1 juli, Amsterdam: nationale slavernijherdenking en Keti koti-festival
In 2022 is het 159 jaar geleden dat Nederland de slavernij afschafte en de ketenen van de tot slaaf gemaakten werden verbroken (“keti koti”). Daarbij wordt er zeker door veel witte mensen aan voorbijgegaan dat de vrijverklaarden nog tien jaar, tot 1873, op de plantagewerkkampen dwangarbeid moesten blijven verrichten om de slavenhouders “schadeloos” te stellen voor het verlies van hun “eigendom”. Net als in voorgaande jaren (maar deels onderbroken vanwege de coronacrisis) wordt de afschaffing op 1 juli herdacht bij het slavernijmonument in het Amsterdamse Oosterpark. Voorafgaand aan deze nationale herdenking vindt de bigi spikri-optocht plaats, en na afloop barst het Keti koti-festival los.
De Nederlandse slavernij is op 1 juli 1863 door de staat afgeschaft, maar niet uit anti-racistische motieven. Het is van groot belang om dat altijd in gedachten te blijven houden. In tegenstelling tot Groot-Brittannië kende Nederland geen abolitionistische beweging. De Engelsen moesten de Nederlanders met veel moeite overhalen om de slavernij af te schaffen, net als de Amerikanen de Nederlandse staat onder druk moesten zetten om eindelijk eens op te houden met de koloniale oorlog tegen Indonesië. De afschaffing van de slavernij kwam uiteindelijk vooral voort uit kille economische motieven. Eerder, in 1814, was de handel in tot slaaf gemaakten al afgeschaft, waardoor er daarna structureel te weinig dwangarbeiders waren om de plantagewerkkampen in Suriname draaiende te kunnen houden.
Amsterdam
Vrijdag 1 juli
Van 11:00 tot 12:00 uur
Bigi spikri-optocht
Van Waterlooplein naar Oosterpark
Van 13:00 tot 15:00 uur
Nationale herdenking
Bij slavernijmonument in Oosterpark
Van 15:00 tot 21:00 uur
Keti koti-festival
Oosterpark
Tijdens het Keti koti-festival (hier het hele programma) vindt er vanaf 15:00 uur in de Boni Tula-tent op het festivalterrein een gesprek plaats met grassroots organisaties over doorwerking en heling van het slavernijverleden. Onder meer Karwan Fatah-Black en Sandew Hira verzorgen daarbij inleidingen. Vanaf 17:00 uur volgt een programma met The Black Archives, onder de titel “Facing blackness op Keti koti”. En vanaf 18:15 uur verbeelden jongeren onder leiding van Sharon Fiasco met zang, dans, rap en spoken word wat nazaat van tot slaaf gemaakten voor hen betekent.
Harry Westerink