20 april, Nijmegen: bijeenkomst “Is de Armeense Genocide geschiedenis?”

Op zaterdag 20 april organiseren Nor Zartonk Nederland en Doorbraak een bijeenkomst met 2 lezingen in het kader van de herdenking van de Armeense Genocide. Internationaal wordt 24 april 1915 gezien als het begin van de Armeense Genocide in het Ottomaanse rijk. Op die dag werden Armeense intellectuelen gevangen gezet en kort daarop geëxecuteerd. Dat was het startsein voor de genocide, waarbij 1,5 miljoen Armeniërs en Aramese christenen werden vermoord. Die slachtoffers worden jaarlijks herdacht, overal ter wereld. De genocide wordt echter ontkend door de Turkse staat. Het Nederlandse parlement erkent de genocide wel, maar de Nederlandse staat officieel nog niet. Gezien de actuele situatie van Armeniërs in Turkije kan men zich afvragen of de genocide ooit wel echt tot een einde is gekomen.

Nederlands, English, Türk, Հայերեն

De sprekers zijn Alexis Kalk en Aris Nalcı.

Alexis Kalk werd geboren in 1984 in Parijs. Hij groeide op in Istanboel en maakte vanaf 2006 samen met anderen het radio-programma “Anushabur” over de problemen van Armeniërs en andere etnische minderheden in Turkije. In 2007 was hij betrokken bij de oprichting van de linkse van onderop organisatie Nor Zartonk (Opnieuw Ontwaken), en in 2009 bij de oprichting van de meertalige radiozender Nor Radio, bedoeld om onderdrukte talen en identiteiten te laten horen. In 2010 richtten ze ook de Armeense Cultuur en Solidariteit Vereniging op om de west-Armeense taal en cultuur te beschermen. Kalk heeft actief deelgenomen aan de strijd voor een democratische en gelijkwaardige samenleving, voor mensenrechten, vrede en vrijheid van meningsuiting, met name rond de herdenkingen van Hrant Dink en Sevag Balıkçı, de erkenning van de Armeense Genocide en het verzet rond Kamp Armen.

Aris Nalcı is journalist en documentairemaker. Hij werd actief in 1998 toen hij Hrant Dink leerde kennen. Hij ging als fotograaf werken bij de krant Agos. Ook na de moord op Dink bleef hij daar actief. Hij nam het initiatief tot IMC tv, en was daar maker en presentator van het eerste programma van en voor minderheden: “Gamurc” (“Brug”). Na vijf jaar werd de zender door de staat gesloten. In 2017 begon hij in Brussel met het Armeenstalige radioprogramma “Belgahay”. Van 2015 en 2017 publiceerde hij een reeks rapportages van reizen die hij maakte door de vroegere Armeense woongebieden in Turkije. Zijn werk is onder de titel “Wat overbleef” tentoongesteld in Istanboel en de Verenigde Staten. Daarnaast vertaalde hij ook een boek over de Armeense socialist Paramaz en zijn twintig vrienden die in 1915 zijn opgehangen.

Zaterdag 20 april
Vanaf 19:30 uur
De Klinker
Van Broeckhuysenstraat 46, Nijmegen
Voertaal: Engels, Armeens en Turks
Facebook

De bijeenkomst gaat over de genocide en de achtergronden daarvan, en over het verzet tegen de onderdrukking en de assimilatie van de Armeense minderheid sindsdien. Een nationalistisch beleid dat ook Grieken, Joden, Koerden, alevieten en andere etnische en religieuze minderheden trof en treft. De daders van de genocide zijn immers nooit bestraft en de machtsstructuren die de genocide mogelijk maakten, zijn nooit afgebroken. Sinds de Armeense genocide hebben er in Turkije regelmatig massamoorden, pogroms en lynchpartijen plaatsgevonden, waarvan met name Armeniërs, Grieken, Koerden, joden en alevieten het slachtoffer werden. Tot op de dag van vandaag zijn leden van minderheden, de Armeniërs voorop, hun leven niet zeker als ze zich uitspreken over de genocide of voor mensenrechten voor iedereen in Turkije. Het is erg dapper hoe mensen als Kalk en Nalcı zich blijven uitspreken en ook deelnemen aan protesten zoals Gezi en Kamp Armen. Nodig is niet alleen erkenning van de Armeense genocide, maar ook verontschuldigingen en compensatie. Daartoe zijn organisatie, strijd en solidariteit nodig.

Van 15 tot en met 28 april is in De Klinker ook een kleine fototentoonstelling te zien over acties van Nor Zartonk in Turkije en andere landen.

Eric Krebbers