Wat hebben de rechtse splinters ons vandaag in het stemlokaal te bieden?

Doorbraak geeft geen stemadviezen, noch advies om te stemmen. Dat is aan iedereen zelf. Waar het om gaat, is dat we morgen allemaal ook buitenparlementair actief blijven. Ter lering ende vermaek doen we op deze zonnige verkiezingsdag een rondje langs de velden bij een aantal minder grote en soms ook minder bekende rechtse tot extreem-rechtse partijtjes. Het kan geen kwaad om op de hoogte te blijven van wat er in de rechtse marge speelt. Petra de Jong bespreekt hun programma’s met een kritische, open blik en een gezonde dosis relativeringsvermogen.

Forum voor Democratie (FvD)

Een nieuwkomer vandaag: de club van Thierry Baudet, Theo Hiddema (#2) en Paul Cliteur (lijstduwer en dé man om te bellen als je gezellig wilt debatteren over het uit de samenleving verwijderen van moslims). Van de eerste tien kandidaten zijn er drie vrouw. Negen van de tien zijn wit. Van de in totaal dertig kandidaten zijn er slechts zes (twintig pocent) vrouw. De niet-witte meneer in de top tien is meteen de enige niet-witte persoon op de lijst. Als ik mijn vooroordelen even helemaal de vrije loop laat, dan zie ik veel Nijenrode- dan wel studentencorpstiepjes. Een greep uit de beroepen van FvD-kandidaten: econoom (3x), jurist (3x), internetgoeroe, strijkinstrumentenhandelaar, headhunter, valuta- en rente-specialist, historicus, bestuurskundige, ondernemer (5x). Reserve-kandidaat is celeb Haye van der Heyden (bekend van onder andere “De film van ome Willem” en een heleboel tv-series, waaronder “In de Vlaamsche Pot” en “Baantjer”).

Het belangrijkste uitgangspunt van het programma van het FvD is dat ons politieke stelsel niet meer van deze tijd is, dat de partijpolitiek failliet is, dat burgers afhaken, dat politici elkaar continu baantjes toeschuiven en dat het hele systeem op de schop moet. Bindende referenda en gekozen burgemeesters zijn de belangrijke wensen.

Sanering NPO. Een speerpunt van het FvD. De publieke omroep kostte in 2014 zo’n 800 miljoen euro. Nou zijn er dagen dat er minder op mijn bankrekening staat, maar om het even in perspectief te plaatsen: de totale begroting van 2014 was 267 miljard. Van elke 333 euro gaat er dus een naar de publieke omroep. Vergelijk het met besparen op toiletpapier in je eigen huishouden. Het FvD rondt de cijfers voor het gemak naar boven af. Waar voor 2017 een budget is aangevraagd van 810 miljoen, heeft het FvD het over “meer dan 900 miljoen”. Ze willen dus graag op de kleintjes letten, tenzij het leuker bij hun verhaal past om dat niet te doen. In de aftiteling van elk tv-programma moet voortaan komen te staan wat het de belastingbetaler heeft gekost. Dat vind ik best een geinig idee. Kun je ook je geld terugvragen als het programma het niet waard was (beetje zoals bij de NS als je vertraging hebt)? De hele publieke omroep kost elke Nederlander zo’n 48 euro per jaar. Dat heb ik zelf al over voor enkel een onovertroffen programma als “Andere tijden”! Het gaat de FvD niet alleen om de centen. Het gaat ook (vooral?) om de inhoud. De NPO is namelijk veel te links. Daarom moeten partijlidmaatschappen van bestuursleden en presentatoren openbaar gemaakt worden. Ook moet er een ombudsman komen die toezicht houdt op de neutraliteit van de programma’s. Er moet bij de NPO tenslotte meer aandacht komen voor de Nederlandse geschiedenis en cultuur. Om de een of andere reden vermoed ik dat dat vooral gaat om de geschiedenis en cultuur van ‘echte’ Nederlanders.

Geen uitkering voor migranten. Als een Syrische vluchteling met een verblijfsvergunning geen baan vindt, dan heeft hij of zij gewoon dikke vette pech. Pas na tien jaar komt een migrant in aanmerking voor een uitkering. Hoe ziet het FvD dat in vredesnaam voor zich? Hoe kun je mensen die om humanitaire redenen recht hebben om hier te zijn gewoon aan hun lot overlaten? Even voor de duidelijkheid: de gemiddelde dakloze kost de samenleving meer dan de gemiddelde uitkeringstrekker. Dus als besparingsmaatregel slaat dit als een lul op een drumstel. Niet alleen hebben migranten geen recht op een uitkering, ze krijgen in de grote steden ook nog eens geen urgentie voor woningen. Per definitie niet, maakt niet uit of ze in een azc zitten met acht onbekenden op een piepkleine kamer of door het gebrek aan recht op een uitkering op straat leven. Zoek het zelf maar uit! Om kort te gaan: het FvD heeft er geld voor over om vluchtelingen het leven zuur te maken? En het FvD vindt het blijkbaar geen enkel probleem als er in Nederland straks vijfmaal zoveel daklozen rondlopen? Of hopen ze dat die mensen het hier zo kut vinden dat ze teruggaan naar Aleppo? Bij deze genomineerd voor de prijs voor het meest bizarre standpunt van de verkiezingen 2017!

Stoppen met het subsidiëren van segregatie. Ik had geen idee dat je in Nederland segregatiesubsidies kon krijgen. Ik dacht dat we juist heel hard aan het proberen waren om nou eens een einde te maken aan die segregatie en misschien eens echt naar elkaar te gaan luisteren. Het blijkt erom te gaan dat er kennelijk niet meer wordt onderwezen welke mooie dingen het westen allemaal heeft voortgebracht. Schande! Dit is natuurlijk bullshit. Kinderen leren vrijwel alleen maar over dingen die het westen heeft voortgebracht. En daarbij worden de ongemakkelijke dingen voor het gemak een beetje weggemoffeld. We hebben het nog altijd over “de Gouden Eeuw” (toen we ons rijk roofden) en “de politionele acties” (toen we genocide pleegden) en hoe bijna iedereen z’n opa in de Tweede Wereldoorlog in het verzet zat (maar al die opa’s konden niet voorkomen dat bijna alle Joden werden afgevoerd). Geschiedenisonderwijs in Nederland is volkomen eurocentrisch, musea hangen vol met schilderen gemaakt door vrijwel alleen witte mannen die vrijwel alleen witte mensen afbeelden (tenzij tot slaaf gemaakten of “inboorlingen”). Gelukkig heeft het Rijksmuseum besloten om hierin verandering te gaan brengen en in 2020 een tentoonstelling over de slavernij te brengen. Ook dat is namelijk het “gedeelde verleden” waar het FvD het over heeft en tot nu toe werden niet-witte Nederlanders nooit gezien als onderdeel van dat gedeelde verleden. In de Hermitage Amsterdam kun je bij een tentoonstelling over de Gouden Eeuw nagaan of je soms afstamt van een VOC-er, maar niet of je wellicht afstamt van een van de slaven die “we” destijds verscheepten, dus een gadget alleen bestemd voor witte bezoekers.

GeenPeil

GeenPeil zou vlug klaar moeten zijn, want die heeft geen standpunten. Dat scheelt. GeenPeil komt voort uit GeenStijl, het nóg schreeuwerigere jonge zusje van De Telegraaf. We kennen GeenPeil onder andere van het Oekraïne-referendum en GeenStijl onder andere van het op grote schaal illegaal herpubliceren van andermans content (filmpjes) om er zelf geld aan te verdienen. Misschien ligt het aan mij, maar op hun eigen website kan ik hun kandidatenlijst niet vinden. Wel kun je een kandidaat bestellen: als je met tien of meer mensen een samenkomst houdt, dan komt een van hun kandidaten op bestelling langs. Enfin, Wikipedia biedt uitkomst qua kandidatenlijst. Van de eerste tien kandidaten zijn er drie vrouw. In totaal hebben ze maar veertien kandidaten en het aantal vrouwen blijft op drie hangen, dus met eenentwintig procent doen ze het ietsje beter dan Thierry en zijn matties. Thierry was trouwens een van de initiatiefnemers van het hele GeenPeil-gebeuren. Van de eerste tien kandidaten zijn er twee niet-wit.

Het verkiezingsprogramma. Nou, dat is heel simpel. Dat is er niet. GeenPeil wil dat hun Kamerleden rechtstreeks geïnstrueerd gaan worden door de leden. Met andere woorden: de leden bepalen per onderwerp hoe een GeenPeil-Kamerlid moet stemmen. Een vorm van directe democratie dus. Het maakt dus eigenlijk ook helemaal niet uit wie er zit, want diegene heeft zelf niets in te brengen (lijkt me overigens geen zak aan, als baan). GeenPeil zegt “ideologisch neutraal” te zijn. Iedereen die lid is, kan meestemmen over wat een Kamerlid moet stemmen. Het is de bedoeling dat hun Kamerleden geen politici worden, maar “levende stemkastjes”. Het voornaamste bezwaar dat ik hiertegen zou kunnen verzinnen, is dat mensen dan ook gaan stemmen over onderwerpen waar ze de ballen verstand van hebben. Zie ook het Oekraïne-referendum. GeenPeil zegt dat men dit wil voorkomen door “keuzemenu’s voor je favoriete onderwerpen of regio en een online platform dat zo logisch en helder mogelijk wordt ingericht en bijgehouden”. Het is de bedoeling dat je notificaties krijgt als er gestemd wordt over een onderwerp waarvoor je je hebt opgegeven, omdat niet iedereen over elk onderwerp wil meestemmen. Maar je mag je wel opgeven voor alle onderwerpen als je dat wilt.

Afgezien van de gierkelder waar dit initiatief oorspronkelijk uit voortkomt, vind ik het idee an sich eigenlijk wel een grappig experiment en ben ik nieuwsgierig hoe dit in de praktijk uitpakt als ze werkelijk (een) zetel(s) weten te pakken. Je zou je bijvoorbeeld kunnen voorstellen dat maatschappelijke organisaties hun leden oproepen om lid te worden van GeenPeil om zo stemmingen te kunnen beïnvloeden. Maar dat soort effecten krijg je vermoedelijk pas bij meerdere zetels en vooralsnog lijkt het niet echt die kant op te gaan. Hun aanpak lijkt vooral reactief te zijn. Ze gaan immers zelf geen voorstellen indienen; ze gaan enkel namens hun leden stemmen en Kamervragen stellen. Ik ben wel benieuwd hoe ze denken tot nieuwe voorstellen te komen via het soort systeem dat zij voorstaan. Ze willen online discussiefora oprichten, maar de cultuur van het gemiddelde online discussieforum is zodanig dat daar niet bepaald evenwichtige debatten ontstaan. Als experiment is dit misschien wel interessant; als nieuw politiek systeem lijkt het me een drama, omdat het ongetwijfeld resulteert in een vorm van “mob rule” waarbij de belangen van kwetsbare groepen in de samenleving allerminst gegarandeerd zijn.

JEZUS LEEFT (JL)

Die hoofdletters heb ik ook niet verzonnen. Ik denk dat ik weet wie ze wel heeft verzonnen, namelijk Joop van Ooijen. Dat is die man die in enorme letters “JEZUS REDT” op het dak van zijn boerderij heeft staan. Hij is de oprichter van JEZUS LEEFT (vanaf nu JL). EN NOU KAPPEN MET DAT GESCHREEUW. De kandidatenlijst vinden kost wat zoekwerk, want op de site staat die niet en op Wikipedia staan de zes kandidaten (erg optimistisch zijn ze niet over de uitslag) alleen met hun voorletters en achternaam. Enfin, zes kandidaten dus. Voor zover ik heb kunnen nagaan (want niet iedereen is vindbaar) zijn het allemaal witte mannen. De lijsttrekker is Florens van der Spek. Hij heeft een hoveniersbedrijf met de naam “Scheppingsonderhoud”. Op zijn hoveniersbus staat (in Comic Sans) geschreven: “Maak Ik van uw tuin ook ‘Het Paradijs’?”. Ik begrijp die hoofdletter bij “Ik” niet helemaal, of denkt Florens dat hij zélf de Schepper is? Overigens is Florens van der Spek jonger dan Jesse Klaver! Er is ook nog Wim de Visser van evangelisatieclub NaarHouse, beroemd (en berucht?) bij de meeste frequente bezoekers van dancefeesten. Een van zijn uitspraken: “En God is mooi, weten jullie dat? Vele malen mooier dan bier en alle geile mooie dingen die jullie vannacht tegenkomen.” Bert Vlasman staat ook op de lijst en vindt het belachelijk dat “moord op kinderen gewoon wordt toegestaan hier in dit land”.

Het verkiezingsprogramma is nogal summier, maar als Jezus het antwoord op alle vragen is, dan kun je je ook een kort programma veroorloven natuurlijk. “Kies voor Jezus” is het uitgangspunt. Volgens JL hebben we niks aan het veranderen van wetten. Als we niet voor Jezus kiezen, komt het toch nooit goed. Jezus moet dus het uitgangspunt van alles zijn. Ik heb het idee dat JL niet helemaal begrijpt wat scheiding van kerk en staat precies inhoudt.

Abortus en euthanasie verbieden. Ondanks dat we niks hebben aan het veranderen van wetten, gaan we toch wat wetten veranderen. Abortus en euthanasie moeten namelijk verboden worden. En verder moet alles wat het leven eventueel kan verkorten, zoals alcoholmisbruik en roken, sterk ontmoedigd en/of verboden worden.

Duurzaamheid. JL geeft om de natuur. Er zijn wat evangelisch-christelijke clubs die eindtijdneigingen hebben en die min of meer schijt hebben aan deze planeet, omdat het leven na de dood een stuk belangrijker is en Armageddon eraan komt, maar JL wil zonnepanelen, kleinschalige en diervriendelijke boeren en minder voedselverspilling. Positief!

Internetseks. Ik weet niet precies wat het is, maar JL wil er “forse maatregelen” tegen nemen. Dat geldt ook voor prostitutie, porno en mensenhandel. Ze willen dat het “consumeren” van deze zaken strafbaar wordt.

Conclusie. Het programma van JL is niet erg onderbouwd en erg, erg summier. Ik denk dat ze verwachten dat het met een beetje hulp van bovenaf wel goed komt allemaal. Let op: mocht je op JL willen stemmen, ze zijn niet in alle kieskringen geregistreerd, zelfs maar in een beperkt aantal. En nog een bonus: die meneer Vlasman wil iets met gerapte psalmen, dus voilá.

Libertarische Partij

Goed, de Libertarische Partij dus. Voor de mensen die geen flauw idee hebben wat libertarisme is en die het tevergeefs opzochten in de Van Dale (het staat er niet in): libertarisme is een stroming die streeft naar maximale persoonlijke vrijheid, een zo klein mogelijke overheid (nachtwakersstaat) en zo weinig mogelijk belasting. Mocht je in het straatbeeld wel eens van die “Belasting is diefstal”-stickers hebben gezien, dan weet je dat er een libertariër langs is geweest. Het libertarisme kent een linkervleugel (die overheidsingrijpen ter bescherming van persoonlijke vrijheden aanvaardt) en een rechtervleugel (die vooral voorstander is van een onbeteugeld kapitalisme). De rechtse variant komt het meeste voor. Solidariteit is niet echt een ding binnen het libertarisme, althans niet “gedwongen”. Liefdadigheid en maatschappelijke initiatieven om minderbedeelden te helpen, worden wel toegejuicht. Toejuichen is een favoriete hobby van libertariërs, zo zullen we straks zien. Een belangrijk uitgangspunt van het libertarisme is dat alle menselijke interacties op basis van vrijwilligheid zouden moeten plaatsvinden. Dat geldt ook voor het betalen voor algemene voorzieningen zoals de politie, het leger, infrastructuur en scholing. Libertarisme brengt dus met zich mee dat alles, maar dan ook echt alles geprivatiseerd wordt. Denk bijvoorbeeld aan een private partij die wel brood ziet in een bepaalde weg, die weg aanlegt en vervolgens tol vraagt. Je vraagt je af of dit bijvoorbeeld ook betekent dat de brandweer met een blusauto en een mobiel pinapparaat komt aanzetten (en niet gaat blussen als je niet eerst betaalt). En als je broer vermoord wordt en je hebt geen geld om voor de politie te betalen, moet je dan eerst gaan crowdfunden (en zo ja, hoe zorg je dan dat de sporen veiliggesteld worden in de tussentijd)? Libertariërs zien de oplossing voor veel van dit soort problemen in private (uiteraard niet verplichte!) verzekeringen. Ik zie de oplossing voor veel van dit soort problemen in het niet invoeren van het libertarisme.

Kandidatenlijst. Van de eerste tien kandidaten is er eentje vrouw. Zij is meteen ook de enige vrouw op de hele kandidatenlijst, waarmee het percentage vrouwen op een beschamende 5,5 procent komt. De LP weet dus nog minder vrouwen te trekken dan Thierry Baudet. Libertarisme lijkt dan ook vooral heel populair onder jonge, witte, welvarende mannen. Niet alle kandidatenprofielen zijn voorzien van een foto, maar voor zover ik kan nagaan is van de eerste tien kandidaten er eentje niet-wit, te weten de lijsttrekker Robert Valentine. In een interview met Vice komt Valentine best sympathiek over, maar op Twitter schuwt hij niet voor een vleugje islamofobie hier en een snufje Marokkanen-bashen daar.

Verkiezingsprogramma. Het programma is gerangschikt naar tien verschillende thema’s en voorzien van inspirerende citaten van niet-libertariërs, zoals Martin Luther King, Maya Angelou en Albert Einstein.

Integratie. Over integratie schrijft de LP in haar programma: “Integratie is een proces dat spontaan optreedt als mensen zich thuis gaan voelen in de gemeenschap waarin zij leven. Door mensen te dwingen op een bepaalde manier te integreren, rem je dat proces. De LP vindt dat de politiek niemand mag bevoordelen of benadelen op basis van persoonskenmerken. Hoe nieuwkomers zich aanpassen aan de situatie in Nederland bepalen ze voor een groot deel zelf, zo lang ze geen schade aan anderen of hun eigendom toebrengen.” So far so good. Ik kan mij hier grotendeels in vinden, mede omdat ik niet geloof dat integratie gelijk zou moeten staan aan assimilatie. Mensen met totaal verschillende culturen en waardensystemen kunnen prima naast en zelfs met elkaar leven, dat bewijst elke grote stad elke dag opnieuw (en nee, daarmee zeg ik niet dat diversiteit niet ook de nodige conflicten met zich meebrengt, maar die horen bij mens zijn). Zie hier voor een helder stukje over normen en waarden, het verschil ertussen en de zinloosheid van het proberen om waarden op te leggen aan een ander. Maar dan… De LP zegt dat het “wel handig” is als immigranten de taal leren. En de LP juicht “initiatieven vanuit de samenleving” om dit te faciliteren van harte toe. Eerlijk gezegd weet ik niet of toejuichen voldoende is, maar zoals gezegd zijn libertariërs er dol op. Onze eigenste neo-liberale regering kwam op het briljante idee om de taalcursussen voor immigranten te privatiseren. Het resultaat: één grote teringzooi en een sterk afgenomen kwaliteit. Dat voorspelt weinig goeds voor een systeem waarbinnen er niet alleen geprivatiseerd wordt, maar waarbinnen de kwaliteitscontrole ook nog eens wordt overgelaten aan het mythische “zelfregulerende vermogen” van de heilige vrije markt. Los daarvan: de meeste immigranten zijn in den beginne niet bepaald draagkrachtig. Wat is dan precies de incentive om taalcursussen voor hen te gaan organiseren?

Onderwijs. Privatisering, diploma’s niet nodig. Dit onderdeel begint met de zin: “Onderwijs is geen recht maar een persoonlijke keuze”. Uh-huh… In een libertarische samenleving dient het onderwijs, net als al het andere, geprivatiseerd te worden. Vraag en aanbod gaan de onderwijsmarkt sturen. Kwaliteit ontstaat spontaan daar waar de markt volledig vrijgelaten wordt. Geloven ze dit zelf? Private scholen in de VS functioneren ongeveer op de manier die de LP voorstaat. Private scholen in de VS presteren steevast een stuk slechter dan openbare scholen. Zou er misschien een verband zijn? Leraren hoeven geen diploma’s te hebben. Scholen bepalen zelf welke kwalificaties leraren moeten hebben. De leerplicht wordt overigens ook afgeschaft. En recht op onderwijs heb je ook al niet, dus als je geen geld hebt om je kind naar school te sturen, dan is dat een gevalletje jammer maar helaas.

Misdaad en straf. Centraal in het libertarische strafrecht staat het vergoeden van “de schade” door de dader aan het slachtoffer. Ook dit wordt uiteraard in geld uitgedrukt. Ik verwacht prijslijsten met daarop verkrachting, diefstal, mishandeling en verduistering. Als misdadiger is het wel fijn om vooraf te weten of je je je plannen kunt veroorloven (wow, een zin met driemaal “je” achter elkaar en hij klopt nog ook!). Ik voorzie een samenleving waarin rijke mensen zich zo ongeveer alles kunnen veroorloven (ehm, is dat niet ten dele al het geval?) en waarin arme mensen aan schulden ten onder gaan als ze een misstap begaan.

Het programma van de LP vermeldt niets over gevangenisstraffen, maar je mag aannemen dat eventuele gevangenissen privaat zijn. Private gevangenissen is iets waar ze in de VS ook al de nodige ervaring mee hebben. Een doorslaand succes kun je dat niet noemen, tenzij je de CEO bent van een van de gewetenloze bedrijven die dit soort gevangenissen runnen. Als je “Orange is the new black” (OITNB) kijkt, dan weet je iets over de effecten van de privatisering van gevangenissen. Wat in OITNB niet zo expliciet aan de orde komt (tenzij ik die aflevering heb gemist, want ik ben nog niet bij) maar wat wel de praktijk is, is dat private gevangenissen een vraag naar gevangenen creëren. Deze gevangenissen hebben immers manieren gevonden om geld te verdienen aan gevangenen (in feite is het de moderne variant van de slavernij geworden). In staten als bijvoorbeeld Nevada betekent dit dat er op de meest weerzinwekkende manieren nieuwe criminelen ‘gecreëerd’ worden (onder andere door steeds meer dingen strafbaar te maken, door heel veel verkeerscontroles en door actief te jagen op ongedocumenteerden). Geloof me, je wilt dit echt niet. Er is niemand bij gebaat, behalve de eerder genoemde CEO’s.

En verder. Een van de helden van veel libertariërs is Ayn Rand. Trump is ook dol op haar (zegt dat genoeg?). De ironie wil dat mevrouw Rand het laatste deel van haar leven terugviel op het sociale vangnet dat ze zo intens had gehaat de dertig voorgaande jaren. John Oliver over Aynd Rand. Bonuscontent: “In a libertarian society…”

NIEUWE WEGEN (NW)

All-caps zijn hip dit jaar! NIEUWE WEGEN is nummer vier die ervoor kiest om de partijnaam in all-caps te spellen op de officiële lijst van de Kiesraad. NW is opgericht door Jacques Monasch. Die zit al sinds 2010 in de Tweede Kamer voor de PvdA, maar in november vorig jaar is hij uit de partij gestapt en hij is nu een eenmansfractie. Er is wel eens wat discussie over de vraag of je na het verlaten van je partij niet ook de Tweede Kamer zou moeten verlaten waarna de partij een vacature te vervullen heeft. In elk geval is Monasch gebleven en heeft hij intussen zijn eigen clubje opgericht. Van de eerste tien kandidaten zijn er drie vrouw. Inmiddels is wel duidelijk dat drie op de tien de meest voorkomende configuratie is qua man/vrouw-verhouding. Het gemiddelde is dan ook minder dan een derde. Van de eerste tien kandidaten is er eentje niet-wit.

Opvallende punten in het verkiezingsprogramma. NW weet wat Nederland wil. De eerste alinea van de inleiding op het programma luidt als volgt: “Nederland is klaar met het wegkijken van links bij integratie- en immigratieproblemen; Nederland wil vaste banen in plaats van de flexbanen en flexcontracten die rechts bepleit; Nederland wil de menselijke maat terug in de zorg, het onderwijs, bedrijfsleven, bij de politie en op de arbeidsmarkt. Nederland is het discrimineren van hardwerkende nieuwkomers meer dan zat; Nederland wil een ander Europa; En Nederland heeft genoeg van het buitensluiten van de burger, zelfs na referenda, door de gevestigde politiek.” NW zet zichzelf dus expliciet neer als links noch rechts, want ze halen meteen naar beide kanten uit. De leesbaarheid van het programma kan beter. Elk hoofdstuk begint met een bulleted list van speerpunten. Daarop volgen flinke lappen tekst in een relatief klein lettertype. Wat meer witregels had geen kwaad gekund. Het programma is maar 48 pagina’s, maar als alle programma’s in eenzelfde lettertype en zonder plaatjes en dergelijke opgesteld waren, dan denk ik dat dit een van de langste documenten zou zijn.

Cultuurstrijd. NW roept letterlijk op tot een “cultuurstrijd” tegen met name het salafisme. Moskeeën die haat prediken moeten worden gesloten en salafistische organisaties moeten per definitie worden verboden. Ik weet niet of NW het dan heeft over alle salafistische organisaties of alleen over salafistische organisaties met politieke of jihadistische aspiraties, want niet elke salafist is een jihadist. De basis van het salafisme ligt in het willen leven zoals de profeet en zijn metgezellen leefden. Het is dus een zeer orthodoxe stroming. Volgens Wikipedia zijn er in Nederland zo’n twintig- tot dertigduizend mensen die beïnvloed worden door het salafisme. Zo’n vijfentwintighonderd daarvan zouden “potentiële activisten” zijn. In hoeverre dat ook “jihadistisch” betekent, is mij niet duidelijk. Er zijn nogal wat salafisten die politieke betrokkenheid als haram (on-islamitisch) beschouwen. Je zou zeggen dat je van hen weinig te vrezen hebt. Syriëgangers zijn wat NW betreft niet meer welkom in Nederland. Wat er dan wel met hen moet gebeuren, staat er niet bij. Het gaat soms om zeer jonge mensen (niet zelden met ouders die helemaal kapot zijn van het feit dat hun kinderen zijn meegesleept in extreem gedachtegoed). Als we ze bij wijze van spreken op Schiphol weigeren, wat doen we dan met ze? NW zegt hier niets over.

Gezelligheid. Ja, je leest het goed, NW heeft “gezelligheid” in het verkiezingsprogramma staan, en wel in relatie tot de ouderenzorg. Die toename in gezelligheid wordt onder andere gerealiseerd door het terugdringen van bureaucratie en het creëren van functies voor alle opleidingsniveaus. Wellicht komen we straks vacatures tegen voor “gezelligheidsfacilitator”. Het is ook de bedoeling dat mensen die dat willen een advocaatje met slagroom krijgen voorgeschoteld “in plaats van een dieetdrankje”. Dit is wel een erg clichébeeld van ouderen. Zijn advocaatjes met slagroom überhaupt nog een ding onder de bejaarden van nu? Ik heb geen idee hoor, ik ben al jaren niet in een bejaardentehuis geweest. Helaas geen woord over cultuursensitieve zorg, terwijl dat steeds harder nodig wordt. Mohammed Benzakour schreef hier onlangs een pijnlijk stuk over.

Meer cybercrimespecialisten bij politie. Dit is er eentje waar ik het alleen maar hartgrondig mee eens kan zijn. Ik heb ooit aangifte moeten doen van cybercrime. Mijn verbalisant was ene mevrouw Hendrison. Mevrouw Hendrison zat duidelijk niet vaak achter een computer (zij typte met twee vingers!) en wist bovendien helemaal niets van sociale media, internet en alles wat erbij hoort. Ik moest alle basale termen (“url” bijvoorbeeld) aan haar uitleggen en mijn irritatie hierover leidde bij de verbalisant tot diepe verontwaardiging. De aangifte duurde uren, het was hangen en wurgen. Toen het eindelijk klaar was, bleek het proces-verbaal stikvol met tikfouten te staan en ook inhoudelijk maar half te kloppen. Ik was zodanig ontmoedigd dat ik de aangifte uiteindelijk niet definitief gemaakt heb. Nou is dit jaren geleden, maar de signalen zijn dat het kennisniveau op dit vlak nog altijd veel te laag is bij de politie-organisatie en dat is zonder meer een groot probleem omdat veel criminaliteit zich afspeelt op en via het internet.

Tenslotte. Voordat Jacques Monasch de politiek in ging, was hij eigenaar van twee kunstgalerieën (het programma heeft ook een flinke focus op de kunsten), eentje gespecialiseerd in Russisch realisme en impressionisme en eentje gespecialiseerd in Russische moderne kunst. De pagina van zijn kunsthandel vermeldt dat de activiteiten zijn opgeschort wegens Monasch zijn lidmaatschap van de Tweede Kamer.

OndernemersPartij (OP)

De ondernemerspartij is opgericht door een oude bekende: Hero Brinkman, voorheen PVV (je weet wel, deze). De partij vond het ook wel een strak plan om de uiterst integere ondernemer Dirk Scheringa (DSB a.k.a. De SchandaalBank) toe te voegen aan hun lijstje, maar die is inmiddels geroyeerd omdat hij zijn contributie niet (als in: nooit, vanaf het begin niet) betaalde en inhoudelijk niets bijdroeg. Ik zeg niks! Van de eerste tien kandidaten zijn er (je raadt het al!) drie vrouw. Alle kandidaten zijn wit. DJ Patrick Kicken staat ook op de kandidatenlijst. Verder is Harry Reitsma van de partij. Die is ook al een keer ‘vrijwillig’ opgestapt. Twee dagen geleden noemde hij op Twitter Marianne Thieme een “proleet”, dus hij tweet wel eens vaker iets “onbezonnens”.

Het volledige verkiezingsprogramma beslaat slechts 24 pagina’s. Ondernemers hebben immers weinig tijd voor iets anders. Er zijn (slechts) vijf thema’s: ondernemers, veiligheid, zorg, bouw, en vervoer en onderwijs.

BTW terug naar negentien procent. Volgens de OP zijn er “vele duizenden” bedrijven ten onder gegaan aan de BTW-verhoging van negentien naar eenentwintig procent in 2012. Nou was 2013 inderdaad geen best jaar qua faillissementen (tien procent meer dan in 2012), maar of het reëel is dat rechtstreeks te verbinden aan de BTW-verhoging is maar de vraag. De claim wordt verder niet onderbouwd en ik vind geen nieuwsartikelen die deze link leggen. Sinds 2013 daalt het aantal faillissementen gestaag. In 2013 zaten we natuurlijk nog volop in de economische crisis.

Veiligheid. De hoofdstukjes onder de kop “veiligheid” gaan voornamelijk over immigratie, integratie, remigratie, moskeeën en salafisme. Geheel toevallig staat precies tussen die onderwerpen het kopje over winkeldiefstal. I see what you did there…

Controleplan salafisme en moskeeën. Volgens OP is de overheid “ongelooflijk laks en naïef” als het gaat om “optreden tegen foute moskeeën”. OP wil dat alle moskeeën jaarlijks een sluitende begroting inclusief accountantsverklaring openbaar maken. Misschien bedoelen ze een jaarrekening in plaats van een begroting, want een accountantsverklaring heeft altijd betrekking op historische financiële gegevens. Je zou zeggen dat een ondernemer het verschil kent. Van OP moeten alle preken “minimaal” in het Nederlands gehouden te worden. En dan maximaal in het Fries of het plat Limburgs? Als moskeeën alleen in het Nederlands mogen preken, moeten de katholieken dan ook ophouden met het gebruik van Latijn in de mis? Dat verstaat immers ook niemand en katholieke priesters hebben de laatste decennia nogal wat dubieuze dingen gedaan. Ik stel voor dat de mensen van OP met mij meegaan naar Arabische les als ze er niet mee kunnen leven dat ze niet kunnen verstaan wat de imam zegt als hij koranverzen reciteert.

Overheid concurreert met zorgaanbieders. Volgens OP zijn wij na de VS het duurste land ter wereld qua gezondheidszorg. Dat lijkt niet te kloppen. De VS staat op 1 met 9.451 dollar per capita in 2015, Nederland op 5 met 5.343 dollar per capita in 2015. ‘Slechts’ 57 procent van wat er in de VS per capita wordt uitgegeven, maar wel een gigantische kostenpost natuurlijk. OP vindt dat de overheid een basispakket moet gaan aanbieden waarmee zij de concurrentie met de zorgverzekeraars aangaat om zo meer invloed uit te kunnen oefenen op de premies. Wat voor voordelen dit biedt boven hernationalisering, weet ik niet precies, maar de keuze zal ermee te maken hebben dat dit nu eenmaal de OndernemersPartij is en zorgverzekeraars zijn nu eenmaal ondernemers.

Bonuscontent. Hero Brinkman is een ontzettende romanticus. Hier is het bewijs.

VoorNederland (VNL)

VNL is een afsplitsing van de PVV die is ontstaan uit de Groep Bontes/Van Klaveren. Lijsttrekker is journalist/columnist Jan Roos (GeenStijl/PowNed). De partij is in 2014 officieel opgericht. VNL profileert zich als “hét alternatief voor het gat op rechts”. Ik heb dat gat zelf nog niet kunnen vinden; zelfs de linkse partijen zijn tegenwoordig rechts, dus het is nogal een volle boel daar. Van de eerste tien kandidaten is er eentje vrouw, net als bij de LP. De eerste tien kandidaten zijn allemaal wit. Op de hele kandidatenlijst (18 personen) staat één iemand die niet wit is. Het totale aantal vrouwen komt op twee. Het volledige programma is slechts 14 pagina’s.

Lage belastingen. “Werken moet weer lonen”, aldus VNL. Dus ik ga elke ochtend voor Jan Lul (of is het Jan Roos) naar kantoor? Enfin. Vlaktaks is the magic word. De website van VNL heeft zelfs een vlaktakscalculator. Dan kun je meteen berekenen wat je nieuwe nettosalaris wordt als VNL de baas wordt. Ik ga er 170 euro op vooruit, dus ik ben om! Vergeet niet om nog wel je pensioenpremie en zo af te trekken van het bedrag dat de site voor je berekent. Op een gegeven moment was het nogal een hype om het te hebben over de vlaktaks, maar de laatste jaren lijkt die discussie verstomd. VNL is de eerste van het lijstje die het bepleit. Behalve een vlaktaks, wil VNL ook vrijwel alle andere belastingen omlaag brengen, waaronder de BTW (één laag tarief). Als je in Nederland met een vlaktaks ongeveer dezelfde inkomsten zou willen genereren, dan zou die vlaktaks ongeveer veertig tot vierenveertig procent moeten bedragen. Als je die dus op vijfentwintig procent zet en ook nog allerlei andere belastingen gaat verlagen, heb je volgens mij behalve een gat op rechts ook een flink gat in je begroting, tenzij je wel heel extreem gaat lopen bezuinigen.

Immigratie. VNL wil minder, minder, minder. VNL wil geen “kansloze immigratie”. Minder immigranten en een streng systeem vergelijkbaar met dat in Australië. Ze hebben vast vaak naar Border Patrol gekeken, de show waarin grenswachten zich bijna standaard als eikels gedragen. VNL “juicht de emancipatie van islamitische vrouwen toe”. Wonderlijk genoeg komen emancipatie en gelijke rechten voor vrouwen alleen maar aan de orde in het hoofdstuk over de islam. Daar leid ik uit af dat VNL in het algemeen schijt heeft aan vrouwenemancipatie en dat vooral graag als stokpaardje gebruikt om moslims in een kwaad daglicht te stellen. Ook homo’s worden in de strijd gegooid tegen de “eroderende” werking van de islam. En ook de homo’s (let wel: alleen homo’s; geen lesbo’s of transmensen of…) worden alleen maar genoemd als het gaat over immigratie en islam. Als ze nou slim waren geweest, hadden ze tenminste voor de vórm nog ergens anders iets gezegd over de gelijkwaardigheid van homo’s en vrouwen. Of behoren de mensen van VNL tot de categorie die denkt dat de emancipatie hier voltooid is en dat LGBTQ’s nooit gediscrimineerd worden vanwege hun geaardheid? En als ze die mening zijn toegedaan, waarom staan er dan maar zo weinig vrouwen op hun lijst? Zijn vrouwen soms per definitie minder geschikt?

Voor wat betreft integratie is “de Nederlandse cultuur de leidende cultuur”. Nou ben ik nog niemand tegengekomen die goed kan uitleggen wat die Nederlandse cultuur nou eigenlijk concreet inhoudt, maar betekent dit dat de nieuwelingen bijvoorbeeld verplicht moeten koekhappen op Koningsdag, tegen feministes moeten roepen “Daar moet een piemel in!”, minstens eens per week stamppot moeten eten of hun bezoek maar één koekje bij de thee mogen geven?

Onderwijs. Volgens VNL is het onderwijs in Nederland beneden de maat. Ze spreken van “een zesjescultuur”. Als lichtend voorbeeld wordt de VS genoemd. Ik weet niet of ze dat bedachten voordat of nadat Betsy DeVos aantrad als Trumps minister van onderwijs die de facto het openbaar onderwijs wil afschaffen en die wil dat het onderwijs een instrument wordt om “Gods plan” te realiseren. Anyway, het verhaal klopt niet. Nederland is nummer vier wereldwijd als het gaat om onderwijskwaliteit. Alleen Zwitserland, Australië en Noorwegen streven ons voorbij. De VS staat onder Nederland op de vijfde plek. Onderdeel van het verbeteren van het onderwijs is om de een of andere reden het afschaffen van alle publieke omroepen om die te vervangen door één publiek net omdat “de verzuiling voorbij is”. In het onderwijs moet “ons cultureel erfgoed” beschermd worden. Ik was mij niet bewust van een bedreiging van ons cultureel erfgoed, maar het zomaar afschaffen van alle omroepen lijkt mij niet direct een manier om ons cultureel erfgoed te beschermen. Of bestaat dat erfgoed alleen uit dingen als de VOC en Zwarte Piet?

Petra de Jong