Werklozenorganisatie steunt uitgebuite Oost-Europese arbeiders in Duitse slachterijen
Dit stuk gaat over de unieke samenwerking bij het verzet in Noordwest-Duitsland tegen de systematische uitbuiting van trekarbeiders in de vleesindustrie. In het weekend van 31 januari en 1 februari 2015 was er een coördinatievergadering van het Europese netwerk “Euromarsen tegen armoede, werkloosheid en sociale uitsluiting”. Tijdens deze vergadering werd verslag gedaan van een uniek samenwerkingsproject in Noordwest-Duitsland om de arbeidsvoorwaarden en omstandigheden van de uitgebuite contractarbeiders in de vleesindustrie te verbeteren. De werklozenorganisatie ALSO in Oldenburg speelt daarbij een belangrijke rol. Ook Nederlandse bedrijven maken zich schuldig aan uitbuitingspraktijken in Duitsland.
Er werken ongeveer veertigduizend contractarbeiders in de Duitse vleesindustrie, die vooral afkomstig zijn uit Bulgarije en Roemenië en die in deze sector tachtig procent van het slachtwerk doen. In Nedersaksen en Nordrhein-Westfalen hebben worstfabrieken en abattoirs grote delen van het productieproces uitbesteed aan onderaannemers. “Zo ontstond een miljardenmarkt met maffia-achtige structuren, loondumping en moderne slavernij”, zegt Matthias Brümmer, de Oldenburger secretaris van de strijdbare vakbond voor de voeding, in Die Zeit.
De arbeiders verdienen effectief ongeveer vier tot vijf euro per uur. Maar zij worden tegen hoge huren ondergebracht in omgebouwde stallen en commercieel geëxploiteerde gebouwen, verblijven met meerdere personen op een kamer en slapen afwisselend, afhankelijk van de ploegendienst, in hetzelfde bed. Er wordt veel overwerk verricht, ze werken soms veertien tot vijftien uur per etmaal, maar dat overwerk wordt niet als zodanig uitbetaald. Pauzes worden niet aangehouden. In de fabriek hebben de arbeiders gekleurde jasjes aan. Iedere nationaliteit heeft zijn eigen kleur. Op die manier kunnen de voormannen de Polen, Roemenen en Bulgaren uit elkaar houden. Velen hebben helemaal geen kamer en zoeken een slaapplaats in het bos. De bevolking in Nedersaksen noemt hen de “bosmensen”. “We hebben hier met een schaduwwereld van doen, waarbij de meeste mensen wegkijken. Een leger van geesten hebben we geschapen”, zegt Peter Kosen, een priester uit Vechta, in Die Zeit.
Interne kolonisering
De bovengeschetste toestanden maken deel uit van wat je de interne kolonisering van de Europese Unie zou kunnen noemen. De Bulgaarse arbeiders in West-Europa bijvoorbeeld zitten volledig klem. In het eigen land is de economie ingestort. In bijvoorbeeld de bouwsector en de agrarische sector op het platteland zijn nog maar weinig activiteiten. Bulgarije was eens een grote graanproducent, maar daar is niets meer van over. In het land heerst een grote corruptie en de lonen zijn zeer laag. De arbeiders in de agrarische sector en de bouw zijn gedwongen om naar West-Europa te gaan, waar ze worden uitgebuit. Vervolgens moet Bulgarije het voedsel dat in West-Europa wordt geproduceerd tegen hoge prijzen invoeren, omdat in eigen land niets meer is. De voedselprijzen in Bulgarije liggen hoger dan in West-Europa.
Verzet
Op de coördinatievergadering van de Euromarsen vertelde Willi Lüpcke, vertegenwoordiger van de werklozenorganisatie ALSO uit Oldenburg, over het verzet tegen de misstanden in de vleesindustrie. De werklozenorganisatie in Oldenburg is er ook voor alle mensen met een minimuminkomen. Aanvankelijk kwamen vooral werklozen op de spreekuren die ze iedere week organiseren, maar de laatste jaren komen er steeds meer mensen die wel werk hebben, maar zeer weinig verdienen en onder zeer slechte omstandigheden arbeid verrichten. Met name werd ALSO geconfronteerd met trekarbeiders uit Roemenië en Bulgarije. Na enige tijd kregen ze door toeval contact met een kritische boerenorganisatie die streed tegen de grootschalige agrarische fabrieken. In het bijzonder de melkboeren moeten hun melk verkopen voor een zeer lage prijs. De organisatie heet Aktionsgemeinschaft Bauerliche Landwirtschaft. Deze kritische boeren moeten niets hebben van de officiële boerenorganisaties, die volgens hen alleen maar de belangen vertegenwoordigen van de agrarische grootindustrie.
Vier jaar geleden ontstond het eerste contact met de werklozenorganisatie ALSO. Gevolg was dat de werklozen meededen aan acties van de melkboeren. De eisen tijdens de acties waren: een faire prijs voor de melk, faire voorwaarden voor het verkrijgen van een bijstandsuitkering (“faire Regelsatz für Harz IV Empfänger”) en in de supermarkten faire lonen voor de arbeiders en betere werkomstandigheden. Tijdens deze acties ontstonden ook contacten met de vakbond voor de voeding, de Gewerkschaft Nahrung Genuss-Gaststätten. De vakbond voor de voedingsmiddelen, de werklozen en de boeren gingen samen actie voeren.
Organiseren
Men besloot te proberen om de contractarbeiders in de vleesindustrie te organiseren en activiteiten voor hen te ontplooien om hun omstandigheden te verbeteren. De voedingsbond verstrekte informatie over de werkomstandigheden in de abattoirs. Miserabele arbeidsomstandigheden waren er overal. Er is desondanks een lage organisatiegraad in de vakbonden. Na het informatie verzamelen was de volgende stap om de schandalen publiekelijk te maken. Er werken weinig vakbondsleden, dus ze moesten iets opbouwen. Daarom richtte men zich als volgende stap op enkele bedrijven. Er zijn vier grote concerns in de slachterijen en in de hoenderindustrie, twee daarvan zijn het Deense Dennis Crown en de Nederlandse firma VION NV. (Op wikipedia vind je de geschiedenis en cijfers van VION). Dennis Crown heeft ontdekt dat Duitsland in feite ook een lagelonenland is, en daarom is men naar Noordwest-Duitsland verhuisd. Vion NV behaalt grote winsten omdat de migranten daar als zzp-ers via een werkverdrag te werk worden gesteld. VION betaalt nog lagere lonen dan de contractarbeiders in andere bedrijven hebben. Vervolgens ontstond een breed samenwerkingsverband, waar de plaatselijke katholieke kerk ook deel van uitmaakt, en werden er bijeenkomsten gehouden voor een abattoir van de Nederlandse slachtfabriek. Aan de bijeenkomsten namen 150 tot 200 mensen deel. De pers heeft uitvoerig over de acties bericht. De discussie kwam op gang. Dat werd nog versterkt door het feit dat twee contractarbeiders in hun woonhuis zijn verbrand. Dat leverde veel publiciteit op over de misstanden. Het samenwerkingsverband eiste toen dat de Roemenen en Bulgaren goed geïnformeerd zouden worden over hun rechten. Er werd een pamflet verspreid.
Contact
De eerste contacten kwamen tot stand. Het was moeilijk om contact te maken, want de uitzendbureaus en koppelbazen regelen het dagelijks leven van de contractarbeiders die onder controle heen en weer reizen tussen hun werk en hun kamer. Ze hebben geen contact met de bevolking, en gaan eenmaal per week onder begeleiding naar de supermarkt. Een volgende stap was dat men een mobiel spreekuurbureau inrichtte. Een combiwagen, die als bureau was ingericht, is voor de fabriek gereden en er werden adviezen gegeven aan de arbeiders. Bij de spreekuurmedewerkers waren twee vrouwen, een vrouw uit Roemenië en een vrouw uit Bulgarije. Op de achtergrond gingen de vaste spreekuren op kantoor ook gewoon door, waar ook vrouwen uit Oost-Europa werkten. Een priester noemde het beestje bij zijn naam: het is slavenarbeid. Daarop werd de man vanuit de bevolking bedreigd. Veel inwoners van Noordwest-Duitsland willen niets van de misstanden weten. Er zijn bewoners van Noordwest-Duitsland die zelf ook een krakkemikkig kamertje verhuren aan trekarbeiders, en die zo ook aan het hele circus verdienen.
Toekomst
Er staan diverse acties op stapel om de activiteiten voort te zetten. Daarbij neemt men ook deel aan elkaars acties. Zo neemt ALSO deel aan diverse acties met de boeren en de vakbonden. De kritische boeren organiseren bijvoorbeeld jaarlijks een demonstratie tegen de agrarische grootindustrie en de schade voor het milieu die deze fabrieken veroorzaken. Langzaam krijgt het samenwerkingsverband van verzet tegen de slechte arbeidsomstandigheden in de slachterijen grip op de situatie. Contacten worden geïntensiveerd en er staan nieuwe plannen op stapel, onder andere in de bouw, waar in Duitsland vergelijkbare toestanden heersen. Roemenen en Bulgaren werken bijvoorbeeld illegaal aan de bouw van een school in Oldenburg. Er zijn ook contacten met de Conféderation Paysanne in Frankrijk. De grote bedrijven proberen de regeringen van diverse landen tegen elkaar uit te spelen door aparte vestigingsvoorwaarden te eisen. In Frankrijk is een sanering van de slachtindustrie gaande omdat veel bedrijven uit Frankrijk en andere landen verhuizen naar Noordwest-Duitsland vanwege de gunstige uitbuitingsmogelijkheden. Het nieuwe samenwerkingsverband geeft ook een impuls aan de discussie over de samenhang tussen sociale problemen en de ecologische kwestie.
Piet van der Lende
(Dit artikel verscheen eerder onder een andere titel in Konfrontatie.)
Ik heb een tijd bij de belastingdienst gewerkt. Elke dag kwamen er honderden Polen, Bulgaren, Roemen langs die ik een sofinummer moest geven. Vaak kwamen ze onder begeleiding van een Poolse eigenaresse van een Pools uitzendbureau langs. Want ze spraken geen Nederlands natuurlijk, dus iemand moest het woord voor ze doen. Dat zette mij toen al aan het denken. Vele Polen hadden ook een Duits paspoort. Dat het allemaal niet kosjer was had ik destijds al wel door. En het wordt alleen maar erger en erger. Ook hier in Nederland.
De website WSWS waarnaar in de bovenstaande reactie wordt gelinkt is overigens van een nogal bizarre trotskistische sekte, het niet in Nederland vertegenwoordigde Internationaal Comite van de Vierde Internationale. Dat is niet hetzelfde als de Vierde Internationale (in Nederland vertegenwoordigd door de SAP) en ook weer wat anders dan de International Socialist Tendency (waar de Internationale Socialisten deel van uitmaken) en zelfs weer wat anders dan het Comite voor een Arbeidersinternationale, waar de noodlijdende entristen van Socialistisch Alternatief (voorheen Offensief) lid van zijn.
De WSWS gaat zich onder andere te buiten aan bizarre complot-theorieen over MH17, omdat men aldaar op een rare manier pro-Poetin is. In de ogen van de WSWS is het Westen imperialistisch en agressief en is Rusland daarvan het slachtoffer. Volgens de berichtgeving van de WSWS zijn de Oekraiense nationalisten allemaal fascisten en zijn de pro-Russische krachten antifascistische helden. Het Maleisische vliegtuig is dan uiteraard uit de lucht geschoten door westerse krachten om de pro-Russische rebellen zwart te maken.
(Nota bene: er lopen inderdaad nogal wat dubieuze extreem-rechtse figuren rond aan de kant van de Oekrainers, maar dat maakt de door Rusland gesponsorde “rebellen” nog niet tot heldhaftige antifascisten.)
Voor de liefhebbers van politieke rariteitenkabinetten vormt dit alles interessant studiemateriaal. Voor mensen die geen last hebben van een dergelijke licht perverse belangstelling toch eerder iets om je verre van te houden.
wat is de waarheid? ik ben zelf door ervaring met allerhande complottheorie aanhangers uit automatisme geneigd om false flag beweringen omtrend mh17 niet serieus te nemen. niet dat ik daarmee de mogelijkheid wil ontkennen, het kan zelfs aardig aannemelijk zijn, maar omdat niemand daar het fijne van weet en dus iedereen die beweert daarover de waarheid in pacht te hebben als ongeloofwaardig beschouwd dient te worden, inclusief voor alle andere dingen die die zegt.
ik bedank sandra voor het aanbrengen van de nodige nuance, ik ben zelf weinig op de hoogte van het onderwerp.
Beste nn, van ons mag je met de beschuldiging komen dat iemand een AIVD-er is, maar alleen als je daar keihard bewijs voor hebt. Anders gewoon je mond houden. Valse beschuldigingen maken mensen kapot. Sandra is een zeer gewaardeerde kameradin van ons, en als je bewijs mocht hebben voor het tegendeel kan je dat nu geven, en anders krijg je een ban voor deze site en kan je nooit meer reageren.
is er volgens die wsws ook maar iets waar niet wat aan mankeert?
Van hun website haal ik het volgende citaat:
“Russian military sources, citing radar data, and the Malaysian press have independently charged that forces loyal to the Kiev regime in fact shot down MH17 to then blame it on Russia and justify a NATO escalation against Russia.”
En dat is dus ook wat daar kennelijk de partijlijn is. Alles wat de andere kant uit wijst is dan slechts bewijs voor een westerse cover-up.
Verder staan er nogal wat apocalyptische waarschuwingen voor een op handen zijnde derde wereldoorlog op deze site.
Ik weet niet of het in deze kringen tot de politieke cultuur behoort om je critici en tegenstanders onmiddellijk ervan te beschuldigen voor de geheime diensten te werken. In een discussie beschouw ik dat altijd als een ultiem zwaktebod. Zo kan ik nu ook makkelijk beweren dat de WSWS wordt gefinancierd door de Russische geheime dienst, om het proletariaat zand in de ogen te strooien over de ware bedoelingen van het regime van Poetin. Bewijs maar eens dat het niet zo is!
Overigens was het ook niet mijn bedoeling om de aandacht af te leiden van de inhoud van het verhaal van Piet. De bijzondere coalities waar de Oldenburgse werklozen deel van uitmaken, zijn heel interessant. In 2007 zijn we nog kort bij ALSO op bezoek geweest, maar van dat bezoek is me niet veel bij gebleven. Behalve dan dat me opviel dat ze een mij bekend en aloud symbool gebruikten voor hun organisatie: de wildcat, ooit ontworpen door Ralph Chaplin voor de Amerikaanse syndicalistische organisatie IWW (Industrial Workers of the World).
http://www.also-zentrum.de/
http://en.wikipedia.org/wiki/Ralph_Chaplin
Sorry NN, maar je snapt het niet helemaal. Wat ik van de WSWS vind heb ik hier twee dagen geleden al duidelijk gemaakt en ik ga me er verder ook niet in verdiepen. Een discussie met jou lijkt me ook tamelijk zinloos. Ik kan je hooguit aanraden om nog wat verder te kijken in de wereld naar andere politieke stromingen en organisaties en je niet alleen te fixeren op deze, want die is echt de moeite niet. Het leven is maar kort, weet je.
Verder lijkt het me nog steeds geen kwaad kunnen om mensen zo af en toe een beetje op de hoogte te stellen over schimmige politieke clubs die in vreemde marges nog steeds in leven blijken te zijn. Zo moet ik plotseling weer denken aan de Duitse maoistische splinter MLPD, waar niemand ooit van gehoord had en die tien jaar geleden plotseling grote demonstraties ging overnemen en voor hun eigen politieke doelen gingen gebruiken. Met funeste gevolgen voor de destijds ontluikende spontane protesten!
sarcasme is kennelijk niet aan je besteed nn, ik doelde met mijn opmerking op het feit dat je meteen de credibiliteit van doorbraak aanvalt als die je tegenwerkt, door ons als heulers met de sp neer te zetten, die vervolgens dan ook al weer niet deugt. wat ik ermee wou zeggen is dat ik die al te bekende zielige standaard tactiek van je doorheb. het heet op de man spelen ipv op het onderwerp in te gaan. waar sandra duidelijk blijk geeft te weten waar ze het over heeft en met rationele argumenten komt zie ik jou niks anders zeggen dan holle nietszeggende dingen als; ‘ik heb alles uitgezocht’, ‘de waarheid laat zich niet voor de gek houden’, ‘je maakt me niets wijs’, ‘ik ben supporter van wsws’, ‘de wsws geeft me een schat aan informatie’… nergens ga je concreet in op de dingen die sandra zegt. en; ‘de world socialist web site is “simply the best.”.’dat is gewoon puur spam. en nee ik ga niet eens meer kijken op die site, ik heb m’n oordeel al gevormd, tijdverspilling. als ik me zou moeten verdiepen in alle wause hersenspinsels van conspiracygekkies (REPTILLIANS!!! lol) voordat ik erover mag meepraten had ik geen tijd van leven meer, plus dat ze dan toch hun zin hebben dat die debiele kennis in mijn hoofd terecht komt die ik er niet in wil hebben, en dat gun ik ze niet. ik heb dat in het begin wel es gedaan en heb een soort extra zintuig ontwikkeld voor wause shit en ongeloofwaardige gasten. ik heb geen zin om verder nog woorden aan je vuil te maken, dit kinderachtige gekissebis is zinloos.