Gerdi Verbeet liegt: het was een smerige koloniale oorlog
Ik heb niets persoonlijks tegen PvdA-coryfee en oud-voorzitter van de Tweede Kamer Gerdi Verbeet, noch tegen haar vader, die indertijd als militair na de Tweede Wereldoorlog deelnam aan de koloniale oorlog in Indonesië. Net als mevrouw Verbeet zelf heb ik geen idee wat haar vader daar toen precies heeft gedaan, laat staan dat ik me daar een oordeel over aanmatig. Maar iedere keer dat ik mevrouw Verbeet in het reclamespotje voor de Veteranendag hoor zeggen dat haar vader toen in Indonesië was “in dienst van de vrede”, schiet me dat in het verkeerde keelgat. Want dat is gewoon een leugen, en iemand als mevrouw Verbeet weet dat, of zou dat moeten weten. Deze koloniale oorlog had tot doel de Indonesische onafhankelijkheid te verhinderen en het eilandenrijk als wingewest voor Nederland te behouden. De oorlog van 1946 tot 1949 kostte 150 tot 200 duizend Indonesiërs en duizenden Nederlanders het leven. Voor zover het ging om het herstellen van de vrede, was dit de vrede van het kerkhof, van de platgebrande dessa.
Willem Bos in Gerdi Verbeet liegt: het was een smerige koloniale oorlog (Grenzeloos)
Luitenant gouverneur generaal van Mook had al snel door dat er een onafhankelijk Indonesië moest komen. Hij heeft met de regering Sjahrir de basis gelegd voor de overeenkomst van Linggadjatti die de het fundament had kunnen zijn van een vreedzame overdracht van de soevereiniteit. Nederland heeft aan die overeenkomst zitten knoeien en dat was onverstandig en heeft er mede toe bijgedragen dat de vijandelijkheden werden voortgezet. Maar vergis je niet: ook aan de Indonesische kant waren er radicalen die niet wilden overleggen of onderhandelen maar alléén maar wilden vechten. Sjahrir en zijn gematige regering moesten daarom het veld ruimen. Het waren ook niet alleen Nederlanders die op sommige plaatsen schandelijk te keer zijn gegaan. In de Bersiap tijd hebben ook flink wat pemuda’s behoorlijk huisgehouden en niet tegen geharnaste koloniale ijzervreters maar tegen vrouwen en kinderen die verzwakt en wel uit de Japanse kampen kwamen of er nog inzaten. Bovenstaand stukje staat dan ook bol van heetgebakerde politieke eenzijdigheid die geen recht doet aan wat er werkelijk gebeurd is.
“Bovenstaand stukje staat dan ook bol van heetgebakerde politieke eenzijdigheid die geen recht doet aan wat er werkelijk gebeurd is.”
Het artikel is mijns inziens helemaal niet “heetgebakerd” noch “eenzijdig” en doet wel degelijk “recht” aan “wat er werkelijk gebeurd is”. Alleen als je op een of andere manier de Nederlandse aanwezigheid daar en het Nederlandse geweld wilt proberen te rechtvaardigen gebruik je zulke termen…
De plannen van Mook hielden in een‘zelfstandig‘ Indonesië, in het kader van een gemenebest met Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen, onder de kroon van oranje waarbij de Nederlandse bezittingen (dus de bedrijven die voor de koloniale uitbuiting verantwoordelijk waren) in handen bleven van hun (Nederlandse) bezitters. De plundering zou op die manier in een ander jasje gewoon door kunnen gaan.
Inderdaad: ‘aan de Indonesische kant waren er radicalen die niet wilden overleggen of onderhandelen maar alléén maar wilden vechten.’ Bij iedere situatie van bezetting zijn er naast mensen die het op een akkoordje willen gooien met de bezetters mensen die zich daar tegen verzetten. Gelukkig maar.
Ik rechtvaardig nergens de Nederlandse aanwezigheid. Dat is voor jouw rekening. Wat mij betreft hadden ze er voor 1940 al weg mogen zijn of anders veel verdergaande stappen naar onafhankelijkheid mogen zetten. Van Mook had inderdaad economische belangen in het oog. Plundering? Kan zijn, maar voorbeelden feiten en argumenten graag. Zijn er tegenwoordig geen buitenlandse ondernemingen in Indonesië. Wat doen zij Plunderen? Ik heb geen idee. Feit blijft dat er een kans was om er aan de onderhandelingstafel uit te komen en dat dat door beide zijden is getorpedeerd: niet alleen door Nederland dus. Maar moord en doodslag zijn in uw ogen alleen verkeerd als het van Nederlandse kant komt. Verkeerd is het zeker. Sharir wilde het niet op een akkoordje gooien maar hij wilde eruit komen met zo min mogelijk slachtoffers en heeft later ook nog een belangrijke rol gespeeld in de republikeinse beweging. Wederom veel geschreeuw en weinig feiten Bos. Lees eens een boek, bijvoorbeeld dat van John Jansen van Galen over het afscheid van de koloniën, niet echt een bloeddorstige oud-koloniaal in mijn ogen.