Banken in tegenaanval na kritiek op bonuscultuur

Staal laat namens de banken weten dat ze de maatschappelijke boosheid over de gevolgen van de financiële crisis “erkennen”. Wat goed toch van die bestuurders: ze “aanvaarden” warempel de woede over de crisis die ze zelf hebben veroorzaakt, die hen gratis en voor niets miljarden euro’s aan staatssteun heeft opgeleverd en die ertoe heeft geleid dat de kapitalistenklasse en zijn handlangers de rijken rijker en de armen armer heeft gemaakt. Maar door “de toon” van het debat “en door een eenzijdig accent op het onderwerp beloningen” zijn “we in een negatieve spiraal geraakt die grote afbreuk doet” aan de banksector, aldus Staal. De NVB wil daarom de Tweede Kamer via een gesprek met de fractievoorzitters tot de orde roepen. Het terughalen van uitgekeerde bonussen via een belastingheffing “schept” namelijk “in ons eigen land een niet te vervullen verwachting, terwijl het in het buitenland leidt tot onbegrip”. Dit soort botte arrogantie zal de breed gevoelde woede over de zelfverrijking van topbestuurders bepaald niet doen koelen.

Ondanks de hautaine houding van Staal en zijn asociale vrienden beseffen ze dondersgoed dat de banken het hebben verbruid bij de gewone man en vrouw. De publieke druk en verontwaardiging lijkt zo te zijn toegenomen dat minister Jan Kees de Jager van Financiën zich gedwongen ziet om de regel in te voeren dat banken met staatssteun voortaan geen bonussen meer mogen uitkeren aan hun bestuurders. De Jager ziet daarmee kans om het smoezelige imago van zijn racistische rijkeluiskabinet wat op te poetsen met een populistische pr-stunt van goed fatsoen. Zo probeert hij het feit te verbergen dat staat en kapitaal door de eeuwen heen altijd al twee handen op één buik zijn geweest.

Een paar weken geleden nog werd bekend dat de bestuurders van ING flinke bonussen meekregen. ING-topman Jan Hommen streek het lieve sommetje van 1,25 miljoen extra op, bovenop zijn salaris van 1,35 miljoen. ING moest bij het begin van de financiële crisis in 2008 nog met 10 miljard euro aan belastinggeld worden gered. Het plaatje is duidelijk: bij de banken zit het geld, en naar de banken gaat ook steeds meer het geld toe van de gewone man en vrouw die zo opdraaien voor de gevolgen van de crisis. Omdat een negatieve beeldvorming over de bank financieel-economisch nadelig kan zijn, heeft de ING-top onlangs laten weten dat men voorlopig maar even afziet van al te opzichtige zelfverrijking. In een brief aan de ruim 300 duizend rijkere klanten van de bank, met een saldo van minstens 75 duizend euro, schrijven de ING-bestuurders dat ze hebben onderschat “welk signaal” van de bonussen zou uitgaan naar de rest van de samenleving. Wisten zij veel dat de voor hen doodnormale graaicultuur zoveel vijandigheid zou oproepen… Het is veelzeggend dat de ING-bestuurders alleen een brief aan rijke klanten sturen. Het draait voor hen namelijk niet zozeer om verontschuldigingen tegenover de hele samenleving, maar veel meer om het herstel van het vertrouwen van rijke klanten in de bank. Dat soort klanten wil ING vanzelfsprekend graag behouden. Want hoe meer rijke klanten, hoe hoger de bonussen in de toekomst kunnen worden.

Harry Westerink