Rotterdamse ombudsvrouw wil uitkeringsgerechtigden slechts een beter gevoel geven
De Rotterdamse ombudsman Zwaneveld deed… Stop. Ombudsman? Anne Mieke Zwaneveld is een vrouw. Ik begin opnieuw: De Rotterdamse ombudsvrouw Zwaneveld deed onderzoek naar de wanpraktijken van de reïntegratie in het kader van de Participatiewet. Zoals bekend, is het baanlozenreïntegratiebeleid daar om te janken. Zeker onder Leefbaar Rotterdam-wethouder Maarten Struijvenberg – zijn sociaal-democratische voorganger Marco Florijn kon er trouwens ook wat van – die uitkeringsgerechtigden liever ziet dwangarbeiden en verrekken dan ‘gratis’ een uitkering trekken.
Zwaneveld constateert een afstand tussen gemeente en uitkeringsgerechtigden. Een afstand in, let wel, beleving. Veel klachten van uitkeringsgerechtigden zijn volgens haar gebaseerd op een gevoel. En die gevoelens, zo geeft ze toe, worden aangewakkerd en versterkt door de manier waarop baanlozen worden behandeld door ambtenaren en reïntegratiemedewerkers. Maar het blijven natuurlijk gevoelens, niet gebaseerd op de ratio of op feiten.
Intimidatie en dwang zijn niet expliciet beschreven in de wetgeving en daarom lijken ze in haar rapport onbestaand. En toch is dat wat er gebeurt met mensen die een rechtmatige uitkering hebben of aanvragen. Ze worden wel degelijk gedwongen en geïntimideerd. Dat is namelijk inherent aan het beleid.
In haar rapport schrijft de ombudsvrouw ook over haar eigen gevoel. Zo voelde ze zich welkom op dwangarbeid- en reïntegratieplekken. Daar werd ze, als ze aangekondigd langskwam, ook vast en zeker heel vriendelijk onthaald. Door enthousiaste reïntegratiegroentjes die nog hoop hebben. En door al dan niet zwijgende en door de wol geverfde dwangarbeiders met teneergeslagen ogen achter gescheurde lappen katoen en stramme ledematen door uren non-stop breien voor een non-profit-organisatie. Mocht de ombudsvrouw echt in de reïntegratiekeuken kijken? Het is mij dus niet duidelijk of Zwaneveld ook wel eens onaangekondigd naar dwangarbeidplekken ging.
En natuurlijk “gedragen” ambtenaren en ander reïntegratiepersoneel zich goed. Daar verdienen ze hun salaris mee. En ze doen wat ze moeten doen. Er moet resultaat worden behaald: de baanloze uitkeringsgerechtigde moet uit eigen beweging de dwangarbeid accepteren, omhelzen zelfs. De baanloze moet denken dat een uitkering moet worden verdiend. Een baanloze moet denken (en voelen) dat het niet erg is om iets terug te doen voor een rechtmatig verkregen uitkering. Dat solidariteit iets is dat moet worden verdiend.
Een lijst met aanbevelingen – het is aan de wethouder om daar al dan niet iets mee te doen – moet de veronderstelde positieve relatie tussen de gemeente en de burgers opkalefateren. Zodat mensen zich geen profiteurs, hufters en losers meer voelen als ze baanloos raken en een uitkering aanvragen. Maar ze “vindt niet dat de gemeente voor Sinterklaas hoeft te spelen”, en ze beveelt dan ook niet aan om “dwangarbeid” en de verplichte “tegenprestatie” af te schaffen.
In haar rapport ligt de nadruk op bureaucratische processen. Ze schiet nergens met scherp. Haar aanbevelingen moeten immers liefst worden overgenomen. Een echt confronterende ombudsvrouw, daar heeft niemand wat aan?
Zwaneveld speelt netjes haar rol. Een bijdrage leveren aan het perfectioneren van de beheersbaarheid van dwangarbeiders onder de Participatiewet. Iets minder kastjes en muren, zodat de uitkeringsgerechtigden een iets prettiger gevoel hebben, makkelijker de onbetaalde arbeid inrollen en zich alles laten welgevallen.
Volgens ombudsnormen moet er sprake zijn van een “behoorlijke bejegening die onder andere uitgaat van een omgang tussen overheid en burger op gelijkwaardige voet”. Ik zie die gelijkwaardigheid niet. Ik zie slechts de gespierde voeten van de overheid en de gemeente die met welgemikte trappen baanlozen de dwangarbeid en armoede in mikken. En als die zich onvoldoende laten dwingen of een administratief foutje maken, dan krijgen ze sowieso geen uitkering of worden ze eruit getrapt. En dat heet dan “uitstroom”.
Zwaneveld vraagt zich af of er ook niet moet worden gekeken naar mensen die niet tot de bijstand worden toegelaten of die de uitkering weer “verlaten”. Waar blijven die? Nou ombudsvrouw, die vraag stelde Gijsbert Vonk zich ook en hij schreef er een aardig stukje over.
Na 116 pagina’s “ombudswerk” en het “blablabla”-antwoord van wethouder Maarten “Afspraak is afspraak!” Struijvenberg vroeg ik me af: wat hebben baanloze Rotterdammers in de bijstand aan dit rapport?
Geen drol. Er zijn niet ineens duizenden goed betaalde banen. De Participatiewet moet worden uitgevoerd en dat is dat. Vegen voor je rechtmatige uitkering en daarna je mond houden en braaf meewerken. Of wekenlang onbetaalde arbeid verrichten en daarna optiefen: geen bijstand voor jou, zoek het maar uit! De aanbevelingen van Zwaneveld doen niets af aan het Rotterdamse en Nederlandse (af)schrikbewind voor baanloze en uitkeringsgerechtigde mensen.
Puk Pent
PS Al pennende zie ik Kamervragen over het “schrikbewind” van de Rotterdamse reïntegratie voorbijkomen. Hilarisch, een PvdA-er die op hoge poten een andere PvdA-er gaat bevragen over een horrorwet die de sociaal-democraten zelf hebben bedacht.
Dat soort mensen (de ombudsvrouw, consulenten etc.), doet me denken aan het tweede couplet van het lied ‘Blieve loëpe” van Rowwen Hèze:
Je komt ze nog vaker tegen
Hebben altijd goede zin, maken zich nooit echt druk
Nooit om een grapje verlegen
Ze hebben van alles en altijd geluk
Ze praten te hard en ze lachen te veel
En met problemen zijn ze zo klaar
Wat ze niet snappen, dat is flauwekul
En wat ze weten is meestal niet waar
Oftewel: ze zal een heel makkelijk goedbetaald leventje gehad hebben tot nu toe, nooit pech gehad, mooie jeugd, betrokken ouders en dan is het heel makkelijk doen alsof er weinig aan de hand is in Nederland.
http://tinyurl.com/nsdraz7
Deze “ombudsvrouw” is van het type “wiens brood men vreet, wiens reet men kust”, hoogtijd dat er een echte ombudsman m/v komt.
Nog een mooi stukje over rotterdam http://www.ad.nl/ad/nl/1038/Rotterdam/article/detail/4045605/2015/06/01/Nida-wil-met-kaartenactie-excuses-coalitie-afdwingen.dhtml
Een ombudsmens dat zonder gêne de uitspraak..”de gemeente hoeft niet voor Sinterklaas te spelen..” durft op te nemen in een onderzoek naar wanpraktijken uit naam van diezelfde gemeente, toont zich op hetzelfde moment ongeschikt voor haar taak, vergelijkbaar met het onderzoekslab van wc eend..Haar persoonlijke visie op het Rotterdams gemeentebeleid tav dwangarbeidstrajecten staat niet alleen objectief onderzoek in de weg, maar is ook nog eens een bij voorbaat verkeerde aanname (een uitkering is een recht, geen fooi die naar believen al dan niet kan worden toegeworpen) waardoor klachten van dwangarbeiders geen enkele rechtsgeldigheid meer hebben en dus kunnen worden afgedaan als “alleen maar een gevoel”. Op eenzelfde manier kan je de slachtoffers van rascisme, sexisme etc wijsmaken dat ze vooral last hebben van een gevoel, waarbij je ze ook nog eens zelf verantwoordelijk maakt voor de ellende die anderen op hun bordje kieperen. Ik daag het ombudsmens uit een een weekje “undercover” mee te lopen in het reïntegratiecircuit en dan opnieuw een inleiding, conclusie en aanbevelingen te schrijven bij hetzelfde onderzoek. Maar daarvoor moet je wel lef hebben en durven te bijten in de hand die je voedt. Maar is dat eigenlijk niet precies de taakomschrijvinge van een onafhankelijk ombudsmens?
Ben wat sceptischer. Een ombudsmens bezie ik gelijk bijvoorbeeld een cliëntenraad: ze mogen binnen de lijntjes aangeven waar het schort aan regeltjes of uitvoering van regeltjes en wetjes. Een ombudsmens mag uit eigen beweging een onderzoek instellen en aanbevelingen doen. Een cliëntenraad mag heel veel stukken lezen, brieven schrijven en inspreken in commissie of gemeenteraad. Beiden genieten een zekere status, want zijn aangesteld door (binnen) een gemeente (overheid).
Hierdoor lijkt de wethouder/ uitvoerder/ handhaver open te staan voor wat (de in mijn ogen bevooroordeelde dan wel inderdaad naar de voedende hand schrijvende) Zwaneveld constateert en aanbeveelt. Hierdoor lijkt de hele gang van zaken een beetje eh democratischer of zo. Burgers mogen klagen over (liefs feitelijke) dingen. En dan kan er misschien iets worden gedaan met die klachten. Jeuh! Raadsleden (e.a.) kunnen echter hun billen afvegen met aanbevelingen, zoals ook in Rotterdam gebeurt.
Een pluspuntje (i.m.o.) van dit Rotterdamse ombudsrapport: de ombudsmens heeft toegang tot bronnen/mensen waar wij moeilijker bij kunnen. Zie bijvoorbeeld de lijst met mensen die met Zwaneveld hebben gesproken. (Mooie targetlijst!).
in rotterdam zijn allerlei instanties systematisch ingepalmd, het justitieel klachten buro is ook niet meer wat het geweest is, waar ze vroeger de drempel platliepen bij de burgemeester en keihard processen aanspanden tegen het veelvuldige en veelal opzettelijk de fout ingaan van agenten (en dat zijn er verhoudingsgewijs behoorlijk veel) beperken ze zich nu tot het tot een overleg komen tussen de partijen en de boel sussen, waarschijnlijk omdat ze voor subsidie van dezelfde gemeente afhankelijk zijn als die ze aanklagen. jammer dat zelfs ombudsmansen zich lenen voor dat overlegmodel ipv harde uitspraken te doen. zachte heelmeesters maken stinkende wonden, niks word zo werkelijk opgelost, kankergezwellen moet je gewoon uitsnijden.
Een beetje googlen op Anne Mieke Zwaneveld en je had geweten dat ze uit de gerechtelijk macht komt waar ze 17 jaar gewerkt heeft op ook vrij hoge posities. Ze lijkt me geen dom figuur.
Als ombudsvrouw heeft ze toch al veel dingen aan het licht gebracht wat de politiek liever stil houdt. Ze mag dan wel niet de macht hebben om iets te veranderen, ik ben blij dat zo iemand wel voor groot publiek, zijn/haar mond open doet en zich ook de moeite neemt om verder en dieper in de problemen van uitkeringsgerechtigden te duiken.
Het rapport zelf had in mijn ogen wel met een harder en scherper van toon geschreven mogen worden.
De gemeente speelt niet voor sinterklaas, maar is een uitvoerder van het overheidsbeleid, aangevuld met het gemeente beleid. Ze krijgen een budget om de uitkeringen en de re-integratie trajecten te betalen, Belasting geld dus waar iedereen aan mee betaald, dus dat kost ze geen geld. Ik zie dus niet waarom er sinterklaas gespeeld word. Voor het sociale stelsel, waar de uitkeringen maar een klein deel van zijn, hebben wij en betalen we nog altijd voor. Het lijkt me voor Anne Mieke verstandig om haar feiten eerst eens te onderzoeken, op waarheid.
En wat is er mis om eens confronterend te zijn? Uitkeringsgerechtigden worden namelijk iedere dag geconfronteerd met de ambtelijke onzin, intimidatie, dreigingen, beledigingen en bestraffing. Het is geen gevoel meer, maar de werkelijkheid. Daar mag je de overheid rustig mee confronteren, het is immers hun eigen beleid wat fout is en waardoor burgers een afkeer hebben of krijgen tegenover de overheid en lokale overheden.
Respect dwing je niet af met ambtelijke onzin, intimidatie, dreigingen, beledigingen en bestraffing. Respect moet je verdienen, ook als overheid. Als de overheid de burgers niet meer respecteert, kun je er op wachten tot het omdraait ook gebeurd en de burgers de overheid ook niet meer respecteren.
“Ze krijgen een budget om de uitkeringen en de re-integratie trajecten te betalen, Belasting geld dus waar iedereen aan mee betaald, dus dat kost ze geen geld. Ik zie dus niet waarom er sinterklaas gespeeld word.”
Nee, dat klopt, maar de suggestie, die de ombudsvrouw hiervan uit doet gaan, is dat bijstandsgerechtigden zouden vinden, dat de gemeente voor Sinterklaas zou moeten spelen, met welke uitspraak ze de populistische krachten in de kaart speelt. Wanneer mensen een beroep doen op andere aspecten van de sociale zekerheid hoor ik die gedachte nooit. Evenmin als je voor de lol een beroep doet op je zorgverzekering, doe je dat op de bijstand. Met dat soort uitspraken laat ze dus zien aan welke kant ze echt staat, namelijk iemand die toch vanuit de ivoren toren vanuit een gemakkelijk leventje oordeelt over andere mensen.
“Het is geen gevoel meer, maar de werkelijkheid.”
Dat is ook een voorbeeld van framing, wat ook gebruikt wordt in de bestrijding van misdaad. “Nee, de criminaliteit is gedaald, de mensen voelen zich alleen onveiliger.” Nette taal voor: “Je zwetst uit je nek, beste burger.” Het allerbontst op dit front maakte het Hélène Dupuis met haar uitspraak, dat bejaarden niet reageren op de slechte verpleeghuiszorg, maar dat ze humeurig zijn, omdat de ouderdom met zich meeneemt, dat er kwaliteit van leven verloren gaat.
Kortom: dit soort geniepige framing moet je haarscherp in de gaten hebben, wat er ook aan andere dingen gezegd wordt, waarin de spreker wel de kant lijkt te kiezen van de strijders tegen sociaal onrecht. Het zal niet de eerste keer zijn, dat men de wolf in schaapskleren binnenhaalt.
Een traject is gebaseerd op een leugen. Het is geen echte baan. Je werkt met behoud van bijstandsuitkering. Sommige mensen zijn zo gebrainwashed dat ze het normaal vinden. Ze zijn gelukkig met hun nep baan. Is dit een wereld waarin je wilt leven? Werken zonder loon.
Ja ja, die Zwaneveld. Ze is een “gatekeeper” voor de gevestigde macht. Als Officier van justitie is ze lelijk in de fout gegaan. Ze had daardoor nooit rechter in Rotterdam mogen worden. Maar ja, ze is onderdeel van de “kliek”. Dus dan heb je altijd een mooi baantje.
Zie hier:
https://twitter.com/TruthHitsEvery1/status/949007005141913603