Absurdistisch en schrijnend verslag van een reïntegratietraject
Een schrijver die undercover deelneemt aan een reïntegratietraject, dat is de kat op het spek binden! Het boek “Paradijs bv. Op weg naar werk” is uitgegeven door Parterre, wat een heel toepasselijke naam is voor een traject dat toegespitst lijkt op de onderste trede van de participatieladder. Met als enige mobiliteitsmogelijkheid een gang naar de kelder, waar gestraft wordt met kortingen op een uitkering en waar ook zonder korting niet van te leven valt. “Wie hier binnentreedt, laat alle hoop varen!”
Riccardo Alberelli, de schrijver van het boek dat vandaag precies zes jaar geleden verscheen, maar absoluut niet gedateerd is, trakteert ons op een absurdistisch, hilarisch, soms schrijnend verslag van een reïntegratietraject richting alles, behalve betaald werk. Van week tot week wordt de weg beschreven waarlangs de door coaches “uitverkorenen” via k(o)lerenhangers sorteren en dozen vouwen (lees: werkhouding observeren en talenten in kaart brengen), gymnastiekoefeningen en verplicht positief denken (lees: ongevraagd in therapie, positief reprogrammeren) rijp worden gemaakt voor de arbeidsmarkt.
Zo maken we kennis met…
… Giovanni, wiens passie paarden is. Hij heeft negen jaar geleefd en gewerkt met paarden en zou graag in een manege werken. Hij heeft alle maneges in de provincie en daarbuiten bezocht, en ook de coaches kunnen hem geen stap verder helpen. Als in de productiehallen stickervelletjes van paarden moeten worden geseald, grapt Giovanni: “Misschien kan ik op mijn cv zetten dat ik hier in één dag met wel twintig verschillende soorten paarden heb gewerkt”.
… Zlatan (Montenegro) en Ahmed, die op verloren momenten op de computer naar beelden kijken van het geboortedorp van Zlatan. Servo-Kroatische muziek op de achtergrond en tranen in de ogen van weemoed en verlangen: “Daar heb ik gewoond, in dat huis!”
… Adam, een vluchteling uit Somalië die alles verloor wat hij had: zijn boerderij, vee, fabriek en transportbedrijf. Voor zover zijn familie niet is doodgeschoten, woont die grotendeels in Australië, waar hij wegens geldgebrek niet naar toe kan gaan.
… Fifi, die vier kinderen grootbracht en het verlies van een zoon te verwerken had. Daarnaast kans zag groene vingers te ontwikkelen door jaren wiet te kweken. Hoewel zij de enige was die het werk aankon op de plantenstekafdeling van een eerder reïntegratietraject, leverde ook dat geen betaald werk op. Zij is de enige die zich afvraagt wie de tweehonderd euro krijgt die Paradijs bv meer betaalt voor hun werkzaamheden dan zijzelf in handen krijgen. Het detacheringsbureau noemt Fifi consequent “reclasseringsbureau”, want “’t blijft bajeswerk, toch!?”
Therapie
Betaald krijgen de deelnemers niet voor de reguliere arbeid die ze verrichten. Evenmin gelden normale arbeidsrechten. Fifi wordt gestraft met een forse korting op haar uitkering omdat ze zich te vaak ziek heeft gemeld. Aan de lopende band moeten er een paar honderd keer volle flessen worden getild, en mensen halen hun handen open aan scherpe kartonnen randen. Arbo en werknemersrechten? Niet voor dwangarbeid!
Erger dan het sorteren van hangertjes en het vouwen van dozen, zijn de trainingen, die in feite neerkomen op ongevraagde therapie. “NLP (neurolinguïstisch programmeren), positief reprogrammeren… Op grond van niet-wetenschappelijk bewezen methodes worden mijn gedrag en psychologische gesteldheid beoordeeld, gewikt en gewogen. Kortom, ik ben tot patiënt gebombardeerd zonder dat ik zelf heb verklaard ziek te zijn.”
Om de sfeer van de trainingen te schetsen, beperk ik me tot wat uitspraken die genoeg tot de verbeelding spreken. Want wie kent ze niet, de open deuren en stoplappen van het positiviteitsdogma?
“Je moet positief zijn. Dat is héél belangrijk!”
“Adem in… adem uit.”
“Ik kan zien hoe je denkt.”
“Dat is jouw probleem, dat is jouw keus.”
“Positief hummen.”
“Jij beweegt mooi met me mee.”
Zorgwekkend
Paradijs bv paradeert met een hoge uitstroom naar werk. Dat blijkt doorgaans een tijdelijke aanstelling binnen eigen productiehallen: een aanstelling die even lang duurt als de periode waarover subsidie wordt verleend. De kantine, de beveiliging, de “chef” van de lopende band, de coach: allen zijn ze aansluitend op het reïntegratietraject ingezet voor een zes maanden durende stage. En ook de doorstroming van anderen betekent vaak een nieuwe aanstelling in de oude baan, voor zolang er weer loonkostensubsidie loopt. Daarna wacht een nieuw reïntegratietraject bij Paradijs bv.
Het meest opvallend en zorgwekkend in dit boek is de gelatenheid waarmee mensen zich laten koeioneren. Zelfs de softe new age trainingen waar niemand om vroeg (“Het gaat om jou, je moet leren stop te zeggen!”) leiden niet tot acties om de daad bij het woord te zetten. Ze leiden zelfs niet tot discussies over de legitimiteit van dwangarbeid. Alleen Fifi merkt op dat het geld van de inspanning van dwangarbeiders verdwijnt in de zakken van de bazen en bovenbazen. Maar het is 2010 en het eerste proces tegen dwangarbeid moet nog worden gevoerd.
Wat sterk onderbelicht blijft in dit overigens vlot en onderhoudend geschreven verslag, is de impact van deze repressieve aanpak van werklozen op de mentale staat en veerkracht van mensen. Een econoom berekende eens de waarde van het werk van een huisman/vrouw; de uitgespaarde kosten van schoonmaken, wassen, koken, haar knippen, kleding maken en herstellen, enzovoorts, en kwam tot een bedrag dat beduidend boven het minimumloon uitkwam. Baanloosheid schept in ieder geval de mogelijkheid te toveren met tijd en talent. Een moeder als Fifi is van onbetaalbare waarde voor haar gezin, dankzij de tijd die ze kan besteden aan zaken van nut en noodzaak. Maar dankzij de coup die staatssecretaris Klijnsma met de Participatiewet pleegt, voorziet de tegenprestatie mensen, bedrijven en instellingen van kleineergeld: middelen om baanloze mensen klein te krijgen en kapot te maken. Het kost wat, maar dan heb je ook het vervolg op George Orwells 1984.
“Paradijs bv. Op weg naar werk”, Riccardo Alberelli. Uitgeverij: Parterre,
ISBN: 9789080604964, € 15,00.
Sjaak Platzak
“Het eerste proces tegen dwangarbeid moet nog gevoerd worden.” De vraag komt bij mij op: WAAROM? Gewoon doen.
Anderhalf jaar geleden heb ik bijstand aangevraagd. Gelukkig kan ik goed toneelspelen. Ik heb ze gelijk HEEL DUIDELIJK gemaakt, met de vuist op tafel: wie denkt dat hij mij (56 jr) nog eens kan laten werken in een flexconstructie voor veel MINDER dan een uitkering, die krijgt van mij een slagersmes in zijn volgevreten VVD-ers pens. Liever de rest van mijn leven in de gevangenis, dan dwangarbeider. Het heeft gewerkt. Wij hoeven niet eens te solliciteren.
ik ben nu inmiddels zo verschrikkelijk kwaad, dat ik bereid ben om zo’n smeerlap daadwerkelijk aan het mes te rijgen. Ik vraag mij af hoe lang het nog duurt, voordat dit scenario werkelijkheid wordt.
Hoeveel dwangarbeiders werken er met behoud van uitkering voor de FNV?
https://www.fnv.nl/actief-voor-fnv/vrijwilligersvacaturebank/
https://www.fnv.nl/actief-voor-fnv/uwv-verklaring/
Mensen denken dat ik loze kreten slaak.
Condor
@Condor.
GEEN!!!! Zover ons bekend is werkt er geen enkel persoon er voor zijn of haar uitkering bij de FNV of andere vakbonden. Het is geheel vrijwillig. Jij beslist of je het werk wil doen of niet. Niet de gemeente, het UWV of de FNV.
Als er mensen gedwongen worden om voor hun uitkering bij de FNV te werken wil ik daar graag steekhoudend bewijs van zien. Die links die jij aanhaalt heeft niks met gedwongen arbeid bij de FNV te maken.
Deze dwangarbeid lijkt op de verplichte 1 euro jobs (borden wassen of afval oprapen) voor werklozen van Gerhard Schroder in de bondsrepubliek Duitsland. (van: Frans Cobben in Halsteren).
Er zitten toch wat verschillen tussen de praktijk in Nederland en Duitsland. De 1 euro (bruto) jobs werd gezien als een extra inkomen zodat de uitkeringsgerechtigde iets extra had ( In Nederland is dat niet en wordt extra inkomen gewoon verrekend met de uitkering) en waren de straffen bij weigering een stuk lager (maximaal 30% korting voor 1 maand) .
Dit werd, net zo als in Nederland, natuurlijk snel uitgebuit door werkgevers en de sociale diensten met als gevolg dat er enorme verdringing ontstond op de Duitse arbeidsmarkt op koste van de Duitse belastingbetalers en wat er ook nog voor zorgde dat er veel minder belastinggeld binnen kwam omdat die “lonen” zo laag waren en dit is ook de officiële redenen dat de 1 euro jobs afgeschaft werden.
Echt afgeschaft is het niet. Het word nu anders genoemd en men zet hier nu asielzoekers op.
@Martin
Ik begrijp je helemaal. Genoeg is genoeg met deze manipulatie en controle door de participatiegevangenis. Al die jaren heb ik ja en amen gezegd tegen hun eisen en dwangarbeid en verplichte ondoelmatige kleinerende en vernederende integratie projecten en werkacademies. Weet je wat zo kenmerkend is aan al die zgn ‘klantmanagers’, als je hun de vraag stelt hoelang ze zelf al werkloos zijn geweest is het antwoord meestal ‘gelukkig nooit’. Wie denken ze dat ze dan zijn om de werkloze even allerlei dingen te gaan opleggen en te dwingen en straffen als we niet doen wat ze zeggen?
Op gegeven moment ben je het zo ongelooflijk zat allemaal dat je vrijheid verkiest boven controle en manipulatie, dan maar geen geld, als het zo moet hou het aub maar, de dag dat ik ga kruipen en dingen doen die tegen mijn wil ingaan is OVER.
Weet je dat sinds ik dit heb besloten er al een grote last van me afvalt. Vrijheid betekent alles, dit hele participatie verhaal is niets anders als een verkapte vorm van slavernij!
Iemand hoorde ik ooit zeggen: “onvrede in je hart komt eigenlijk als je ‘ja’ hebt gezegd tegen dingen waar je diep in je hart eigenlijk ‘nee’ tegen wilde zeggen.
Dit typeert de situatie waar een werkloze vandaag de dag in verkeert als hij ‘meegaat’ met deze gedwongen ideeën van Klijnsma.
Mooie uitspraak boven van Sjaak: “middelen om baanloze mensen klein te krijgen en kapot te maken.”