België: ook protest tegen Zwarte Piet in Kortrijk en Brasschaat (beeldverslag)

Ook in België wordt gedemonstreerd tegen Zwarte Piet. Eerder deze maand in Ieper en Sint-Niklaas (een protest in Lier werd verboden), en de afgelopen twee zaterdagen waren Kortrijk en Brasschaat aan de beurt. De protesten zijn nog wat kleinschaliger dan in Nederland, maar evengoed worden de activisten er geconfronteerd met fascisten die met alle geweld aan hun racistische blackface-traditie willen vasthouden.

Op zaterdag 18 november was er protest van België Kan Het tegen Zwarte Piet bij de intocht in Kortrijk. “Er zijn mensen die zich storen aan Zwarte Piet, mensen die zich storen aan de discussie en mensen die de traditie willen behouden. We willen vooral rekening houden met iedereen”, had burgemeester Van Quickenborne gezegd. En om de aanhangers van de racistische traditie tevreden te houden waren er dus bij de intocht naast roetveegpieten ook Zwarte Pieten, diepzwart geschminkt en met kroeshaarpruiken, gouden oorbellen en rode lippenstift. The full blackface monty! Maar wat kleinere aantallen racistische karikaturen, wat minder racisme, is nog steeds racisme. Van Quickenborne lijkt het daar wel mee eens, want hij zegt: “Zwarte Piet is geen strafbaar racisme, maar tradities evolueren en wij evolueren mee. Het is vooral een kinderfeest.”

Een tiental anti-racisten posteerde zich onopvallend aan de IJzerkaai, in de buurt van de plek waar Sinterklaas zou aankomen. Op een afstandje hielden twee agenten in burger een oogje in het zeil. Gaandeweg werd het drukker, ondanks de regen, en begonnen er Zwarte Pieten rond te rennen. Daarop rolden de activisten hun spandoek uit en staken ze hun actieborden omhoog. Vrij kort daarop trok de intocht aan hen voorbij. Reacties vanuit het publiek waren er nauwelijks. Soms werd er een foto genomen en enkele journalisten kwamen wat vragen stellen.

Hooligans

Er was vanwege de veiligheid gekozen voor een stil protest. Toch kwam al snel een groep van 15 tot 20 hooligans van voetbalclub Kortrijk op het protest af. Die hielden in eerste instantie op een meter of 20 halt. Geüniformeerde agenten gingen er tussenin staan, en hielden hen even later tegen toen ze de aanval inzetten. Het filmen van de hooligans werd door de politie verboden, dat zou hen maar boos maken.

Toen de blackface-mars helemaal voorbij was, besloten de activisten hun actie te beëindigen. Het statement was gemaakt. Onder begeleiding van de twee agenten in burger liepen ze terug naar hun verzamelplek, een parkeerplaats. Daar vroeg een van de agenten plots om een lijst met namen van alle aanwezige demonstranten. Dat hadden ze vanzelfsprekend niet gedaan bij de hooligans.

Toen een van de demonstranten antwoordde dat er geen enkele wettelijke basis bestond voor die vraag, reageerde de agent dat hij ook ter plekke ieders id-bewijs kon gaan controleren. Na een korte discussie gaf de agent het op. Toen de activisten in hun auto’s stapten, doken de hooligans plots weer op. Er moesten weer ‘gewone’ agenten bijkomen om hen tegen te houden, opdat de anti-racisten veilig konden vertrekken. In diverse media werd bij berichten over de intocht melding gemaakt van het protest.

Brasschaat

Aan het protest in Brasschaat, afgelopen zaterdag, deden oorspronkelijk elf activisten mee, maar tijdens de actie sloten zich spontaan nog vier mensen tijdelijk aan. Ook dit keer weer twee agenten, die ervoor moesten zorgen dat de anti-racisten netjes in hun demonstratievak bleven, op zo’n vijftig meter van de bezoekers van de intocht. Die reageerden nauwelijks op het protest, maar spraken er onderling wel schande over dat een kinderfeest zo verpest werd. De gebruikelijke commentaren van mensen die anti-zwart racisme niet onder ogen willen zien, er geen problemen mee hebben of er zelfs echt van genieten.

Wel kwam er een dronken racist een stuk of zeven keer naar het vak toe om te schelden. Toen hij handtastelijk dreigde te worden richting een van de activisten die filmde, kwamen er drie agenten bij staan en droop hij af. Ook kwam lokaal Vlaams Belang-bestuurslid Tim Willekens nog even iedereen van dichtbij filmen om zich vervolgens nog even kort te laten interviewen voor zijn Facebook. In tegenstelling tot Kortrijk was er nauwelijks aandacht van de pers.

Eric Krebbers