Acties in Leiden (en 8 andere steden) tegen Shell wegens de moord op de Ogoni 9

Vandaag is het precies 25 jaar geleden dat Ken Saro-Wiwa en acht andere Nigeriaanse activisten werden opgehangen. Shell was daarvoor medeverantwoordelijk. In negen steden werd actie gevoerd in het kader van de campagne Shell Must Fall. Hier het persbericht en enkele foto’s van de actie in Leiden. Aan de actie deden onder andere leden van XR Leiden, Leiden voor 14 en Doorbraak mee.

Vanmiddag organiseerden klimaat- en mensenrechtenverdedigers een herdenking voor de “Ogoni 9” bij Rijksmuseum Boerhaave in Leiden, waarvan Shell de hoofdsponsor is. De Ogoni 9 waren negen Nigerianen die 25 jaar geleden ter dood zijn gebracht vanwege hun verzet tegen Shell’s nalatigheid en vervuiling in de Ogoni-regio in Nigeria. De activisten eisen dat Museum Boerhaave onmiddellijk alle banden met Shell verbreekt, vanwege diens rol in het financieren van oppressie, en het weigeren om verantwoordelijkheid te nemen voor het opruimen van vervuiling. Ook op acht andere plekken in Nederland vinden solidariteitsacties plaats.

Shell is de hoofdsponsor van Boerhaave en heeft een prominente plek in de vaste tentoonstelling. Daarnaast zat ex- president-directeur van Shell Rein Willems, klimaatontkenner, tot recent in de Raad van Toezicht van het museum. Ook werkt Boerhaave samen met Shell voor de organisatie van kinderactiviteiten, zoals kindermarketingfestival Generation Discover.

De activisten van Extinction Rebellion Leiden en Doorbraak spreken Boerhaave er op aan dat ze zich als wetenschapsmuseum laten gebruiken voor de misleidende campagnes van Shell, en zo bijdragen aan het oppoetsen van het imago van de klimaatvervuiler en mensenrechtenschender.

Ogoni 9

De actie is onderdeel van een nationale campagne: op negen verschillende plekken in Nederland zijn herdenkingsacties voor de Ogoni 9, die op 10 november 1995 zijn opgehangen omdat zij zich verzetten tegen de vele olielekken en het affakkelen van olie, onderdeel van de oliewinning van Shell. Dat zorgde onder andere voor gezondheidsproblemen en grootschalige vervuiling van landbouwgrond. Een van de Ogoni 9 was de bekende Nigeriaanse schrijver en dichter Ken Saro-Wiwa. De acties vertellen gezamenlijk het verhaal van Shell in Ogoniland en de Ogoni 9. De acties zijn te volgen op Instagram, Facebook en Twitter.

“In Nederland presenteert Shell zich als een maatschappelijk betrokken en groen bedrijf, met windmolens en vrolijke kinderen”, aldus Hanneke van Houten, woordvoerder voor organisator Shell Must Fall. “Maar deze negen mannen, de meeste vaders van jonge kinderen, zijn vermoord omdat het Shell beter uitkwam. Dit is het ware gezicht van Shell. Ook nu nog, want de mensenrechtenschendingen en de vervuiling gaan op grote schaal door.”

Achtergrond

Shell is verantwoordelijk voor grootschalige vervuiling van Ogoniland en speelde een belangrijke rol in de onderdrukking van het verzet en de onwettelijke arrestatie, gevangenschap en executie van Ken Saro-Wiwa en acht andere leden van de Movement for the Survival of the Ogoni People (MOSOP). In de jaren 90 heeft Shell het Nigeriaanse regime herhaaldelijk aangemoedigd om de protesten tegen hun oliewinning in Ogoniland te stoppen, ook al wist de oliemultinational welke ‘methoden’ het leger daarvoor zou gebruiken: moorden, verkrachtingen en het verbranden van dorpen. Dat blijkt uit onderzoek van Amnesty International. Enkele weken nadat Shell met de president van Nigeria sprak over ‘the problem of the Ogonis and Ken Saro-Wiwa’ werden de negen gearresteerd. Volgens de broer van Ken Saro-Wiwa heeft Shell aangeboden om Saro-Wiwa vrij te krijgen als hij zou beloven om te stoppen met zijn protest tegen Shell. Dat heeft Saro-Wiwa geweigerd. Op 10 november 1995 werden de negen mannen na een algemeen erkend oneerlijk proces opgehangen.

In 2009 heeft Shell met een deel van de nabestaanden van de Ogoni 9 een schikking getroffen van 15,5 miljoen USD. Shell heeft echter nooit verantwoordelijkheid genomen voor haar rol in de executie van de Ogoni 9. Op dit moment loopt er een rechtszaak in Den Haag, aangespannen door vier weduwen van de vermoorde mannen, om Shell alsnog medeplichtig te houden voor de moorden. Daarnaast lopen er verschillende andere rechtszaken tegen Shell omtrent vervuiling en mensenrechtenschendingen in Nigeria. De groepen die dinsdag in actie komen, willen dat Shell vervuilde gebieden in Nigeria onmiddellijk schoonmaakt en herstelbetalingen biedt aan de Ogoni, evenals aan alle gemeenschappen wereldwijd die door de fossiele brandstoffenwinning getroffen zijn.

XR Leiden en Doorbraak

PS Bijna 25 jaar geleden was er in Leiden ook een actie tegen de moord op de Ogoni 9.