Column: Komt een man bij de inloopochtend…
Hij is bijstandsgerechtigd en doet zijn relaas op de inloopochtend van DANG. Vertelt hoe hij jarenlang van dwangarbeidtraject naar op-tijd-leren-komen-project wordt gepusht. Hoe bij weigering van die dwangarbeid zijn uitkering wordt gekort. Er volgen niet alleen sancties bij het weigeren van zogenaamde reïntegratietrajecten, nee, na elke bureaucratische blunder wordt zijn uitkering gekort. Zelfs in het meenemen van een vertrouwenspersoon naar een gesprek ziet men kennelijk reden om deze man keihard aan te pakken. Weer een sanctie.
Het is of ze in zijn woonplaats een stoplicht in de bijstand hebben geplaatst, en als er iemand passeert snel op een knop drukken waardoor de passant door rood licht rijdt en er likkebaardend bonnen worden uitgeschreven. Een smerig ontmoedigingsbeleid en kassa voor de gemeente: hoe minder bijstandsgerechtigden, hoe beter.
De dwangarbeidtrajecten zijn uitbesteed aan onder andere lokale (WSW-)bedrijven. Die maken goede sier met al “hun” gratis dwangarbeiders. De plaatselijke politiek gaat er prat op: “Kijk eens wat een geweldige ‘social return’-ondernemers onze gemeenten rijk zijn! Samen pakken wij voortvarend de baanlozen aan!” De uitvoerende consulenten en coaches van het bijstandsregime (collaborerende pennenlikkers!) worden goed betaald voor hun bullshitjobs.
Dat gegeven steekt de vertellende man: “Zij hebben een goed salaris en kunnen deelnemen aan de maatschappij. Ik voel mij daarentegen steeds meer buiten de maatschappij staan. Het wordt mij onmogelijk gemaakt om in de maatschappij te zijn.” De man vertelt veel meer. Over bezwaarcommissies en rechtszaken. Hij is gedreven in zijn juridisch verzet. En verhaalt over hoe de mensen om hem heen hem supporten, en hij hen. Zo overleeft hij. Dag in, dag uit.
Ik hoor het groen(s)linkse en andere rechtse lezers nu denken: “Ha, wederkerigheid, wederzijdse hulp! De man ging niet dood door dwangarbeid en sancties! Zie je wel dat mensen goed zijn. Zie je wel dat mensen voor elkaar willen zorgen. Weg met die te dure sociale zekerheid!” (Kropotkin – en met hem een heel leger linkse revolutionaire denkers – draait zich bij deze reactionaire twist driedubbel om in zijn graf. Sterker nog, hij verrijst en komt jullie persoonlijk de mond wassen.)
De man heeft slapeloze nachten. Hij is moe en soms moedeloos. Dit kan zo toch geen jaren doorgaan…? Hij komt graag naar de inloopochtend. Want daar komen mensen die in dezelfde shit zitten. Het gaat niet zozeer om die shit (gedeelde shit is halve shit?). Nee. Samen de strijd aangaan, dat sterkt hem. Pept hem op, laat zijn hoofd weer recht op zijn lijf staan. Dan kan hij er weer tegenaan.
En als de deuren van de Rosa – waar de inloopochtend van DANG wekelijks wordt gehouden – weer sluiten, dan is iedere bijstandsgerechtigde strijder weer alleen. Zo ook deze man.
Einde column? Nee.
Na het relaas van de man was ik kwaad. Pisnijdig zelfs. Omdat ik bij het verhaal van deze man, en van vele anderen, vaak kotsmisselijk word. Verdrietig ook. Iets in mij wilde het nu even niet processen, niet voelen. Te beklemmend. De ontmenselijkende dagelijkse realiteit. Die schijnbare uitzichtloosheid. De donkere toekomstmuziek die voor zoveel mensen speelt. Ik wilde mij eigenlijk distantiëren. Van mijzelf ook. Ik ben deze man niet, maar onze ervaringen komen overeen en kennen eenzelfde grond.
Na het verhaal van de man die op de inloopochtend kwam, deed ik huishoudelijke klussen en draaide keihard de meest – geweldige – fucked up jazz die ik kon vinden (Cecil Taylor). Daarna landde ik weer.
Het is niet dat ik ervaringen over repressie, armoede, uitsluiting en wat dat doet met mensen niet wil horen. Nee, ik wil goddomme dat dit alles stopt. Kap met het downgraden van levens van bijstandsgerechtigde mensen! Stop de dwangarbeid! Hef de baanlozenindustrie op! Stop de armoedepolitiek! Afschaffen, die hele Participatiewet!
En net zoals de man die naar de inloopochtend kwam, heb ook ik mijn bondgenoten nodig. Om weer te ervaren dat we niet alleen (hoeven te) zijn. Dat we niet in ons eentje hoeven knokken. Dat we sterke collectieven – van onderop! – kunnen en moeten vormen.
Dus: no more participatieshit! Get together, organize & smash it!
Puk Pent
PS De inloopochtend van DwangArbeid Nee Groningen (DANG), waarin ook Doorbraak meedoet, is iedere woensdag van 10:00 tot 12:00 uur in de Rosa, Folkingedwarsstraat 16a, Groningen. Iedere tweede woensdag van de maand is jurist Ron van Asperen aanwezig om bij te dragen aan juridisch verzet.
Herkenbaar. Doorbraak weet dat ik helaas ook al jaren in deze ellende zit. Het is inderdaad om moedeloos van te worden! Wat ik nog het ergste vind is de onrechtvaardigheid van die hele baanlozenindustrie. Consulenten, directeuren van de sociale dienst, wethouders van sociale zaken, arbeidsdeskundige, psychologen, reïntegratieconsulenten, sociale rechercheurs moet ik nog even doorgaan. Een heel leger aan personeel verdient een dik salaris over de rug van mensen die niet (meer) aan een baan kunnen komen. Als men werkelijk zou willen helpen dan zou men dit op een geheel andere manier doen. Zo vaak heb ik al om een goede omscholing gevraagd maar daar is allemaal geen geld voor. Net zoals zovele wil ik heel graag een baan. Maar niet ten koste van elke prijs om maar uitgebuit te worden. En als je mondig bent dan hoor je gewoon niks meer (in dit stadium zit ik nu inmiddels). Boven de 40 jaar en dus moeilijk bemiddelbaar. En dan ook nog intelligent en mondig. Tja, dan hoor je opeens na jaren van treiteren niks meer. Op dat punt ben ik nu beland. En dat voelt ook niet prettig want ik wil juist wel heel graag uit de uitzichtloze situatie van de bijstand geraken. En niet telkens te horen krijgen dat ik een te grote afstand tot de arbeidsmarkt heb en daarom maar aan de dwangarbeid moet. Want dat dat de enige optie nog voor mij is. Zonder door te willen draven over mijn eigen persoonlijke situatie vind ik inderdaad dat er veel moet gaan veranderen. Sowieso weg met die Participatiewet. Graag of een basisinkomen of een goede bijstand zonder al deze onrechtvaardigheid. Dat is wat ik zou willen. En vele met mij denk ik. Dus laten we daar collectief voor strijden. Samen staan we sterk.
Inderdaad! Zo herkenbaar! En net als Raven laten ze me nu (voorlopig) met rust. Ja, ben ook 40 plus. Mij korten durven ze niet meer… want dat kost hun alleen maar geld, aan rechtszaken die ze verliezen. Mij kost het niets… zelfs de eigen bijdrage haal ik terug van de bijzondere bijstand! Kom hooguit een beetje in de problemen als de uitkering geschort is.
Wat ik zou willen, als de sociale dienst met mij om de tafel zou zitten met de insteek hoe we elkaar het beste kunnen helpen. En niet dat ze maar 1 ding voor ogen hebben.. werken werken werken! Jaja… best. maar soms moet je wel even eerst een bijl slijpen voordat je een boom kan hakken.
Een paar gerichte 1 of 2 daagse cursussen zouden mijn kansen al fink verhogen, maar daar is geen geld voor. WEL voor weer een nieuwe reintegratietraject van tonnen???
Gelukkig is de intergemeentelijke sociale dienst brabantse wal (Bergen op Zoom, Steenbergen en Woensdrecht) redelijk bij het vragen van een tegenprestatie voor een bijstandsuitkering.
Wat ik niet begrijp is dat men wel zonder blikken of blozen 5.500 euro uitgeeft aan zo’n reïntegratieconsulent die nog een baan noch een stage voor je vindt. Ook geeft men grof geld uit aan allerlei psychologische onderzoeken waarbij ze meerdere mensen moeten betalen (lees: bedrijfsarts, psycholoog, arbeidsdeskundigen enzovoorts). Maar als je dan vraagt om een goede omscholing zodat je sterker staat op de arbeidsmarkt dan heeft men daar het budget niet voor. Want ja, bezuinigingen. Hele beroepsgroepen verdienen een salaris aan mijn status van baanloze. Kijk, is dat nou bezuinigen of is dat gewoon graaien en vriendjespolitiek? Vanuit Den Haag krijgt men een pot subsidie om mensen aan een baan te helpen. Hoe men dit geld besteedt mag de gemeente zelf weten. Dus als ze de keuze maken voor een opleiding voor een baanloze dan is die keuze er ook. Maar ja, dan kan natuurlijk de subsidie niet in eigen zak gestoken worden. En dat kan met de constructie zoals ik die hierboven schets uiteraard wel.
@Frans Cobben: Vervelend is dat het in elke woonplaats en ook weer per geval verschillend is. Zelf onderhoud ik (nog) een goed contact met de gemeente. Misschien heeft het wel invloed dat ik altijd vriendelijk en beleefd communiceer, stipt afspraken nakom en ook mijzelf graag inzet voor een terugkeer op de arbeidsmarkt. Heel slecht heb ik het zelf nog niet getroffen. Maar ook ik raak er soms gefrustreerd over dat mijn re-integratiebazen de bloemetjes buiten zetten in het plaatselijke uitgaansleven, terwijl ik aan’t eind van de maand nauwelijks rondkom… 🙂
Beste anoniem. Grappig dat je over dat plaatselijke uitgaansleven begint. Hier in mijn woonplaats hebben de ambtenaren en andere graaiers zelfs een eigen stekkie. Een café waar voornamelijk ambtenaren komen om gezellig te netwerken.
Er is maar 1 manier om hier een einde aan te maken.
EIS een loon en een contract voor de arbeid die je moet gaan verrichten.
En blijf bij die eisen en vecht het desnoods bij een rechter uit. In het geval van die meneer zou ik ook nog eens een loonvordering gaan instellen voor de arbeid die die meneer verricht heeft, maar waar hij niet voldoende voor betaald is.
Als iedereen dit nu eens zou doen word die hele werklozen industrie, binnen de kortste keren, de nek om gedraaid.