De Fabel van de illegaal 97/98, winter 2009

Auteur: Gerrit de Wit

Oprichting extreem-rechtse fractie Europarlement mislukt

In januari 2008 brachten vier Europese extreem-rechtse partijen met veel bombarie naar buiten dat men bezig was met de oprichting van een nieuwe fractie in het Europees Parlement (EP). Zo zouden ze meer subsidies, spreektijd en ondersteuning kunnen krijgen. In november had de fractie officieel gepresenteerd moeten worden. Maar het bleef oorverdovend stil. Wat blijkt? Er komt helemaal geen fractie en de ratten verlaten het zinkende schip.

Demonstratie van de extreem-rechtse Liga van Poolse Families.

Het parlement telt momenteel 785 leden uit 27 lidstaten. Iedere lidstaat heeft een vastgesteld aantal afgevaardigden. Nederland heeft er nu 27. De meeste parlementsleden zijn op basis van hun politieke kleur aangesloten bij Europese politieke partijen die op hun beurt weer zijn aangesloten bij een van de huidige 7 Europese fracties. Zo bestaan er onder meer een sociaal-democratische en een christelijke fractie. Fracties moeten momenteel officieel minimaal 20 parlementsleden uit vijf landen omvatten. Ook zijn er afgevaardigden die bij geen enkele fractie zijn aangesloten. Die heten officieel de niet-ingeschrevenen en ze ontberen extra subsidies en andere mogelijkheden.

Traditie

Door de jaren heen hebben ook extreem-rechtse parlementsleden zich verenigd in fracties, met weinig succes en met de nodige onderlinge ruzies. De eerste poging vond plaats tussen 1984 tot 1989 en heette de Groep van Europees Rechts. Die bestond voornamelijk uit parlementariërs van het Franse Front National en een Italiaanse neo-fascistische partij. In 1989 werd de Technische Groep van Europees Rechts geformeerd. Die omvatte het Front National, het Vlaams Blok en de Duitse Republikaner. In 1994 viel ook deze fractie weer uiteen. In 1999 en 2004 werden weer pogingen ondernomen om gelijkgestemden in een Europese fractie te krijgen, maar beide keren mislukte dat omdat de ego’s van een aantal kopstukken botsten. Pas in januari 2007 wisten de jodenhaters, holocaustontkenners, antiziganisten en andere extreem-rechtsen in het EP zich weer in een fractie te verenigen. Deze keer onder de naam Identiteit, Traditie en Soevereiniteit (ITS).(1)

ITS telde op het hoogtepunt 23 leden uit onder andere het Front National, het Vlaams Belang, de Freiheitliche Partei Österreichs (FPÖ), het Bulgaarse Ataka, de Groot-Roemeense Partij, en twee Italiaanse partijen, waaronder de afgevaardigde Alessandra Mussolini, kleindochter van dictator Benito Mussolini. De fractie was geen lang leven beschoren. Eind 2007 maakte Mussolini namelijk racistische opmerkingen over Roemenen. Die zouden “van criminaliteit een levenswijze maken”. Dat leidde tot een hoogoplopende ruzie met haar vijf Roemeense geestverwanten. In november 2007 trokken die zich verbitterd uit de fractie terug en daarmee was het lot van ITS bezegeld. Men beschikte immers niet meer over het minimum van 20 parlementsleden.

Vlaams Belang-leider Filip Dewinter op de IJzerwake in 2004.

Patriotten

Met de Europese verkiezingen van juni 2009 in het vooruitzicht wilde een aantal extreem-rechtse partijen een doorstart maken. In januari 2008 belegden het Vlaams Belang, het Front National, het Bulgaarse Ataka en de FPÖ een persconferentie in Wenen. Ze kondigden aan een nieuwe extreem-rechtse Europese partij en een nieuwe fractie in het EP te willen oprichten. De partijen hadden nog geen officiële naam verzonnen, maar dachten aan de Europese Patriottistische Partij of de Europese Vrijheids Partij. Volgens FPÖ-partijleider Heinz-Christian Strache zou het initiatief vooral “de islamisering van Europa” en niet-westerse immigratie moeten bestrijden. “Patriotten van alle Europese landen, verenigt u!”, was zijn motto bij de persconferentie. De oprichters hoopten de fractie nog te versterken met extreem-rechtse evenknieën uit landen als Cyprus, Denemarken, Duitsland en Nederland. Ze wilden een fractie met deelnemers uit maar liefst 10 landen.

De respons van andere extreem-rechtse partijen was lauw. Een aantal partijen stelde wat vragen over het initiatief, en daar bleef het verder bij, aldus een woordvoerder van het Vlaams Belang. Dat is niet verwonderlijk, gezien het fiasco van de voorgaande extreem-rechtse fracties. Ook een tegenvaller was dat Geert Wilders in een eerder stadium samenwerking al uitgesloten had. Hij wist dat heulen met bijvoorbeeld Jean-Marie “de holocaust is een detail in de geschiedenis” Le Pen zijn PVV geen goed zou doen. Verder zijn sommige geestverwanten al aangesloten bij de 44-koppige fractie Unie voor een Europa van Nationale Staten (UEN). Die omvat traditionele extreem-rechtse elementen, katholieke nationalisten en ultra-conservatieven. De UEN herbergt onder meer de Deense Volkspartij van Pia Kjaersgaard, de Italiaanse Alleanza Nationale van Gianfranco Fini, de Lega Nord, het Poolse Samoobrona en de partij van de Poolse president Lech Kaczy?ski. Een andere tegenslag was dat de grote EP-fracties medio 2008 de minimumnorm voor fractievorming verhoogden naar 25 zetels uit minimaal 7 landen. Die nieuwe norm gaat na de komende Europese verkiezingen in en maakt fractievorming nog moeilijker dan het al was.

Exit fractie

Het zal niet verbazen dat de vier initiatiefnemers niet genoeg gelijkgestemde partijen konden vinden om de boel vlot te trekken. De fractie is dan ook een zachte dood gestorven. Om toch een beroep te kunnen doen op de voordelen van samenwerking heeft het Vlaams Belang zich ondertussen in arren moede maar aangemeld bij de UEN. Binnen die fractie is volgens de woordvoerder van het Vlaams Belang een aantal leden echter huiverig voor toetreding van zijn partij. De aanvraag is dan ook nog steeds in behandeling. Verder wacht het Vlaams Belang de uitslag van de komende Europese verkiezingen af en de partij zal dan bekijken met welke partijen men verder wil. Volgens de woordvoerder zou ook de FPÖ zich nu bij de UEN aangemeld hebben. Het Front National zou zich dan weer niet aangemeld hebben, want die zou “druk bezig zijn met interne ruzies over de lijstvorming voor de Europese verkiezingen en de opvolging van Le Pen”. De rol van Le Pen bij de Europese fractievorming lijkt in ieder geval voorlopig uitgespeeld. Het is nog onduidelijk hoe de UEN zal reageren op de aanmelding van het Vlaams Belang en de FPÖ. Bij toelating zal de fractie getalsmatig meer invloed in het EP krijgen. Maar tegelijkertijd wordt de UEN dan definitief het bruine kamp in getrokken. Daar zal niet iedereen binnen de fractie blij mee zijn.

Brievenbus in Brussel. (Foto: Eric Krebbers)

Het is ongewis hoe de Europese verkiezingen in 2009 voor extreem-rechts zullen verlopen. Het ziet ernaar uit dat het Front National een aantal zetels zal verliezen. Het gaat daar namelijk niet goed: ruzies voeren de boventoon. Ook Poolse partijen als Samoobrona zullen naar verwachting veel zetels verliezen. Aan de andere kant maakt de fascistische British National Party (BNP) een goede kans om in het Europarlement te komen en ook zal de FPÖ waarschijnlijk extra zetels winnen. Het ziet er voorts naar uit dat de PVV de nodige zetels binnen zal slepen, als Wilders tenminste besluit om aan de verkiezingen mee te doen. De partij wil in het parlement voornamelijk pleiten voor de opheffing van de EU en ondertussen de zakken vullen met Europese subsidies. Een samenwerking in een fractie met al te openlijke fascistische partijen lijkt uitgesloten. Maar Wilders is daarentegen wel weer gecharmeerd van de Deense Volkspartij die bij de UEN zit. Begin juni 2008 was hij daar nog op bezoek en pleitte hij voor een informeel samenwerkingsverband met Europese geestverwanten. Dat zou volgens hem kunnen leiden tot een aanscherping van het Europese asiel- en immigratiebeleid. Maar het is nog maar de vraag of de UEN überhaupt zit te wachten op een extremist, houwdegen en schreeuwlelijk als Wilders. De tijd zal het leren.

Noot

• 1. “Europees extreem-rechts verenigt zich”, Gerrit de Wit. Op: Fabel-website.

Terug