Als alle Leidenaren 1 euro geven, dan kunnen alle dakloze vluchtelingen 4 jaar lang een kamer huren (video)

De tekst en beelden van de speech van Harry Westerink van het Doorbraak-spreekuur De Fabel van de illegaal op de Refugee Lives Matter solidariteitsactie in het kader van Wereldvluchtelingendag op 20 juni 2020 in Leiden.

We hebben tot nu toe een beetje droevige en verdrietige verhalen gehoord van de BBB-ers. Mensen die op straat worden gegooid, geen eten hebben, geen inkomen kunnen krijgen. Allemaal bijzonder triest, maar tegelijkertijd ligt daar dan ook wel de duidelijke nadruk bij dat we solidair kunnen zijn. Dat we dus ook kunnen protesteren en in verzet kunnen komen. Ik denk dat dat altijd belangrijk is.

Ik zie het altijd zo dat de mensen van de BBB, van de voormalige BBB, en degenen in het algemeen die geen verblijfsrecht hebben, dat die eigenlijk zelf sowieso al aan het strijden zijn, die zijn al aan het strijden om te overleven. En wat is er dan nog makkelijker voor degenen die hier zijn mét papieren en mét de Nederlandse nationaliteit om ook te gaan strijden. Als die mensen in die positie al zo moeten strijden, waarom zouden wij dan eigenlijk niet achter hen aangaan, waarom zouden wij niet solidair zijn, waarom zouden wij niet in actie komen?

Natuurlijk moeten we in actie komen. En wat fijn dat jullie hier nu zijn. En dat jullie laten zien dat je ook in actie wilt komen. En dat kan denk ik niet vaak genoeg gezegd worden, en gedaan worden.

Goed. Ik ben dus ook een Doorbraak-lid. Ibttesam is mijn collega. Ik draai met haar en met anderen een spreekuur voor mensen zonder verblijfsrecht. Op dat spreekuur komen allerlei mensen met vragen, allerlei mensen die een migranten- of vluchtelingenachtergrond hebben. Een van de belangrijkste vragen, kwesties is wel onderdak. Zo van: heb je opvang, waar kan ik terecht? Want anders slaap ik ’s nachts op straat.

Ik wil heel kort, zonder de historicus uit te hangen, even zeggen wat er op dat terrein gebeurd is. Eigenlijk zo’n zes jaar geleden ongeveer – om aan te geven dat dingen zoals ze nu zijn niet altijd zo zijn geweest – was er eigenlijk heel veel protest tegen het dakloos maken van vluchtelingen en migranten.

Er werd toen ook op Europees niveau gehandeld: de Nederlandse staat werd toen aangeklaagd voor het niet hebben van basisvoorzieningen, zoals onderdak en eten, voor mensen zonder verblijfsrecht. Dat heeft toen geresulteerd in een uitspraak van een Europees comité sociale rechten die zei: de Nederlandse staat heeft de zorgplicht voor die mensen. Je mag mensen niet zomaar laten verhongeren. Je mag mensen niet laten doodgaan. En dat is ook de normaalste zaak van de wereld. Een beetje beschaafd land zou dat vanuit zichzelf moeten doen, maar de Nederlandse staat moet daarvoor tot de orde worden geroepen.

Tegelijkertijd met die juridische protesten had je ook een belangrijk protest van een vluchtelingencollectief dat heet Wij Zijn Hier, We Are Here, in Amsterdam. Die hebben inmiddels wel dertig keer een groot gebouw of een woning gekraakt in Amsterdam omdat ze geen onderdak hadden. Zo’n 30, misschien 35 kraakacties inmiddels. En met dat kraken, met dat opeisen van een plek, laten ze zien van: kijk eens, als jullie ons geen recht geven op onderdak, dan gaan we het gewoon zelf nemen. En dat heeft enorm veel beroering, in die tijd, veroorzaakt.

Goed. In diezelfde tijd voelden de gemeenten, ook de gemeente Leiden, ook wel een beetje de bui hangen. Okee, okee, dan moeten wij ook maar eens wat gaan doen, en toen heeft de gemeenteraad in Leiden besloten van okee: niemand hoeft voortaan meer in Leiden op straat te slapen, want we gaan nu een Bad, Bed, Brood-opvang inrichten.

Die heeft zo’n vier of bijna vijf jaar bestaan, en die was natuurlijk bedoeld omdat het anders heel slecht zou gaan met mensen zonder verblijfsrecht. Wat is er nu gebeurd? Nu heeft de landelijke overheid dat overgenomen, en die zegt: nee, we gaan zelf van die plekken inrichten. En van de ene op de andere dag is de gemeente Leiden gestopt met de eigen opvang. Niet omdat het nodig was, niet omdat het verplicht was, het was eigenlijk alleen maar bedoeld als een pure bezuinigingsmaatregel. Het was alleen maar om geld af te pakken van de opvang van mensen die toch al zo weinig hebben. Het is goed om dat tot je te laten doordringen. En dan gaat het dus ook nog om een college dat zogenaamd progressief zou zijn, van PvdA, GroenLinks en D66. Dat is best wel triest.

Die andere landelijke opvang waar ik het over had, die heet nu LVV. Het gaat even niet om het naampje, maar het is wel belangrijk om te zeggen dat het een tijdelijke opvang is. Dus hooguit voor bijvoorbeeld zes maanden. En daarna niks meer. Daarna ga je dus weer de straat op. Dus het heeft helemaal geen perspectief. En dus moet de gemeente Leiden verder gaan.

Nou goed. De vluchtelingen, zoals ze zelf zeiden, zijn inmiddels dakloos geworden. De gemeente ziet voor zichzelf nu geen opvangtaak meer. Er is wel veel kritiek gekomen op die beslissing, ook binnen de raad, ook daarbuiten. Toch is de sluiting van de opvang doorgegaan. De vraag is: wat nu te doen? Dat is een belangrijke vraag. Want er moet wel wat gebeuren in de stad. Iedereen is eigenlijk aanspreekbaar daarop, en is er ook wel verantwoordelijk voor dat er iets gebeurt voor de mensen die bijna niet meer kunnen overleven, zich bijna niet meer staande kunnen houden.

Er is nu deze week een initiatief gekomen, dat heet het Leids Ongedocumenteerden Fonds. Het LOF. En dat is een geldactie om mensen zonder verblijfsrecht financieel te steunen. Het idee is dan: de gemeente laat de mensen in de steek, die laat de mensen keihard vallen, dan moeten de inwoners van de stad maar gaan proberen om geld bij elkaar te rapen, om geld te verzamelen, en dan is er nog iets mogelijk. Dat wil niet zeggen dat het dan meteen het paradijs wordt, uiteraard niet, maar het is in ieder geval iets.

Dus iedereen die nu bij wil dragen, dat is hartstikke mooi, die financieel bij wil dragen, die is van harte welkom om geld over te maken op een speciaal bankrekeningnummer. Maar het is ook mogelijk, en dat begint nu, om geld te stoppen in de donatiepot. Elke bijdrage is welkom.

Ik was vroeger op school niet zo goed in rekenen, maar ik weet wel dat als elke inwoner van Leiden 1 euro zou geven voor dit doel, dat dan de dakloze vluchtelingen die ik ken vier jaar lang een kamer kunnen huren. Het is niet alleen vandaag, het is een actie je nog vaker zal zien verschijnen. Een van de initiatiefnemers van de actie is het diaconaal centrum De Bakkerij, aan de Oude Rijn 44b-c, en bij hen kun je sowieso terecht met vragen hierover. Wat trouwens ook handig is om te beseffen, is dat elke vorm van hulp van steun natuurlijk belangrijk is. Hier zijn is ook al een vorm van steun.

Dus het hoeft niet alleen financieel te zijn. Het kan ook zijn dat je misschien spullen over hebt, het kan zijn dat je bijvoorbeeld contact opneemt met Doorbraak, dat je zegt: ik wil eens wat anders doen, wat vinden jullie van dat idee? Je kunt ook onze website bezoeken, www.doorbraak.eu, met allemaal nieuws over vluchtelingen, migranten en over de BBB-strijd en wat daarna komt. Daar wil ik het even bij laten. Ik heb natuurlijk als oude witte man alweer veel te veel gezegd, maar het moest er even uit. Dus, mensen, probeer wat geld te geven.

Harry Westerink