Actie en rechtszaak tegen de Nederlandse staat die inwoners van Bonaire laat verdrinken (beeldverslag)

In samenwerking met Greenpeace hebben inwoners van Bonaire de Nederlandse staat aangeklaagd, omdat het eiland onder water dreigt te lopen door de opwarming van de aarde. Ze eisen klimaatrechtvaardigheid: ten eerste moet de regering haar eerlijke aandeel leveren aan het doel van maximaal 1,5 graad opwarming wereldwijd en de CO2-uitstoot sneller terugdringen; ten tweede moet de regering plannen maken om de inwoners van Bonaire te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering, die nu al gevoeld worden. Deze rechtszaak tegen de staat wordt begeleid door een handtekeningenactie en werd gistermiddag ondersteund met een demonstratie in Den Haag. Daar deden zo’n veertig mensen aan mee, onder wie een aantal inwoners van Bonaire.

De demonstratie begon bij de Hofvijver en werd begeleid door een drum- en blazersband. “What do we want? Climate justice! When do we want it? Now!”, was een van de bekende leuzen die wel vaker te horen zijn tijdens klimaatacties. Actieborden en een kopspandoek lieten weten dat de nood hoog is op Bonaire. Het water stijgt en stijgt maar. Er moet nu iets worden ondernomen, voordat het te laat is.

De tocht voerde langs de A12, de plek waar al zoveel Extinction Rebellion-blokkades zijn gehouden, naar de Tweede Kamer aan de Bezuidenhoutseweg. Daarna werd de actie afgesloten bij de ingang van het Paleis van Justitie aan de Prins Clauslaan. De band zorgde voor een opzwepende en strijdbare actiesfeer. En de speeches maakten eens te meer duidelijk hoe de inwoners van Bonaire de klimaatcrisis nu al aan den lijve ondervinden.

Harry Westerink

---

Hieronder de tekst van de speech van Sieger Sloot en de tekst van een gedicht van Jackie Bernabela.

Speech van Sieger Sloot

Zijn de levens van Nederlanders die op Bonaire wonen minder waard dan de levens van Nederlanders die hier wonen? Ik vraag het maar even, want er is momenteel een stille, sluipende moord gaande door onze eigen overheid op duizenden inwoners van Bonaire. Eén die zich zeer langzaam voltrekt, maar absoluut met voorbedachten rade. Want de inwoners van Bonaire worden aan hun lot overgelaten. Terwijl de zeespiegel gaat stijgen door onze uitstoot en er extremer weer wordt veroorzaakt door de opwarming van de aarde, is er geen hulp voor de mensen op Bonaire. Hoe extremer de klimaatcrisis, hoe meer schade Bonaire kan verwachten. Mensen blootstellen aan concreet en dodelijk gevaar is misdadig. Niets doen terwijl je weet welke ramp zich gaat voltrekken is schandalig.

Net als de Groningers na de gaswinning aan hun lot werden overgelaten, net zoals de toeslagenouders werden vermorzeld in het systeem van racisme en verdachtmaking dat de Nederlandse Belastingdienst is geworden, zo worden er nu op Bonaire opnieuw een grote groep mensen, hele gezinnen, gehele families, honderden Nederlanders, duizenden landgenoten genegeerd terwijl ze langzaam letterlijk en figuurlijk kopje onder gaan.

Sommige zaken zijn niet zo moeilijk. Iedereen is het erover eens dat je menselijk lijden tot een minimum moet beperken. Waarom doet onze regering dan niks, terwijl zoveel Nederlanders letterlijk en concreet met rampen worden bedreigd? Waarom gaan we daarmee akkoord? Wanneer komen we in actie en zeggen we: “Dit accepteren we niet meer!”. Wat hebben de inwoners van Kralendijk en Rincon gedaan dat ze dit verdienen? Al die mensen die op Bonaire wonen en op dit moment zien dat ze aan hun lot zijn overgelaten.

We hebben het afgelopen jaar veel Nederlanders gezien die klimaatactivist werden, we stonden met duizenden bezorgde mensen op de A12, nu is het tijd voor de volgende stap. Niet alleen bekende mensen moeten hun nek uitsteken, niet alleen dappere mensen moeten in actie komen, niet alleen mensen met een moreel kompas sluiten zich aan: iedereen moet nu opstaan. Want de klimaatcrisis is niet alleen nog lang niet opgelost, er zijn inmiddels politici gekozen die liegen over wetenschappelijke feiten, liegen over het aantal doden, liegen over het reële gevaar waarin we allemaal verkeren.

Het is tijd om een stap naar voren te doen. Het is tijd om je uit te spreken tegen onrecht. Het is tijd om, zoals Geert Wilders (*) zegt, over onze schaduwen heen te stappen. Stap over je schaduw heen, maar zorg dat je in het zonlicht staat. Waar je zichtbaar bent, waar ze je horen en waar ze niet om je heen kunnen.

Als de opwarming niet beperkt blijft tot 1,5 graad, dreigt binnen de komende dertig jaar het zuidelijke deel van Bonaire onder te lopen, zullen hittegolven toenemen en zal het al aangetaste koraalrif afsterven.

Uit een rapport van Ed Nijpels (*) van mei vorig jaar blijkt dat Bonaire nog te redden is, maar dat er dan nú actie ondernomen moet worden – vanuit hier in Den Haag.

De grote vraag is dus: gaan we de voormalige koloniën nu helpen, nadat we ze eerst eeuwen hebben overheerst, uitgebuit en er ons economische voordeel mee hebben gedaan? Gaan we iets voor die rijkdom terugbetalen, nu het zo nodig is? Zijn we dat niet op zijn minst verplicht? Als het antwoord ja is, kom dan in actie, en spreek je uit. Bespreek met anderen hoe dit onrecht kan worden opgelost. Oefen druk uit op de politiek. Op dit kabinet – én het volgende – om in actie te komen. Onderteken petities, protesteer en laat je horen. Want onze regering heeft de plicht om de inwoners van Bonaire te beschermen.

(*) Noot van de redactie: van ons hoeven dit soort positieve verwijzingen naar rechtse en extreem-rechtse lieden niet op een dekoloniaal protest.

Gedicht van Jackie Bernabela

Klemgezet!

Aan beide kanten werden dubbele zessen gelegd en ik werd klemgezet.
Ik ben klemgezet!
Met alle stenen in mijn handen bleef ik achter, klemgezet.
We hadden toch beloofd eerlijk te spelen?
Waarom strem je het spel?
Waarom laat je het vastlopen?

“Ay”, roep ik uit, “ik ben klemgezet!”
In de greep van de groten, zonder dat ik kan bewegen.
Er is lang gesproken, overlegd, onderhandeld!
Maar macht, samen met egoïsme, corrumpeert de geest.
En nu, nu zijn we allemaal klemgezet.
Moedeloos, sprakeloos, hopeloos.
Ik wil niet vertrekken, ergens anders gaan wonen.
Nee! Ik ben van hier en ik leef hier!

Maar het water is tot aan mijn lippen gekomen
en ik heb zuurstof nodig om niet te stikken.
Het domino-effect heeft ons allemaal getroffen
en wij, de kleine op deze wereld, klemgezet.
Omdat jij die groot bent, gelooft dat jij het wel redt.
Dat voor jou de gevolgen kleiner zijn,
omdat je kennis, middelen en geavanceerde technologieën hebt.
Maar tegelijkertijd staan er al duizenden van ons op je deur te bonken.
Sommigen proberen hem te doorbreken en binnen te dringen.
Wanhopig, omdat ze nergens heen kunnen.

Maar jij hebt de dubbele zes neergelegd en ons allemaal klemgezet.
En er is geen enkele manier om terug te gaan.
Alle processen zijn in werking gezet,
Er is geen weg terug!

Kijkend om me heen zie ik onze mensen een voor een vallen.
Maar ik niet, mijn overlevingsdrang grijpt in.
Ik haal diep adem en ga met de laatste energie die ik heb
zwemmen, zwemmen, zwemmen, zwemmen…
En ik ben aangekomen,
aangekomen bij de Amazone.
Maar mijn blijdschap verandert snel in verdriet.
Alleen een paar bomen zijn overgebleven,
samen met een ondraaglijke hitte.
Klemgezet, ook hier ben ik klemgezet!