Na sluiting van omstreden dwangarbeidcentrum opent de gemeente Amsterdam nieuwe gratis werken-plekken
In het verleden moesten baanlozen in het dwangarbeidcentrum van stichting Herstelling en de gemeente Amsterdam aan de Laarderhoogtweg werken met behoud van uitkering. Over de dwangarbeid in dat centrum is veel te doen geweest. De Bijstandsbond en het actiecomité Dwangarbeid Nee hebben veel misstanden aan de kaak gesteld. Bijstandsgerechtigden werkten er soms jaren zonder contract en zonder dat ze wisten hoe lang de dwangarbeid nog zou gaan duren. Het regende kortingen op hun uitkering: bij het minste of geringste werden ze gestraft. Uit een onderzoek van het actiecomité bleek dat de dwangarbeiders niets leerden en ook nog eens werden gediscrimineerd en gekoeioneerd. Onderzoek van de gemeentelijke integriteitsdienst wees uit dat er corruptie, diefstal en andere illegale activiteiten plaatsvonden door personeelsleden die de baanlozen moesten begeleiden.
Het centrum aan de Laarderhoogtweg werd gesloten. Daarvoor in de plaats moest een nieuw centrum komen, aan de Van der Madeweg, waarbij de “stages” die in het centrum aan de Laarderhoogtweg bestonden voortaan in kleinere vestigingen in de buurten uitgevoerd zouden moeten gaan worden. Er zijn nu vestigingen in Noord, Zuid, Centrum/Oost en Zuid-Oost en ook nog steeds in het Amsterdamse Bos. Het centrum in Zuid-Oost aan de Van der Madeweg is behalve een buurtcentrum ook het hoofdcentrum, waar werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd met machines die op de andere locaties niet aanwezig zijn. De overkoepelende term van dit nieuwe beleid luidt “Amsterdam Werkt!”. De gemeente heeft de banden met stichting Herstelling inmiddels verbroken. Het gebouw van het gehate dwangarbeidcentrum aan de Laarderhoogtweg is zelfs gesloopt.
Een “stage” in de nieuwe gratis werk-centra duurt maximaal een half jaar. Het mag geen jaren meer gaan duren. Maar de inhoud van de “stages” en veel van de voorwaarden lijken nog steeds hetzelfde als vroeger. Baanlozen kunnen werken in de bouw en de techniek, groen en onderhoud, horeca en facilitair. In de bouw en techniek kunnen ze bijvoorbeeld onderhoudsklussen uitvoeren of fietsen opknappen. Bij groen en onderhoud gaat het om het herstellen van straten tot het snoeien van struiken en bomen, ook in het Amsterdamse Bos. Ook de organisatie van de centra lijkt op die van het gehate dwangarbeidcentrum aan de Laarderhoogtweg. Er zijn nog steeds “werkmeesters” die de baanlozen moeten begeleiden. De nieuwe organisatie mag dan in sommige opzichten lijken op de oude, bij de Bijstandsbond komen tot nu toe weinig klachten meer binnen over de centra. Wellicht komt dat omdat de nieuwe centra nog in de opstartfase verkeren en er nog niet zoveel deelnemers zijn. Wij gaan ze in ieder geval met argusogen volgen.
Charme-offensief
Op maandag 16 oktober vindt van 15:00 tot 17:00 uur de officiële opening plaats van het hoofdcentrum aan de Van der Madeweg 26, aldus een wel erg feestelijk uitziend affiche met de belofte van patat, ijs, foodtrucks, muziek “en nog meer”. De opening wordt verricht door SP-wethouder Arjan Vliegenthart, die eerder flink onder vuur kwam te liggen vanwege het inmiddels gesloopte dwangarbeidcentrum. De activiteit op 16 oktober lijkt onderdeel te zijn van een charme-offensief waarmee de gemeente haar slechte naam op het gebied van dwangarbeid wil wegnemen. Diverse Bijstandsbond-medewerkers gaan ter plekke eens een kijkje nemen om te onderzoeken of de deelnemers aan het project ook zo gecharmeerd zijn van de nieuwe organisatie. De medewerkers nodigen baanlozen bovendien uit om eens langs te komen op het Bijstandsbond-kantoor. De koffie staat klaar op de Da Costakade 162 in Amsterdam.
Piet van der Lende
Misschien is Arjen Vliegenhart een Schindler’s-List-scenario van plan, dus we moeten het even afwachten.
Ik heb goed nieuws te melden. De tweedehands winkel Juttersdok is failliet. Dat was een walgelijke dwangtraject waar geen loon ervoor betaald wordt.
https://www.parool.nl/amsterdam/kringloopwinkels-juttersdok-failliet-mijn-hart-is-een-beetje-gebroken~a4521464/
Die zg sociale ondernemingen blijken in de praktijk helemaal niet sociaal te zijn.
Gratis arbeid met een tonnetje aan subsidie worden ze door de gemeente ondersteund; vriendendiensten; iedereen profiteert behalve de deelnemers; de ondernemer strijkt de winst op.
Dat een partij als Groen Links hiervan een voorvechter van is spreekt boekdelen.
Het belang van de gemeente is dat de mensen uit het straatbeeld zijn; “” de mensen zijn blij dat ze aan het werk zijn “!!
zo wordt er geluld in de commissie Werk en Inkomen bij de gemeente Amsterdam.
Ik denk dat het een beetje kort door de bocht is om Juttersdok een walgelijk dwangtraject te noemen. Volgens mij zijn er helemaal geen klachten van medewerkers van Juttersdok bekend. Als dat anders is hoor ik dat graag. Mij lijkt het dan ook heel jammer dat ze dicht moesten door het afsnijden van de subsidie door de gemeente. Als het werkelijk zo’n dwangtraject was, dan had de gemeente het toch juist willen behouden?
“Volgens mij zijn er helemaal geen klachten van medewerkers van Juttersdok bekend.”
Logisch niet, want dan wordt met een sanctie op de uitkering gedreigd. De belangrijkste klacht is, dat de mensen werken zonder er loon voor betaald te krijgen.
Vergeten wordt dat dwangarbeid niet plaats vindt door de Sociale Dienst maar ook door HVO Quirido en door Het Leger des Heils. Dit gebeurt onder de naam: verplichte dagbesteding voor mensen die gehuisvest worden door deze organisaties. Het werkt als volgt; je krijgt een onderdak of een woning in onderhuur. Wanneer je niet aan verplichte dagbesteding doet, loop je een huurcontract op jouw naam mis of erger nog wordt je uit je onderdak gegooid. Dit is vaak een vergeten categorie dwangarbeiders.
Dan wens ik jullie hierbij heel veel succes bij het mobiliseren van deze vreselijk uitgebuite en onderdrukte groepen, om in verzet te komen tegen hun onderdrukking. Het doet me evenwel een beetje denken aan de onhandige krakers die ooit openlijk alle daklozen opriepen om zich te melden bij het kraakspreekuur. Deze hadden zich namelijk een beetje verkeken op de meervoudige problematiek van deze groep, die het meedraaien in een concept dat vooral gebaseerd is op zelfstandige activiteit over het algemeen onmogelijk maakte. Ik ben bepaald geen fan van het Leger des Heils, maar wat ik nu lees lijkt me afkomstig van mensen die werkelijk van niets weten.
En nog wat: bij alle dwangarbeidtrajecten die bekend zijn, waren er steeds weer mensen die de moeite namen om met hun klachten naar voren te komen, al dan niet anoniem en via spreekuren en informatiepunten. Over de plekken waar jullie het nu over hebben, zijn mij in ieder geval geen klachten bekend. Mocht dat wel zo zijn dan hoor ik dat graag. Maar dan wel het liefst van de slachtoffers zelf of van mensen die door hen zijn benaderd of belangenorganisaties. En niet van willekeurige roepers op het internet. Kies je actiedoelen zorgvuldig!
Bij de Bijstandsbond komen weinig recente afzonderlijke klachten binnen over de voorwaarden die hulpverleningsorganisaties zoals HVO Querido stellen op het gebied van vrijwilligerswerk doen als voorwaarde om voor een tijdelijk huurcontract en de daarbij behorende begeleiding in aanmerking te komen, maar de mensen die onder zo’n regiem geplaatst zijn komen wel op het spreekuur en dan blijkt in de kontekst van een andere hulpvraag soms, dat ze niet tevreden zijn maar er niet echt mee aan de gang willen omdat ze afhankelijk en kwetsbaar zijn. Zulke mensen hebben we in het verleden wel gehad. Maar wat de actuele stand van zaken is, weet ik niet precies, want ik behandel deze dingen vaak niet, dat doen de andere vrijwilligers op het spreekuur en onze advocaat. Ik zal informeren wat de stand van zaken is op dit gebied. Het gaat er natuurlijk om, dat het niet zozeer om de klachten gaat hoeveel het er zijn en zo, maar dat het systeem verkeerd is, nl gedwongen moeten werken met behoud van uitkering. Dat systeem wordt denk ik door hulpverleningsorganisaties in het hele land toegepast bij kwetsbare mensen. Wanneer dit op grote schaal wordt toegepast, leidt dit vaak tot uitbuitingspraktijken, waarbij je zegt: dat moet je niet van de mensen willen, ook al is onze ervaring, dat ze soms zelf (nog) niet in de gaten hebben dat ze onder verkeerde voorwaarden te werk gesteld worden. Of ze denken: het is maar tijdelijk, ik moet hier even doorheen, dan ben ik weer vrij. Deze denkmechanismen zagen we ook bij de acties bij het dwangarbeidscentrum Laarderhoogtweg, we moesten echt in het begin veel actie voeren voor een aantal mensen zijn of haar nek uitstak en zelf actie ging voeren. . De reden dat er weinig concrete klachten zijn (maar dat ga ik uitzoeken) kan dus ook zijn, dat belangenorganisaties en clientenraden e.d. nog maar weinig prioriteit hebben gegeven aan acties op dit gebied om dingen boven tafel te krijgen. Iedereen concenreert zich een beetje op de discussie wat doet de overheid op het gebied van de verplichte tegenprestatie en zo.
Dit alles gebeurt met een linkse meerderheid in de gemeenteraad van Amsterdam.
De gemeente heeft een controlerende functie op dit soort instanties; echter gebeurd dat marginaal.
De gemeente heeft 2 petten op; financieel is het aantrekkelijk om deze constructies te behouden; de huishouding van de gemeente wordt voor deel goedkoop uitgevoerd.
Kwetsbare groepen lopen voor een pakkie shag of een biertje bij de lunch de hele dag vuil te prikken en bij de sociale werkvoorziening verdienen verreweg de meeste medewerkers voor het onderhoud
van het openbaar groen nog geen 10 euro netto per uur.
Vooruitzichten om in de toekomst hier op vooruit te gaan is er niet; men zit gevangen in de meest kromme functieprofielen.
De gemeente en de vakbonden vinden het allemaal prima de luxe !!!
Juttersdok een walgelijk dwangtraject noemen slaat helemaal nergens op! Ik heb daar jaren met veel plezier gewerkt als vrijwilliger net als vele anderen die daar gewoon zelf voor kozen! Dit geldt ook voor de medewerkers die met enige begeleiding via instanties aan het werk waren. Van enige dwang was dus geen sprake! Dit hield zelfs in dat sommige medewerkers wel erg weinig presteerden en het altijd maar een chaotisch gebeuren was. Mede hierdoor en door gebrek aan beleid is Juttersdok failliet. Hier zijn heel veel ex-medewerkers en klanten helemaal niet blij mee!
Even voor de duidelijkheid: De kringloopwinkels van Juttersdok draaiden zonder subsidie als onderdeel van een stichting met als doel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een nuttige bezigheid te bieden. Logisch dus dat hier geen loon voor betaald werd. Een vrijwilligersvergoeding was er wel.
@FRED. Je wordt door je strot geduwd om daar te werken. Er werkten mensen fulltime voor 200 euro. Je moet daar de wc’s schoonmaken. Ik gooi liever spullen weg dan dat ik aan Juttersdok geef.
Precies Pascal, en of het met harde dwang, zachte dwang of zelfdwang gebeurt maakt niet uit. Het begrip ‘harde dwang’ spreekt voor zich: expliciet dreigen met sancties. Zachte dwang is het vriendelijk vragen, maar impliciet bijvoorbeeld passages in brieven opnemen als: “Wanneer u hier niet wilt of kunt werken, dan ontvangen we graag een reactie van u; we kijken dan of er iets anders mogelijk is.” De passages van ‘kan dit gevolgen hebben voor uw uitkering’ zijn bewust weggelaten. Van zelfdwang is sprake, wanneer mensen zelf dergelijke projecten opzoeken om te voorkomen, dat ze aan het werk gezet worden. Vrijwilligers als Fred begrijpen er dan niets van, wanneer die zelfdwang zich toch gaat wreken en mensen op de voor de echte vrijwilligers leuke projecten toch gaan afgeven.
Wat de vrijwilligers bij Juttersdok betreft: Het ging hier grotendeels om echte vrijwilligers die zonder enige dwang van welke instantie dan ook zich nuttig bezig wilden houden zodat ze niet de hele dag thuis zaten en hun in een sociaal isolement raken. Zij en de eerder genoemde mensen die via andere instanties aan het werk waren (stuk voor stuk mensen met problemen waardoor ze niet geschikt zijn voor de reguliere arbeidsmarkt) hadden duidelijk plezier in hun werk. Niets was verplicht, zelf wc’s schoonmaken niet, maar waar gepoept wordt moet gepoetst worden dus dat deed je gewoon (of niet). Briefpassages zoals Viseledd noemt waren hier ook niet aan de orde mede omdat veel mensen geen sollicitatieplicht hadden omdat ze afgekeurd zijn en ook niet aan het werk gezet worden.
Kortom hier was geen sprake van dwangarbeid!, in tegenstelling tot de eerder genoemde trajecten van de gemeente waar ik helaas ook mee te maken heb gehad. Deze ellende heb ik gelukkig niet lang gedaan in tegenstelling tot velen die dit jaren moesten doen. Nee, Juttersdok was het tegenovergestelde en is voor velen een gemis!
Ik krijg er een beter beeld van, Fred. Toch kun je hierbij ook kanttekeningen maken, want ook voordat er dwangtrajecten werden ingezet, ging er veel mis. In je stuk lees ik een aantal aannames:
“die zonder enige dwang van welke instantie dan ook zich nuttig bezig wilden houden zodat ze niet de hele dag thuis zaten en hun in een sociaal isolement raken. ”
‘De hele dag thuiszitten’ wordt mensen met weinig geld aangepraat door instanties. Een miljonair, die ‘de hele dag thuis zit’ krijgt dit verwijt niet. Misschien dat er nu geen instantie is, die dit zegt tegen een betrokkene, maar ook 10 of 20 jaar geleden gedane uitingen van dit kaliber zingen nog door. Er klinkt een bepaald arbeidsethos in door, dat je, als je niet op zijn minst doet alsof je werk hebt, je je leven aan het vergooien bent. Dus er is hier mijns inziens sprake van zelfdwang.
“stuk voor stuk mensen met problemen waardoor ze niet geschikt zijn voor de reguliere arbeidsmarkt”
Rond 2000 had Ierland en werkloosheidspercentage van 0,5%, wat door economen wordt gezien als volledige werkgelegenheid. Maar weinig mensen zijn ongeschikt voor elk werk. Het zijn politieke keuzes, die werkloosheid veroorzaken.
Als voorwaarde voor de subsidie zal de gemeente Juttersdok de verplichting opgelegd hebben ‘participanten’ aan te nemen. Ook zo’n vrijwillige organisatie raakt dan van zijn doel verwijderd, namelijk tweedehands goederen verkopen en mensen een vrijetijdsbesteding geven. Vrijwilligersorganisaties zijn niet bedoeld als integratieplek voor uitkeringsgerechtigden.
Dat “de hele dag thuis zitten” een gevleugeld begrip is besef ik terdege maar ik voerde dit begrip aan als opmerking van de
des betreffende personen zelf die dat letterlijk zo ervaren en dat is precies wat ik op dit moment ook ervaar na de sluiting van Juttersdok. Je kan nog zoveel hobby’s hebben om je thuis te vermaken maar je wil ook weleens wat anders buiten de deur en je sociaal ontwikkelen. Op die manier bepaal je dus je eigen arbeidsethos. Met “mensen met problemen”bedoelde ik echte problemen zoals lichamelijke maar vooral psychische. Wat die Ierse situatie daar mee te maken heeft snap ik niet en het is niet alleen de politiek die werkloosheid veroorzaakt. Juttersdok werkte al jaren niet meer met participanten en wat subsidie betreft is dus geen sprake. Trouwens het doel van Juttersdok is nooit het verkopen van tweedehands goederen geweest maar een nuttige dagbesteding voor met name mensen met een beperking tot de arbeidsmarkt en oorspronkelijk voor dak- en thuislozen. De tweedehandswinkels was hiervoor een middel.
Dank je Fred, voor je zinnige bijdrage. Het is een stuk zinvoller om het verhaal te lezen van iemand die het van binnenuit kent, dan de aannames van mensen die vanaf de zijlijn staan te roepen en duidelijk geen idee hebben wat er zich afspeelt. Ik kende iemand die bij de opvang van dakloze jongeren werkte en die vertelde me dat mensen graag naar Juttersdok gingen. Als dat niet zo was dan had ze me dat ook wel verteld.
Ondertussen hebben we het over een club die al ter ziele is, wegbezuinigd door de gemeente Amsterdam, met een linkse wethouder. Wat krijgen we ervoor terug?
Sandra/ Fred hoe zit het van de doorstart met het filiaal op de Papaverweg in Noord ? Directeur van Juttersdok Ruud Antonisse is hier onder de naam van Werk in Opdracht gewoon verder gegaan.
De kringloopwereld heeft last van een negatief imago.
Fred heeft groot gelijk, van dat thuis zitten word je niet gelukkiger en gezonder op. Zelf zit ik als Wajong’er zonder arbeidsvermogen tegen mijn wil ook veel thuis, omdat er bij mij in de woonplaats weinig geschikte Arbeidsmatige Dagbesteding is. De reden dat ik als Wajong’er gen arbeidsvermogen heb, is omdat ik een WSW-ondergrensindicatie heb, nadat ik bij een WSW-bedrijf waar ik eerder werkte, uitgevallen was.
Heb je klachten over het kapitalisme ? Me too. Met andere woorden houd overzicht het grote plaatje . Wat is het politieke idee achter die werkverschaffing ? Daar bij ook initiatief nemen. Je bent getuige zeg maar en dan achter af zeggen dat je wat had moeten doen tegen het laten behandelen van volwassen mensen als onmondige verstandelijk beperkten die willoos maar alles moeten doen wat ze word opgedragen of anders in het plantsoen slapen ? Er is nu wat te doen over ongewenste intimiteiten sexueel geweld in het kader van #metoo. Ik vind dat hoop gevend maar leid het tot fundamentele verandering ? Ik denk het niet het blijft getuige zijn voor velen en niks doen. Ook in ander verband bijv. atoombommen in Volkel. Velen weten het maar doen niks er tegen. Want ze / we zijn kwetsbaar en zwak ? Nou nee velen zijn het wel eens met de gang van zaken en de rol van getuige zien ze niet meer van ondersteuner van die schadelijke orde denk ik.
Plotseling is er sprake van machtsongelijkheid op de werkvloer met name tussen werkneemster en baas in kader #metoo. Dan moet ik toch lachen hoe triest en afschuwelijk ook sexuele uitbuiting is . Machtsongelijkheid. Een politiek onderwerp . Ik wil we willen geen bazen oprotten bazen. Als vrouwen dat zeggen in kader #me too dus de poltieke gevolgen zien van hun keuze tot naming en shaming des te beter denk ik. Afrondend terug naar dat nieuwe dwangcentrum er is niks goeds te ontdekken aan de bestaande orde als je dat anders ziet dan leef je in een sprookjes wereld. Emotie is hier bij ook op zn plaats . Ik moet de eerste vrouw of man nog zien die in kader #metoo steld voor een tv camera of anderszins ik ga mijn aanvaller(s) vermoorden. Kjk nou moet ik voorzichtig zijn want anders hang ik voor opruiing of zo maar hoe lang kan je het beschaafd houden als je je kinderen ziet branden in het atoom vuur om maar een voorbeeld te geven. Blijf niet doen als of.
Nou Rataplan nog graag. 4500 vierkante meter winkelplezier, met gratis medewerkers.
De Rataplan-winkels in Amsterdam en Berkel en Rodenrijs zijn resp. dit jaar en vorig jaar afgebrand.