Vertrouwen bijstandsgerechtigde Tilburgers hun gemeente wel?
Met een slim opgezet pr-offensief kneden de gemeenten Tilburg, Groningen, Utrecht en Wageningen bijstandsgerechtigde baanloze mensen murw zodat ze “vrijwillig” als gewillig proefobject deelnemen aan experimenten met de bijstandswet. Groningen (met als “captain” GroenLinks-wethouder Gijsbertsen aan het roer van die neo-liberale skif) roept al langer dat men baanlozen moet benaderen vanuit “vertrouwen” in plaats van “wantrouwen”, en Tilburg noemt de experimentele kronkel waar ze nu de publiciteit mee zoeken “een vertrouwensexperiment”. Het is ongelofelijk smerig om te schermen met het begrip “vertrouwen” binnen totaal ongelijkwaardige machtsverhoudingen. Een gemeente heeft de macht, álle macht: kan uitkeringen stopzetten, mensen dwingen tot ‘vrijwilligerswerk’ onder de noemer “tegenprestatie”, mensen dwingen tot dwangarbeid “om ervaring op te doen op weg naar een baan” die er niet is, kan huizen binnenstebuiten keren op zoek naar verkeerde tandenborstels, bepaalt wie er met wie en op welke manier kan of mag samenwonen (kostendelersnorm), legt fraudeboetes op en komt dan nu met een experiment op de proppen waarin volgens wethouder De Ridder (“captain” van het Tilburgse baggerschuitje) de nadruk veel meer moet liggen op … “wederkerigheid. Ik wil mensen niet pushen om met een hesje aan te schoffelen.” Nee, De Ridder wil van mensen “wederkerigheid” zien. Die “wederkerigheid” is gegoten in de welhaast dwangmatig herhaalde mantra van al deze clubjes: wij, de gemeente, verminderen de druk op baanloze bijstandsgerechtigden, schrappen een paar regeltjes en dan mogen mensen geld verdienen en dat “zelf houden”. Bijstandsgerechtigden moeten laten zien dat ze het zogenaamde “vertrouwen” van de gemeente waardig zijn. Laten zien dat ze écht wel willen arbeiden en er echt alles, maar dan ook alles, aan doen om uit de bijstand te komen. Er is bijkans geen verschil met de aanpak van de gemeente Rotterdam (met de “afspraak is afspraak” eng-rechtse wethouder), die als afschrikwekkende tegenpool wordt opgevoerd door de experimentele clubjes. Rotterdam pusht mensen naar een tegenprestatie en Tilburg pusht mensen tot “wederkerigheid”. Ik vertrouw de gemeente Tilburg niet. Voor nog geen centimeter. Zolang bijstandsgerechtigden op totaal ongelijkwaardige voet moeten verkeren met gemeente en overheid, verdient ook de gemeente Tilburg dat vertrouwen niet.
Puk Pent over Gemeente Tilburg: “Geef bijstandsgerechtigden vertrouwen” (Monitor)
Ik denk dat het erger is dan jullie omschrijven.
Bekijk hier wat topics.
https://www.facebook.com/groups/ennuaandeslag/permalink/511329015703003/
https://www.facebook.com/groups/ennuaandeslag/permalink/429399027229336/
Ik doe niet aan sociale media dus ik kan de berichten niet lezen op faceboek.
Zo lang de overheid en de gemeentes de totale macht hebben over mensen in de bijstand en deze mensen ook niet vertrouwen, zal geen 1 normaal denken mens de overheid of de gemeentes kunnen vertrouwen.
Vertrouwen is iets wat van 2 kanten moet komen. Als in het handboek voor SD medewerkers op de eerste pagina al staat dat iedereen die een uitkering aanvraagt een mogelijke fraudeur is, is dat niet echt een basis voor vertrouwen en ook het feit dat de overheid zelf zijn burgers niet vertrouwt, geeft je ook al te denken. Laten we even eerlijk zijn, de wetteksten in de participatiewet is nu niet echt bedoelt om vertrouwen te wekken, maar is er voornamelijk op gericht om te bestraffen.
Wederkerigheid is de onderlinge verplichting binnen een relatie om een gift te beantwoorden met een tegengift. Als de relatie gelijkwaardig is, is er sprake van reciprociteit, terwijl bij ongelijkwaardige wederkerigheid wordt gesproken over redistributie. In het eerste geval gaat het vooral om luxegoederen, maar in het tweede geval kan er ook sprake zijn van primaire goederen. Hierbij kan de gift macht opleveren , zoals in een patronagesysteem.
Het verhaal is alleen, een uitkering is geen gift maar een recht. Een recht waar je zo lang je een inkomen hebt, ook voor betaald of betaald hebt. Er word gedaan als of het een gift is, maar dat is het niet. Ik zou zo’n persoon met de instelling waar wederkerigheid word geëist tegenover de andere terwijl een uitkering gewoon een recht is, een profiteur, fraudeur of oplichter willen noemen.
Beste Puk,
Met alle respect: met dit artikel zit je er volkomen naast.
Ik ben de geïnterviewde steuntrekker uit het artikel van De Monitor, waarnaar je verwijst.
Om te beginnen: het Vertrouwensexperiment in Tilburg is niet in de eerste plaats een initiatief van de gemeente. Het initiatief is ontstaan bij Ralf Embregts, die al 8 jaar in de armste wijk van Tilburg dagelijks aan de slag is om mensen te helpen met de ‘moeters en toeters’ van de overheid. Geïnspireerd door de discussie over het Basisinkomen heeft Ralf een groep mensen bij elkaar gezocht om samen een alternatief te bedenken voor de huidige Participatiewet. In deze groep van circa 25 mensen zitten steuntrekkers (waaronder ikzelf), mensen van maatschappelijke organisaties en vrijwilligersorganisaties, werkgevers, ambtenaren, waaronder beleidsmakers, hoogleraren arbeidsrecht, economie en sociologie, werkgevers en… ja ook de wethouder. Het plan is in gelijkwaardigheid met alle deelnemers gemaakt, waarbij de inbreng van ons, steuntrekkers, voor een zeer belangrijk deel leidend is.
Vervolgens: niet alle gemeenten volgen hetzelfde beleid. Integendeel: in feite hebben we nu al te maken met 427 verschillende versies van de Participatiewet, aangezien elke gemeente het beleid, binnen de akelig strakke lijnen van Klijnsma, zelf inkleurt. In Tilburg is het wél het geval dat we als steuntrekkers zelf mogen kiezen wat we als tegenprestatie willen doen. Werk & Inkomen let er op haar beurt op dat vrijwiligerswerk niet wordt misbruikt door werkgevers (verdringing) en spreekt daar werkgevers op aan als dat het geval is. Ik heb er openlijk voor gekozen om te helpen de Participatiewet te verbeteren (Zie ook mijn Open brief aan Jetta Klijnsma.
Naar mijn mening is vertrouwen een voorwaarde om te komen tot een verbetering van het systeem, waar op dit moment niemand gelukkig van wordt, en hoe moeilijk dat ook is, die stap moeten we allemaal maken.
Meer lezen? Dossier: Participatiewet Tilburg
Hoi Paula,
Ten eerste: dit systeem moet niet worden verbeterd, dit systeem moet verdwijnen, worden afgeschaft. Wethouders willen het systeem in stand houden. Wethouders zijn dus nooit medestanders in de strijd voor een menswaardig bestaan voor iedereen.
Ten tweede: dit “experiment” wordt aangejaagd door een denktank die binnen de kadertjes van de wetgeving en neo-liberale ideologie blijft. Baanloze mensen moeten worden “geactiveerd”. Bijstandsgerechtigde mensen moeten “actief” worden op de arbeidsmarkt of vrijwilligersmarkt. Mensen moeten een onderneming worden en zichzelf rijk of arm maken. Mensen moeten elkaar beconcurreren in de niet aflatende alles vernietigende jacht op bezit en macht.
Binnen de denktank mochten jij en andere “steuntrekkers” (waarom gebruik je die term trouwens?) meedenken. Je stelt dat jullie ideeën sterk leidend waren. Als dat zo is, dan denken jullie, de bijstandsgerechtigde mensen die mee mochten doen in de denktank, anders over arbeid en werken dan ik.
Ten derde: de doelen van dit (en andere) experiment zijn niet de mijne. Zoals gezegd, dit systeem moet worden afgeschaft. En zolang dit systeem er nog is, bestrijd ik dit en sta achter o.a. deze eisen: hogere uitkeringen (waarom armoede in stand houden? Er is geld genoeg!), afschaffing van de disciplinering van mensen, stop het sanctie en dwangarbeidregime.
Binnen de opzet van het “vertrouwensexperiment” wordt ogenschijnlijk afgeweken van laatstgenoemde (natuurlijk blijft er controle en een sanctieregime…en dwangarbeid, gratis arbeidskrachten voor werkgevers, welke stad is er niet groot mee geworden?).
“Geef” bijstandsgerechtigden iets meer ruimte, laat een paar regeltjes los, en schenk hierdoor “vertrouwen”. Vertrouw erop, dat baanloze mensen het een geweldig idee vinden om zich kapot te concurreren op een arbeidsmarkt zodat ze geld maken om niet meer te hoeven overleven van enkel die absurd lage bijstandsuitkering. Vertrouw erop dat mensen af willen van het stigma “profiteur hangt op de bank en kijkt Netflix”.
Voor nu, afsluitend, een vraag: op welk moment werden jij en andere bijstandsgerechtigden of ervaringsdeskundigen erbij gehaald Paula, bij dat denken over “het verbeteren van de participatiewet”?
Samenwerking in gelijkwaardigheid bestaat niet als de ene ‘partner’ de macht heeft over de andere ‘partner’. Dat lijkt me evident. Zodoende begrijp ik niet, Paula, hoe een serieuze gelijkwaardige samenwerking mogelijk is tussen een wethouder en uitkeringsgerechtigden. De ene is het hoofd van een instantie die de andere de uitkering kan afnemen en in armoede en dakloosheid kan storten. De ene heeft als doelstelling geld te besparen op de uitkeringen en de andere heeft juist een hogere uitkering nodig.
De ongelijkwaardigheid blijkt al uit de hele paternalistische manier van praten. De gemeente praat zoals een ouder die op een gegeven moment de kinderen het “vertrouwen’ kan geven om alleen thuis te blijven.
Omgekeerd zal ik de overheid en haar vertegenwoordigers nooit vertrouwen, omdat ze uit zijn op disciplinering van de onderklasse, omdat ze geldstromen voortdurend verder om proberen te buigen van onder naar boven.
Zie je niet in dat de staat met al dit soort experimenten probeert te bezuinigen, probeert de verantwoordelijkheid voor de armoede die daarvan het gevolg is bij ons aan de onderkant te leggen. Dat we daarover ‘mogen’ meepraten, zolang we binnen hun kaders blijven? Wat zou er gebeuren als je simpelweg hogere uitkeringen gaat eisen? Waarschijnlijk wordt je dan afgeserveerd, ben je niet ‘positief’ genoeg bezig. Ik zou zeggen: eis het onmogelijke* en laat je niet ringeloren.
* Wat zij onmogelijk vinden, achten wij wenselijk. Wat zij willen, dat wij leven van de lucht, is voor ons onmogelijk.
Van Paula:
Het is lovenswaardig dat jullie proberen iets te veranderen. Echter het woord steuntrekker schiet mij in het verkeerde keelgat. Wat is er mis met de term uitkeringsgerechtigden?
En wat is er mis mee als je voor arbeid en het maakt niet uit in welke context je dit plaatst of welke synoniem je er voor gebruikt, nu eens een normaal loon vraagt? Met een normale loon voor arbeid ben je uit de bijstand of andere uitkeringssituatie. En dat is toch wat je wil? Weg uit de uitkeringsregiem. Het lijkt er eerder op dat je mensen juist probeert in de bijstand en daarmee onder het bijstandsregiem te houden. Ik wil juist uit de bijstand en dat gaat maar op 1 manier, met langdurige betaalde arbeid.
Maar het feit is wel dat je nog steeds gedwongen onbetaalde arbeid verricht en daarmee de verdringing op de arbeidsmarkt en ook het dwang en bestraffing factor nog altijd in stand houd. Ja je mag kiezen tussen 2 kwaden. Het feit is wel dat je nog altijd, onder dwang, gratis arbeid staat te verrichten waar eigenlijk een normale betaling en rechten tegenover hoor te staan en dat laatste, een normale betaling en je rechten, dat is waar jullie voor hadden moeten gaan.
Zoals ik al eerder zei, het is lovenswaardig maar ook erg naïef om te denken dat gemeentes en bedrijven gratis arbeidskrachten opeens willen gaan betalen voor de arbeid die zij verrichten en ook hun rechten respecteert. Het gaat om grote bedragen en macht dus ze zullen de kip met de gouden eieren niet laten gaan en er alles aan doen om daar ook de macht over te houden. Hoe kan ik ambtenaren vertrouwen als zij mij nog altijd kunnen dreigen, bestraffen, dwingen of kunnen inbreken in mijn privé sfeer?
Er kan dus geen vertrouwen zijn als deze bestandsdelen ( het dreigen, bestraffen, dwingen of kunnen inbreken in mijn privé sfeer) normale routine zijn voor het werk van een ambtenaar, zeker bij de sociale diensten. Ik heb te veel te maken gehad met tig ambtenaren, die het één zeggen en het andere doen. Ik heb al teveel trajecten gedaan om te weten dat ze hun woord (zelfs op papier) gewoon niet nakomen en ik ben altijd de gene geweest de met de nadelige gevolgen daarvan mocht opdraaien.
Sorry maar zoals ik eerder zei, vertrouwen moet van 2 kanten komen en zolang je niet gelijkwaardig bent aan hun, zal er ook nooit een vertrouwen kunnen ontstaan.
Een basisinkomen heeft overigens niet uitsluitend bijstandsgerechtigden tot doelgroep, maar de gehele bevolking. Dit is weinig anders dan bijstand zonder verplichtingen en dan ook nog tijdelijk. Wanneer de periode om is en je hebt leuk bijverdiend en je verdiensten afgezien van belasting mogen houden, dan heb je je mooi zelf opgehangen, wanneer je na het experiment weer alles, wat je extra verdient, mag inleveren. Stoppen met het baantje zal ongeloofwaardig overkomen. Een basisinkomen betekent, dat iedereen een inkomen krijgt, werkloos of niet. Wil je meer, dan mag je gaan werken of blijf je werken. Het is een andere wijze van belasting heffen, maar geen ander woord voor ‘bijstand’.