De Fabel van de illegaal 93/94, zomer 2008

Auteur: Sandor Schmits

Verdonk op ramkoers

Trots Op Nederland (TON) begint op stoom te komen. Met Rita Verdonk stevig aan het roer komt er langzaam zicht op het programma van haar “brede volksbeweging”. Alle hens aan dek tegen deze vloedgolf van nationalisme en rechts-populisme.

Op 3 april 2008 lanceerde Verdonk met veel bombarie haar “beweging”. Onder regie van adviseurs en aanhangers van het eerste uur Ed Sinke en Kay van der Linde had de starthappening van TON in Amsterdam weinig weg van de bijeenkomsten van andere Nederlandse politieke partijen en leek het meer op de Amerikaanse verkiezingsshows. Het was een groots opgezette one woman-show waar TON-supporters tegen betaling konden “genieten” van jazz-zangeres Rita Reys, het Wilhelmus, een grote Nederlandse vlag op de achtergrond en een bombastische Verdonk ervoor die theatraal verklaarde schoon schip te gaan maken. Als minister sloeg ze jarenlang al de meest reactionaire taal uit, maar dat ging haar kennelijk niet ver genoeg, want ze blijkt zich erg beperkt te hebben gevoeld door haar partij en het kabinet. Nu kan en zal ze eindelijk echt zeggen wat ze vindt en wil. “Dat wij Nederlanders in ons eigen land steeds maar moeten opschuiven en ons moeten aanpassen aan nieuwe culturen. Daarvan zeg ik: genoeg. Er zijn grenzen.” (1) Ze haalt dan ook graag de nationalistische bezem door Nederland en spreekt zich uit tegen ontwikkelingshulp, tegen geld voor de Antillen, tegen 150 zetels in de Tweede Kamer, tegen ambtenaren, tegen critici van Sinterklaas en het Nederlandse kolonialisme, tegen provincies, tegen “allochtonen”, en tegen alles en iedereen dat niet past in haar visie op Nederland.

Patsers

TON was op 17 oktober 2007 al opgericht, twee dagen nadat Verdonk haar VVD-lidmaatschap had opgezegd. Ze heeft geleerd van het falen van de LPF. In plaats van iedere rechtse schreeuwlelijk lid te maken, kiest ze voor een bijzonder ondemocratische optie: een beweging zonder leden, met alleen sympathisanten, en zijzelf in haar eentje aan de macht. Ongeveer 50 tot 100 medewerkers, geworven via familie, vrienden en kennissen, moeten de Verdonk-propagandamachine draaiende houden.

Verdonk heeft 10 miljoen euro nodig voor de oprichting van TON en voor deelname aan de landelijke en gemeenteraadsverkiezingen in 2010. Dat geld wil ze bij elkaar brengen in dezelfde hoek waar ook Pim Fortuyn zijn geld vandaan haalde: bij industriëlen, bouwondernemers en makelaars. Om dat soort rijke patsers te bereiken bezoekt Verdonk al maandenlang jetsetfeesten, gala-avonden en high society-hangplekken als de Miljonairsfair. Ook de presentatiebijeenkomst van 3 april was bedoeld als fundraiser. Om binnen te komen moest 75 tot 500 euro betaald worden. En hoe meer iemand ophoestte, hoe dichter diegene in de buurt van Verdonk mocht zitten. Hoewel veel captains of industry en andere rijke bigshots op de bijeenkomst ontbraken, is er in die kringen flinke steun voor Verdonk. Men ziet haar graag aan het roer van de BV Nederland. De stichting Vrienden van Rita heeft het bedrijf Favorita BV opgericht om belastingtechnisch voordeliger uit te zijn en de sponsoring zo commercieel mogelijk te laten verlopen. Men wil bijvoorbeeld massaal TON-petjes en -sjaaltjes gaan verkopen.

Computergame

Aversie tegen de “oude” politieke elite in Den Haag is een van de belangrijkste thema’s van Verdonk. De raspopuliste stelt zich op als de underdog die van buitenaf ten strijde trekt tegen de heersende kliek van beroepspolitici en bureaucraten. Maar aan hen heeft ze in werkelijkheid haar carrière juist te danken. Als Verdonk het voor het zeggen krijgt, zou er echt met de wil van “het volk” geregeerd gaan worden. Maar democratie is vanzelfsprekend ver te zoeken in een partij waar niemand lid van mag worden. Om die kritiek te pareren heeft Verdonk “Politiek 2.0” gelanceerd. Dat is niet de nieuwste versie van een computergame, maar een website waarop haar fans actief kunnen meediscussiëren over het TON-programma. Want, zo zegt Verdonk, “wie kan er beter de problemen - en nog veel belangrijker de oplossingen hiervoor - in het land in kaart brengen dan u zelf!?"

Actie van Doorbraak in Leeuwarden op 16 mei 2008 (Foto: Eric Krebbers)
De site is gemodelleerd naar de bekende internet-encyclopedie Wikipedia. “Er staat een nieuwe generatie op. Al die mensen hebben een politieke mening en die moeten we opzoeken. Het wordt een interactief gebeuren en niet van die familiefeestjes die andere partijen hebben", aldus VVD-raadslid en Verdonk-fan Jan Talen over de site.(2) Maar zoals te verwachten moest de site al snel na de lancering alweer worden gesloten wegens de enorme hoeveelheid racisme, seksisme en andere ranzigheid die werd gepost. “Er werd veel te massaal gepost. Tegengeluiden zijn welkom, maar het was uitsluitend onzin: scheldpartijen, gore foto’s. Dus besloot Rita gisteravond de wiki tijdelijk op slot te zetten”, aldus een medewerker.

Zuurkool

De samenleving is ondemocratisch, meent Verdonk, omdat een minderheid van “allochtonen” zijn wil op zou leggen aan de meerderheid van “autochtonen”. Maar “we” kunnen volgens haar “geen rekening blijven houden met een minderheid. Kijk naar de bevolkingssamenstelling. We zitten met 15 miljoen autochtonen en twee miljoen allochtonen en bij iedere beslissing die we nemen, houden we toch vooral ongelofelijk rekening met die minderheid.”(3) Dat moet volgens de haatzaaister voortaan anders. “Als je thuis moet beslissen over het avondeten en drie willen er patat en twee zuurkool, dan wordt het toch patat? Heel simpel. Zo werkt democratie.” Maar democratie is natuurlijk veel meer dan simpel stemmen tellen. Ook mensenrechten en het principe van gelijkwaardigheid spelen daarbij een rol, zodat - om maar een voorbeeld te noemen - niet een meerderheid zomaar kan besluiten om een minderheid te laten deporteren.

Het democratische gehalte binnen TON blijft in elk geval strikt beperkt tot de mening van enig lid en roergangster Verdonk. Ze wil haar politiek niet zomaar laten bepalen door haar achterban. Precies op de “oud-Haagse” manier van politiek bedrijven die ze zegt te bestrijden, mag bij TON wel iedereen meepraten, maar uiteindelijk beslissen alleen Verdonk en haar adviseurs. Want, zo zegt ze: “Ik heb zelf natuurlijk ook al een visie." In een van de eerste testcases pakte dat overigens goed uit. Toen namelijk uit een peiling bleek dat 57 procent van haar aanhangers voor de doodstraf is, koos zij toch voor levenslange gevangenisstraf.(4)

Wegens de oppervlakkige webdemocratie en holle slogans komt het programma van de voormalige gevangenisdirecteur nogal mager en inhoudsloos over. Ze zegt zich vooral te gaan richten op het fileprobleem, migratie, integratie, onderwijs, ontwikkelingshulp, regelgeving, veiligheid en zorg. Die thema’s worden op de TON-site nauwelijks uitgewerkt. Maar Verdonk heeft als minister en Kamerlid van haar hart geen moordkuil gemaakt. Het kost dan ook weinig moeite om te ontdekken waar ze voor staat: een conservatief-liberale agenda gecombineerd met plat nationalisme. Bij de lancering van TON heeft ze al een tipje van de sluier opgelicht van haar programma. Het gaat om een mix van repressie en vrij baan voor ondernemend Nederland. Zo wil ze Marokkanen en Antillianen harder straffen en heropvoeden. Verder wil ze minder geld voor ontwikkelingshulp, beperking van de inspraak van belangenorganisaties als Milieudefensie omdat die grote bouwprojecten zouden frustreren, meer koopzondagen, het recht voor huiseigenaren om zelf op te treden tegen indringers, afschaffing van de provincies, en halvering van het aantal Kamerzetels.

Tsunami

Verdonk slijt haar TON-programma door kiezers aan te spreken op hun nationalisme. Surfend op de nationalistische golf die in 20 jaar tijd is aangezwollen tot een tsunami, haalt ze in de peilingen gemiddeld meer dan 20 zetels binnen. “Onze cultuur, onze tradities, onze eigenheden, daar zijn we trots op”, zei ze bij de lancering van TON.(5) “Ook zijn we trots op de vrijheid van meningsuiting en van godsdienst.” Om onder luid applaus te verwijzen naar onbekende buitenlandse vijanden: “En natuurlijk de vrijheid van buitenlandse overheersing.”

Herrie maken tegen Verdonk bij de actie van Doorbraak in Leeuwarden op 16 mei 2008 (Foto: Eric Krebbers)
Maar ondanks die vrijheden zou het slecht gaan met “ons Nederlanders”. “De Nederlandse cultuur” zou zich voortdurend moeten aanpassen aan “de allochtonen”, Nederland zou belaagd worden door Europese regels en de economische “globalisering”, en teveel Nederlanders zouden hun trots kwijt zijn. “De Nederlandse burger wordt behandeld als een stoute kleuter”, aldus de moeder des vaderlands. “De Nederlandse cultuur” zou bedreigd worden door een “sterke weg-met-ons stroming”. Die zou zich schuldig maken aan het ter discussie stellen van “ons” Sinterklaasfeest en zou ook de reden zijn voor het zogenaamd overal opduiken van slavernijmonumenten. In feite komen Sinterklaas en Zwarte Piet voort uit een oude koloniale traditie en zijn slavernijmonumenten in Nederland op één hand te tellen. Volgens Verdonk zouden ook “de vrijheid van meningsuiting en gelijke rechten voor vrouwen en homo’s” in gevaar zijn. “We” zouden snel moeten optreden, want “Nederland was jarenlang een gastvrij volk, maar wij hebben er genoeg van ons aan te passen”. Maar van racisme is geen sprake, weet Verdonk, want “Nederlanders hebben het niet in zich om te discrimineren!”.

Verdonk trekt dit voorjaar op promotietoernee door het land om zoveel mogelijk supporters te ontmoeten en te horen wat er leeft. Andere partijen reageren tot nu toe nauwelijks op TON. Ook buiten het parlement gebeurt er weinig. Af en toe wordt ze in de media aangesproken op haar ondemocratische politiek of haar nationalisme. Vaak blijft die kritiek echter steken in de onbekendheid van het TON-programma. Acties tegen Verdonk zijn helemaal sporadisch. Ngo’s en ook de SP zijn als de dood om ervan beschuldigd te worden dat ze de persoon Verdonk aanvallen en “demoniseren”. Maar dat argument is in het geval van Verdonk en ook Wilders volstrekte onzin. TON en de PVV zijn partijen die bestaan bij de gratie van één persoon en nog wat meelopers die af en toe ook wat mogen zeggen. Verdonk en Wilders zijn tegelijk het ideeëngoed en de persoon die het ideeëngoed vertegenwoordigt. Hun aanhang stemt vooral op hun personen, hun imago en hun ferme uitspraken. Actie tegen TON kan dan ook niets anders zijn dan actie tegen Verdonk zelf. Op 16 mei 2008 lieten zo’n 100 demonstranten met spandoeken en lawaai voor het eerst een tegengeluid horen bij een TON-propagandabijeenkomst in Leeuwarden.(6) Verdonk sprak er schande van. De actie was georganiseerd door Doorbraak, dat ook acties te organiseerde bij de komst van Verdonk naar Deventer op 20 juni en naar Zoetermeer op 23 juni.(7)

Noten

Terug