De onzin van het “afstand nemen”
Geen enkele wereldbeschouwelijke keus is trouwens veilig, al lenen wereldbeschouwingen met absolute waarheidsclaims zich er misschien iets makkelijker voor dan wereldbeschouwingen waar de waarheid een voortdurend onderwerp van discussie, argumentatie en bewijsvoering is. Godsdiensten zijn op het eerste gezicht bruikbaarder dan seculiere stelsels, maar waar die stelsels worden uitgedragen door machtsbeluste fanatici vervaagt dat onderscheid makkelijk. Moet Karl Marx bijvoorbeeld uit zijn graf gesleurd worden om “afstand te nemen” van de Rode Khmer in Kampuchea, omdat die lui hun terreurbewind legitimeerden met verwijzingen naar diens ideeën? Zullen we maar meteen elke democraat vragen om “afstand te nemen” van de 25 jaar ter ziele gegane Duitse Democratische Republiek en van Democratisch Kampuchea, zoals het Rode Khmer-bewind zich liet noemen? Ook als anarchist ben je niet veilig voor dit mechanisme. In 1894 rechtvaardigde een zekere Emile Henry voor de rechtbank het gooien van een bom in een café, in de volle wetenschap dat de slachtoffers van die bom geen hoge functionarissen waren van kapitaal en staat, maar doodgewone mensen wiens ‘misdaad’ het slechts was dat ze de macht van de kapitalisten accepteren, zij “die tevreden zijn met de bestaande orde, die applaudisseren voor de daden van de regering, en aldus haar medeplichtigen worden”? Een bespottelijk breed idee van ‘medeplichtigen’ die dan ook nog de dood in gejaagd mogen worden.
Peter Storm in Nederland gaat ten oorlog (1): de onzin van het ‘afstand nemen’ (Ravotr)