Vluchthaven-vluchtelingen trotseren ultimatum van schijnheilige burgemeester
Afgelopen zaterdag lieten de 125 vluchtelingen die in de Vluchthaven wonen, weten dat ze niet zullen vertrekken, ondanks het ultimatum van 1 juni dat de gemeente hen had opgelegd. Ze weigeren om zich op straat te laten zetten. Burgemeester Eberhard van der Laan is pissig over die onverzettelijke houding van de vluchtelingen. Ze zouden volgens hem “de afspraken” niet nakomen. Maar de vluchtelingen zeggen, samen met enkele rechters en allerlei nationale en internationale belangenorganisaties, dat ze recht hebben op onderdak. De gemeente stapt nu naar de rechter om alsnog ontruiming af te dwingen.
De inmiddels al een half jaar durende opvang in de Vluchthaven, een voormalige gevangenis aan de Havenstraat, werd door de gemeente Amsterdam en staatssecretaris Fred Teeven van meet af aan opgevat als een proefproject om zoveel mogelijk vluchtelingen het land uit te werken. Die strijden daarentegen zelf juist voor een menswaardig bestaan in datzelfde land.
Van hot naar her
Voor de vluchtelingen is terugkeer naar hun landen van herkomst “geen optie”, zo lieten ze op 31 mei weten in een persbericht. Hun landen zijn namelijk niet veilig en bovendien is een groot aantal van hen nog bezig met een aanvraag voor verblijfsrecht. “Alle vluchtelingen zijn, na twee jaar van hot naar her te moeten, hetzij lichamelijk, hetzij psychisch, te ziek om op straat te overleven”, aldus het persbericht, dat nog meer argumenten aangeeft waarom de vluchtelingen in de Vluchthaven behoren te kunnen blijven. Zo beroepen ze zich op rapportage van VluchtelingenWerk over de vluchtelingen uit september 2013, die toen nog in de Vluchtkerk verbleven. Daaruit blijkt dat velen van hen het slachtoffer zijn van “een onzorgvuldige asielprocedure” waarbij ze worden opgezadeld met een veel te zware bewijslast over hun identiteit of land van herkomst. Verder wijzen de vluchtelingen op rapporten van Human Rights Watch en Amnesty International, die aantonen dat hun landen van herkomst onveilig zijn en dat het voor hen niet mogelijk is om ernaar terug te keren.
De boze Van der Laan probeert momenteel de publieke opinie te bewerken met het smoesje dat de vluchtelingen “de gemaakte afspraken” niet zouden nakomen door te weigeren om uit de Vluchthaven te vertrekken. Maar de vluchtelingen stellen juist dat de gemeente Amsterdam de afspraken niet nakomt. De burgemeester moet dus boos zijn op zichzelf en op zijn gemeente-apparaat. Het pilotproject van de Vluchthaven, dat de gemeente samen met Teeven is gestart, is namelijk nog niet afgerond. Veel vluchtelingen zijn samen met hun advocaten nog aan het werk voor hun asielprocedure. Bovendien zijn de feitelijke activiteiten van de vluchtelingen om aan verblijf of terugkeer te werken, pas sinds twee maanden aan de gang. Verder is afgesproken dat de gemeente actie zal ondernemen, als vluchtelingen “buiten hun schuld” niet kunnen terugkeren. Dat heeft de gemeente tot nu toe nagelaten.
Tweedracht zaaien
“Op straat te moeten overleven is inhumaan”, aldus de vluchtelingen. Daarbij verwijzen ze niet alleen naar de uitspraak van het Europese Comité voor Sociale Rechten, maar ook naar Amnesty International, dat op 30 mei heeft laten weten “dat het Nederlandse asielbeleid er nooit toe mag leiden dat mensen zonder toegang tot basisvoorzieningen op straat komen te staan”. De mensenrechtenorganisatie pleit ervoor om iedereen “het recht op een adequate levensstandaard” te geven. Dat recht zou losgekoppeld moeten worden van het terugkeervraagstuk. “Het feit dat iemand mogelijk niet terug kan, wil of hier onvoldoende aan meewerkt, ontslaat de staat niet van haar verplichting dit recht op een adequate levensstandaard te respecteren. Het onthouden van dit recht mag dan ook geen wapen worden in de strijd rondom terugkeer.”
Een van de woordvoerders van de vluchtelingen, de Burundees Ali Juma, vertelde dat Van der Laan eerder heeft toegezegd dat hij geen politie op de Vluchthaven-vluchtelingen zal afsturen. Dat zei de burgervader voordat de vluchtelingen hadden besloten om in de Vluchthaven te blijven. Die belofte van de schijnheilige PvdA-er blijkt niets waard te zijn, nu de gemeente naar de rechter stapt. Want met een eventueel ontruimingsvonnis in de hand gaat hij ongetwijfeld de knokploeg van de staat inzetten om de vluchtelingen op straat te gooien. Eerder bleek al dat Van der Laan niet valt te vertrouwen, toen hij tweedracht probeerde te zaaien onder de strijdende vluchtelingen. Ongetwijfeld hebben Teeven en zijn ambtenaren de burgemeester flink onder druk gezet om eindelijk eens verlost te worden van de actievoerende “Wij Zijn Hier”-vluchtelingen. Zij zorgen er immers met hun strijd om hier te zijn en hier te blijven voor dat de keiharde werkelijkheid van het migratiebeleid in het volle daglicht komt te staan, wat Teeven flink in het nauw kan brengen, ook in internationaal verband.
De Vluchthaven-vluchtelingen roepen iedereen op om steun en solidariteit met hen en andere vluchtelingen te betuigen. Juist nu is dat van wezenlijk belang.
Harry Westerink