006 rapporteerde de Nationale Ombudsman dat de marechaussee en de douane niet goed omgaan met vliegtuigpassagiers die na strikte controle onschuldig blijken te zijn.(5) Dat is een nogal gematigde conclusie voor de uiterst grove behandeling die de passagiers moeten ondergaan.

Van begin 2004 tot april 2006 blijken 6.550 passagiers op verdenking van bolletjesslikken gevangen te zijn gezet in het cellencomplex op Schiphol-Oost. Men moet daar op een speciale wc gaan zitten totdat de marechaussee zeker denkt te weten dat men niets meer kan uitpoepen. Deze uiterst vernederende behandeling kan dagenlang duren. Van de 6.550 opgepakte mensen bleek ruim eenderde geen bolletjes te hebben geslikt. Om ongeveer 4.000 kruimelsmokkelaars te pakken, die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor slechts 0,3 procent van alle coke-import in Nederland,(6) zijn dus ruim 2.000 mensen onschuldig vastgezet. Die krijgen naderhand slechts een excuusbrief. Verdere hulp aan deze passagiers ontbreekt, ook wanneer ze op doorreis zijn en hun aansluiting missen. De extra strenge "100 procents-controles" worden sinds eind 2003 uitgevoerd op vluchten uit de Antillen, Aruba, Venezuela en Suriname. Sindsdien zijn 1,2 miljoen passagiers gecontroleerd, zoveel als de hele bevolking van Amsterdam en Den Haag tezamen, of vier keer de gehele bevolking van de Antillen en Aruba.

Noten