#beeldenstorm – Van den Bosch krijgt boevenpak: hij is een koloniale crimineel en verdient geen standbeeld (video)

Gisteravond hebben activisten van Doorbraak het splinternieuwe beeld van Johannes van den Bosch in Frederiksoord een nieuwe outfit gegeven: een boevenpak. Want Van den Bosch was een uitbuiter, die in Nederland talloze mensen aan de dwangarbeid zette, en in Indonesië nog meer mensen de hongerdood in dreef.

Het is onbegrijpelijk dat een man die zoveel bloed aan zijn handen heeft, geëerd wordt met een standbeeld. Zijn beeld moet verwijderd worden, en we moeten hem herinneren voor wat hij was: een internationale en koloniale crimineel.

De Maatschappij van Weldadigheid, die Van den Bosch oprichtte, omvatte een aantal “kolonies” waar bedelaars, landlopers, zieken, “onwilligen” en andere arme mensen te werk werden gesteld. Om er te werken moesten ze zich in de schulden steken en dwangarbeid verrichten om daar weer uit te komen. Velen werden er ziek, gingen er dood en werden anoniem in massagraven gedumpt.

In voormalig ‘Nederlands-Indië’ voerde hij het “cultuurstelsel” in. Indonesische boeren werden, met de lokale elite als tussenpersoon, gedwongen om een deel van de opbrengsten van hun land af te staan aan de Nederlandse staat. De gevolgen voor de boeren waren uiteraard desastreus. Uitbuiting, dwangarbeid, slavernij, honger en hongersnoden. Alleen al bij de hongersnood in Demak en Grobogan, mede het gevolg van het “cultuurstelsel”, kwamen 83.000 mensen om. Deze gevolgen waren destijds ook al bekend, maar Van den Bosch negeerde ze. Een volle schatkist ging voor hem boven mensenlevens.

We roepen iedereen op om ook mee te doen aan de dekoloniale #beeldenstorm, bij het beeld van Van den Bosch of ergens anders! Zoek een beeld, monument, straat, of een andere koloniale verwijzing in je buurt en leef je creativiteit uit! Pak het in in een vuilniszak (zoals we eerder in Leiden deden), plak er stickers op, krijt er op of er omheen, ga er met een spandoek bij staan, geef het een nieuw pak, of bedenk iets anders creatiefs. En maak er een filmpje van en deel dat onder de hashtag #beeldenstorm of stuur het aan ons zodat wij het kunnen delen. Wij zullen de komende tijd zelf ook vaker zulke filmpjes maken!

#Beeldenstorm
#BlackLivesMatter
#DekoloniseerJeStad
#FuckNationalisme
#StopSchurkenVerering

Doorbraak

---

Journalist bedreigd bij in boevenpak gekleed standbeeld

Overigens werden het boevenpak en protestbord dezelfde avond nog verwijderd door de opgefokte Bob Veldman, bestuurder van de Maatschappij van Weldadigheid en eigenaar van het te koop staande monumentale postkantoor naast het hotel. Die was naar verluidt getipt door iemand die langs het beeld was gefietst. Hij was er meteen op afgegaan. Ter plekke zag hij dat reporter Albert Hendriks van Fries Nieuws het aangeklede beeld stond te fotograferen. Veldman dreigde hem neer te slaan. “Ik sla je op je bek. Verwijder de foto’s. Als ik ook maar iets zie, dan hang je.”

Volgens Hendriks “rukte hij woest het boevenpak van het kunstwerk. Het koloniale bloed kolkte door zijn aderen. Toen hij zag dat ik foto’s van zijn actie maakte, en ik zei dat ik journalist was, bedreigde hij mij nog net niet met de dood.” En: “Hij wou mijn camera hebben, maar mijn koele Friese Grutte Pier blik, en niet te vergeten uitstraling, waren voldoende voor hem om al vloekend en dreigend naar zijn postkantoor terug te keren.”

Over de actie zei de journalist: “Ik kan me nu best voorstellen dat mensen, wier etnische achtergrond in Indonesië ligt, bedenkingen hebben bij de verheerlijking van Hollandse regenten als Van den Bosch, die hun voorouders de vrijheid ontnamen en eigenlijk ook beroofden. Van den Bosch was van 1798 tot 1808 gouverneur in Nederlands-Indië. De wijze van reageren op een actie van nazaten, zoals dinsdagavond 28 juni 2022 in Frederiksoord, lijkt me zeer ongepast voor beheerders van UNESCO World Heritage.”

Eric Krebbers