Leidse gemeenteraad neemt motie tegen Zwarte Piet aan: overwinning voor de strijd tegen anti-zwart racisme

Afgelopen donderdag heeft de Leidse gemeenteraad de motie “Een inclusief Sinterklaasfeest voor iedereen” van de PvdD, GroenLinks, PvdA en SP aangenomen. Hierin verzoekt de raad het college van B&W om “zich blijvend krachtig uit te spreken tegen het gebruik van de figuur van Zwarte Piet” en daarop consequent beleid te voeren. AfroLeiden (AL) en No More Blackface Leiden (NMBL) tonen zich er verheugd over dat deze motie is aangenomen. AL is ontstaan in 2020 en richt zich op inclusiviteit, vertegenwoordiging en sociaal-maatschappelijke ondersteuning van Afro-Leidenaren. NMBL organiseert sinds 2015 acties om Leiden vrij te krijgen van Zwarte Piet, een racistische karikatuur van mensen van Afrikaanse herkomst.

“De gemeente moet een actieve rol innemen tegen racisme”, aldus NMBL, waar ook Doorbraak-activisten aan meedoen. “Het is daarom hoog tijd dat de gemeente Leiden concrete stappen onderneemt tegen Zwarte Piet. Dat draagt de boodschap uit dat Leiden een stad wil zijn waar alle Leidenaren, ook zwarte Leidenaren, zich thuis kunnen voelen.” De motie werd ingediend naar aanleiding van een petitie van AL en NMBL die vorig jaar november werd gepresenteerd in de gemeenteraad. Met de petitie wilden de twee organisaties zichtbaar maken wat in de zomer van 2020 ook al zichtbaar was op de Black Lives Matter-demonstratie in Leiden: heel veel Leidenaren willen af van racisme en dus van Zwarte Piet. Dat de Leidse gemeenteraad zich nu zo nadrukkelijk en onomwonden uitspreekt tegen de Zwarte Piet-figuur, is het resultaat van de strijd die zwarte mensen al heel lang voeren tegen de racistische karikatuur en van de druk en invloed die de Black Lives Matter-beweging heeft weten op te bouwen.

Openbare ruimte

Een eerdere versie van de motie werd op 11 maart al in een raadscommissievergadering besproken. Een aantal partijen kon zich niet vinden in de tekst van die motie en daarop werd de motie aangepast door de indieners. Vervolgens kreeg de motie wel steun van genoeg partijen voor een meerderheid. AL en NMBL betreuren het dat er daarbij wel een aantal concrete actiepunten voor het college van B&W uit de motie zijn gehaald. De eerdere motie vroeg het college om alleen mee te werken aan een Sinterklaasfeest zonder racistische stereotyperingen, om zich in te spannen voor een openbare ruimte vrij van Zwarte Piet, en om personen en organisaties die Zwarte Piet gebruiken in de openbare ruimte daarop aan te spreken.

Tegelijkertijd geloven de organisaties dat, als de gemeente haar beleid echt consequent uitvoert en inziet dat Zwarte Piet een racistische karikatuur is, de gemeente zich moet inzetten voor het verdwijnen van Zwarte Piet uit de openbare ruimte. Niet alleen bij de lokale Sinterklaasintocht, maar ook op andere plekken in de stad. In 2020 werd de Zwarte Piet-figuur helaas nog wel aangetroffen in de openbare ruimte in Leiden, zoals blijkt uit de rapportage die NMBL daarover heeft opgesteld. “We zullen in de gaten houden hoe de gemeente de motie die nu is aangenomen, gaat uitvoeren in 2021”, aldus NMBL.

Harry Westerink