Na tien maanden nog geen salaris

Afgelopen donderdag was er in het Tweede Kamer-gebouw een “rondetafelgesprek” met Tweede Kamer-leden en insprekers. Onderwerp van gesprek was het wetsvoorstel WWB Maatregelen van staatssecretaris Klijnsma. Onder die insprekers bevond zich ook een Doorbraak-activist. Hier is zijn position paper.

In 2011 is mijn contract als onderzoeksassistent bij het NIOD niet verlengd omdat ik anders teveel rechten zou hebben. Het bleek dat ik zelfs geen recht op WW had opgebouwd omdat ik in het kader van de doorgeslagen flexibilisering was aangenomen als een soort stagiair, zonder dat mij dat verteld was. Uiteindelijk heb ik een bijstandsuitkering aangevraagd. Nadat ik een tijdje zonder succes had gesolliciteerd, moest ik gaan werken voor die uitkering. Ik was uiteindelijk tien maanden webredacteur voor een pas gestarte kinderopvang. In de loop van die periode heb ik geleerd dat werken voor een uitkering valse concurrentie en verdringing betekent.

Het is valse concurrentie omdat ik gratis een professionele website uit de grond heb gestampt; er was immers geen website. Het Nederlands in de aangeleverde teksten voor de website en voor de reclame, zoals flyers en advertenties, was ook nog eens schokkend slecht en vol spelfouten, kromme zinnen en hilarisch slechte interpunctie.

De ondernemers in kwestie waren ook halve digibeten en konden niet eens een e-mailaccount aanmaken, laat staan foto’s voor de website bewerken en plaatsen. Ik moest zelfs uitrekenen hoeveel euro tien procent korting zou zijn omdat ze een rekenmachine te ingewikkeld vonden. Dit is valse concurrentie omdat andere ondernemingen die geen uitkeringsgerechtigden gebruiken, gewoon moeten betalen voor deze diensten. Sterker nog, de onderneming waar ik zat kreeg geld toe van de gemeente.

Het is ook verdringing omdat bijvoorbeeld een zzp-er geen opdracht kan krijgen van een onderneming die bijstandsgerechtigden gebruikt.

Uiteindelijk kon ik met de hulp van mijn vakbondsbestuurder weggaan omdat de onderneming mij na tien maanden nog steeds geen salaris wilde betalen. Daarna heb ik me aangesloten bij het actiecomité Dwangarbeid Nee en daar heb ik als activist schrijnende gevallen meegemaakt.

In de gemeente Amsterdam moeten mensen met een bijstandsuitkering bijvoorbeeld in het Amsterdamse Bos en in de parken werken onder bedroevende omstandigheden. Dit is nog meer valse concurrentie en verdringing omdat de hoveniersbedrijven die opdrachten dus niet kunnen krijgen.

Als spreekuurmedewerker voor de Bijstandsbond heb ik ook een mevrouw gesproken die jaren in een verzorgingstehuis gewerkt heeft. Haar contract werd niet verlengd en zij heeft een bijstandsuitkering aangevraagd. De gemeente heeft haar na drie maanden werkloosheid gestuurd naar een ander verzorgingstehuis om aldaar minstens zes maanden voor een uitkering precies dezelfde werkzaamheden te verrichten waar zij drie maanden geleden nog een salaris voor kreeg. Net als deze mevrouw zijn er inmiddels honderden, zo niet duizenden die in hetzelfde schuitje zitten.

De zogenaamde tegenprestatie zal derhalve niet alleen leiden tot meer valse concurrentie en verdringing, maar ook tot nog meer werkloosheid.

Verder stelt het kabinet een kostendelersnorm voor waarbij bijvoorbeeld weduwen met een nabestaandenpensioen gekort worden wanneer inwonende kinderen een bijstandsuitkering ontvangen. Deze inwonende kinderen kunnen op hun beurt een strafkorting van 100 procent krijgen voor drie maanden wanneer de uitvoerende ambtenaar van mening is dat zij bijvoorbeeld een slechte sollicitatiebrief hebben geschreven. Het nabestaandenpensioen blijft gedurende die periode van drie maanden op hetzelfde verlaagde niveau. Hiermee wordt niet alleen de bijstandsgerechtigde gedupeerd, maar ook de weduwe en haar eventuele minderjarige kinderen. Bovendien worden bewoners bij een huurachterstand van drie maanden het huis uitgezet.

Zo zijn er nog veel meer gevallen waar mensen ontzettend hard getroffen worden door de huidige wetgeving en nog harder getroffen gaan worden door deze nieuwe wetswijzigingen. Dat kan en mag niet de bedoeling zijn van dit kabinet. Daarom roep ik onze parlementariërs en senatoren op tegen deze wetswijzigingen te stemmen. Verder roep ik onze volksvertegenwoordigers op een onderzoek te eisen om te berekenen wat de voorgestelde wetswijzigingen gaan kosten in gegarandeerd oplopende armoede, verloedering, criminaliteit en toenemende maatschappelijke onrust.

Dries Bergmans