Dwangarbeid bij de Rotterdamse vuilophaaldienst
Je krijgt een paar schoenen; lelijke werkschoenen met spekzolen die na een week vol blaren toch best lekker gaan zitten, handschoenen en het verplichte fel gekleurde hesje waaraan iedereen op een kilometer afstand kan zien dat je een tewerkgestelde bent. Terwijl we ons hesje passen worden er plannen gemaakt om een keer met zijn allen in ouderwetse zwart wit gestreepte gevangenispakken te verschijnen. Maar waarschijnlijk gaan ze dan meteen onderzoeken waarvan je zo’n pak hebt kunnen betalen. Dan door naar het werkstation waar je voor gekozen hebt. Ik koos voor centrum en kwam uiteindelijk in Noord terecht waar de helft van mijn kennissen woont en ik de hele dag op straat wordt herkend. Daar wordt er nog even bepaald welke werkdag het meest geschikt is voor jou. Ik wil een dag die zover mogelijk van het weekend verwijderd is omdat ik in het weekend ’s nachts dus als vrijwilliger nog steeds voor die stichting werk en me al om 7 uur bij de Roteb moet gaan melden. Ik kies dus de woensdag en besef op de rit terug naar huis pas dat ik nu op woensdagen niet meer kan trainen en ook te vroeg op moet om te kunnen schrijven. De sfeer bij de Roteb is gelukkig nog best OK. De vuilnismannen die je ploeg moeten begeleiden zijn een stuk relaxter dan de ambtenaren van Sozawe. Dat je hun baantjes inpikt wordt je niet nagedragen; ze weten ook wel hoe de vork in de steel zit. De afgelopen jaren zijn er honderden collega’s afgevloeid, de meesten worden niet vervangen, ook niet door werklozen. Een vuilniswagen heeft tegenwoordig maar 1 bestuurder en die doet alles alleen.
Leen Steen in De Soos 4 (Werk Loont) (Leensteen.org)
(Onderdeel van een zesdelige serie op Leensteen)
Vergeet vooral niet de nieuwe functie van ‘containerschikker’. Dit is een functie die is
ontstaan nadat er is geautomatiseerd. De reden dat deze functie bestaat is omdat
de burger zijn container niet op de voorgeschreven wijze aanbied.
Namelijk op ongeveer 20 cm van de buurcontainer en niet in de buurt van lantarenpalen en/of andere obstakels.
Wat je dan krijgt is dat er een nieuwe functie is ontstaan die kan worden ingevuld door bijstand/wsw-ers.
Deze functie houd in dat er voordat deze containers kunnen worden geleegd.
De containers eerst recht moeten worden gezet door een bijstand/wsw-ers.
Dus geautomatiseerd werk wat knelpunten heeft moet worden opgelost door handwerk van een bijstand/wsw-ers.
Het vaste personeel wat onder de vuilnis cao valt is beter beschermd “verbeterde arbeidsomstandigheden door automatisering”
dan de algemeen medewerker van de wsw/bijstand. “Knelpunten van automatisering oplossen door handwerk door een wsw-er”.
Maar dit extra werk komt boven op het reguliere werk van bijstand/wsw-ers en is dus een extra belasting van de medewerkers. Zonder dat het in de beloning word meegenomen. En vergeet vooral niet dat je als medewerker vervangbaar bent. Voor jouw tien andere medewerkers.
En dit is een knelpunt wat nader bekeken zou moeten worden. Want is dit eerlijk?
Is dit de bedoeling van automatisering? Dat de arbeid van bepaalde groepen verdwijnt of
zo goedkoop is/word dat het de vraag is of het opweegt tegen het dogma dat werk zinnig of zelf maar lonend moet zijn.
Is het gezocht werk om mensen bezig te houden? Leidt het ergens toe? Of zijn het doodlopende functies/werk?
Maar kan je iets anders verwachten?
Als de gemeente zijn eigen vlees keurt. En soms als werkgever soms als uitkeringsverlener en soms als controleur op treed?
De gemeente heeft teveel petten op en je kan het de gemeente niet verwijten dat als het
de kans heeft zo goedkoop mogelijk uit wil zijn. En knelpunten binnen de gemeente oplost door deze bijna gratis arbeid, vrijwilligheid. Dat dit ten koste gaat van de arbeidsomstandigheden, rechten en tot verscherpte verplichtingen en drang bij bijstand/wsw-ers. Is daar weer gevolg van.
Soms begint de gemeentelijke overheid meer op een kruising tussen Ghormenghast
en Khafka te lijken. En vergeet vooral niet dat de gemeente al jaren op de nul-lijn zit. En dat ze het geld dat ze kunnen bezuinigen op bijstand en wsw mogen gebruiken om knelpunten binnen de Gemeente op te te lossen. Is wat is dan de prioriteit van de Gemeente? Zorgen voor de bijstand/wsw-er?
Of zorgen voor de gemeentelijke organistatie zelf? De keuze tussen een fietspad of een uitkeringsgerechtigde?
Wat heeft tegenwoordig meer draagkracht? Wat levert stemmen op? In het huidige politieke klimaat?
Soms denk ik dat een gemeentelijke wethouder liever een fietspad aanlegt over levend-begraven uitkeringsgerechtigden dan dat het investeert in deze mensen. Want op deze manier heeft hij twee knelpunten opgelost. En zijn, zijn kiezers tevreden met het fietspad en hoeft de gemeente geen bijstand meer te betalen. En kan de gemeente het fietspad aanleggen van het overschot op het budget van de bijstand.
Sorry voor deze vergelijking hij is te hard maar het geeft het Dillema aan.
Mensen staan niet meer centraal binnen de gemeente en de gemeente is te bedrijfsmatig en dit gaat ten koste van de socialevangnet functie van de gemeente.
Dus sterkte met je werk, heb plezier met je collega’s maar blijf niet te lang
hangen in dit werk. Het werk leidt nergens toe en het is de dood voor je carrière.
Succes.