Sjerp van Wouden van de Radical Riders: “Het gaat erom dat je collega’s zien dat je betrouwbaar en een goed mens bent” (video)

Geplaatst op door

De speech van Sjerp van Wouden van de Radical Riders, afgelopen zondag bij de 1 mei-viering in Utrecht.

Hallo, dank jullie wel allemaal dat ik hier mocht zijn. Het is 1 mei. Gefeliciteerd. Vandaag vieren we waar we voor gevochten hebben, waar we voor vechten en waar we nog voor moeten vechten. En dat vind ik zo fantastisch. Weet je, voor Palestina, dat ik potverdomme nog eens wat leer van de mensen hier op het podium. Over ableisme, de fantastische liederen, de strijd van mijn kameraden en mijn toekomstige kameraden. Vandaag is het feest van de arbeid en vandaag is ook het feest van de vakbonden die we oprichten en waar we mee bezig zijn.

Zes jaar geleden, het werd al even aangehaald, werd Vloerwerk opgericht. Het was toen een hele rare fantasie. Nu zijn we een paar jaar verder en op 1 mei wordt opnieuw een vakbond opgericht. Dus: de groeten en de allerhartelijkste gelukwensen en succeswensen aan de liefste van mijn kameraden, Horeca United, we zullen er altijd voor jullie zijn.

Als het gaat om Vloerwerk of Radical Riders, gaat het al vrij gauw over hele stoere macho-achtige acties, dus ik wil deze toespraak eigenlijk beginnen met dat te ontkennen. Vakbondswerk is voor iedereen op werk. Het begint heel erg simpel. Het draait niet om een staking of een blokkade of om weet ik veel wat. Het gaat er om dat je koffie haalt voor je collega, dat je er bent voor je collega, dat mensen je zien als een betrouwbaar en een goed mens en dat je een luisterend oor hebt. Dat op het moment dat ze zitten met een probleem, en dat komt, iedereen maakt dat mee, dat ze denken van: díe collega, dáár ga ik eens mee praten. Of op momenten dat er gewoon iets heel kleins mis is, dat je dan wat zegt en niet zegt dan van: “en we moeten het kapitalisme kapot maken en het Noordeinde bestormen!”. Dat moeten we, maar vakbondswerk is mensenwerk.

Dat gezegd hebbende, ergens midden vorig jaar kregen wij vanuit Duitsland de oproep binnen dat er bij Gorillas een wilde staking gaande was en of wij eventjes wat solidariteitsacties konden neerzetten. Nou ja, bij Vloerwerk dachten we: “Dat doen we even”. Dus we zijn de locaties – dit mag je inmiddels zeggen, het is verjaard toch, zo niet, dan vinden ze me wel -, zijn we de locaties van Gorillas, Thuisbezorgd en Getir afgegaan om ze een beetje te vandaliseren. En ik was al een hele tijd bezig met de FNV. Kent iedereen hier de FNV? Dat was vroeger een vakbond, en die was ik al de hele tijd aan het vragen van “zouden jullie alsjeblieft die riders eens willen gaan organiseren!?”, maar ze vertikten het. En toen waren we met z’n vieren zo lekker bezig, ik dacht: “Nou ja, dan doen we het lekker zelf!”. Want dat is wat het betekent als je zeg: we hoeven niet te wachten, je richt zelf gewoon een vakbond op.

Leuzen in het publiek: “Wie hebben ons verraden? De sociaal-democraten”

Precies, maar wie redt ons dan? Dat moeten we zelf doen. En die leus is heel goed, maar we moeten aan het werk beginnen. Dus ik heb een jasje aangetrokken van Gorillas en ik ben gaan organizen. En het begon dus echt met heel simpel werk: met koffie halen en er zijn voor elkaar. En op het moment dat dan iemand z’n telefoon valt, dan moesten wij iedere keer zelf de kosten van die telefoon dekken. Super irritant. En in de wet staat gewoon dat je recht hebt, dat zij die shit fixen. Sterker nog: zij moeten ons gewoon die telefoon geven en een fatsoenlijke fiets. Allemaal heel normaal, maar wij worden gedwongen, weet je, en dat is dus 200 euro reparatiekosten, twee dagen aan loon te besteden aan een gebroken scherm. En als je niet een werkende telefoon hebt, dan mag je niet komen werken. Super kut. Een van de eerste dingen die we voor elkaar kregen was dus dat we dat vergoed krijgen bij Gorillas. Dus dat is iets heel kleins, maar iets heel concreets. Daar begon het mee.

Vervolgens zijn we overgegaan naar agitatie rondom de fietsen bij Gorillas, want het zijn levensgevaarlijke fietsen. En dan ben ik gewoon opnieuw begonnen, met mensen praten over wat vind jij nou van de fiets, hoe zouden we hier nou wat aan kunnen doen? Tot we op een gegeven moment een directe actie gingen doen bij mijn warehouse en fietsen apart gingen zetten en kapotte fietsen gingen saboteren. Om vervolgens te zeggen van “wij rijden niet meer met kapotte fietsen” en dan loopt de warehouse maar vast. Wederom, het was een hele kleine actie. Het werd zelfs in afstemming gedaan met het management. Maar het vertraagde daadwerkelijk de warehouse. En wij kregen beter onderhoud en uiteindelijk hebben wij nu echt retefatsoenlijke fietsen bij mijn warehouse staan.

We waren bezig met Thuisbezorgd, we hebben een demonstratietje gedaan bij Gorillas en toen werd Ömür daar, onze bekende Nederlander, die jongen met die veel te groene zonnebril, die werd ontslagen. We zijn gaan demonstreren bij Thuisbezorgd en Jitse Groen, de miljardair, de eigenaar van Thuisbezorgd, die was zo dom om op Twitter tegen ons in te gaan, en landelijk hebben we hem vernederd, dat was superleuk. Nou, actietje hier, actietje daar, posteren en we groeien langzaam van 4, naar 10, naar 30 naar 40, naar 50, naar 60, naar 100 mensen. Het begint wat serieuzer te worden. We winnen onderhandelingen, we winnen wat lokale strijdjes en we komen in the picture bij Gorillas. Dat zij denken: “Wat zijn dit voor lui?”. We wisten al vrij gauw een positie aan de onderhandelingstafel te krijgen en wij bekritiseren daar gewoon alles van dat bedrijf. Dus dat ging supergoed. Binnen een half jaar van de stichting, onze eigen revolutionaire vakbond, zaten we aan tafel, als de meest serieuze gesprekspartner, met fucking Gorillas. Zo snel kan dat gaan. We zitten nu ook aan tafel bij Thuisbezorgd. En dit is heel belangrijk weet je, we hebben hele grote dromen met z’n allen. Maar wat betekent dit concreet voor mensen?

Ik sla even de hele mikmak over van al die mediastormen die we hebben gedaan, dat is allemaal superleuk. Ik was aan het fietsen over de Jan van Galenstraat en ik zag daar m’n collega Mustafa op straat liggen. Hij was geschept door een auto en die jongen is helemaal fucking…., nou, die kan gewoon niet meer werken. Hij is z’n zintuigen kwijt en het is gewoon hartstikke ruk. En Gorillas wou z’n verantwoordelijkheid niet nemen. En wij eisten vervolgens in een campagne compensatie voor die jongen. En let wel, dit gebeurt overal in deze industrie. Mensen kunnen niet meer werken omdat ze geschept zijn door een auto of omdat hun fiets letterlijk door midden breekt. Kun je je dat voorstellen dat je aan het fietsen bent en dat je gewoon zo’n gigantische toeter van een tas – je hebt me er misschien mee zien lopen en fietsen – en dan breekt zo’n fiets ‘krak’ door midden. Nou, daar ga je dan. En dan word je gewoon dakloos, hè! Je wordt gewoon meteen op straat gezet, als je niet kan betalen.

We hebben internationaal een solidariteitscampagne gedaan en – het is vast verjaard, dus ik mag dat zeggen – in Duitsland werden vervolgens Gorillaswinkels aangevallen uit solidariteit met Mustafa. We waren overal op het nieuws en we kwamen vrij snel weer in onderhandelingen terecht. En dat was supertof om samen met Mustafa te doen, maar dat ging een beetje te langzaam allemaal want die jongen had gewoon duizenden euro’s nodig. Dus uiteindelijk zijn we gewoon maar met een groep het hoofdkantoor van Gorillas binnengerend op een vrijdagmiddag en hebben we gezegd: “We gaan nu onderhandelen, nu met z’n allen”. En hebben we de directie gewoon gesommeerd naar ons te komen. Als kleine jongen bij de juf moesten ze komen en ter plekke hebben we met de groep zitten onderhandelen. Supertof. Maar dat is ook wel een manier om ze een beetje respect te leren. En dit is wat de FNV niet snapt. Ze denken dat “als we maar braaf zijn, als we maar gewoon geen rare dingen zeggen, dan worden we gerespecteerd en dan kunnen we onderhandelen”. Wij zijn klein, radicaal en zeggen helemaal geen brave dingen en we kunnen heel goed onderhandelen en wínnen! Want Mustafa kreeg dus wél z’n geld, laat dat even duidelijk zijn. Volgens “de wet” had hij daar helemaal geen recht op en advocaten zeiden: “We kunnen niks voor je doen”. Met directe actie hebben we voor hem gewoon volledig de boel gedekt gekregen. Hij zit nu even lekker in Marokko van de zon te genieten. Geniet ervan, Mustafa!

En jullie hebben misschien ook wel gezien dat de dark stores in het centrum van Amsterdam gesloten moeten worden. En wij snappen dat het een enorme overlast veroorzaakt. We zijn het eens met de bewoners van Amsterdam. Maar het zijn ook onze banen. Mensen zijn hiervan afhankelijk. En sommige mensen sturen hele bedragen terug naar Bangladesh. Er zijn hele gemeenschappen afhankelijk van wat zij bij elkaar fietsen. Dus wij eisen dat wij onze banen behouden. Bij Gorillas kan ik zeggen dat wij in onderhandeling zijn geweest en wij hebben geëist dat iedereen overgeplaatst wordt naar een ander warehouse en z’n baan behoudt en doorbetaald wordt. Dus dat is gewonnen.

Helaas bij Zapp hebben ze nog een beetje meer aandacht nodig. Dus: met enige trots mag ik jullie aankondigen: onze allereerst wilde staking ooit! Er komt een staking aan bij Zapp, als Zapp niet voor aanstaande dinsdag overstag gaat met de eisen van het Zapp-personeel in de Daniël Stalpertstraat in Amsterdam. Wij eisen: meer geld, baanzekerheid en weg met die smerige schimmel die onze gezondheid vernaggelt. Dus Zapp, je weet wat jullie te wachten staat. Anders wordt er komende week gestaakt.

Sjerp van Wouden

Meer over de 1 mei-viering in Utrecht: