Blackface-racisten in Middelharnis gooien appels en eieren bij hun achterhoedegevecht (beeldverslag)

Afgelopen zaterdag demonstreerden we met zo’n zeventig actievoerders van KOZP in Middelharnis tegen de blijvende aanwezigheid van Zwarte Piet bij de lokale intocht. Een aantal van de inwoners reageerde met geweld. Er werden tientallen eieren gegooid en tien tot twintig enorme appels. Gelukkig raakte niemand van de anti-racisten ernstig gewond. Pas op: in dit verslag zijn meerdere beelden van blackface-racisme te zien. We vinden het belangrijk om dit toch te documenteren.

KOZP publiceerde onlangs een lijst van twintig gemeenten die nog vasthielden aan de blackface-traditie. Daarvan ging een flink aantal na gesprekken alsnog over op een niet- of minder racistische figuur. Middelharnis is een van de laatste gemeenten die nog hardnekkig doorgaat met het blootstellen van kinderen aan het blackface-racisme, nota bene op een feestje! Daarom was het nodig om het probleem ter plekke, tijdens de intocht, nog eens aan te komen wijzen.

Twee uur lang waren we aan de haven vrijwel non-stop leuzen aan het roepen. “Kick Out Zwarte Piet!”, “Middelharnis schaam je!”, “Ouders schaam je!” en heel veel varianten daarop. Tussendoor legde Jerry Afriyie van KOZP de pietofielen aan de andere kant van het water geduldig en best vriendelijk uit wat we kwamen doen en wat nu precies het probleem is. We werden onthaald op een heleboel middelvingers en spreekkoren als “Hi ha homo’s!”, “Daar moet een piemel in!”, “Ga werken!” en “Mongolen!”. Kinderen werden door ouderen aangespoord om mee te doen. Verrassend, en ook wel eens leuk, was dat wij direct naast de aanlegplaats van de blackface-boot konden staan, terwijl de meute vanaf de overkant moest toekijken hoe hun racistische idolen aan land kwamen.

Een aantal inwoners had zich zelf ook in blackface geschminkt. Ze hadden er allemaal veel schik in, en er werd veel gelachen. Racisme is natuurlijk vooral ook wit plezier in zwarte pijn. Bijzonder was de aanwezigheid van twee zwarte mensen in de racistische meute. Ze werden nadrukkelijk door de witte pietofielen aangewezen, zo van: “Onze zwarte vriend vindt het ook geen racisme”. De ene zwarte man werd nadrukkelijk aangezet om ook een ei te gooien, en de andere liet zich maar al te graag interviewen door PowNed. Later bleek het te gaan om Sonny, die al bijna tien jaar regelmatig opduikt bij extreem-rechtse pro-Zwarte Piet-activiteiten, en zich dan steevast voordoet als lokale deelnemer, maar in werkelijkheid een soort beroeps ‘zwarte vriend’ is. In 2016 probeerde hij samen met een aantal fascisten onze bijeenkomst in Leiden te verstoren.

Zoals zo vaak bij anti-racistische en andere linkse acties, waren er ook weer enkele fascistische provocateurs aanwezig die zich voordoen als journalisten. “Ik wil alleen maar vragen stellen”, bleven de relschoppers van PowNed en Ongehoord herhalen, terwijl wij hen zoveel mogelijk buiten onze groep hielden. Uiteindelijk besloot de politie hen op vijf meter afstand te houden. Politie die overigens in grote getale aanwezig was, zelfs met een bootje, dat heen en weer voer tussen ons en de racistische meute aan de andere kant van het haventje.

Overigens greep de politie pas na ruim een uur en na heel veel eieren en appels halfhartig in tegen het geweld, dat al snel daarna evengoed weer doorging. Enkele eieren belandden op de ramen van de huizen achter ons. De bewoners daarvan werden nota bene boos op ons, in plaats van op de eiergooiers. Op de terugweg uit het dorp kreeg onze bus ook nog een ei op de voorruit, die gelukkig geen schade aanrichtte.

Eenmaal thuis kregen we bij Doorbraak een mail van een inwoner die aangaf ook tegen Zwarte Piet te zijn, en dat er best meer mensen op het eiland wonen die er zo over denken. Ze konden niet bij ons protest komen staan, door alle politie. Niet dat ze dat gewild hadden, want het voelt voor hen niet veilig om in Middelharnis openlijk anti-racist te zijn.

Eric Krebbers