16 maart, Leiden: anti-nationalistische documentaire

“Dit is hoe een land ontstond.” Zo heet de ietwat ironische documentaire die Harko Wubs vorig jaar gemaakt heeft, en die op 16 maart in de Leidse Vrijplaats vertoond wordt. Aansluitend verzorgt hij een optreden met zijn folkband “Het Brandt”.

Documentaire + band
Zaterdag 16 maart, 20:30 uur
Vrijplaats Leiden
Middelstegracht 36, Leiden
Entree 3 euro

Wubs maakte eerder al de documentaire “Das war das lustige Leben” (2011) over een van de laatste woonwagenbewoners in Nederland, Klompen Jan, die nog daadwerkelijk rondreist, ondanks alle tegenwerking van de regering. De film laat heel duidelijk zien hoever het romantische beeld van de woonwagenbewoner wel niet af staat van de keiharde realiteit door de eeuwen heen, een realiteit van armoede en uitsluiting tot aan de uitroeiingspogingen door de nazi’s aan toe. Wubs benadert Klompen Jan en ook de leden van de familie Paridaans, die als hobby het nabootsen van het “mooie zigeunerleven” hebben, met respect, waardoor de filmbezoeker een indrukwekkend inkijkje krijgt in de leef- en denkwijzen van oude én nieuwe reizigers.

Datzelfde respect zien we ook weer terug in de creatieve anti-nationalistische documentaire “Dit is hoe een land ontstond” die Wubs vorig jaar maakte, en waarin hij aanschouwelijk maakt hoe willekeurig staatsgrenzen zijn. Uit de omschrijving op Zaaigrond Filmproducties, de stichting van Wubs: “Ooit vormde de sloot die door de weilanden van de familie Beukeveld liep de grens tussen Nederland en Duitsland. Op een dag is deze sloot gedempt en Gerard Beukeveld werd onteigend. Volgens hem is er echter destijds noch door Nederland noch door Duitsland geld betaald voor de grond waar ooit die sloot lag. Op die plek is daarom door hem en zijn enthousiaste volgelingen een nieuwe, soevereine staat uitgeroepen: Eurostaete. Evenals de grenzen van Eurostaete, zijn ooit ook de grenzen van Nederland bevochten, bepaald of ontstaan. In vogelvlucht vliegt ‘Dit is hoe een land ontstond’ door deze grensgeschiedenis en legt dit naast de ontstaanswijze van Eurostaete. De film vertelt (en bezingt!) hiermee het absurde verhaal van de landsgrenzen.”

De documentaire is zo absurd dat de kijker bij tijd en wijle niet meer weet of het geheel nu door de regisseur of de Eurostaeters in scene is gezet, of dat het toch allemaal echt is, of beter: serieus bedoeld. Het is vrijwel onmogelijk om na de aftiteling niet in discussie te gaan over grenzen en staten.

Beide films zijn zeer de moeite waard, zeker voor wat betreft hun betrokken benadering. Daarbij is “Dit is hoe een land ontstond” ook nog eens feest voor het oog vanwege Wubs’ zeer creatieve en onorthodoxe vormgeving. Gaat dat zien op 16 maart!

Eric Krebbers