Noisejob: Eureka! Geef ondernemers geld, bedrijfsruimte en gratis personeel
Onlangs hield de gemeente Leiden “een ondernemersborrel”, “een netwerkevent” om bazen in de watten te leggen. De bijeenkomst vond plaats in het gebouw van De Zijl Bedrijven (DZB), waar werklozen op straffe van verlies van hun bijstandsuitkering dwangarbeid moeten verrichten. Uiteraard waren alleen ondernemers en andere hotemetoten uitgenodigd om te komen borrelen en netwerken, dus niet de dwangarbeiders. Werklozen horen immers niet bij de happy few die hun schaapjes op het droge hebben. Zij hebben geen ervaring met dit soort recepties voor de bovenmodalen en kunnen enkel ervan dromen wat zich daar afspeelt.
Als je iemand bent, dan ben je bij zo’n borrel. Wie iets voorstelt, wie iets betekent, die staat daar, in het DZB-gebouw, tijdens “het netwerkevent” onderhoudend te keuvelen over de bedrijfswinsten die gemaakt zijn en nog gemaakt moeten worden. De gemeente heeft alle bazen in de Leidse regio op het hart gedrukt om toch vooral ook het glas te komen heffen. Men heeft de rode loper uitgerold en misschien gaat men zelfs wel de voeten kussen of wassen van de welhaast heilige bazen die als vorsten binnentreden. In de zaal staan heerlijke hapjes en verkwikkende drankjes opgesteld. Het bedienend personeel achter het buffet oogt fris en startklaar. De rode wijn heeft de kleur die over één of twee uur te zien zal zijn op het nu nog verzorgde, maar straks flink verhitte en opgefokte gelaat van menig aangeschoten ondernemer. De succesvolle bazen zijn met hun donkerblauwe pakken en rode stropdassen of in sjieke mantelpakjes en verfijnde jurkjes uit hun dure patserkarren gestapt en gaan een verrukkelijk uitje tegemoet, onder het motto “samen voor ons eigen”. Hier vallen nieuwe kansen te grijpen, denken ze. Hier ligt de winst misschien voor het oprapen. Toegegeven, het zijn economisch moeilijke tijden, maar als we er samen de schouders onder zetten en de loonkosten zoveel mogelijk weten te drukken, dan gloort er hoop en vooral geld aan de horizon.
Sociaal verantwoord
Dan vraagt de wethouder om aandacht en verstomt het geroezemoes. Hij krijgt een microfoon aangereikt. “Geachte ondernemers, heel hartelijk dank voor uw komst naar het gebouw van de Leidse sociale werkvoorziening”, zo steekt hij van wal. “Hier, in dit gebouw, klopt een sociaal hart voor mensen in een kwetsbare positie, maar we zijn u, de ondernemers, zeker niet vergeten. Laat dat duidelijk zijn. De gemeente en de DZB helpen namelijk niet alleen mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, maar voelen zich ook betrokken bij u, de ondernemers die de bedrijvigheid in onze regio zo daadkrachtig tot uitdrukking weten te brengen. We weten dat bedrijven winst willen maken. Daar winden we geen doekjes om. Voor niets gaat immers alleen de zon op, nietwaar? Maar we beseffen tevens dat u voor uzelf ook een sociale taak ziet weggelegd. Maar hoe geeft u zo’n taak vorm? U zult vast wel eens een idee in uw hoofd hebben gehad waarvan u dacht: ‘Tja, dat zou mooi zijn, maar het ontbreekt me aan middelen en aan personeel.’ Vanuit de gemeente hebben wij nagedacht hoe we u daarbij op weg zouden kunnen helpen. En het zal op een vrijdagnamiddag zijn geweest – zoals u waarschijnlijk weet, is dat het beste tijdstip van onze drukke werkweek waarop ideeën kunnen worden uitgebroed – het zal dus op zo’n achternamiddag zijn geweest dat een van ons binnen de gemeente uitriep: ‘Eureka! Ik heb het gevonden!’ U zult mij op mijn woord moeten geloven dat deze ambtenaar in de verste verte niet lijkt op de Griekse wiskundige Archimedes die indertijd onder het slaken van die kreet naakt door de straten van Syracuse rende. Nee, beste ondernemers, deze ambtenaar zat gewoon achter zijn bureau. Of misschien hing hij wel rond bij de koffie-automaat. Wie zal het zeggen? Ja, Eureka… Want zo hebben we het plan genoemd dat we vandaag aan u willen presenteren. Het gaat om een prijsvraag, een wedstrijd. De DZB en Reïntegratie Leiden stellen dertigduizend euro beschikbaar om uw idee, uw prachtige maar moeilijk realiseerbare idee, verwezenlijkt te krijgen. En dat niet alleen. De DZB verleent ook nog extra ondersteuning door u faciliteiten als bedrijfsruimte en zelfs personeel aan te bieden. ‘Ja ja’, zult u zich afvragen, ‘maar wat kost dat?’ Niets, dames en heren, helemaal niets. De werknemers die wij u geven, zijn gratis. Ik zie u al verwonderd opkijken. Maar het is geen sprookje. De DZB vist namelijk in een vijver waar geen enkel ander bedrijf in de regio in kan vissen. De DZB kan beschikken over bijstandsgerechtigden die met behoud van uitkering aan de slag willen én kunnen gaan. Daarbij snijdt het mes aan twee kanten. U hoeft deze mensen geen loon en geen contract aan te bieden, zeker niet vanaf de eerste werkdag. U kunt deze mensen op proef laten meedraaien in uw bedrijf. Bevallen ze u niet, dan hebben we direct andere werklozen klaar staan om het werk over te nemen. En deze werklozen krijgen omgekeerd van u de kans om hun afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen en uiteindelijk misschien wel een felbegeerd arbeidscontract van drie of zelfs zes maanden te krijgen. Daarmee toont u tegelijk uw sociaal verantwoord ondernemende hart. U kunt dan in uw nopjes zijn en u maakt ook nog eens een aantal werklozen gelukkig. Ik roep u hierbij daarom allemaal op om uw ideeën in te zenden en mee te dingen naar de prijs van dertigduizend euro. Op de website eureka-idee.nl kunt u er meer informatie over vinden. Reageer wel voor 27 oktober aanstaande, want dan sluit de inzendtermijn van de Eureka-wedstrijd. En nu wil ik proosten op een ondernemende en sociaal verantwoorde prijsvraag!”
Reshoring
De wethouder heft het glas. En de sfeer in de zaal wordt hoe langer hoe gezelliger. De ondernemers tonen zich verheugd over de beloning die de DZB in het vooruitzicht stelt. Ook de mopperkonten onder de bazen, die doorgaans lopen te zeuren over de volkomen uit de hand gelopen staatsbureaucratie die het vrije ondernemerschap bijkans tot een hel maakt, moeten erkennen dat de Eureka-wedstrijd een schot in de roos is. “Het is een uitstekend plan en een kans die we niet verloren moeten laten gaan”, vertrouwen ze elkaar toe. “We kunnen immers een aardig bedragje opstrijken en zelfs gratis personeel in de schoot geworpen krijgen. We hoeven daardoor onze productie niet langer meer te laten verrichten in China of India. Want het kan hier om de hoek. Dat werd ook hoog tijd. De loonkosten elders in de wereld zijn door de toegenomen welvaart daar toch al te veel aan het stijgen. En hier, in ons land, slagen we er nu juist in om de loonkosten flink te laten dalen. Daarmee lopen we voorop binnen de EU, naast landen als Portugal en Griekenland. Het is dan ook volkomen logisch dat de DZB en andere bedrijven meer aan reshoring gaan doen, aan het terughalen van de productie naar Nederland.” Vergenoegd slaan de ondernemers op de schouders van DZB-directeur Bas van Drooge. “Kerel, een geniale gedachte van je! We horen de kassa al rinkelen. En we willen graag eens in jouw vijver vissen en hengelen naar die gratis werklozen van je.”
De volgende dag worden de dwangarbeiders op de hoogte gebracht. Het is namelijk van groot belang dat de werklozen er zin in krijgen, of er anders toe gedwongen worden, om zich voor het karretje van de ondernemers te laten spannen. De DZB-teamleider houdt daarom ook een bijeenkomst, waarvoor alleen de dwangarbeiders worden uitgenodigd. De rode loper hoeft voor hen uiteraard niet te worden uitgerold. Een kopje koffie of thee kunnen de werkende werklozen krijgen, en heel misschien een gebakje, als ze tenminste braaf zijn. “Vandaag mogen jullie eerder naar huis. Het is namelijk ook voor jullie een beetje feest. Ik wil iets aankondigen. Daarom zijn jullie hier nu bij elkaar. De DZB heeft het goed met jullie voor, zoals jullie weten. Nu heeft de bedrijfsleiding jullie een mooie nieuwe kans gegeven. Misschien krijgen jullie namelijk binnenkort een contract bij een bedrijf. De directeur heeft een wedstrijd georganiseerd waar werkgevers in Leiden en omgeving aan mee kunnen doen. De ondernemer die de prijsvraag wint, krijgt niet alleen geld, maar ook personeel. Dat personeel, dat zijn jullie. Jullie werken nu met behoud van uitkering. En dat kunnen jullie ook gaan doen bij dat bedrijf. Een nieuwe uitdaging dus! Wie bij dat bedrijf het meest zijn best doet, valt op. Reken maar dat ondernemers zulke hardwerkende mensen graag willen hebben. Jullie kunnen daar bij zitten. Maar daar moet je wel wat voor doen. Voor niets gaat immers alleen de zon op, nietwaar? We zitten midden in een crisis en er dient te worden bezuinigd. Je moet dus wel je handen laten wapperen en niet zeuren. Je moet doen wat er van je verlangd wordt. Je zult zien dat je dan beloond wordt met een arbeidscontract. Misschien zelfs wel een contract voor zes maanden. Zo, jongens, en nu gaan we dat lekkere gebak eens soldaat maken.”
Maar de dwangarbeiders hebben geen trek meer in taart. Ze zijn er verontwaardigd over dat de DZB bedrijven probeert te lijmen door als lokaas gratis dwangarbeiders aan te bieden. “Ze proberen opdrachten binnen te slepen over onze ruggen heen, alsof we lastdieren zijn”, merkt een dwangarbeider op. “We moeten dat niet langer meer pikken”, stelt een ander. En samen staan ze sterk, want ze besluiten om met z’n allen te weigeren om nog langer dwangarbeid te doen. “Het is genoeg geweest. De maat is vol!”, roepen ze. En ze leggen het werk, de dwangarbeid, neer. Ze gaan staken totdat ze worden erkend en behandeld als arbeiders die recht hebben op een arbeidscontract en minstens het minimumloon. Als mensen die respect en waardering verdienen.
Lili Irani
Ach, er zal best wel een “model”-dwangarbeider zijn, die daar een praatje mag gaan houden. Dat heb ik ooit eens mogen bijwonen. Halverwege een van de gaapspiertrekkende Powerpointpresentaties mocht het arme kind haar praatje doen, hoe “geweldig” het was, dat ze “deze kans” kreeg, die ze “met beide handen” aangreep. Heel duidelijk was het praatje gecontroleerd door mevrouw de bijstandsconsulente, waarschijnlijk vergezeld gegaan van de vraag, of ze het niet “eng” vond om voor de “sjieke meneren en mevrouwen” te spreken. Ik weet niet, wat ik erger moet vinden: de ambtenaren, die dit bedenken en opzetten of de personen, die zich als ‘dienstertje’ laten misbruiken.
Mensen als handelswaar en dan nog eens gratis en voor niets. Waarom wordt dat geld niet gebruikt om een normaal loon te betalen?
Nieuwe prijsvraag! Zoek Angelique van Delft op deze foto. De winnaar kan rekenen op een fors bedrag op zijn/haar bankrekening. Ze is blond en staat zo een beetje in het midden van al deze hotemetoten. Veel succes!!! Sluitingsdatum voor deze prijsvraag is 27 oktober 2013.
Het is mij niet duidelijk of dit een artikel is of een literair verhaal…..
De belasting wetgeving schrijft:
Een dienstbetrekking is een arbeidsrelatie die is gebaseerd op een overeenkomst tussen een werkgever en een werknemer. Met deze overeenkomst maken werkgever en werknemer afspraken over de voorwaarden waaronder de werknemer tegen betaling werkt. Meestal leggen de werkgever en werknemer deze afspraken schriftelijk vast, maar zij kunnen dat ook mondeling of stilzwijgend doen.
Een echte dienstbetrekking heeft de volgende kenmerken:
◾De werknemer heeft zich verplicht om voor de werkgever te werken.
◾De werkgever is verplicht om de werknemer voor het werk loon te betalen.
◾Tussen de werknemer en de werkgever bestaat een gezagsverhouding.
Gezagsverhouding:
Er is een gezagsverhouding als u het recht hebt om opdrachten en aanwijzingen te geven voor het werk dat moet worden gedaan, of voor bijvoorbeeld werktijden, productie-eisen of omgang met klanten. De werknemer moet zich aan uw opdrachten en aanwijzingen houden. U kunt het geven van opdrachten en aanwijzingen ook overlaten aan een ander, bijvoorbeeld aan degene bij wie de werknemer eigenlijk werkt (bijvoorbeeld als u uw werknemer uitzendt of detacheert).
Er kan ook sprake zijn van een gezagsverhouding als u nauwelijks opdrachten en aanwijzingen geeft. Bijvoorbeeld als het om eenvoudig werk gaat of als de werknemer specifieke vaardigheden heeft. Zelfs als u helemaal geen opdrachten en aanwijzingen geeft, kan er sprake zijn van een gezagsverhouding. Bijvoorbeeld als u toezicht houdt op de werkzaamheden, het werk controleert of klachten over het werk behandelt.
Bij de verplichte arbeid, opgelegd door de gemeente is sprake van:
– Een gezagsverhouding.
– Vaak moet er een contract of overeenkomst worden getekend.
– Betaling. (de uitkering, die ook kan worden omgezet als “loon”)
– verplichtingen tegen over de werkgever.
Er is dus een arbeidsovereenkomst. Aangezien er sprake is van een overeenkomst, kan ik ook eisen stellen, zoals het loon, dat er minimaal het minimum (CAO) loon word betaald moet worden voor ieder gewerkt uur, inclusief alle belastingen en premies, dus ook de WW premie. In mijn eigen vak gebeid en / of niveau zal ik altijd markt conform loon eisen. Daarnaast zal ik ook eisen dat de gemeente/ werk bedrijf of re-integratie bedrijf zich als goede werkgever opstelt en zich aan alle wetgevingen betreffende arbeid houd.
In verkorte verwoording heb ik dit zo duidelijk gemaakt aan de SD medewerker die opeens op de proppen kwam met een leer/werkplek in het gemeentehuis en dat ik dat verplicht was om te doen. Ik heb hem ook laten weten dat ik op die zelfde functie die ik nu als leer/werkplek moest gaan invullen, gesolliciteerd had en afgewezen was.
Gevolg, 8 maanden rust van de SD. Toen werd ik weer op gesprek geroepen en je raad het al, weer die zelfde leer/werkplek en zij kreeg weer het zelfde te horen als wat ik toen ook al zei. Tot heden laten ze me met rust.
Het loont om zich eens te verdiepen in de wetgevingen. Net zoals de overheid en gemeentes dit als wapen inzetten tegen de burgers, zo zal de burger ook moeten leren de wetgevingen in te moeten zetten als verdediging tegen de overheid.
Natuurlijk is hoe het bij DZB gaat tekenend voor hoe het zowel bij landelijke en gemeentelijke instellingen en ook bij bedrijven en zorginstellingen gaat: werknemers met een bovenmodaal inkomen en een administratieve functie zijn oververtegenwoordigd bij borrels en etentjes van de zaak. Als je zelf in zo’n toko werkt (of vrijwilligerswerk doet, dat komt ook voor) is het not done om er iets van te zeggen als dikbetaalde krachten wel extra attenties en meer uitnodigingen voor bijeenkomsten van de zaak krijgen aangeboden dan anderen. Het is een beetje genant om daar “moeilijk over te doen.” Zoals het overal, en dan bedoel ik ook echt OVERAL not done is om de hiërarchie ter discussie te stellen.
@Deva, dit is een ironisch verhaal (een column) maar wel gebaseerd op een werkelijk bestaande prijsvraag (zie de link in het stuk). We komen er binnenkort op terug.
@Krijtje van de Stoep,
De hiërarchie word niet ter discussie gesteld, Maar het feit dat uitkeringsgerechtigden, gedwongen, regulier werk moeten doen, ver onder het minimum loon en met slechte arbeidsvoorwaardes, betaald door de belasting betalers. Er is hier gewoon sprake van verdringing van normaal betaalde banen en staatsteun aan bedrijven, die deze zwaar gesubsidieerde mensen in dienst hebben.
Ik struikel echt over het woord “Dwangarbeiders”. Dat slaat aantoonbaar nergens op. Je kan ook kiezen om niet te werken, dan krijg je echter geen uitkering. Niets dwingends aan dus.
Bovendien is het juist voor ondernemers hard werken. Veel ondernemers hebben hun schaapjes helemaal niet op het droge. Ik ben net gestart als ZZP-er omdat ik niet afhankelijk wil zijn van belastingbetalers. Ondernemers verdienen respect, net als mensen in loondienst. Ik zou graag een keertje meedoen met een debat van De Doorbraak als jullie eindelijk eens een keer openstaan voor een tegengeluid.
Dit soort projecten leidt niet tot extra banen, maar tot minder banen. Zunige bazen vervangen betaalde krachten door bijstandstrekkers, zodat er allen maar meer werklozen bijkomen.
Ik ben ook zo’n iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt vanwege een aangeboren handicap (waar ik uiteraard niet om gevraagd heb). Ik werk nu zo’n 35 jaar in de SW, heb HBO-niveau en een behoorlijk CAO-loon. De regering (met name Jetta Klijnsma) wil echter deze “goudgerande” beloning afschaffen en vervangen door het minimumloon. Functioneer je bovengemiddeld, dan kun je maximaal 120% van dat minimumloon verdienen. Die druiloor vóór haar (Paul de Krom) wilde het nog bonter maken met zijn Wet Werken naar Vermogen. Die Participatiewet is óók een draak.
Ik snap Klijnsma niet. Ze is zelf spastisch, dus ze moet aan den lijve ondervinden wat het is om een handicap te hebben. Misschien is ze niet gehandicapt genoeg om in de SW te werken. Zij heeft in ieder geval het geluk dat ze staatssecretaris is geworden met het bijbehorende salaris. Een collegaatje van mij (bijna het evenbeeld van Klijnsma, zowel qua uiterlijk als qua handicap, maar dan een paar graadjes erger) werkt tegen het minimumloon. Ze is nu 51 en een wrak. Als ze de 60 haalt, mag ze blij zijn!
Ik zie niet in waarom gehandicapten die noodgedwongen van de SW gebruik moeten maken laagbetaald moeten worden. Wij werken misschien nog veel harder dan anderen zonder die handicap om een beetje productie te maken. Wij leveren per saldo dagelijks een Olympische prestatie. Bezuinigingen en geldelijk gewin zijn hier ongetwijfeld de drijfveer.
Wij hebben er niet om gevraagd om gehandicapt op de wereld te worden gezet. Ik vind dat de Gemeenschap een verantwoordelijkheid heeft voor haar gehandicapte medemens, anders kan deze ons beter gelijk euthanaseren. Fatsoenlijk loon voor goed werk!
Mensen met een Bijstandsuitkering zouden de keuze hebben dwangarbeid te weigeren. Dan verlies je wel je uitkering. Is dat een keuze? Ik denk het niet, want dan heb je niet te eten en geen dak meer boven je hoofd. Ik vind het woord “dwangarbeid” hier prima op zijn plaats. De PvdA staat tegenwoordig bijna voor de “Partij van de Arbeitseinsatz”. Sorry…
@Martijn. Goed van je dat je hard werkt om zelfstandig te zijn, respect. Ik zelf heb ooit ‘iets’ gehad, nu niet meer. Als je in de mallemolen zit van DZB dan is het moeilijk zelf solliciteren. Een oplettende werkgever die ziet dat je van DZB bent weet dat ‘ie je ook extreem goedkoop kan krijgen als het via de Gemeente gespeeld wordt. Waarom zou een ondernemer of zelfs een overheidsinstelling meer betalen dan nodig? Volgens het vrije-marktprincipe doet niemand dat. Zodoende vervalst DZB de arbeidsmarkt en heeft de Overheid een motief om mensen af te keuren.
“Ik struikel echt over het woord “Dwangarbeiders”. Dat slaat aantoonbaar nergens op. Je kan ook kiezen om niet te werken, dan krijg je echter geen uitkering.”
Maar dat is toch impliciet dreigen met de dood.
Het kan en mag niet de bedoeling zijn dat er gratis of op kosten van de gemeenschap mensen in het bedrijfsleven worden geplaatst, terwijl dat een reguliere baan zou kunnen zijn.
Op deze manier lijkt het er op dat er steeds een legertje mensen wordt geplaatst, net zoals via uitzendbureaus wordt gedaan, na een paar weken eruit, en dan opnieuw worden ‘ aangenomen’ zodat men geen vast contract hoeft te geven. Deze verplichte tewerkstelling lost het probleem helemaal niet op. De werknemer, al dan niet gemotiveerd, wordt uiteindelijk weggezet als niet willen werken, dat stigma hadden de mensen in de bijstand toch al…
Mensen zijn nu ook aan de willekeur overgeleverd van anderen, die meer macht hebben en vaak alleen maar oog voor de winst hebben. De gemeente wordt hier niet beter van, de uitkeringsgerechtigden al helemaal niet. En uiteindelijk geeft men de werkgevers de gelegenheid om alleen maar ten eigen voordele te profiteren. Een enkele goedwillende daargelaten.
Ik kan me niet voorstellen dat de SP hier in mee zou gaan…
MARTIJN: “Ondernemers verdienen respect, net als mensen in loondienst.” En mensen met een uitkering? Zie ook: http://www.contemplationem.com/publications/20130528.html
Uit de klok komt de rechter
Wij waren met vijf gelijke met éen grote en dat viel al op
bij het rondschuiven rond de tafel schoof hij nooit aan
wij schuifelden, bij het opkijken kreeg je een doodschop
Met grote moeite draaiden we in eigen nest rond
met zijn snavel stak hij naar onze ogen
en zei als keurmeester, wie uit het ei komt is ongezond
Hij zat in het midden van ons nest en had een grote mond
groeide hard, steeg boven ons uit en trapte juist op tijd
een paar van ons het nest uit, en vielen na een lange weg
te pletter op de grond.
Hij steeg hoger en hoger in het nest en vrat door daar
zorgde hij voor, werken deed hij niet, niet in productielijnen,
bevelen en het ontstelen, hij vrat hele voedselnesten leeg
en verkocht zichzelf die het beste weet.
In een vlaag van natuurlijke dwangmatigheid duwde hij de
laatste van zijn vervuilde berg het nest uit
Hoog gezeten op zijn gecreëerde berg dreef hij de spot
in gebroken Duits sprak hij, wir koeken vooruit.
Het nest werd te klein en hij sloeg zijn vlerken uit en vloog
een rondje van geluk de maten waren te klein
en droomde van het grote, werken met netwerken
Netwerken hebben vele nesten, op de hoofden van de dames
en heren schijnt de zon de droom van de miljoenen
hun voeten schuiven over en door de ellende van de uitgestotenen
de dwang over anderen heen te walsen,voor een dwangmatige
prijs, Eureka-idee
Met dank aan Paul (reactie #5) heb ik eens gezocht naar de formulering van dienstbetrekking. Volgens de Belastingdienst kan daar ook een wettelijke verplichting onder vallen (zie http://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/zakelijk/personeel_en_loon/personeel_in_uw_onderneming/nagaan_of_er_een_dienstbetrekking_is/wat_is_een_dienstbetrekking/).
Volgens mij gaat het bij tewerkstellingen met behoud van uitkering in wezen om uitzendwerk en is dat een fictieve dienstbetrekking, die behandeld moet worden als een echte dienstbetrekking. Kortom: daar moet dan een redelijk salaris tegenover staan.