Anti-Zwarte Piet zijn maakt je niet minder Nederlands
Met tranen in mijn ogen heb ik het afgelopen weekend de afschuwelijke gebeurtenissen rondom de Sinterklaasintochten gevolgd. Ik had er graag bij willen zijn. Ook al vind ik dit laf om te zeggen: maar ik durfde de agressie, de scheldpartijen, de racistische uitingen niet aan. Wat er inmiddels zelfs bijna voor zorgt dat anti-Zwarte Piet-demonstraties niet meer plaats kunnen vinden. Want de gemeenten durven het niet aan om deze demonstraties te faciliteren. Hun angst gaat zelfs zover dat ze bereid zijn om de democratische grondrechten van tegenstanders van Zwarte Piet preventief in te perken en aan te tasten.
Deze zowel verbale als non-verbale agressie van voorstanders wordt zelfs bijna goedgepraat, als politici als Dijkhoff en Rutte het niet willen veroordelen. Typisch “Nederlands” natuurlijk dat we altijd alles vanuit ieder perspectief proberen te bekijken, dat we willen blijven polderen tot we tot een compromis komen, maar intussen gemakshalve vergeten om de stem van een minderheid te waarborgen. Overigens is het ook steeds minder goed te verdedigen dat slechts een kleine groep mensen af zou willen van deze racistische karikatuur, maar dat terzijde.
Toelaten dat deze racistische agressievelingen koste wat kost een “Nederlands” kinderfeest willen beschermen voor de zogenaamd giftige mening van de “ander”, geeft ze een extra voedingsbodem om door te gaan. Door te gaan met bedreigingen, door te gaan met racistische uitingen, door te gaan met het wegzetten van hele groepen mensen als “zeurpieten”, dus door te gaan met het ontmenselijken van iedereen die vecht voor een inclusieve samenleving. Is dat wat we willen? Een groep machistische heethoofden die bepaalt waar en wanneer we mogen demonstreren. Wat we wel en niet mogen zeggen. Ik dacht het niet!
Bovendien vraag ik me af in hoeverre het “on-Nederlands” is om te vinden dat Zwarte Piet niet thuishoort in een kinderfeest, waarvan geacht wordt dat íedereen in Nederland er evenveel van in de ban is. Vier je het feest, dan ben je er uiteraard onderdeel van. Maar vier je het niet, dan maak je er nog steeds deel van uit. Er is geen tv-programma, geen reclameboodschap, geen winkelstraat, geen burgemeester die het aan zich voorbij laat gaan. Ieder jaar word je als het ware in de gekte van een nóg gekker wordend Sinterklaasfeest gezogen. Steeds meer cadeaus, steeds grotere cadeaus, steeds duurdere cadeaus. Steeds eerder liggen de pepernoten in de schappen, steeds meer pepernoten liggen in de schappen, steeds meer smaken hebben de pepernoten in de schappen. Zijn we al niet langer bezig met het uithollen van een gezellig kinderfeest, denk ik dan. Wie of wat verstoort nu werkelijk de geest van een gezellig familiefeest: de mensen die vinden dat een racistisch element er niet thuishoort of de verdere commercialisering ervan?
Het is natuurlijk makkelijk om te zeggen dat je moe wordt van een discussie die ieder jaar terugkeert, waar je je niets van hoeft aan te trekken als je zelf de negatieve gevolgen ervan niet ondervindt. Maar nog vermoeiender is het om eerst te bewijzen dát je eraan deel mag nemen. Dat je überhaupt íets mag vinden van het Sinterklaasfeest. Voorstanders zeggen maar al te graag dat je “op moet rotten naar je eigen land, als het feest je niet bevalt”. Maar willen niet erkennen dat zij allang al niet meer de enigen zijn op dit stukje grond van de aarde.
Ook al laat ik me niet door een nationale identiteit voorschrijven waar ik wel of niet mag thuishoren, toch heb ik me het afgelopen weekend in lange tijd niet zo “Nederlands” gevoeld. Alle menselijke waarden die me in deze multiculturele samenleving zijn geleerd, kwamen tot uiting in de activiteiten van de tegenstanders van de racistische figuur van Zwarte Piet. Ik zag weer eens wat het betekent om deel uit te maken van een samenleving die staat voor wederzijds begrip en respect. Die bereid is voor elkaar op te komen en elkaar te beschermen. Maar bovenal bereid is om te vechten voor een inclusief Sinterklaasfeest, dat nergens en voor niemand onnodig kwetsend hoeft te zijn.
Mijn angst is veranderd in moed. Het geeft me hoop om te zien dat er zoveel verschillende mensen zijn die de straten op durven te gaan en die hun plek durven op te eisen om duidelijk te maken dat racisme, in welke vorm dan ook, geen onderdeel kan en mag uitmaken van onze samenleving. De nare en bedreigende reacties daarop bewijzen nogmaals dat het niet genoeg om geen racist te, maar je je actief moet inzetten voor een anti-racistische samenleving. Het wordt weer eens pijnlijk duidelijk dat onze democratische rechten ook in Nederland geen vanzelfsprekendheid zijn. Waar we altijd gewoon een beroep op kunnen doen. Maar rechten waar we samen sterk voor moeten staan om ze niet van ons af te laten nemen!
Deniz Devrim