Anti-racisme activisten willen geen gesprek met Zaanse burgemeester die al heeft besloten om deel te nemen aan intocht met Zwarte Piet

Dit jaar vindt de nationale intocht van Sinterklaas in Zaanstad plaats, op zaterdag 17 november. Doorbraak-activist Jennifer van Leijen heeft de Zaanse PvdA-burgemeester Jan Hamming onlangs gevraagd om niet deel te nemen aan deze intocht, omdat de racistische Zwarte Piet-figuur daar net als voorgaande jaren deel van uitmaakt. Daarop kreeg Van Leijen een uitnodiging van een beleidsmedewerker “openbare orde & veiligheid” van de gemeente Zaanstad om in gesprek te gaan over Zwarte Piet. Ook een paar andere activisten kregen zo’n uitnodiging. Gezamenlijk hebben ze aan de burgemeester de onderstaande open brief geschreven.

U heeft ons, anti-racisme activisten, langs verschillende wegen uitgenodigd voor een gesprek over Zwarte Piet en over de nationale intocht van Sinterklaas op zaterdag 17 november 2018 in uw gemeente. Via deze open brief willen wij gezamenlijk op die uitnodiging reageren. Als eerste: nee, wij willen niet met u in gesprek over Zwarte Piet.

Waarom niet? Uit uw antwoord op onze vragen blijkt dat u al definitief heeft besloten om aan de nationale Sinterklaasintocht deel te nemen. In het raadsvoorstel en de besluitnota van 31 mei 2018 staat dat u zich bewust bent van de “maatschappelijke discussie” over Zwarte Piet. U schrijft: “Rondom dit landelijk evenement spelen ook lokaal diep gevoelde emoties die neigen naar een maatschappelijke tegenstelling. Vanuit Zaanstad willen we graag een bijdrage leveren aan de maatschappelijke discussie.”

Maar u als burgemeester en ook de gemeente Zaanstad in zijn geheel maken deel uit van de maatschappij. En door deel te nemen aan de intocht levert u inderdaad een bijdrage aan de discussie: u neemt namelijk stelling voor Zwarte Piet en voor racisme. Aangezien u op deze manier al stelling heeft genomen, heeft het voor ons niet veel zin om het gesprek met u aan te gaan, vooral niet als dat gesprek achter gesloten deuren plaatsvindt.

De publieke omroep NTR blijft, ondanks felle kritiek, elk jaar Zwarte Pieten inzetten in het Sinterklaasjournaal. De gemeente Zaanstad heeft zich bij de NTR aangemeld voor het organiseren van de intocht, en heeft geaccepteerd geen invloed te hebben op de kleur en het uiterlijk van de Pieten. Ook daarmee heeft de gemeente gekozen voor racisme. Bedoeld of onbedoeld, dat maakt niet uit.

U wilt blijkbaar niet beseffen dat de maatschappelijke discussie gaat over een serieuze beschuldiging: racisme. Ook met het gebruik van het woord “discussie” bagatelliseert u de kritiek van anti-racisme activisten op het schenden van mensenrechten. Ook nationale en internationale instituten als het College voor de Rechten van de Mens, de Kinderombudsman, de United Nations Committee on the Elimination of Racial Discrimination en diverse anti-discriminatiebureaus hebben zich al uitgesproken tegen de racistische karikatuur Zwarte Piet. Waarom u niet?

Nog een reden voor ons om niet in te gaan op uw uitnodiging is dat die kwam van uw beleidsmedewerker “openbare orde & veiligheid”. Dat maakt ons duidelijk dat u blijkbaar helemaal niet serieus in wilt gaan op onze vraag om afstand te nemen van Zwarte Piet, maar dat u hoofdzakelijk geïnteresseerd bent in het voorkomen van onrust bij een racistische intocht.

Voortzetting van het “kinderfeest” inclusief Zwarte Pieten leidt elk jaar tot meer racistische agressie jegens met name zwarte mensen die te kennen geven het Zwarte Piet-racisme niet meer te accepteren. Arrestaties, wegblokkade, dreigementen, valse aanklachten en politiegeweld: het moet afgelopen zijn. We verzoeken u en de rest van het gemeentebestuur van Zaanstad om niet langer meer het argument van “discussie” in te zetten om daarmee bij te dragen aan uitstel van de afschaffing van het Zwarte Piet-racisme. Racisme schuif je niet op de lange baan, maar bestrijd je per direct.

Het is een regelrechte blamage dat nog steeds beargumenteerd moet worden dat er een einde aan het Zwarte Piet-racisme moet komen. Er is inmiddels genoeg over gepraat. Wij zullen dan ook, samen met andere anti-racisme activisten, bij de intocht in Zaandam en op andere plekken waar de racistische karikatuur zijn nare kop opsteekt, actie blijven ondernemen. Het is niet dit protest dat u zorgen zou moeten baren, maar de racistische karikatuur Zwarte Piet.

Weg met Zwarte Piet! Het is de hoogste tijd.

Joke Kaviaar
Harry Westerink
Jennifer van Leijen