Stadskrant special, mei 1993

Auteur: De Invalshoek

Burgemeester Goekoop:
"Leiden nu echt stad van vluchtelingen"

Waarom een extra editie van de Stadskrant? Het College van Burgemeester en Wethouders heeft een nieuwe serie maatregelen getroffen met betrekking tot het vreemdelingenbeleid. De achtergronden en inhoud daarvan worden in deze krant uitgelegd.

Tijdens een extra vergadering heeft het College gisteren besloten het roer krachtig om te gooien. Met onmiddellijke ingang weigert het College het in Den Haag uitgestippelde vreemdelingenbeleid nog te volgen.

Leiden staat bekend als Vluchtelingenstad, maar voerde tot nu toe automatisch het keiharde landelijke beleid uit. De nieuwe Leidse maatregelen betekenen onder meer dat de gemeente zal trachten een veilige plek te bieden aan iedere vluchtelingen die onze stad nog weet te bereiken.

"Legaal of 'illegaal', politiek of economisch, migrant of vluchteling; het onderscheid dat Den Haag maakt is onzin. Wij weigeren in Leiden dan ook om nog te spreken van 'illegalen'. Mensen zijn niet 'illegaal', mensen worden 'illegaal' genoemd en gemaakt. Wij doen daar niet langer aan mee", aldus burgemeester Goekoop. Hij sprak op een inderhaast uitgeroepen persconferentie.

Excuses

Hij maakte verder zijn excuses voor de huidige campagne "Leiden, stad van vluchtelingen". Goekoop: "Wij hebben het recht niet ons als Vluchtelingenstad te presenteren terwijl de razzia's tegen 'illegalen' in Leiden gewoon doorgaan. Aan de ene kant organiseren we een maand lang culturele activiteiten. Muziek, toneel, exotisch eten, en ga zo maar door. Aan de andere kant werd tot nu toe de jacht op 'illegalen' uitgebreid. Daar brengen we nu dus verandering in. Op zich is er natuurlijk niets mis met culturele activiteiten. Maar je kunt je afvragen of het bijvoorbeeld de Vietnamese vluchtelingen ten goede komt, als ze altijd in verband gebracht worden met loempia's. En het zou ook niet zo mogen zijn dat Somalische vluchtelingen hier mogen wonen alleen maar omdat ze zo mooi muziek zouden kunnen maken. Het gaat om een stuk verantwoordelijkheid of solidariteit, zo u wilt." De festiviteiten van vandaag waren niet meer stop te zetten, aldus het College.

Vanuit Den Haag is nog geen commentaar ontvangen op het besluit van de gemeente Leiden. B&W vraagt haar burgers om steun voor de maatregelen. Bij deze krant is een briefkaart gevoegd die ingevuld kan worden verstuurd of afgegeven op het Stadhuis. Bij wijze van steunbetuiging. Een postzegel is niet nodig.

Het College verzet zich tegen wat zij noemt "een mensonterend landelijk beleid". Grote groepen mensen hebben aan den lijve ondervonden wat dat betekent.

De ene bezuinigingsgolf na de andere heeft ons land de afgelopen jaren overspoeld. De door de bevolking afgedwongen rechten worden stuk voor stuk afgebroken. De overheid laat dit gepaard gaan met de bestempelen van verschillende bevolkingsgroepen tot profiteurs, om zo deze bezuinigingen te rechtvaardigen. Vrouwen in de bijstand, uit huis wonende jongeren, studenten, WAO-ers en andere uitkeringsgerechtigden. Werkende en werkeloze mensen worden zo tegen elkaar uitgespeeld. Met name vluchtelingen en migranten zijn het slachtoffer van dit verdeel- en heersbeleid.

Extreem-rechts

Partijen als de Centrum Democraten en Centrum Partij '86 spelen hier graag op in. Hun uitgangspunten vertonen grote gelijkenis met het fascisme van de jaren dertig. Door racistische gerdachten als "eigen volk eerst" te propageren, weten ze grote groepen gefrustreerde autochtonen achter zich te scharen.

Gevestigde partijen

Maar ook politici van gevestigde, zogenaamde fatsoenlijke partijen spuien hetzes over migranten en vluchtelingen uit. De media verlustigen zich in de sensatie die dat met zich meebrengt. Vluchtelingen en migranten worden onderverdeeld in "legalen" en "illegalen", "economisch" en "politieke" vluchtelingen. Maar op het moment dat het de beleidsmakers beter uitkomt, worden ze allemaal tezamen bestempeld tot "een horde profiteurs die het land overspoelen", "criminelen" of "a-socialen". Al naar gelang de te nemen maatregelen.

Jue was tot 1992 verantwoordelijk voor het Leidse vluchtelingenbeleid. De verharding van het landelijke vreemdelingenbeleid zag hij destijds met lede ogen aan. Hij was gisteravond laat nog bereikbaar voor commentaar op de maatregelen van B&W.

Burgemeester Goekoop noemt het landelijk beleid "keihard". Wat vindt u daarvan?

Jue: "Op dit moment slaagt nauwelijks nog een vluchteling erin de grenzen van Fort Europa te overschrijden. Van diegenen die dat wel lukt wordt ruim 90% hardhandig het land weer uitgeschopt of tot illegaliteit gedwongen. "Nederland is vol" en "Nederland geen migratieland" zijn de kreten waarmee op landelijk niveau een sfeer wordt neergezet. Van daaruit wordt dan vervolgens een racistisch en mensonterend vreemdelingenbeleid doorgevoerd. Een beleid dat juist ook door gemeenten uitgevoerd moet worden."

U noemt het landelijk beleid racistisch?

"Ja zeker. Het is een beleid dat heel netjes past in een tijd waarin het rijke blanke Westen de wurggreep op het arme zwarte Zuiden weer verder aanhaalt. Met andere woorden: de macht is scheef verdeeld en dat wordt nog erger. Er is sprake van een tendens die je in heel Europa terugziet. De Europese landen sluiten de rijen om ten opzichte van Japan en de VS sterker te worden. De Derde Wereld, het Zuiden, wordt de dupe. Het beleid werkt ook zichtbaar racistisch. Zwarte mensen worden in Nederland veel vaker gecontroleerd op straat. De autoriteiten gaan er vanuit dat zwarte mensen mogelijke 'illegalen' zijn. Als blanke merk je er weinig van. Je mag doorlopen. Als dat geen racisme is!"

Wat vindt u van de maatregelen van B&W?

"In een tijd van toenemend racisme durft de gemeente Leiden zo haar nek uit te steken. De gemeente durft een ander economisch beleid te voeren. Ze werkt er hard aan om de tegenstelling tussen het Westen en het Zuiden op te heffen. Ik vind dat een moedige stap. Niet meer die oppervlakkigheid die de campagne "Leiden, stad van vluchtelingen" kenmerkte. Nee, gewoon een niet mis te verstaan signaal aan de buitenwereld" tot hier en niet verder. Een daad van verzet. Wij doen niet meer mee."

De voorzitter van de huidige werkgroep "Leiden, stad van vluchtelingen" is Hans de la Mar, wethouder van sociale zaken en milieu. Hij erkent dat er tijdens de campagne van 1989 fouten zijn gemaakt.

De la Mar: "We hebben ons toen blind gestaard op de acceptatie en integratie van vluchtelingen. We hebben de problematiek teveel vanuit de autochtone bevolking benaderd, zonder daarbij de vluchteling zelf te betrekken. Nu willen we geen campagnes organiseren over de hoofde van legale en 'illegale' vluchtelingen heen. Ze zijn meer dan franje. Het nieuwe beleid is radicaal anders. Binnen het College hebben we uitgebreid gesproken over onze uitgangspunten. De meningen bleken uiteen te liggen. Uiteindelijk zijn we tot overeenstemming gekomen. We gaan een beleid ontwikkelen dat raakvlakken vertoont met het anti-apartheidsbeleid. De gemeente gaat z'n nek uitsteken. Geen mooie praatjes, maar de daad bij het woord voegen. In de jaren tachtig werd de gemeente lid van de organisatie LOTA, Lagere Overheden Tegen Apartheid. De gemeente ondersteunde onder andere moreel en financieel allerlei activiteiten tegen de aanwezigheid van Shell in Zuid-Afrika. Met instemming van het gemeentebestuur werd bijvoorbeeld een groot spandoek boven de Breestraat gehangen, met de tekst "Shell smeer 'm uit Zuid-Afrika"."

Wat worden de speerpunten van het nieuwe beleid?

"We denken er nu aan om een soortgelijke organisatie als LOTA in het leven te roepen. Waarschijnlijk gaat die LOTRAN heten, Lagere Overheden Tegen Racisme en Apartheid in Nederland. Het Leidse gemeentebestuur is een van de belangrijkste initiatiefnemers. Ook willen we aan de gemeentegrenzen van Leiden bordjes ophangen met de tekst "vluchteling-vriendelijke gemeente". Die worden naast of onder de bordjes "kernwapenvrije gemeente" bevestigd. Verder zijn er spandoeken in de maak met teksten als "Alle illegalen vrij", "Stop razzia's en deportaties", en "Vluchtelingenprobleem? Uitbuitingsprobleem!". Die komen in de hele stad te hangen. Dezelfde teksten zullen ook te zien zijn op de billboards, de reclameborden."

U lijkt erg tevreden met het anti-apartheidsbeleid van de gemeente Leiden, zoals dat in het verleden is gevoerd. Maar in kringen van actievoerders was toch de nodige kritiek op dat beleid?

"Inderdaad, dat klopt. Die kritiek hebben we in onze besluitvorming betrokken. Deze keer blijft het niet bij leuzen en symboliek alleen. In het verleden weigerden we om stelling te nemen. We subsidieerden bijvoorbeeld wel anti-Shell activiteiten, maar bleven intussen de dienstauto's van de gemeente Leiden bij Shell tanken. Dat was natuurlijk nogal schijnheilig. Nu gaan we een vuist maken. We gaan als College de Leidse vreemdelingenpolitie onder druk zetten. We willen de vreemdelingenpolitie duidelijk maken dat we geen invallen, geen razzia's meer dulden. We leven toch niet in de Tweede Wereldoorlog?"

Strijdlustig

De la Mar oogt strijdlustig. Die houding doet denken aan zijn vroegere enerverende bestaan als actievoerder. "Ja, zo voel ik het ook. Oude tijden herleven. Ongeveer act jaar geleden heb ik actie gevoerd tegen de verkoop van de Zuid-Afrikaanse Krugerrandmunt bij Nederlandse banken. Daarna ben ik ook nog wel af en toe actief geweest, maar dat is er de laatste tijd steeds meer bij ingeschoten. Ik heb echt zin om de draad weer op te pakken, om weer de straat op te gaan, te demonstreren, dat soort dingen. Als College zijn we ingesprongen op de protesten tegen racisme en razzia's in de stad. We houden ons niet meer afzijdig en stellen ons actief en weerbaar op. In de toekomst gaan we meedoen aan acties en demonstraties."

Hoge pieten

De la Mar geeft toe dat het nieuwe radicale beleid op weerstand zal stuiten bij de rijksoverheid. Lachend: "Die zullen niet blij zijn, nee. Maar dat is ook niet onze bedoeling. We hebben er niet voor gekozen om hoge ambtenaren en ministers een pleziertje te doen. We willen vluchtelingen ondersteunen. En als we daarbij tegen de schenen van allerlei hoge pieten moeten schoppen, ja, dan moet dat maar", aldus een vastberaden De la Mar.

Wie iets wil verkopen, moet reclame maken. Een product verkoopt niet vanzelf, maar moet publicitair aantrekkelijk worden gemaakt. Of het nu gaat om een nieuw wasmiddelmerk of een eeuwenoud verschijnsel als vluchten naar een ander land.

Dat vond het College van B&W in de tweede helft van de jaren tachtig. Het product vluchteling moest worden aangesmeerd en bij wijze van spreken aan de deur worden verkocht. Daarom bedacht de gemeente Leiden een reclamestunt: de promotiecampagne "Leiden, stad van vluchtelingen".

Deze campagne vond voor de eerste maal plaats in 1989. Aan de hand van stamboomonderzoek werd in dat jaar duidelijk dat veel Leidenaren vluchtelingen als voorouders hebben. Het gemeentebestuur meende dat zo gewerkt kon worden aan een groter draagvlak voor de opvang van meer vluchtelingen. Maar was de campagne meer dan een slogan, een logo en een imago? Was het meer dan schone schijn en een fraai beschilderde bordkartonnen gevel van tolerantie? De campagne werd als een willige deken over de vele diepgaande problemen en conflicten in Leiden gelegd. En het gemeentebestuur zei: "Ga maar rustig slapen, wij waken over de vluchtelingen, want we hebben nu een campagne."

Bush ook vluchteling

Een gemeente die bekneld is geraakt tussen schijn en werkelijkheid, is niet in staat om legale en 'illegale' vluchtelingen. Een perspectief te bieden. Een gemeente die geen verschil ziet tussen reclame en realiteit, heeft het recht verloren om zich te presenteren als Vluchtelingenstad. In plaats van maatregelen te nemen die zich radicaal keren tegen het op Europees en nationaal niveau gevoerde beleid, ging het gemeentebestuur over op een beleid dat vluchtelingen bijdragen aan de Leidse samenleving. Keer op keer moest herhaald worden dat vluchtelingen al eeuwenlang van nut zijn geweest voor Leiden. Daarbij werd verwezen naar vroegere vluchtelingen als Portugese joden, Vlaamse textielarbeiders, Franse Hugenoten en Engelse Pilgrim Fathers, de grondleggers van de Verenigde Staten. Zelfs de toenmalige Amerikaanse president George Bush werd met open armen ontvangen als een afstammeling van vluchtelingen. Zo werd de campagne een inhoudsloze reclamekreet. "Iedereen is vluchteling, ook George Bush", dat bleef in de hoofden van veel Leidenaren hangen. Maar wat hadden de Leidse burgers nu aan zo'n uitspraak? En wat leverde het op voor legale en 'illegale' vluchtelingen in Leiden?

Loempiaverkopers

Het College van B&W bedoelde het ongetwijfeld goed met de campagne van 1989. Wij hebben geprobeerd om het beeld van de zielige, ontheemde vluchteling te doorbreken. De campagne was erop gericht om een positieve sfeer rond vluchtelingen op te bouwen. Helaas hebben wij de campagne opgezet als een serie nietszeggende reclameboodschappen. We hebben bijvoorbeeld laten zien wat de vluchtelingen zelf in huis hebben door te wijzen op een inmiddels geheel ingeburgerde groep vluchtelingen, de Vietnamese loempiaverkopers. Maar vluchtelingen luchten niet voor hun lol. En zeker niet om een bijdrage te leveren aan het welzijn van de Leidse gemeenschap door loempia's te gaan verkopen. Het College is in 1989 te ver gegaan in haar streven om het product vluchteling in het hoofd van de Leidse burger te stampen. We hebben de indruk gewekt dat vluchtelingen welkom zijn voorzover "wij", dat wil zeggen de autochtone Leidenaren, er beter van worden. Die indruk, die gedachte dat we van vluchtelingen moeten kunnen profiteren, mag nooit opgewekt of bevestigd worden. We hebben in Leiden, en ook elders in West-Europa, de verantwoordelijkheid om vluchtelingen en migranten een menswaardig bestaan te bieden. We hebben die verantwoordelijkheid, omdat het mensen zijn die vluchten voor armoede, hongersnood, oorlog, vervolging en seksueel geweld.

Nog maar kort geleden voerde de gemeente Leiden het landelijke en met racisme doortrokken beleid braafjes uit. Het gemeentebestuur liep aan de leiband van de rijksoverheid. De gemeente wist geen raad met de slechte positie van zowel allochtonen als grote groepen autochtonen. Beleidsmaatregelen bleken vaak lapmiddelen en pleisters op de wonden.

Op allerlei terreinen (huisvesting, werkgelegenheid, uitkeringen, gezondheidszorg, en dergelijke) verslechterden de levensomstandigheden van veel Leidenaren in de onderlaag van de samenleving. Dat bleek ook op het gebied van de vluchtelingenproblematiek.

In de loop van de jaren 80 verscherpte zich de tegenstelling tussen het rijke westen en het arme zuiden van de wereld. Steeds meer mensen uit het zuiden moesten vluchten naar het westen. Ook Leiden kreeg meer vluchtelingen te verwerken. In 1987 was de nood hoog gestegen; de plaatselijke afdeling van de stichting Vluchtelingenwerk Nederland zag het niet meer zitten. Het aantal asielzoekers dat Leiden aandeed kon nergens meer gehuisvest worden. Terwijl de hetzes tegen migranten en vluchtelingen toenamen, schoof het ministerie van WVC de problemen door naar de gemeenten. Het ministerie vroeg aan de gemeenten of zij meer woningen voor asielzoekers beschikbaar wilden stellen. De gemeente Leiden gaf gehoor aan de oproep en besloot om 200 (later 300) asielzoekers toe te laten. Zo werd de campagne "Leiden, stad van vluchtelingen" geboren.

Draagvlak

Het ogenschijnlijk voortvarende gemeentebestuur bleef met een levensgroot probleem zitten: er moest een groot draagvlak voor de opvang van asielzoekers onder de Leidse bevolking gecreëerd worden. Dat draagvlak was te klein. In 1986 bijvoorbeeld was het gemeentebestuur meermalen schriftelijk en telefonisch bedreigd, omdat de gemeente woningen voor Tamil-vluchtelingen beschikbaar had gesteld. De gemeente stond voor de moeizame taak om het minieme aantal vluchtelingen, dat nog wel mocht blijven, te verkopen aan de autochtone Leidenaren. En dus ook aan arme Leidenaren. Ook aan Leidenaren die geen enkel vertrouwen meer hebben in de gemeentepolitiek. Geen geringe opgave!

Zoals al eerder gezegd is de huidige campagne niet meerstop te zetten. Het College van Burgemeester en Wethouders noemt "Leiden, stad van vluchtelingen" nu "een fout uit het verleden".

Gemeentesecretaris De Vries vertelt hoe schrijnend de realiteit is. "Voor mensen van niet-Nederlandse afkomst, of we hen nu vluchteling, allochtoon of migrant noemen en hen als legaal dan wel 'illegaal' bestempelen, is het leven in Nederland allesbehalve gemakkelijk. Gelukkig heeft het College van Burgemeester en Wethouders gisteren op die extra vergadering overeenstemming kunnen bereiken over de nieuwe maatregelen. Je bent als gemeente volstrekt ongeloofwaardig als je in het kader van de campagne in de ene straat een multicultureel festijn houdt, terwijl in een steegje om de hoek een 'illegale' schoonmaakster wordt opgepakt door de vreemdelingenpolitie. Een vrouw die bij wijze van spreken de avond ervoor de vloer en wc's van de feestzaal heeft geschrobd".

VAS

Een van de belangrijkste uitkomsten van gisteravond is dat de gemeente, tegen de beslissing van het rijk in, besloten heeft zich met hand en tand te verzetten tegen de invoering van het zogenaamde Vreemdelingen Administratie Systeem (VAS).

De Vries: "Het VAS is een computerprogramma waarin alle informatie over vreemdelingen is vastgelegd. Elk politiecorps in Nederland zal nog dit jaar computers krijgen die op het VAS aangesloten zullen worden. Met dit nieuwe geautomatiseerde administratiesysteem is het mogelijk om in een handomdraai de verblijfsstatus van een vreemdeling vast te stellen. Het VAS maakt gebruik van informatie uit de reeds bestaande Gemeentelijke Basis Administratie. In het computerbestand zijn onder andere naam, geboortedatum, eventuele valse namen en verblijfsstatus van de vreemdeling opgenomen. Het is de bedoeling dat ook de Sociale Dienst en andere gemeentelijke instellingen binnenkort gebruik gaan maken van dit systeem, zodat vreemdelingen zonder legale status bijvoorbeeld geen huis of uitkering meer kunnen krijgen."

Voorzieningen

"Vorig jaar durfde een 'illegale' man niet eens naar het AZL om z'n wonden te laten verzorgen, nadat hij door racisten in elkaar was geslagen. Want ook de controle op het gebruik van medische voorzieningen is verscherpt. 'Illegalen' kunnen alleen nog bij levensgevaar of bij verhoogd risico voor de volksgezondheid aanspraak maken op medische verzorging. Gebroken been? Jammer dan, crepeer maar!

'Illegalen' worden op deze ordinaire manier uitgerookt en het leven wordt hen onmogelijk gemaakt. Door de invoering van het VAS in Leiden te weigeren kan de gemeente haar steentje bijdragen aan de naleving van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, namelijk het recht op onderdak, het recht op arbeid en het recht op medische verzorging", aldus de gemeentesecretaris.

Huisvesting

"Ook de legale vreemdelingen kon de gemeente Leiden tot nu toe niet veel bieden. Gezien de beroerde economische positie van vele allochtonen wonen zij vaak in oude en slecht onderhouden huizen. Uit een recent onderzoek ("Thuis in de wijk", december 1992) van de Leidse universiteit over de woon- en leefsituatie van Marokkaanse, Turkse en Surinaamse Leidenaren blijkt dat velen van hen ontevreden zijn en graag willen verhuizen. Bij gebrek aan contact met de buurt leiden zij nogal eens een geïsoleerd bestaan. Gediscrimineerd vanwege hun uiterlijk, leefwijze of religieuze overtuiging hebben ze niet of nauwelijks kans op een baan die hen aanspreekt. Vaak krijgen ze baantjes die witte Nederlanders te min vinden."

Leidse Ei

"Ook de kinderen van deze allochtone Leidenaren, die, in tegenstelling tot hun ouders, hier vaak opgegroeid of geboren zijn, hebben te maken met racisme en onverdraagzaamheid. In Leiden wilden we als gemeente zelfs een speciale, aparte, school op richten voor allochtone kinderen met een taalachterstand. Met extra aandacht voor de Nederlandse taal zou deze achterstand sneller ingelopen kunnen worden dan op een gewone school, dachten we als gemeentebestuur. Ondanks de kritiek op die school van de kant van allochtone ouders en mensen met ervaring in het multiculturele onderwijs wilden we de zogenaamde Leidse Ei-school er doordrukken. Die kritiek was achteraf gezien terecht."

Samen leren

"Nu zien we in dat we de scheiding tussen wit en zwart, tussen witte en zwarte scholen, niet verder moeten stimuleren, maar juist dienen tegen te gaan. Het likt ons beter om ons te richten op de vooroordelen en racistische denkwijzen van leerkrachten en leerlingen. Hierbij kan onderwijsmateriaal gebruikt worden dat stereotiepe ideeën en denkbeelden over zwarte en witte mensen teniet doet.

Het Leidse Ei zal gelukkig niet verder uitgebroed worden. Op dit moment zijn we in onderhandeling met diverse zelforganisaties van migranten om te kijken op welke manier de kinderen de beste kansen krijgen. We zien nu in dat witte en zwarte kinderen het beste bij elkaar in de klas kunnen zitten: samen leren, samen spelen.

Hoewel de gemeente niet veel kan doen aan de internationale economische ontwikkelingen die werkloosheid veroorzaken, erkennen we als gemeente nu wel dat we niet langer onze kop in het zand kunnen steken. De schrijnende realiteit van racisme en onverdraagzaamheid moet bij de wortel worden aangepakt en daarom zal de gemeente vanaf nu de strijd aangaan met Den Haag!"

• 16 januari: Anti-joodse kreten en hakenkruizen geschilderd op kerk in Sumatrastraat.
• 19 januari: Meldpunt Discriminatie krijgt 30 procent meer klachten in 1992 dan in 1991 met betrekking tot racisme.
• 3 februari: Racistische leuzen, hakenkruizen en davidsterren geschilderd in Surinamestraat.
• 8 februari: Op verschillende plekken in De Kooi zijn hakenkruizen geschilderd.
• 10 februari: Hakenkruis geschilderd op Caraïbisch restaurant.
• 15 februari: Politie pakt vijf 'illegale' Marokkanen op in slagerij.
• 24 februari: Na een uitzending van RTL4 waarin buitenlanders de schuld krijgen van de problemen in de Utrechtse wijk Lombok wordt de HTIB telefonisch bedreigd.
• 15 maart: Verschillende 'illegalen' worden door de politie opgepakt.
• 29 maart: Hakenkruizen geschilderd op de woning van de directrice van Woningbouwvereniging Ons Doel.
• 5 april: Leidse inwoners betrapt op het uitdelen van racistische pamfletten van de Centrumpartij '86 bij voetbalwedstrijd in Leeuwarden.
• 7 april: Turkse, Marokkaanse en Italiaanse 'illegalen' opgepakt door de politie na verraad van buurtbewoners.
• 8 april: 'Illegalen' opgepakt bij huiscontrole.
• 13 april: Hakenkruizen en racistische leuzen geschilderd op V&D, het stadhuis en de Hartebrugkerk.
• 14 april: Huis-aan-huisverspreiding van pamfletten van de Centrumpartij '86. Tevens een kleine vernieling aan een huis waar een anti-racistische poster voor het raam hing.

Enkele voorbeelden van de kreten en leuzen

• Holland blijft Hollands
• Eigen volk eerst
• Stop de wereldinvasie
• Onvoorwaardelijke terugzending van parasiterende vreemdelingen
• Kankerjoden

• 1. De gemeente maakt het alle migranten en vluchtelingen, legaal of 'illegaal' mogelijk gewoon deelt te nemen aan de samenleving.
• 2. De gemeente tekent protest aan tegen het keiharde landelijke vreemdelingenbeleid.
• 3. De gemeente weert bedrijven en banken die munt slaan uit en meewerken aan de uitbuiting en verarming van mensen in de Derde Wereld en hier.

Er wordt veel gesproken en geschreven over vluchtelingen. Willen we iets van de vluchtelingenproblematiek begrijpen dan is het belangrijk om je in te leven in vluchtelinge. Waarom vluchten mensen, waarom laten ze op een gegeven moment al hun familie en vrienden achter en vertrekken ze naar een ander land? Dit is voor ons moeilijk voor te stellen, al snappen we wel dat er eerst heel wat moet gebeuren voordat zo'n stap wordt genomen.

Er zijn altijd vluchtelingen geweest, maar die groep wordt de laatste jaren steeds groter. Wereldwijd zijn er nu zo'n 60 miljoen mensen op de vlucht, waarvan de helft in eigen land. Driekwart daarvan zijn vrouwen. Slechts een op de 20 vluchtelingen bereikt een Westers land, zoals Nederland.

Uit verhalen van vluchtelingen blijkt dat ze in hun eigen land geen mogelijkheden zien om in leven te blijven, om de armoede te bestrijden, om werk te vinden, en degelijke. In heel wat landen zijn oorlogen aan de gang, of wordt de bevolking geterroriseerd door doodseskaders die door het Westen betaald worden. Leden van mensenrechtengroepen, vakbond, politieke partijen of bewegingen zijn hun leven niet zeker. Ook Nederlandse bedrijven leveren wapens.

IMF en Wereldbank

Regelmatig vindt er internationaal overleg tussen Westerse regeringsleiders plaats. Daar wordt gesproken over de manier waarop Westerse landen nog rijker kunnen worden gemaakt en Zuidelijke landen dus armer. De Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) eisen dat er wordt bezuinigd op sociale en medische voorzieningen. Met dat uitgespaarde geld moeten arme landen leningen terugbetalen aan de rijke Westerse banken, die overigens ook vestigingen in Leiden hebben. Momenteel moeten tal van Derde Wereld-landen zelfs nieuwe leningen aangaan om de rente over de oude leningen te kunnen betalen.

Die leningen zijn aangegaan door de rijke elite in het Zuiden, terwijl de arma massa's opdraaien voor de gevolgen. Er is nu een gezamenlijke schuld van 3.000 miljard gulden. En die schuld groeit nog steeds. In veel Derde Wereld-landen maken multinationals handig gebruik van de lage lonen. Regeringen en politieke bewegingen die daar een einde aan willen maken vinden doodseskaders of interventiemachten op hun weg. Op dezelfde manier sleept men voedsel en grondstoffen weg uit die landen. De grond wordt door bedrijven als Unilever gebruikt voor de grootschalige verbouwing van producten voor het Westen. De onvruchtbare grond blijft over voor de plaatselijke bevolking.

Seksindustrie

Al deze omstandigheden maken dat mensen vluchten. De omstandigheden hebben ook tot gevolg dat veel vrouwen uit de Derde Wereld in de seksindustrie en vrouwenhandel terecht komen. In bijvoorbeeld Thailand, de Filippijnen, Colombia, Ghana en Haïti wordt arme vrouwen voorgehouden dat ze in het Westen een kansrijker bestaan tegemoet kunnen zien. Eenmaal in het Westen blijken ze hier 'illegaal' te verblijven en in handen te zijn gevallen van een pooier. Ook deze vrouwen zijn vluchtelingen. Letterlijk op de vlucht voor een mensonwaardig bestaan.

Europese gemeenschap

De gemeente Leiden wil verhinderen dat de Nederlandse regering nog langer meedoet aan het creëren van vluchtelingenstromen. De gemeente roept de regering dan ook op om terug te treden uit de internationale organisaties die de uitbuiting willen opvoeren. Een van deze organisaties is de Europese Gemeenschap. Bedrijven als Unilever, Shell en Philips hebben achter de schermen grote invloed op het beleid van de EG. Zij willen de EG gebruiken om hun concurrentiepositie te versterken. Hun macht in de Derde Wereld zal nog verder toenemen. Met alle gevolgen van dien.

Het kan natuurlijk niet zo zijn dat er tijdens de campagne "Leiden, stad van vluchtelingen" mooi weer wordt gespeeld met vluchtelingen, terwijl we tegelijkertijd het bestaan van miljoenen elders in de wereld verder ondermijnen.

De gemeente Leiden neemt dus stelling tegen het beleid van de Nederlandse regering die met haar beleid juist actief meewerkt aan het creëren van vluchtelingen.

Ook het economische beleid van de gemeente Leiden ging gisteravond tijdens de extra vergadering van het College van B&W op de helling. Onder meer het voortbestaan van het Bio-science Park stond ter discussie. Wethouder Joop Walenkamp liet zich kennen als een groot redenaar. Hij hield een vurig pleidooi voor een "fris economisch beleid".

De wethouder zei dat het opvangen van vluchtelingen een groot goed is, maar dat er ook gedacht moet worden aan de verbetering van de situatie in het land van herkomst van vluchtelingen. "Economische ontwikkelingen in heel de wereld hangen tegenwoordig nauw samen", zei hij, en "ik kan hier geen economisch beleid voeren zonder de gevolgen voor de Derde Wereld in ogenschouw te nemen".

Walenkamp zei het dan ook onverantwoord te vinden door te gaan met het aantrekken van nieuwe biotechnologiebedrijven. Dat was een van de speerpunten van het economisch beleid in Leiden, volgens de beleidsnota "Werken naar 2000" uit 1992. Een beleid dat overigens al ruim tien jaar werd gevoerd.

Biotechnologie

Er is in Leiden al enige tijd verzet tegen het Bio-science Park. De aldaar gevestigde bedrijven doen genetisch onderzoek. Men tracht dieren en planten zo te veranderen dat er meer winst mee gemaakt kan worden. "Veredelde" gewassen worden geleverd aan boeren in de Derde Wereld. Zij krijgen weliswaar in eerste instantie een hogere opbrengst, maar zijn daarna volstrekt afhankelijk van bedrijven die de biotechnologische vindingen op de markt brengen. De boeren moeten elk jaar opnieuw gemanipuleerd zaad kopen omdat ze het zelf niet kunnen kweken. Vanuit die machteloze positie kunnen boeren heel eenvoudig gedwongen worden te gaan produceren voor de wereldmarkt, dat wil zeggen voor ons, voor de rijken in het Westen. Mensen die hierheen vluchten komen in feit hier hun eigen voedsel opeisen.

Een bedrijf als Genepharming probeert koeien resistent te maken tegen overbemelking. En dat terwijl er door toedoen van de EG kolossale voedseloverschotten zoals een melkplas en een boterberg zijn gecreëerd. Een ander bedrijf, Mogen, is bezig om aardappels resistent te maken tegen ziektes, zodat er nog meer overschotten geproduceerd kunnen worden. Overschotten die de EG onder de marktprijzen dumpt in de Derde Wereld. Kleine boeren kunnen daar niet tegen concurreren en gaan kapot. Dat betekent weer meer armoede en meer vluchtelingen.

Kleinschaligheid

De wethouders stelde voor de vrijgekomen ruimte in het Bio-science Park te gebruiken voor kleinschalige bedrijven. Zij kwamen tot nu toe op de tweede plaats in het economische beleid. Walenkamp: "Kleinschalige activiteiten zijn vaak mensvriendelijker. Je hebt meer overzicht over je werk. Je kan dus beter meebeslissen. Democratisering zal een van de kernbegrippen zijn van ons nieuwe economische beleid." Walenkamp zei verder dat er plannen liggen voor de invoering van bedrijfsraden, een maximale bedrijfsgrootte en een maximumloon. Hij stelde dat er voor multinationals geen plaats meer zal zijn in Leiden.

Regionalisering

De wethouder wilde aansluiten bij de huidige trend naar regionalisering. "Overal in Europa ontstaan regio's. Die worden tegen elkaar uitgespeeld door de grote bedrijven. Via stadsmarketing moeten die regio's zich trachten te verkopen om zo het grote geld binnen te slepen. De regio's bieden tegen elkaar op voor wat betreft de gunstigste vestigingsplaats. Wij willen wel regionaliseren, maar niet op deze manier. Wij willen dat de regio's veel meer zelfvoorzienend worden, ook op voedselgebied. Dus niet meer alles aanslepen uit de Derde Wereld. We hebben al contacten gelegd met boeren in de regio die gifvrij produceren. We hebben die grote bedrijven niet nodig. Onze regio kan het zelf .We leveren ons niet meer uit!"

Toerisme

Wat betreft het gelonk naar rijke toeristen als onderdeel van het economisch beleid steekt Walenkamp de hand in eigen boezem. De bewindsman zei: "Achteraf gezien hadden we ons niet in de luren moeten laten leggen door prestigieuze stadsvernieuwingsprojecten. We zaten vast in een collectieve waan. Vanaf nu gaan we ons richten op de minder fortuinlijke mensen die in onze stad terecht komen." Heel gevat sprak de wethouder over "het opvangen van bootvluchtelingen in Leiden in plaats van het aantrekken van welgestelde toeristen door middel van megaprojecten als Leiden Historische Waterstad. We zijn die rijke profiteurs meer dan zat en we richten onze stad niet langer in naar hun wensen."

De overheidsmaatregelen tegen vluchtelingen liegen er niet om. Vluchtelingen worden behandeld als criminelen. Ze worden opgesloten in gevangenissen.

Ongeveer 90 procent van alle vluchtelingen die zich in Nederland bij de vreemdelingenpolitie melden, worden bijna direct weer over de grens of op het vliegtuig gezet. Zo veel mogelijk wordt geprobeerd om vluchtelingen terug te sturen naar het land van herkomst. Als je uit een land vlucht dat nauwe economische of politieke banden met Nederland heeft, dan kun je jezelf helemaal tot de kanslozen rekenen.

Opvangcentra

Als je als vluchteling "geluk" hebt, kom je door de selectie die opgebouwd is uit een veelheid van voorwaarden. Alleen de medewerkers van het Ministerie van Justitie zijn bekend met de selectievoorwaarden. En daarmee ben je dan beland bij de overgebleven 10 procent. Die 10 procent wordt dan geplaatst in zogenaamde "opvangcentra", waarna je soms door kan stromen naar een woning binnen de ROA (Regeling Opvang Asielzoekers). Daar mag je blijven om de uiteindelijke beslissing af te wachten. "Mag ik blijven of niet?" Intussen ben je veroordeeld tot een vaak eindeloze onzekerheid. Het enige wat zo'n beetje is toegestaan is "niets doen". Het is verboden te werken; het is zelf verboden om les in de Nederlandse taal te volgen. Je krijgt geen uitkering, maar een handjevol zakgeld. Je moet eerst in de zoveel tijd een stempel halen bij de vreemdelingenpolitie. Je moet je altijd kunnen legitimeren.

Onderduiken

Sommigen krijgen uiteindelijk wel een verblijfsvergunning. Anderen worden alsnog gedeporteerd. Als je besluit onder te duiken, om zo deportatie te voorkomen, ben je gebrandmerkt als 'illegaal'. Samen met andere vrouwen en mannen die niet eens een asielaanvraag durven in te dienen. Zo lopen ze namelijk een groot risico onmiddellijk over de grens gezet te worden. Ook zij behoren tot die personen die 'illegaal' genoemd worden en tezamen vormen zij een groep die opgejaagd wordt door de politie en gecriminaliseerd wordt door de politiek.

Als vluchteling ben je in Nederland niet verzekerd van een verblijfsvergunning, werk, scholing, etcetera. Maar het kan nog erger: stel, je bent een vrouw die op haar vlucht in Nederland verzeild raakt. Dan zijn je mogelijkheden en kansen op een verblijfsvergunning nog kleiner. Over deze zaken laten wij Alem Desta, medewerkster bij VON (Vluchtelingen Organisaties in Nederland) aan het woord.

Desta: "Vrouwelijke asielzoeker en vluchtelingen hebben in dubbel opzicht e maken met racisme en discriminatie. Dat begint al bij het aanvragen van asiel. Als je als vluchtelinge dan aangeeft gevlucht te zijn omdat je een slachtoffer bent van seksueel geweld, word je onmiddellijk op het vliegtuig gezet. De officiële instanties zeggen daarbij dat seksueel geweld geen geldig vluchtmotief is omdat er een cultureel verschil zou zijn tussen seksueel geweld in landen in het Zuiden en landen in het Westen.

Maar hiermee houdt de "aparte" behandeling van vrouwen niet op. Als een vrouw samen met haar echtgenoot een asielaanvraag indient, dan is de kans groot dat haar verblijfsstatus in Nederland afhankelijk wordt gemaakt van die van haar man. Bij echtscheiding, ruzie of vertrek van de man, komen de verblijfsrechten van de vrouw op de toch te staan.

Maar ook hier blijft het niet bij: een vrouw die in de problemen raakt en vlucht omdat zij de moeder, vrouw of zus is van een man die politiek wel actief is, wordt zelden een verblijf in Nederland gegund.

Mocht een vluchtelinge desondanks toch in een opvanghuis in Nederland terecht komen dan wachten haar nog meer regelingen die sekse-discriminerend werken. Gebrek aan kinderopvang en voorrang voor mannen bij intensieve lesprogramma's zijn daar nog maar enkele voorbeelden van. Daardoor wordt de kans op een zelfstandig bestaan, onderwijs en werk nog kleiner dan bij mannelijke vluchtelingen".

Dat 'illegalen' moeilijk aan de slag kunnen komen omdat ze geen werkvergunning hebben is duidelijk. De controle is het laatste anderhalf jaar enorm verscherpt. Dit komt omdat sinds 1 januari 1992 iedereen die in Nederland een inkomen wil verwerven een SOFI-nummer nodig heeft. Dit betekent dat bij het verrichten van betaald werk je werkgever verplicht is je SOFI-nummer door te geven aan de Belastingdienst. Ook de Sociale Dienst wil eerst een SOFI-nummer zien voordat je een uitkering kan krijgen.

Een SOFI-nummer krijg je als niet-Nederlander alleen als je legaal in Nederland verblijft en een werkvergunning hebt. Als je als vreemdeling bij de Belastingdienst om een SOFI-nummer vraagt dan zal deze eerst bij de vreemdelingenpolitie controleren of je legaal in Nederland verblijft. Met de innovering van het Vreemdelingen Administratie Systeem (VAS) zal deze procedure enorm versneld kunnen worden.

Toch werken 'illegalen': ze moeten werken om te leven, om te overleven. Ze zijn dan ook bereid om alles aan te pakken.

Mond houden

In bijvoorbeeld de tuinbouw, naaiateliers en schoonmaaksector doet men niet zo moeilijk over werkvergunningen en SOFI-nummers. Ook wordt er veel thuiswerk voor de kledingindustrie door 'illegale' arbeiders verricht. Dit werk wordt met name door vrouwen verricht, evenals het schoonmaakwerk. De werkgevers in die sectoren zijn er zelfs bij gebaat dat 'illegaal' verklaarde mensen om werk zitten te springen. 'Illegale' arbeiders zijn namelijk geen lastige arbeiders: ze houden hun mond om maar hun baan te behouden. Slechte arbeidsomstandigheden zoals onbeschermd met gif werken en in slecht verlichte en geventileerde ruimtes werken, lage lonen en extreem lange werkdagen zijn eerder regel dan uitzondering. 'Illegalen' kunnen of durven niet terug te vallen op de vakbond, op ziektegeld en andere vormen van arbeidsbescherming.

Machteloos

De thuiswerksters zijn nog machtelozer dan andere 'illegale' werknemers, omdat ze geen contact hebben met elkaar. Zo staat elke thuiswerkster alleen in de strijd tegen onderbetaling en andere vormen van uitbuiting. In de gehele kledingindustrie, dus zowel in de naai-ateliers als bij het thuiswerk, wordt er gewerkt met talloze tussenpersonen. De werknemers en werkneemsters kennen daarom zelden of nooit de baas waarvoor ze werken. Het is haast onmogelijk om voor je rechten op te komen want de hoogstverantwoordelijke is onzichtbaar en dus niet aanspreekbaar.

In februari 1993 publiceerde de Dienst Inspectie Arbeidsverhoudingen (DIA) een onderzoek waarin wordt gezegd dat bij 60 procent van de willekeurig gecontroleerde bedrijven inde Duin- en Bollenstreek 'illegale' arbeiders in dienst zijn.

Het komt regelmatig voor dat werkgevers aan het einde van het seizoen of vlak voor uitbetaling van loon of vakantiebonnen (anoniem) de vreemdelingenpolitie bellen over de aanwezigheid van 'illegale' arbeiders in het bedrijf! De uitgebuite 'illegale' worden opgepakt, het land uitgezet en de werkgever hoeft zijn betalingsverplichtingen (minus een kleine boete) niet na te komen!

Anne Frank

Ook wij als gemeente Leiden sloten jarenlang onze ogen voor de realiteit. We voerden het overheidsbeleid ten aanzien van 'illegalen' gewoon uit, terwijl we van de arbeid van die zelfde arbeiders profiteerden: goedkope kleding, groenten, fruit en bloemen. In het verleden hield de vreemdelingenpolitie zelfs razzia's onder 'illegalen'. Wie herinnert zich niet de spectaculaire inval in het voorjaar van 1992 in een stomerij waar menig 'illegaal' zich met Anne Frank-achtige methoden probeerde te verschuilen in een dubbele muur! En aan de vooravond van de fakkeltocht in het kader van de anti-discriminatie dag afgelopen jaar werden enkele 'illegalen' opgepakt en het land uitgezet. Nu vliegt het schaamrood ons naar de kaken, omdat we op zo'n onterende manier onze medemensen opjoegen.

Politie aanpakken

We gaan dan ook een keiharde confrontatie aan met werkgevers uit de genoemde sectoren. Het gaat ons hierbij uiteraard niet om het al dan niet controleren van het SOFI-nummer door de werkgever en de Belastingdienst. Ook andere bedrijfstakken zullen we de oren wassen: discriminatie en racisme zal van de Leidse arbeidsmarkt verbannen worden en arbeidsomstandigheden zullen worden verbeterd. Als dit niet snel genoeg gebeurt, zal de gemeente deze bedrijven beboeten of zelfs sluiten.

Ook de politie, en met name de vreemdelingenpolitie, in Leiden zal niet ontkomen aan de nieuwe maatregelen. Op korte termijn zullen gedwongen ontslagen voor openlijk racistische politieagenten onvermijdelijk zijn. Op lange termijn zal het gehele politieapparaat binnenstebuiten gekeerd worden.

We moeten met z'n allen beseffen dat 'illegalen' geen profiteurs en misdadigers zijn, maar arbeiders die hard ploeteren en een marginaal leven leiden. Wij kunnen 'illegalen' niet langer hun recht op een menswaardig en gelijkwaardig leven ontzeggen!

Plaats: HTIB, Cathrijnestraat 9, Leiden, aanvang: 14.00 uur. Deze krant is niet de enige manier waarop De Invalshoek in mei van zich wil laten horen. Een van de andere dingen die we doen is het organiseren van een thema-middag op 16 mei. Deze middag gaat over de achtergronden van het bestaan van 'illegalen'. En over wat er gedaan kan worden om deze mensen te steunen. De volgende organisaties spreken op deze middag: stichting Opstand, Ondersteunings Komitee Illegale Arbeiders Den Haag en comité De Fabel van de Illegaal. De middag wordt gehouden in de HTIB, de Turkse arbeidersvereniging in Leiden. Over alle organisaties die meewerken aan deze middag staat hieronder meer informatie:

Ondersteunings Komitee Illegale Arbeiders Den Haag

Het Ondersteunings Komitee Illegale Arbeiders (OKIA) is in september 1992 opgericht ter ondersteuning van het Komitee Illegale Arbeiders, een zelforganisatie van 'illegalen' die in de glastuinbouw werkzaam zijn. OKIA gat er vanuit dat iedereen die in Nederland woont op gelijke voet aan de Nederlandse samenleving deel moet kunnen nemen. Hier werken zij aan door te bouwen aan een solidariteitsnetwerk in Den Haag en omgeving. Daarvandaan kan politieke, morele maar vooral ook praktische steun gegeven worden aan 'illegale' arbeiders. Dit houdt onder meer in dat er gestreefd wordt naar het openbreken van voorzieningen, zoals medische zorg, onderwijs en juridische bijstand voor 'illegalen'. Maar ook het geven van publiciteit aan de zaak van 'illegalen'. Verder tekent OKIA protest aan tegen uitzetting van 'illegalen'.

OKIA is uitgenodigd om te vertellen over hun ervaringen met het werk dat zij doen. Zij zullen ook aandacht schenken aan de specifieke positie waarin 'illegale' vrouwen zich bevinden. OKIA heeft nog weinig ervaring met het ondersteunen van deze vrouwen. Maar zij zijn wel in staat om te vertellen over het werk en leven van 'illegale' vrouwen.

Comité De Fabel van de Illegaal

De Fabel van de Illegaal is ontstaan naar aanleiding van de fakkeltocht onder het motto 'Illegalen zondebok, dat nooit" op 24 december 1992. Na het organiseren hiervan is De Fabel begonnen met een onderzoek naar de manier waarop in Leiden wonende 'illegalen' ondersteund willen en kunnen worden. In januari 1994 wil het comité van start gaan als OKIA.

Op 15 maart 1993 is het comité opgeschrikt door dat een aantal, voor hun bekende, 'illegalen' zijn opgepakt die voor het merendeel inmiddels het land zijn uitgezet. Dit vormde de aanleiding tot het onderzoeken van de rechten die 'illegalen' hebben op het moment dat zij opgepakt zijn en daarna. De Fabel zal op de thema-middag vertellen over de ervaringen van de afgelopen tijd en over hun toekomstplannen.

Stichting Opstand

Stichting Opstand is een initiatief van uitkeringsgerechtigden. Het is een collectief, dat onderzoek doet naar armoede, beleid en verzet.

Onlangs zijn de leden van onderzoekscollectief Opstand op studiereis geweest naar Turkije om daar onderzoek te doen in de confectie-industrie. Naar aanleiding van deze studiereis zullen leden van stichting Opstand op 16 mei praten over hun bevindingen in Turkije. Tijdens deze studiereis hebben leden van Opstand zich de volgende vragen gesteld:

• wat zijn de achtergrond van de migratie van ('illegale') arbeiders vanuit de Turkse confectie naar Nederland;
• zijn de grootwinkelbedrijven in Nederland verantwoordelijk voor de erbarmelijke omstandigheden in de ('illegale') confectie-industrie in Nederland en Turkije, en zo, in welke mate.

Turkse arbeidersvereniging HTIB

HTIB betekent Turkse arbeidersvereniging Nederland. Het is zowel de naam voor de overkoepelende landelijke organisatie als voor de plaatselijke Turkse arbeidersverenigingen. De Leidse HTIB bestaat sinds 1979. De doelstelling is het ondersteunen van Turkse mensen in Leiden. Ze organiseert onder andere thema-middagen, bijvoorbeeld over discriminatie en integratie in het onderwijs. Iedereen kan voor hulp bij problemen op school of werk terecht bij de HTIB.

Maar de HTIB informeert niet alleen zijn bezoekers. Ook de V&D, het Leidsch Dagblad en de gemeenteraad hebben wel eens te maken gehad met de HTIB, toen zij de belangen van minderheden in Leiden schaadden.

De Invalshoek

De Invalshoek is een onafhankelijk politiek informatiecentrum. We geven informatie over radicaal-linkse thema's, discussies en acties. Deze informatie ligt niet alleen op de boekenplank. We organiseren ook thema-middagen en acties om onze ideeën vorm te geven.

We hebben onder andere actie gevoerd tegen de komst van staatssecretaris van Justitie Kosto naar Leiden. We protesteerden hiertegen in verband met zijn racistische beleid ten aanzien van vluchtelingen. Ook organiseerden we, met onder andere Meldpunt Discriminatie en Vluchtelingenwerk, een avond met als thema "500 jaar kolonialisme". In samenwerking met de HTIB hebben we in januari 1993 een thema-middag georganiseerd over de opkomst van extreem-rechts. Afgelopen 21 maart organiseerden we samen met andere mensen een fakkeltocht tegen racisme.

Donderdag 3 juni vanaf 12.00 uur organiseert De Invalshoek een actie in en rond het Leidse stadhuis. Doel van de actie is om protest aan te tekenen tegen de invoering van het Vreemdelingen Administratie Systeem (VAS) in Leiden. Het VAS is een nieuwe mogelijkheid om bestaande informatie over 'illegalen' aan elkaar te koppelen om zo de jacht op 'illegalen' te kunnen intensiveren.

Op 1 januari 1992 werd het onmogelijk voor 'illegalen' een sociaal-fiscaal nummer te krijgen, waardoor zij geen gebruik meer mogen maken van sociale voorzieningen, gezondheidszorg, etcetera. Dit was een van de eerste stappen om 'illegalen' te doen 'verdwijnen' (uitspraak van Kosto).

Het SOFI-nummer maakte het mogelijk alle computerbestanden van de gemeentelijke administraties te koppelen. Alle overheidsdiensten maken nu gebruik van het SOFI-nummer. De Belastingdienst, de Sociale Dienst, de ziekenfondsen, en ga zo maar door. Tegelijkertijd worden al deze instanties verplicht elkaar informatie door te spelen. In de loop van 1993 worden in het hele land alle computerbestanden rechtstreeks op elkaar aangesloten. Dit gebeurt onder de naam Vreemdelingen Administratie Systeem (VAS). Doel van dit systeem is onder meer om nog sneller te kunnen achterhalen of iemand legaal of 'illegaal' is. Deportaties van 'illegalen' kunnen dan nog efficiënter plaatsvinden. Via internationale verdragen zijn Europese landen verplicht elkaar informatie door te spelen. In het verleden is het zelfs regelmatig voorgekomen dat informatie over vluchtelingen werd doorgegeven aan de politie uit landen die ze ontvlucht waren, zoals Zuid-Afrika en Turkije. Als de gemeente Leiden gaat meewerken aan het VAS zal ze voor dit soort zaken verantwoordelijk zijn, zoals ze nu al medeverantwoordelijk zijn voor de uitsluiting en deportaties van 'illegalen'.

De actie

In Leiden moet het voor legale en 'illegale' vluchtelingen en migranten mogelijk zijn om een menswaardig bestaan op te bouwen. Daarom eisen wij met deze actie:

• een verbod op het gebruik van de administratie van de gemeente Leiden ten behoeve van het uitsluitings- en opsporingssysteem;
• de verwijdering van het SOFI-nummer uit die administratie;
• de stopzetting van de koppeling van computerbestanden;
• de weigering van de gemeente Leiden om de verblijfsstatus van legale en 'illegale' vluchtelingen in de administratie op te nemen.

We roepen iedereen op om deze eisen op 3 juni te komen ondersteunen. We zullen in het stadhuis demonstratief aanwezig zijn met pamfletten, sandwichborden, discussies met ambtenaren en wethouders, en formulieren waarmee je je SOFI-nummer kunt inleveren bij het loket.

Kom ook en laat je verontwaardiging zien over de jacht op 'illegalen'!

Dit krantje is een uitgave van politiek informatiecentrum De Invalshoek naar aanleiding van de gemeentecampagne "Leiden, stad van vluchtelingen", mei 1993.

De teksten zijn geschreven door mensen van De Invalshoek. De citaten van de in deze uitgave genoemde personen zijn denkbeeldig. De uitspraken in deze krant zijn nooit door genoemde personen gedaan. Ze geven daarentegen de mening van De Invalshoek weer.

Op deze manier willen we het contrast duidelijk maken tussen de gevoerde gemeentecampagne en een gemeentebeleid dat volgens De Invalshoek werkelijk ten goede zou komen aan migranten en vluchtelingen.

Deze manier van presenteren van een alternatieve visie betekent niet dat wij denken dat de gemeente Leiden ooit tot een dergelijk beleid zal overgaan. Hoogstens onder zeer zware druk van de bevolking. Iets dat niet vandaag of morgen zal gebeuren. Al was het alleen maar omdat de meeste beslissingen op nationaal en internationaal niveau genomen worden. Met deze krant hopen we een bijdrage te leveren aan de invoering van een nieuw, radicaal ander beleid.

Wij vinden het van groot belang dat mensen zich overal en op elk gebied organiseren tegen racisme. Er moet een tegenwicht geboden worden aan racistisch geweld van zowel extreem-rechts als van overheidswege.

In deze mei-maand organiseert De Invalshoek een bijeenkomst over het ondersteunen van 'illegale' arbeiders, en een actie tegen de computersystemen die de overheid opzet om 'illegalen' beter te kunnen uitsluiten van de sociale en medische voorzieningen die ons land rijk is (zie de twee aankondigingen elders in deze krant). Daarnaast kun je je ongenoegen over het gemeentebeleid kenbaar maken door het insturen van de bijgevoegde briefkaart. We roepen iedereen op om aan deze drie activiteiten deel te nemen.

Terug