Bedrijven hebben geen zin in mensen met een arbeidsbeperking

Met de Wet Werken Naar Vermogen (WWNV) wilde het inmiddels ter ziele gegane kabinet Bruin I zo’n 70 duizend gehandicapten uit de WSW-regeling gooien, hun beschutte werkplekken afnemen en hen dumpen in de jungle van de arbeidsmarkt. Volgens staatssecretaris Paul de Krom zouden bazen van harte bereid zijn om hen een baan aan te bieden. Recent onderzoek van FNV Bondgenoten en Abvakabo FNV toont echter aan wat velen al vermoedden: werkgevers zien mensen met een arbeidsbeperking liever gaan dan komen.

In het zwartboek “Werkgevers bekennen kleur”, een onderdeel van de campagne “Laat kwetsbaar Nederland niet vallen”, zetten de vakbonden nog eens uiteen wat keer op keer naar voren is gehaald door critici van het afbraakbeleid van Bruin I. Hoe meer het mogelijk wordt om onder het wettelijk minimumloon te werken, hoe meer dat leidt tot een neerwaartse druk op de cao-lonen. “Het wettelijk minimumloon is de bodem onder de cao-lonen. Als je het fundament weghaalt, stort het gebouw in”, aldus de FNV. Niet alleen de PVV, de VVD en het CDA trekken dat fundament los, maar ook oppositiepartijen als de PvdA en GroenLinks. Hoewel de SP op landelijk niveau opkomt voor behoud van het wettelijk minimumloon, draagt de partij op lokaal niveau her en der toch ook bij aan aantasting ervan, zoals in Leiden.

Om het grootschalige bezuinigingsplan door te kunnen drukken schermde het kabinet met bedrijven die zouden staan te trappelen om gehandicapten aan te nemen. Het zou onder meer gaan om Heineken, NS, C1000, ABN Amro,Tata Steel, Randstad, Unilever, Philips, KLM en De Bijenkorf. De vakbonden namen de proef op de som en schreven die bedrijven aan met het verzoek om afspraken te maken over het aantal gehandicapten dat zij in dienst wilden gaan nemen. Veel bedrijven namen niet eens de moeite om te reageren op het verzoek van de bonden. De bazen die wel antwoord gaven, hielden de boot af. KLM achtte het “niet opportuun” om in te gaan op het verzoek. NS stelde van niets te weten over afspraken die De Krom met het bedrijf zou hebben gemaakt over het in dienst nemen van mensen met een arbeidsbeperking. ABN Amro liet weten dat men de komende jaren een paar duizend arbeidsplaatsen moet schrappen. “Eigen medewerkers gaan voor”, meldde men, dus er zou zeker geen extra ruimte zijn om nieuw personeel aan te nemen. Ook andere bedrijven benadrukten dat ze de loonkosten omlaag willen halen door personeel te ontslaan.

Bedrijven streven naar winstvermeerdering. Om dat te bereiken moeten de lonen zo laag mogelijk worden gehouden en dient de arbeidsproductiviteit zo hoog mogelijk te zijn. Wie niet voldoende flexibel en productief is, moet het veld ruimen voor ander personeel. Werkgevers zitten al helemaal niet te wachten op mensen met een arbeidsbeperking, die meer aandacht, begeleiding en voorzieningen nodig hebben dan de gemiddelde arbeider. Dat geeft in hun ogen maar een hoop rompslomp en haalt de omzet omlaag. Het FNV-onderzoek ontmaskert de leugenachtige prietpraat van neo-liberale beleidsmakers als De Krom, die het doet voorkomen alsof bedrijven een soort filantropische instellingen zijn, om zo zijn eigen afbraakbeleid te kunnen legitimeren.

Harry Westerink