Marokkaanse, Surinaamse en Turkse Nederlanders ‘helpen’ Wilders bij etnische registratie
Steungeertje.nl, zo heet een nieuwe website waarop op satirische wijze steun verleend wordt aan het PVV-voorstel om personen te registreren op hun etniciteit. Het is een initiatief van onder meer Marokko.nl, Suriname.nl en Hababam.nl, een website van Turkse Nederlanders. Eerder bekritiseerde tv-presentator Humberto Tan dit wansmakelijke PVV-voorstel al in het televisieprogramma Knevel & Van den Brink.
Op de Steungeertje-website is een filmpje te zien dat is opgenomen op de Beverwijkse Bazaar. Een presentator voorziet daarin een aantal voornamelijk Turkse en Marokkaanse Nederlanders van een sticker waarop hun afkomst duidelijk vermeld is. Die reageerden veelal trots. Ook kun je er stickers bestellen met daarop de tekst “Blank”, “Marokkaan”, “Turks”, “Surinaams” en “Antilliaans”. Zo proberen de initiatiefnemers Wilders’ voorstel flink belachelijk te maken.
De afgelopen maanden is er een snel toenemend aantal initiatieven en campagnes tegen Wilders, met name op internet. Dat is een goede zaak. Vele daarvan zijn best geslaagd te noemen, en de initiatiefnemers hebben in verreweg de meeste gevallen goede bedoelingen. Zo ook de mensen achter Steungeertje. Jammer genoeg kiezen ze niet echt een heel geslaagde aanpak. De logica van het verdelen van mensen in categorieën als etniciteit, afkomst, cultuur en nationaliteit wordt met dit type campagnes feitelijk niet ter discussie gesteld. Integendeel, men bevestigt die logica eigenlijk, en presenteert hem zelfs op een ‘leuke’ manier.
Eerder probeerde een groep Marokkaanse Nederlanders, die zich Munt noemen, met een ludiek en prachtig vormgegeven internetfilmpje te schetsen hoe Nederland eruit zou zien zonder Marokkaanse Nederlanders. Te zien was hoe ambtenaren van de Sociale Dienst zaten te niksen, hoe een voorstelling van cabaretier Najib Amhali werd afgezegd en hoe Feyenoord eindelijk eens kampioen werd, maar er helaas geen burgemeester meer was om hen te huldigen. De reacties op het filmpje waren tekenend voor het huidige racistische klimaat in Nederland. Er kwam namelijk een groot aantal opmerkingen in de trant van: “Wat een utopie!”.
Dat laat zien dat er over dit soort ludieke stunts goed nagedacht moet worden. Met satire alleen kom je er niet in tijden waarin het steeds normaler is geworden om te denken in termen van etniciteit, afkomst en nationaliteit. Een actie zoals die van Steungeertje.nl gaat daarin juist mee. In het filmpje wordt er niet gekeken naar de gevolgen van het registreren op etniciteit. Er wordt niet eens benadrukt hoe absurd het eigenlijk is om mensen op grond daarvan te kenmerken. Het satirisch overdrijven van rechtse tendensen kan natuurlijk altijd gebruikt worden om die te kakken te zetten. Maar het probleem is juist dat veel mensen de absurd aandoende stellingen van Wilders serieus nemen, en dat overdrijvingen door hen net zo goed serieus genomen worden. Wilders is eigenlijk zijn eigen satire al, maar hij wordt helaas als zodanig niet waargenomen. De realiteit heeft de satire ingehaald.
Dit soort initiatieven vormen zo bezien niet het goede antwoord op racisme, uitsluiting en nationalisme. Critici kunnen het denken in etniciteit, afkomst en nationaliteit maar beter niet bevestigen. Als radicaal-linksen en tegenstanders van Wilders’ nationalistische gezwets zouden wij dat denken juist moeten aanvallen en doorbreken. En dat kan natuurlijk best op een humoristische manier. Wat wij naar voren moeten brengen is dat het absurd is om iemands identiteit te laten bepalen door zijn afkomst, culturele achtergrond of etniciteit. Onze identiteit wordt namelijk vooral bepaald door wie wij zijn, wat wij doen en waar wij voor staan. En niet door waar wij (of onze voorouders) vandaan komen!
André Robben