Beelden van het protest voor sluiting van deportatiegevangenis Rotterdam
Vanmiddag hebben zo’n tachtig activisten gedemonstreerd voor sluiting van detentiecentrum Rotterdam. Na enkele indrukwekkende toespraken bij verzamelplek metrostation Meijersplein vertrokken we richting het uitzetcentrum vlak naast Rotterdam The Hague Airport. Onderweg werden veel strijdbare leuzen geroepen en natuurlijk mooie spandoeken getoond. De tocht voerde om de gevangenis heen naar een veldje achter waar we op afstand konden zwaaien naar de opgesloten vluchtelingen en migranten. Enkelen konden ons zien en terug zwaaien. Sommige activisten hadden vlaggen met hele lange stokken meegenomen die over de muur gezien konden worden. Na een korte toespraak van onze Harry Westerink voerde de demonstratie terug naar het metrostation.
Westerink deed zijn toespraak uit het hoofd, omdat hij zijn tekst zo snel niet kon vinden. Dat deed gelukkig niet aan de inhoud af. Maar omdat we jullie zijn oorspronkelijke tekst niet willen onthouden, plaatsen we hem hier alsnog.
Eric Krebbers
Ik ben Harry en ik spreek hier namens Doorbraak, een radicaal-linkse organisatie die onder meer strijdt tegen de politiek van migratiebeheersing. Die politiek heeft verschrikkelijke gevolgen en leidt tot afwijzing, uitsluiting, onrecht, geweld en dood. En tot vrijheidsberoving, zoals in het geval van het Rotterdamse detentiecentrum en andere gevangenissen waar mensen zonder verblijfsrecht maandenlang opgesloten zitten. Met de voortdurende dreiging om gedeporteerd te worden naar hun landen van herkomst of om na opsluiting op straat te worden gezet. Deze gevangenissen moeten meteen worden afgebroken en de gevangen mensen zonder verblijfsrecht moeten meteen hun vrijheid terugkrijgen. En ook de rest van de deportatiemachine van de Nederlandse staat moet worden afgeschaft.
Mensen zijn wereldwijd in beweging. Ze vluchten vanwege oorlogen die worden gevoerd door westerse landen. En vanwege oorlogen die worden aangewakkerd door westerse landen. Westerse landen, waaronder Nederland, verdienen grof geld met het leveren van wapens voor die oorlogen. Ook de klimaatverandering vormt een belangrijke reden waarom mensen vluchten. Andere vluchtmotieven kunnen liggen in onderdrukking op het gebied van arbeid, gender, seksuele oriëntatie, etniciteit en geloof. Veel mensen migreren omdat ze op zoek zijn naar vrijheid, veiligheid, bescherming, geluk, kortom: een beter leven. Migratie is van alle tijden. Zonder migratie was er geen mensheid. Zonder migratie hadden wij hier met z’n allen nooit kunnen zijn.
Vluchtelingen en migranten komen naar Europa, naar Nederland. Om hen de pas af te snijden werken de rijke landen aan steeds efficiëntere methoden van migratiebeheersing. Dat leidt tot militarisering van de Europese buitengrenzen. Er worden om Europa heen en in Europa steeds meer muren gebouwd en hekken neergezet. Er worden infraroodcamera’s, vliegtuigen, helikopters en schepen gebruikt, gevangenissen gebouwd, nieuwe controle- en opsporingstechnieken ontwikkeld, en boetes opgelegd aan mensen die vluchtelingen helpen. Landen die in de buurt van het rijke westen liggen, worden gedwongen om hun grenzen scherp te bewaken en migranten terug te nemen die via hun grondgebied toch het westen weten te bereiken. Wetenschappers en anderen onderzoeken de routes die vluchtelingen nemen om ze vervolgens te kunnen afsluiten. En ze proberen de motivatie van migranten te achterhalen om vervolgens strategieën te kunnen ontwikkelen die vluchtelingen de moed en de mogelijkheid tot migratie moeten ontnemen.
Al die opgeworpen hindernissen kunnen samen worden beschouwd als een uiterst gewelddadig bevolkingspolitiek selectiemechanisme. Alleen de sterkste en meest gemotiveerde migranten zullen namelijk Europa nog weten te bereiken. Ze vormen daar inmiddels een arbeidersklasse zoals het kapitaal dat graag ziet: rechteloos en machteloos gemaakt en genoodzaakt om als flexwerkers keihard te zwoegen voor schamele lonen en onder enorme werkdruk.
Dat is alles bij elkaar een somber beeld. Maar er is ook een andere kant. Dat is het verhaal van strijd. Strijd die we ook nu voeren, vandaag. Dat is het verhaal van verzet tegen het beleid van migratiebeheersing. Het fundament van dat beleid bestaat uit afwijzen, illegaal maken, uitsluiten, opsluiten en uitzetten. En dat beleid wordt bevorderd en ondersteund door vrijwel alle politieke partijen die nu in de Tweede Kamer zitten. Strijd is er ook tegen racisme, strijd tegen de oorlogen die de Nederlandse staat en zijn bondgenoten voeren, strijd ook tegen bedrijven die de landen van herkomst van de vluchtelingen aan het leegplunderen zijn, strijd tegen bedrijven die de aarde afstropen op zoek naar gebieden waar ze de laagste lonen hoeven te betalen, waar ze de grootste uitbuiting kunnen organiseren. Op allerlei manieren zijn mensen overal ter wereld in gevecht tegen dat soort onrecht. Ook in Nederland. Laten we dat niet vergeten. En hoe zwakker we de onderdrukkers en uitbuiters hier kunnen maken, hoe minder onrecht ze elders in de wereld kunnen aanrichten.
Migratie is een soort sociale beweging. Mensen migreren en brengen zo een dynamiek van verandering op gang, soms zonder het zelf te beseffen. Migratie vormt in die zin een soort tegenmacht tegen het overwicht dat machthebbers hebben of denken te hebben. Migratie vormt een strijd en een drang om te overleven. Wie solidair wil zijn met die strijd, dient uit te gaan van een perspectief van onderop. Een perspectief dat de vluchtelingen en migranten centraal zet, in plaats van Nederland en de Nederlanders. Een perspectief van grenzeloze internationale solidariteit, in plaats van benauwend nationalisme. Wie solidair wil zijn, die dient te beseffen dat vluchtelingen en migranten de richting en het doel van hun strijd zelf willen bepalen, waarbij zij het zelf zijn die hun wensen, hun verlangens en hun eisen naar voren brengen.
Solidaire mensen kunnen hen daarbij ondersteunen. Wie werkelijk solidair wil zijn in die strijd, die dient uit te gaan van het principe van vrije migratie. Want de wereld is van iedereen en iedereen heeft het recht om te gaan en te staan waar men wil. We moeten ons dus uitspreken tegen elke vorm van selectiepolitiek, tegen elk beleid dat sommige vluchtelingen en migranten nog wel toelaat, maar de meesten afwijst.
Doorbraak heeft vluchtelingen en migranten in de loop der tijd steeds op twee manieren ondersteund: via individuele steun en via collectieve strijd. We draaien in Leiden een wekelijks spreekuur voor mensen zonder verblijfsrecht. Dat spreekuur heet De Fabel van de illegaal. Tijdens dat spreekuur ontmoeten we ook mensen zonder verblijfsrecht die in detentiecentra gevangen hebben gezeten en daarna weer op straat zijn gezet. We hebben ook gemerkt hoe moeilijk mensen zonder papieren het hebben in deze coronacrisis, zowel in de gevangenissen als daarbuiten. We proberen onze spreekuurbezoekers bij te staan in hun overlevingsstrijd, op het gebied van onderdak, eten, aanvragen voor een verblijfsvergunning en andere dingen die verband houden met het leven in de illegaliteit. In het verleden hebben we ook veel mensen zonder verblijfsrecht in gevangenissen bezocht. Nog niet zo lang geleden ook nog in het Rotterdamse detentiecentrum. Dat ging toen om Soedanese vluchtelingen die waren opgepakt en met uitzetting werden bedreigd. Samen met Soedanese vluchtelingen hebben we bovendien demonstraties gehouden tegen de Soedanese dictator Omar al-Bashir en tegen het beleid van migratiebeheersing. En ook met andere groepen vluchtelingen en migranten hebben we samengewerkt en actie gevoerd.
Het is belangrijk om solidair te zijn met de gevangenen in detentiecentra als hier in Rotterdam. Daarnaast is het ook belangrijk om mensen zonder verblijfsrecht te ondersteunen die niet of niet meer in een gevangenis zitten. Zij hebben onze steun ook hard nodig. Ze ondervinden aan den lijve wat het is om zonder papieren te moeten overleven in Nederland. Daarom moeten we zoveel mogelijk naast hen gaan staan, samen met hen in actie komen, vertrouwen opbouwen en steunnetwerken opzetten. Dat is niet gemakkelijk, maar wel noodzakelijk.
Vanuit Doorbraak ben ik onlangs betrokken geraakt bij een nieuwe campagne voor een generaal pardon voor alle vluchtelingen die minstens vijf jaar in Nederland zijn. Er is een actiecomité opgericht dat heet Generaal pardon 2021. Het initiatief voor de campagne is genomen door vluchtelingen die in de gezinslocatie in Katwijk zitten. Op 12 mei hebben ze voor de eerste keer gedemonstreerd voor een generaal pardon. Ik was erbij en werd getroffen door de strijdbare en energieke sfeer. Op 9 juni is er een tweede demonstratie, ook weer op het Plein in Den Haag, bij de Tweede Kamer. Verder is er een petitie gelanceerd die al zo’n 6.000 mensen hebben getekend. Doe ook mee en draag bij aan het mogelijk maken van een nieuw generaal pardon. Het is de hoogste tijd dat al die vluchtelingen die al zo lang zonder papieren moeten zien te overleven, veiligheid en bestaanszekerheid gaan krijgen. Geen mens is illegaal, deportatiecentra tegen de vlakte, allemaal!
Harry Westerink