Zo kan het ook: een strijdbaar anti-racistisch geluid op het Leidse Stadhuisplein (video-verslag)

Op dinsdagavond 1 maart hebben een kleine honderd mensen meegedaan aan onze manifestatie ter ondersteuning van vluchtelingen op het Leidse Stadhuisplein. Naast de aangekondigde vier sprekers waren er nog enkele andere aanwezigen die spontaan het woord namen. Verder werden er op de strijdbare bijeenkomst regelmatig leuzen geroepen richting het stadhuis, zoals “Vluchtelingen welkom, racisme niet”, “Say it loud, say it clear, refugees are welcome here”, “Geen haat, geen nijd, maar solidariteit”, “Geen man, geen vrouw, geen mens is illegaal”, “Geen haat op straat” en “Geen haat in de raad”.

Dat het gelukt is om binnen een week zoveel mensen op de been te brengen, vinden we een groot succes. Het is duidelijk dat velen er na alle racistische ophef van de afgelopen maanden behoefte aan hebben om een positief geluid te laten horen, om te laten zien dat er bij de meerderheid nog steeds menselijke gevoelens aanwezig zijn. Opvallend was dat er best een aantal mensen mee bleef doen nadat ze toevallig langsliepen.

De achterban van de Groep Kok, voor zover die echt bestaat, liet zich gisteravond op straat niet zien. Het vakje naast het stadhuis, dat de politie uit voorzorg voor hen had vrij gehouden, bleef leeg. Kok had opgeroepen tot een inspraakdemonstratie bij de raadscommissievergadering over de toewijzing van woningen aan vluchtelingen. Naar verluidt waren er uiteindelijk 10 insprekers (waarvan minstens een voor de vluchtelingen), en zo’n 30 tot 35 mensen die toehoorden bij de zitting.

Een deel daarvan was duidelijk tegen de komst van vluchtelingen, maar uit gesprekken met mensen die naar binnen gingen, konden we opmaken dat er ook buurtbewoners gingen luisteren die juist voor woningen voor vluchtelingen waren. Enkelen vertelden ons zelfs dat ze steevast racistische posters uit de wijk verwijderden. De manifestatie werd overigens tevens gehouden in het kader van de Transnational Social Strike: “Against borders and precarisation”.

Hieronder video’s van de toespraken, met daarbij ook integraal de uitgeschreven teksten van de beide Doorbraak-sprekers.

Eric Krebbers

De toespraak van de Doorbraak-activist:

Ruim 60 jaar na de ondertekening van het Vluchtelingenverdrag sluiten landen nog steeds hun grenzen voor mensen die asiel en veiligheid zoeken. We kunnen de kwestie van de vluchtelingen niet los zien van de smerige oorlogen die zich in het Midden-Oosten afspelen. De mensen die zich uitspreken tegen de komst van vluchtelingen, moeten zich eens afvragen waarom vluchtelingen uit hun land zijn vertrokken. Wat doet een mens als zijn of haar huis is vernietigd, als zijn of haar familieleden zijn gemarteld en vermoord, als zijn of haar leven in gevaar is? Wie een geweten en een moraal heeft, die zou vluchtelingen verblijfsrecht en een veilige plek moeten bieden.

Beste mensen, we leven in een rare wereld waar de normen en waarden van het geld regeren, waar de ene mens de andere mens vernedert en rechteloos maakt, waar het belang overheerst om producten als olie te bemachtigen. Hoeveel soorten vliegtuigen vliegen er nu boven Syrië en Irak? Hoeveel westerse landen zijn betrokken bij de conflicten in het Midden-Oosten? Eén ding is zeker: het gaat om een smerige oorlog waarbij de belangen van het geld, de olie en de macht centraal te staan. Voor vluchtelingen betekent dat: nood breekt wet. Om hun leven te redden zullen ze hoe dan ook de grenzen van hun land moeten zien te overschrijden en op zoek moeten gaan naar veiligheid en bescherming.

De Europese landen gaan nu nog intensiever proberen om vluchtelingen tegen te houden en terug te sturen, in plaats van te werken aan een wereld waarin iedereen in vrijheid en met voldoende welvaart kan leven. De kwestie van de vluchtelingen komt voort uit een enorme internationale crisis, niet alleen economisch, maar ook ecologisch. De bescherming die vluchtelingen volgens het Vluchtelingenverdrag zouden moeten krijgen, wordt in de praktijk steeds minder. Het resultaat is toenemend menselijk leed, volstrekt in strijd met de hoge idealen van de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens, die op 10 december 1948 werd ondertekend, ook door Nederland.

Toen de Verenigde Staten in 2003 Irak aanviel, vluchtten er meer dan anderhalf miljoen mensen naar Syrië. Momtenteel zijn er ongeveer 6 miljoen mensen vanuit Syrië gevlucht naar buurlanden als Libanon, Jordanië en Turkije. Als we die aantallen tot ons laten doordringen, dan beseffen we ook dat we ons in Leiden niet moeten keren tegen de komst van een paar honderd nieuwe vluchtelingen, vluchtelingen die heel dringend een huis nodig hebben. We moeten bedenken dat naar verhouding maar heel weinig vluchtelingen uiteindelijk Nederland weten te bereiken, van wie uiteindelijk nog minder vluchtelingen ook daadwerkelijk verblijfsrecht krijgen. Het slaat dan ook nergens op als mensen erover gaan klagen dat er hier te veel vluchtelingen zouden zijn. Ik zeg daarom: vluchtelingen zijn welkom, ook in Leiden! Vluchtelingen zijn hier welkom, juist ook als ze moeten vluchten vanwege westerse bommen die hun huis in Syrië hebben verwoest!

De toespraak van Mariët:

Goedenavond, ik ben Mariët. Ik ben lid van de organisatie van deze manifestatie, Doorbraak. Doorbraak is een linkse basisorganisatie. Wij zijn voor een deel baanlozen en en voor een deel andere mensen aan de onderkant van de samenleving, en we organiseren ons van onderop tegen de crisis en de bezuinigingen. We strijden tegen racisme en andere onderdrukking en uitsluiting, zoals de uitsluiting van mensen zonder geldige verblijfsvergunning. In Leiden draaien we een spreekuur voor uitgeprocedeerde vluchtelingen en illegaal gemaakte migranten. Dat heet De Fabel van de illegaal. Wij zeggen: geen mens is illegaal. De wereld is van iedereen. En iedereen zou gelijke toegang moeten hebben tot basisvoorzieningen als eten, onderdak, veiligheid en de mogelijkheid om jezelf te ontwikkelen.

Maar die gelijkheid is nu ver te zoeken. Ook in Nederland is er geen gelijke welvaartsverdeling. Sinds de crisis in 2008 uitbrak, vertelt de regering telkens weer opnieuw dat we moeten bezuinigen. Onze sociale voorzieningen worden uitgekleed. Ook in Nederland komen steeds meer mensen onder de armoedegrens. Tegelijkertijd worden de rijken rijker. Zo is de loonkloof groter geworden. In 2010 verdiende de top nog 5,5 keer zoveel als de werkvloer, nu is dat 5,8 keer zoveel. In 2008 bezat de rijkste 1% van Nederland ruim een vijfde van het vermogen, nu ruim meer dan een kwart. De rijksten zagen hun vermogen vorig jaar met 23 miljard groeien, terwijl aan de onderkant steeds meer mensen in de schulden komen. Het is dus niet zo dat er geen geld meer is, en dat er geen geld zou zijn vanwege de vluchtelingen. Er is wel geld, het wordt alleen steeds ongelijker verdeeld. Wij zeggen: laat de rijken de crisis betalen, en niet wij!

Vanavond gaat het daar binnen over de huisvesting van vluchtelingen met verblijfsvergunning. Bijna eenderde van de plekken in azc’s wordt nu ingenomen door vluchtelingen die recht hebben op een woning, waardoor er te weinig plekken zijn voor vluchtelingen die nu Nederland binnenkomen.

De gemeente Leiden wil tijdelijke woningen bouwen, zodat de instroom van 500 vluchtelingen met verblijfsvergunning dit jaar, zoals de gemeente zelf zegt, “geen druk op de sociale woningvoorraad zal leggen”. Maar de sociale woningvoorraad staat juist onder druk door het beleid van de afgelopen jaren waarbij steeds meer sociale huurwoningen zijn afgebroken en subsidies voor het bouwen van nieuwe sociale huurwoningen zijn afgeschaft. VVD-er minister voor Wonen Stef Blok herhaalt keer op keer dat we meer huur moeten gaan betalen of moeten gaan kopen.

Dat afbraakbeleid wreekt zich; de wachtlijsten voor sociale woningen worden steeds langer, en diegenen die aangewezen zijn op sociale huur zijn daar de dupe van. Maar ook dat komt dus niet door vluchtelingen, maar door VVD-beleid, ondersteunt door coalitiepartner PvdA.

En vluchtelingen vallen zelf onder de groep die de dupe wordt van dit beleid. Zij moeten in een nieuw land, Nederland, helemaal opnieuw beginnen, hebben nog niets. Zij horen dezelfde rechten te krijgen als jij en ik. Dus gemeente Leiden, een verzoek, nee een eis: Tijdelijke woningen? Vluchtelingen moeten goede woningen krijgen, geen slechte, en mogen als ze een uitkering krijgen, geen lagere uitkeringen krijgen, zoals het VVD plan is. Men heeft er de mond vol van dat vluchtelingen “mee moeten doen” in de maatschappij, maar zelfs als ze een verblijfsvergunning hebben gekregen, vinden sommige politici blijkbaar dat ze nog steeds als tweederangsburgers met minder rechten behandeld moeten worden.

We moeten ons niet gek laten maken door wat deze en andere politici zeggen over vluchtelingen. Vluchtelingen zijn niet het probleem. Vluchtelingen zijn mensen, medemensen, en mogen hier net zo goed zijn als de rest van ons. Laten we een geluid tegen haat laten horen, een geluid over solidariteit. Solidariteit met vluchtelingen als azc’s worden aangevallen, solidariteit met migranten als zij fysiek belaagd worden op straat. Solidariteit met de moslims onder ons als moskeeën dreigbrieven krijgen, zoals vorige week, ook hier in Leiden. Laten we een geluid tegen racisme laten horen. Laten we met z’n allen stellen dat we voor de huisvesting van vluchtelingen zijn, in Leiden, en ook in de rest van Nederland.

Vluchtelingen welkom, racisme niet!