Het onverbloemde seksisme van de Turkse regeringspartij AKP

In de afgelopen jaren zijn door prominente AKP-leden, met voormalig premier en huidig president Recep Erdoğan voorop, in het openbaar talloze denigrerende en intimiderende uitspraken gedaan (tegen)over vrouwen. De onderstaande uit het Turks vertaalde bloemlezing laat nogmaals zien dat de AKP een ronduit seksistische en reactionaire partij is die voorstander is van traditionele verhoudingen tussen vrouw en man, die vrouwen wil beknotten in hun rechten en vrijheden en die het geweld tegen hen bagatelliseert. Tevens maakt deze bloemlezing duidelijk hoe bezopen het is om te denken dat sympathie voor de AKP in Turkije best samen kan gaan met een lidmaatschap van een linkse organisatie in Nederland, omdat de context in beide landen verschillend is. Een recentelijk veel gehoorde kritiek op mensen en organisaties, zoals Doorbraak, die politieke consistentie hoog hebben zitten.

Abortus

“Ik beschouw abortus als moord.” Een uitlating van premier Erdoğan. Over vrouwen die vervolgens de straat op gingen uit protest tegen deze uitspraak: “Diegenen die ‘mijn lichaam, mijn besluit’ zeggen, zijn feministen”. Blijkbaar is het feminisme in zijn ogen een verfoeilijke stroming. (2012)

“Degene die is verkracht moet maar baren, desnoods zal de staat de zorg voor de baby op zich nemen.” Recep Akdağ, AKP-minister van Volksgezondheid. (2012)

“De verkrachter is minder schuldig dan zijn slachtoffer die abortus laat plegen. Een verkrachte vrouw moet niet kiezen voor abortus. In Bosnië zijn ook vrouwen verkracht, maar ze hebben gewoon het kind ter wereld gebracht.” Ayhan Sefer Üstün, AKP-parlementariër en voorzitter van de parlementaire Mensenrechtencommissie. (2012)

“Een vrouw moet kuis zijn, zodat zij geen abortus hoeft te laten plegen. Waarom moet het kind sterven als de moeder is verkracht? De moeder moet dan maar dood.” Melih Gökçek, AKP-burgemeester van Ankara. (2012)

Geweld tegen vrouwen

“Een meisje dat alleen wordt gelaten, treft een verkeerde man.” Premier Erdoğan over de moord op Münevver Karabulut, een 17-jarige scholiere uit Istanboel. (2009)

“Het geweld tegen vrouwen wordt overdreven.” Premier Erdoğan over de stijging van het aantal moorden op vrouwen met een factor veertien in Turkije tussen 2004 en 2011. (2012)

“De media overdrijven. De berichtgeving over geweld tegen vrouwen is selectief.” Fatma Şahin, AKP-minister voor Gezins- en Sociaal Beleid. (2013)

“Het gebruik van de term ‘geweld tegen vrouwen’ maakt het thema alleen maar groter. Hoe meer we spreken over moord op vrouwen, hoe groter het aantal moorden wordt.” Sare Davutoğlu, echtgenote van premier Ahmet Davutoğlu. (2015)

Vrouwen en werk

“De Turkse vrouw is een verfraaiing van haar huis.” Vecdi Gönül, AKP-minister van Defensie. (2005)

“Heeft ze thuis niet genoeg te doen?” De vraag die Veysel Eroğlu, minister van Staatsbosbeheer, naar eigen zeggen stelt over vrouwen die bij hem solliciteren. (2009)

“De werkloosheid is hoog omdat vrouwen werk zoeken.” Mehmet Şimşek, AKP-minister van Financiën, over het werkloosheidspercentage in Turkije. (2009)

“Een vrouw die niet kiest voor het moederschap is incompleet, is half.” President Erdoğan over vrouwen die een carrière verkiezen boven het krijgen van kinderen. (2016)

Vrouw en man

“Ik geloof niet in de gelijkheid van man en vrouw, man en vrouw zijn verschillend, zij vullen elkaar aan.” Premier Erdoğan. (2010)

“Het ligt in de aard van de vrouw om een slavin te zijn van de man.” Uğur Işılak, bekend zanger en AKP-kandidaat in Istanboel bij de parlementsverkiezingen van 2015. (2015)

‘Correct’ gedrag

“Een dame met zo’n extreem decolleté kan toch nergens geaccepteerd worden. Een presentatrice heeft een kledingstuk aangetrokken dat echt niet kan.” Hüseyin Çelik, vice-voorzitter van de AKP, over presentatrice Gözde Kansu. (2013)

“Een vrouw moet zedig zijn. Ze moet weten wat wel en wat niet getoond mag worden. Zij moet niet in het openbaar schaterlachen, niet met al haar bewegingen anderen aantrekken.” (2014). Bülent Arınç, vice-premier, over vrouwen. (2014)

“Mevrouw, zwijg, zwijg als vrouw.” Bülent Arınç tegen HDP-parlementslid Nursel Aydoğan tijdens een debat in het parlement. (2015)

Seksuele intimidatie

“Die vrouw. Is het trouwens een meisje of een vrouw? Ik weet het niet.” Premier Erdoğan over Dilşat Aktaş, een linkse activiste die ernstig is mishandeld in Ankara door de politie en daar onder meer een heupbreuk aan over hield. (2011)

“En als ik een foto zou maken van de plek tussen jullie benen en deze zou publiceren in de krant?” Een vraag van AKP-parlementariër Zeyid Aslan aan journalistes die hem confronteerden met een foto waarop hij slaapt op een bank bij het parlementsgebouw. (2013)

“Hier staat een groep – excuses, mijn waarden laten het natuurlijk niet toe – die mij wenkt door mij de rug toe te keren. Het is duidelijk wat dit betekent, maar mijn zeden laten dat niet toe.” President Erdoğan tijdens een toespraak in Iğdır, waar een groep protesterende vrouwen hem demonstratief de rug toekeerde. (2015)

Mehmet Kırmacı