“Justice for Sanda Dia”: steunverklaringen, oproepen en verdwenen bloemen

Op woensdag 7 juni demonstreerden zo’n 125 mensen bij de Belgische ambassade in Den Haag voor “Justice for Sanda Dia”. Dia is op 20-jarige leeftijd vermoord tijdens een ontgroening door 18 leden van de studentenclub Reuzegom aan de Katholieke Universiteit Leuven in 2018. Ze zijn afgelopen week veroordeeld tot werkstraffen van ongeveer 1 maand en elk een boete van 400 euro.

Er was veel pers aanwezig, ook uit België. De speeches waren krachtig en vaak ook emotioneel. Aan het einde legden tientallen mensen bloemen vlakbij de ingang van de ambassade, die kort na ons vertrek meteen werden verwijderd door ambassadepersoneel. De Belgische staat vertoont geen enkele vorm van respect voor de nagedachtenis van een wegens racisme omgekomen burger.

Het protest was georganiseerd door Zwart Manifest, KOZP, de Haagse Stadspartij, BIJ1, België Kan Het en Doorbraak. Hieronder een aantal van de afsluitende korte speeches waarin mensen hun steun uitspraken en oproepen deden tot weerbaarheid.

Eric Krebbers

Steunverklaring (door Gezal Karabekir van DemNed): “Als vrouw van Koerdische komaf spreek ik jullie natuurlijk ook aan vanuit de Koerdische vrouwenbeweging. Jullie hebben natuurlijk allemaal de protesten vorig jaar meegekregen over Jina Amini, een vrouw die wegens politiegeweld in het ziekenhuis om het leven kwam, alleen maar omdat het een Koerdische vrouw was, niets meer en niets minder. Beste vrienden, we zien jullie leed, we delen jullie leed. Even een kort voorbeeldje: in Iran is 50 procent van de gevangenen van Koerdische komaf, 50 procent! Koerden krijgen vaak ook hogere straffen, zoals de doodstraf. En dit terwijl de Koerden als minderheid maar tien procent deel uitmaken van de totale Iraanse bevolking. Het is een schrijnende ongelijkheid die aantoont dat systematische onderdrukking via justitiële systemen geen grenzen kent. Klassenjustitie, institutioneel racisme, in alle verschillende vormen kent geen grenzen! Vierhonderd euro boete, één maand taakstraf: deze straffen getuigen van een gebrek aan respect voor de waarde van Sanda Dia’s leven. Dit is een duidelijk voorbeeld van een rechtssysteem dat faalt en tekort schiet in het waarborgen van gerechtigheid voor de zwarte gemeenschap. De Black Lives Matter-beweging en Kick Out Zwarte Piet hebben heel veel successen geboekt. Ze hebben onvermoeibaar gestreden voor rechtvaardigheid en voor verandering. Maar de strijd is nog niet voorbij. En vandaag voegen wij ons als Koerdische vrouwenbeweging onze stem toe aan jullie strijd.”

Oproep: “Maar dat ik hier zo iedereen zie staan, en wel degelijk zie dat witte mensen ook vinden dat dit niet rechtvaardig is, dat dit onrechtmatigheid is, doet mij zoveel goed. Na de 12 of 13 jaar dat ik hier sta. En daarom wil ik jullie nogmaals, alsjeblieft, vragen: mochten jullie ergens racisme voor zien komen of een onrechtmatigheid, dat je er iets van wilt zeggen, dat niet alleen wij mensen van kleur daar wat van moeten zeggen, maar ook de witte mensen.”

Oproep: ‘Heel veel aandacht voor de slachtoffers, terecht, Sanda Dia was ook mijn zoon. Dit kunnen we niet pikken, met z’n allen niet. Maar laten we vooral ook naar de daders kijken. Die zijn met zoveel minachting voor een mensenleven hun gang gegaan, dat is gewoon ziekmakend. En laten we ook de silent bystanders niet vergeten. Er waren een heleboel mensen eromheen die ernaar keken, die dachten: dit kan niet, maar die deden niets! En laten we ook daar aandacht aan besteden. Dit kan niet. Trek je grenzen, en spreek je uit! Dat geldt voor iedereen.”

Oproep: “Echt belangrijk om te zeggen dat de stemmen, de schreeuw om gerechtigheid, dat die gehoord worden. En dat het ongelofelijk belangrijk is, het is een strijd die volgens mij al vijfhonderd jaar gaande is, en hoe vervelend het misschien ook is voor mensen om gerechtigheid te schreeuwen: het werkt en jullie kunnen mensen overtuigen. En het is een belangrijke stem die gehoord moet worden.”

Steunverklaring: “En dat als wij erachter komen dat er op de Haagse Hogeschool vergelijkbare situaties zijn, dat wij met de kennis en de lessen vanuit jullie allemaal hebben geleerd, met het oog op wat er gebeurd is met Sanda Dia, ons best gaan doen om preventief op te treden. We kunnen niets beloven, maar het is ook belangrijk om te weten dat ook het onderwijs dit tot zich heeft genomen.”

Oproep: “Ik sta hier eigenlijk alleen maar om te zeggen dat er nog heel veel witte mensen zijn die denken dat slavernij lang is geleden, die denken dat kolonialisme lang is geleden, dat we het allemaal moeten laten rusten en dat we naar de toekomst moeten kijken. Maar dit bewijst weer, voor de zoveelste keer, elke dag, dat dit nog doorwerkt in ons heden. Ik wil dus eigenlijk tegen alle witte mensen, thuis, niet hier maar thuis, zeggen dat het nog heel hard nodig is.”

Oproep: “Zoals je ook op mijn bord kan lezen: ‘Why do we have to be hurt in order to be heard?’ Ik ben zo moe, als zwart persoon, als queer persoon. Er wordt alleen maar geluisterd wanneer d’r iemand dood is. Er wordt alleen maar geluisterd wanneer d’r iemand is aangevallen. En hierom wil ik aan alle sprekers ook toevoegen dat de mensen die niet in onze communities zitten, alsjeblieft, ik smeek het je: spreek voor ons, want mensen luisteren niet naar ons. Mensen luisteren niet naar zwarte mensen die witte mensen vertellen dat racisme echt is. Ze moeten het van witte mensen horen. Dus alsjeblieft, als je hier vandaag staat, en je ziet iets in de tram gebeuren, en je ziet iets op school gebeuren, of je ziet iets in het ziekenhuis gebeuren, zeg er iets van. We gaan er al doorheen, wij worden al gediscrimineerd en hebben niet de energie om het ook nog uit te spreken. Dus alsjeblieft: when you see something, say something! Thank you.”

Meer berichtgeving over het “Justice for Sanda Dia”-protest in Den Haag
– Naomi Tuininga: “We worden wijsgemaakt dat deze koloniale instituten de enige weg zijn naar succes”
– Aaron Bangudi: “We weigeren te zwijgen terwijl ongelijkheid bloeit in de schaduw van privilege”
– Evelyn Agyemang: “Die hiërarchie is heel vaak verbonden aan het koloniaal verleden”
– Mitchell Esajas: “We laten ons niet gaslighten door de Belgische elite en die studentenvereniging”
– Aki Negate: “Deze elitaire studentenverenigingen zijn doordrenkt in racisme, kolonialisme en een gewelddadige hiërarchie”
– Patricia Dinkela: “Nu kom ik erachter dat mijn kind €400 en een weekje werkstraf waard is”
– Jerry Afriyie: “Ik wil dat telefoontje niet ontvangen, van je zoon komt nooit meer thuis”
– “Justice for Sanda Dia”: steunverklaringen, oproepen en verdwenen bloemen