Actie tegen Frontex leidt tot repressie van Haagse politie (beeldverslag)
Zo’n dertig mensen namen afgelopen vrijdag deel aan een actie in het kader van de internationale Abolish Frontex-campagne. De drie uur durende demonstratieve tocht door het centrum van Den Haag voerde langs vijf instellingen die betrokken zijn bij het materieel en ideologisch ondersteunen van de bewaking van de buitengrenzen van de EU. Het is letterlijk van levensbelang dat de druk tegen die ondersteuning zo hoog mogelijk wordt opgevoerd. Zoals wel vaker bij acties waar in het zwart geklede mensen aan meedoen, deed de politie ook deze keer weer flink irritant.
De actie, georganiseerd door Stop the War on Migrants en Radical Solidarity, richtte zich tegen de Nederlandse betrokkenheid bij Frontex. Dat EU-grensagentschap speelt een bijzonder kwalijke rol bij het streven van de EU-machthebbers naar beheersing van de migratie. Achtereenvolgens gingen de demonstranten langs bij het ministerie van Defensie, het ministerie van Justitie, het ministerie van Buitenlandse Zaken, de Tweede Kamer en de Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid (NIDV), de lobby-organisatie van de wapenindustrie. Ter plekke werden toespraken gehouden en werd symbolisch uitgebeeld welke verschrikkelijke gevolgen de Europese politiek van migratiebeheersing heeft. Tijdens de tocht werden leuzen geroepen als “Hey hey, ho ho, Frontex has to go”, “Geen man, geen vrouw, geen cent voor Frontex”, “Say it loud, say it clear, refugees are welcome” en “One solution: revolution”. De twee indrukwekkend grote spandoeken “Borders kill” en “Stop pushbacks” trokken volop de aandacht van het publiek. De actie kreeg muzikale bijval door het duo Your Local Pirates.
Bij het ministerie van Buitenlandse Zaken werd opgeroepen om op straat voor dood te gaan liggen. Daar gaven wat activisten gehoor aan, waarna ze werden bedekt met lakens. Daarna werden aan de hand van de jaarlijks bijgehouden dodenlijst van United voorbeelden aangehaald van vluchtelingen die op weg naar of in de EU waren overleden ten gevolge van de EU-politiek van migratiebeheersing, met Frontex voorop. De doodligactie moest aanschouwelijk maken hoe gruwelijk die politiek is, maar bezorgde mij het onbehaaglijke gevoel dat steeds in me opkomt wanneer bij demonstraties van voornamelijk witte mensen wordt nagespeeld hoe erg het allemaal is voor migranten en vluchtelingen. Dat onbehagen heeft meerdere aspecten. Een ervan is zeker dat bij deze voornamelijk witte actie geen enkele rol leek te zijn weggelegd voor zwarte vluchtelingen om een bijdrage te leveren in de vorm van bijvoorbeeld een toespraak over hun eigen ervaringen. Een ander aspect van mijn onbehagen wordt gevormd door het naspelen van dode vluchtelingen door witte demonstranten. En een derde aspect bestaat eruit dat het tonen van alleen maar de ellende en de verschrikkingen waaraan niet-witte mensen staan blootgesteld, ervoor zorgt dat het verzet, de opstandigheid en het doorzettingsvermogen van migranten en vluchtelingen te veel naar de achtergrond wordt gedrongen.
Trek- en duwwerk
Bij de Tweede Kamer, die in verband met renovatie tijdelijk is gehuisvest aan de Bezuidenhoutseweg, dichtbij station Den Haag Centraal, kregen de demonstranten te maken met de repressie waar de Haagse politie patent op lijkt te hebben. De activisten gingen bij de ingang van de Tweede Kamer staan, maar dat beviel de politie niet. De activisten kregen te horen dat ze aan de overkant van de straat moesten gaan staan, zo ongeveer in het Haagse Bos. Uiteraard hadden ze daar geen zin in, want dat zou hun demonstratierecht en hun vrijheid van meningsuiting aantasten. Dat leidde tot enig trek- en duwwerk van de kant van de politie. Toen de actie zich eenmaal had verplaatst in de richting van het Haagse Bos, bleek het aantal agenten flink te zijn toegenomen en stonden er maar liefst vijf politie-auto’s in de onmiddellijke nabijheid geparkeerd. Even leken de demonstranten te worden ingesloten, maar tot arrestaties kwam het uiteindelijk niet.
Tot slot liepen de demonstranten naar het gebouw aan de Bezuidenhoutseweg waar de wapenlobbyclub NIDV is gehuisvest. Aan de overkant van de straat werden aandelen van het wapenbedrijf Airbus met nepbloed besprenkeld door twee activisten die in blauwe pakken waren verkleed. Bij een eerdere actie tegen de NIDV had de toen nauwelijks aanwezige politie nog wel toegestaan dat de demonstranten bij de ingang van het gebouw gingen staan. Dat werd nu verboden, wat vermoedelijk te maken had met de inschatting van de politie dat de activisten tegen Frontex wel eens zouden kunnen behoren tot het anarchistische “zwarte blok”, dat zeker de laatste tijd te maken krijgt met forse repressie van de sterke arm van de staat.
Ook Peter Storm schreef een verslagje over de actie.
Harry Westerink
Dank voor het mooie verslag van de actie en voor het de moeite nemen enkele kritische beschouwingen te geven. We reageren graag op de opmerkingen die Harry plaatst bij de ‘doodligactie’ bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Over dat het een gemis is dat er geen (zwarte) vluchtelingen aanwezig waren, en dat daarmee ook hun verzet en doorzettingsvermogen geen plaats kreeg, kunnen we het alleen maar eens zijn. We hebben wel geprobeerd sprekers van vluchtelingenorganisaties bij de actie te krijgen, maar we zijn hierin duidelijk tekortgeschoten, onder meer omdat we dit punt te laat opgepakt hebben. Een goede reminder om dat in het vervolg beter aan te pakken.
We vinden daarentegen wel dat de ‘doodligactie’ op zich een goede manier is om de gevolgen van het Nederlandse en Europese grens- en migratiebeleid uit te beelden en om daar op een aandachttrekkende manier aandacht voor te vragen. Of het pijnlijk is dat dat door witte activisten, bewust bedekt met lakens, gebeurt is voor ons de vraag. We kunnen ons ook moeilijk voorstellen dit te vragen aan vluchtelingen zelf en hen daarmee te vragen traumatische ervaringen, die zij mogelijk van dichtbij hebben meegemaakt, na te spelen. We denken wel dat een dergelijke actie een betere voorafgaande introductie behoeft en zullen uiteraard voor een volgende keer de feedback meenemen.
Dank voor jullie reactie. Ik vind het super dat jullie zo de tanden in Frontex hebben gezet en niet meer loslaten, en actie na actie organiseren!
Ik wilde op beide punten van jullie reactie nog wat dieper in gaan:
1 – Het is helaas niet voor het eerst dat bij acties in Nederland tegen Frontex nauwelijks of geen vluchtelingen meedoen. En het is ook niet voor het eerst dat daar kritiek op is. Volgens mij is het probleem niet zozeer dat er kennelijk te laat begonnen is met vluchtelingen erbij te betrekken, maar dat er sowieso zonder vluchtelingen acties verzonnen en georganiseerd worden tegen Frontex. Het is jammer dat er geen structurele samenwerking is met vluchtelingen (en hun zelforganisaties) op dit terrein, al was het maar om daarmee te voorkomen dat bij de volgende actie weer hetzelfde risico van een vrijwel compleet witte actie bestaat (wat niet sterk over komt bij een in essentie anti-racistische strijd in een verder steeds meer multiculturele samenleving).
2 – Over de doodlig-actie: het is in mijn ogen volkomen terecht dat jullie er niet over peinzen om vluchtelingen te vragen om daaraan mee te doen. Maar door dan toch een actie te doen waaraan vluchtelingen niet mee zullen willen doen, kies je bewust voor een volkomen witte actie. Je zou dus kunnen zeggen dat je vluchtelingen uitsluit door vast te houden aan een specifieke actiemethode. Waarom geen andere methode (in dit geval beeldvorming) gekozen, waaraan iedereen mee kan doen en die mogelijk zelfs een gevoel van steun, empowering, betrokkenheid kan stimuleren (bij vluchtelingen én witte actievoerders)? Iets offensievers, in plaats van het reproduceren van beelden van de uiteindelijke nederlaag en ondergang van vluchtelingen? Misschien dat juist in een samenwerking met vluchtelingen (en hun zelforganisaties) andere methoden ontwikkeld kunnen worden?
Dan zouden vluchtelingen niet meer ’te gast’ zijn op acties, maar mede-eigenaar ervan. En zo kan de actiebeweging ook het goede voorbeeld geven van hoe we ons hier in het algemeen zouden moeten opstellen in Nederland. Natuurlijk hebben we dan niet meer 100% de regie over de actie/campagne, en dat kan even wennen zijn, maar we zullen er als beweging (en als samenleving) veel bij winnen.