De strijd tegen Zwarte Piet van dit weekeinde in persoonlijke actieverslagen uit zeven steden

Geplaatst op door
Actievoerster in Den Haag
Actievoerster in Den Haag.

We zijn dit weekeinde weer getuige geweest van een tsunami aan racistisch geweld. In een reeks van steden zijn demonstraties tegen het blackface-racisme verboden, vlak voor aanvang alsnog afgelast, door nazi’s en racistische hooligans aangevallen en in enkele gevallen snel weer afgebroken. Demonstranten zijn gevlucht of afgevoerd in bussen. Burgemeesters hebben overduidelijk en heel bewust te weinig politie beschikbaar gemaakt om de racistische woede wezenlijk te beteugelen, en zo de nazi’s en hooligans tot op zekere hoogte vrij spel gegeven om de beweging te intimideren, om de heersende racistische orde veilig te stellen.

Van de enorme aantallen agenten die altijd worden ingezet om bijvoorbeeld demonstraties van AFA te criminaliseren, of die worden ingezet om de minuscule Pegida-protestjes beschermen, was nergens sprake. Terwijl er in sommige steden wel honderden hooligans en nazi’s rondliepen, nog los van de vele andere agressieve pietofielen. Steeds opnieuw hoorden we van burgemeesters en agenten de mantra “we kunnen de veiligheid niet garanderen”, waarna protesten werden afgeblazen en anti-racisten de stad werden uitgebonjourd. En soms kwam dat mantra dus al dagen van tevoren. En zo wordt het demonstratierecht uitgehold en wordt het racisme en fascisme steeds meer openlijk gesteund en omarmd door politici en opiniemakers die zwijgen en toe- of zelfs instemmen.

Dat de machthebbers fascistische knokploegen op straat brengen of überhaupt toestaan, is wat er altijd gebeurt wanneer er een revolutionaire beweging opstaat die hun positie in gevaar brengt. En de anti-racisme beweging, de anti-Zwarte Piet-beweging is revolutionair, niet in de zin van een complete omwenteling van het economische systeem, het patriarchaat en alles wat daarmee samenhangt, maar wel van het institutioneel racisme en zijn structurele geweld dat mede ten grondslag ligt aan de ordening van onze samenleving. Kort gezegd: niet-witte mensen, en met name de jongeren, eisen dat ze mee mogen praten over de inrichting van de samenleving, en ze eisen een einde aan het racisme en het ermee samengaande witte privilege.

Het is opmerkelijk hoeveel mensen dit weekeinde mee hebben gedaan aan de protesten. En elk jaar komen er meer mensen, ondanks dat de openlijke en soms zelfs gezamenlijke dreiging en repressie door staat en racisten elk jaar weer lijken toe te nemen. Er doen steeds meer mensen mee aan het protest, in steeds meer steden, en er vinden steeds meer rechtse tegenacties plaats: ergens komt er een punt waarop de pro-pieters eieren voor hun geld gaan kiezen. Want een leuk feest kan het alleen nog maar worden wanneer het blackface-element eruit wordt gesneden. Toen we na afloop van het protest in Rotterdam even bij elkaar stonden, met 125 mensen hand in hand in een grote cirkel, en rondkeken, zagen we zoveel verschillende mensen, met verschillende achtergronden, vaak nog zo jong en al zo dapper. “Wij zijn Rotterdam”, riep iemand, “wij zijn de toekomst!” En dat was precies wie ze waren! De toekomst, en winnen gaan ze sowieso. De beweging tegen Zwarte Piet is extreem succesvol. De meerderheid van de mensen onder de 25 jaar is al voor verandering. En zij zijn de ouders van straks, die geen blackface meer willen voor hun kinderen.

Er circuleren her en der al overzichten van wat er dit weekeinde allemaal is gebeurd, hoe incompleet ook. Er zijn indrukwekkende beelden uit Eindhoven, Leeuwarden, Zwolle en de bus met activisten die naar Den Helder wilde. Wij beperken ons hier nu eerst tot een aantal persoonlijke verslagen van Doorbraak-activisten die meededen aan de protesten in zeven verschillende steden.

Eric Krebbers

Het vak in Hilversum
Het vak in Hilversum.

HILVERSUM

Om 14:00 uur verzamelden we bij het station met ruim dertig medestanders tegen Zwarte Piet, en we liepen om 15:00 uur naar het aangewezen vak. Ook in Hilversum was vlak van tevoren de protestlocatie eenzijdig gewijzigd door de gemeente. Burgemeester Pieter Broertjes gaf acte de présence bij het vak, maar naar het leek alleen om ons te vertellen dat onze demonstratie geen nut had. Want het feest was al aan het veranderen, en verandering kost tijd. En nee, de vrijwilligers die het feest organiseren, bedoelden er niets racistisch mee. Zijn taal was misschien een stuk “fatsoenlijker” dan die van de nare lui die even later kwamen opdagen, maar de boodschap was hetzelfde: wat doen jullie hier? Een drietal tienermeiden met Piet-baretten op snapten de ophef weliswaar niet, maar luisterden wel geduldig naar de zwarte activisten die hen vertelden over hun ervaringen en die van hun kinderen met Zwarte Piet-racisme. Hopelijk werd er zo een klein zaadje geplant voor verandering. Enkele betweterige witte mannen gaven minder reden tot hoop.

Rechtse knulletjes
Rechtse knulletjes.

Helaas was er al vanaf het begin agressie vanuit omstanders. Deze witte volwassenen bespuugden ons en hoopten dat we “snel dood” zouden gaan. Veel middelvingers kregen we van vaders en opa’s, vaak met de (klein)kinderen achterin in de auto. De groep tegenover ons groeide aan tot zo’n honderd mensen. Toen de trommels van de intocht in de verte te horen waren en in de verte net enkele Pieten ons zicht inliepen, begon het te escaleren. De politieagenten, nu in grotere getale aanwezig, gingen om ons heen staan, waarbij ze hun fietsen als schild gebruikten. Enkele witte mannen, zwaaiend met Zwarte Piet-vlaggen, kwamen steeds dichterbij, jouwden ons uit. Er waren nu zo’n hondervijftig mensen om ons heen. De trommels van de intocht waren niet meer hoorbaar, want de intocht werd omgeleid, en de Pieten verdwenen weer uit ons zicht. En daar kwam de burgemeester weer. Niet om de menigte toe te spreken dat iedereen zich rustig moest houden, niet om de agressieve pro-pieten weg te sturen, desnoods met politie-inzet. Nee, dat werd niet eens geprobeerd. Hij kwam ons vertellen dat wij weg moesten gaan, omdat ze onze veiligheid niet konden “garanderen”.

Voor de politie-garage
Voor de politiegarage.

De organisatie van het protest besloot daaraan te voldoen, omdat ze niet wilden dat er iemand gewond zou raken. Tijdens het terugtrekken werden er wel eieren en appels naar ons gegooid, maar gelukkig werd niemand geraakt. De politie sloot ons op in een steeg, en na enige tijd wachten werden we “voor onze veiligheid” naar een garage binnen het politiebureau geleid. Niet iedereen van ons wilde in de garage staan, want sommigen onder ons wantrouwen de politie – terecht – net zo hard als de omstanders die ons wilden aanvallen. Te vaak hebben we gemerkt dat de politie zich opeens keihard tegen ons kan keren. De politie verzekerde ons meerdere keren dat we niet waren gearresteerd. Maar we moesten wel uit het zicht gaan staan. “We hebben de straat schoongeveegd, en ik kan u vertellen: dat ging niet zachtzinnig”, zei een agent. “Maar dat heeft u niet gezien.” Maar waarom konden ze dat eerder niet doen, opdat wij gewoon door konden gaan met ons protest? Vervolgens moesten we van een gemeente-ambtenaar één voor één teruglopen naar het station. Maar na enige discussie kon een gedeelte van de groep met een stadsbus naar een andere stad vertrekken. Locale activisten uit Hilversum vertrokken in groepjes of werden door familieleden met auto’s opgehaald. Zo grimmig was de sfeer. De interne sfeer van de groep was daarentegen erg solidair. “We hebben ons laten horen, we hebben daar wel gestaan. En we zijn nog niet klaar”, zo werd verwoord door de organisatie van het protest.

Mariët van Bommel

Hier nog een stream van de Hilversumse actie

ROTTERDAM

We begonnen de dag met het ophangen van het grote “Zwarte Piet is racisme”-spandoek aan de Erasmusbrug, precies zoals we dat vorig jaar deden bij de blokkade van die brug. Meteen kreeg een van ons een schop van een extreem-rechts gastje dat per se wilde vechten. We besteedden verder geen aandacht aan hem, maar even later, toen hij aan ons spandoek begon te sjorren, arresteerde de politie hem. Het spandoek hing zo weer de hele dag zeer nadrukkelijk zichtbaar boven de kade aan het Willemsplein waar Sinterklaas ieder jaar aanmeert. Daarna begonnen we met zo’n 125 anti-Zwarte Piet-activisten vanaf het Wilhelminaplein, op Zuid, met een zeer luidruchtige demonstratie over de brug richting het Willemsplein. Er werden voortdurend leuzen geroepen, het was geen moment stil, en toen we boven het plein waren, hebben we korte tijd halt gehouden om nog eens extra aandacht te vragen. Ondertussen vloog er hoog boven ons een reclamevliegtuigje rond met de tekst “Zwarte Piet is racisme KOZP”.

Spandoek vanaf de Erasmusbrug
Spandoek vanaf de Erasmusbrug.

Toen verder de brug af, langs het vak dat burgemeester Ahmed Aboutaleb voor ons had neergezet, richting de plek waar de Sint zou aanleggen. Zo’n veertig meter voorbij het vak hielden we halt, de politie werd behoorlijk zenuwachtig. Daar hebben we een kwartier leuzen geroepen. Om de paar minuten kwam de politie aandringen dat we echt ons vak in moesten. Degene met de megafoon riep ons dan toe: “Gaan we tussen hekken?” Wij: “Nee!” Hij: ”Gaan we in een kooi?“ Wij: “Nee!” Hij: “Gaan we in een vak?” Wij: “Nee!” Hij “Geven we een fack?” Wij: “Nee!”. Daarna wilden we terug over de brug naar ons beginpunt, maar meteen aan het begin van de oprit stopten er twee auto’s met een nazi-knokploeg naast de voorkant van de stoet. Ze gooiden vuurwerk, stapten uit en de nazi’s uit de eerste auto begonnen meteen klappen uit te delen. Niet alleen aan degene met de megafoon, maar ook aan een stille die daar liep. En dat hadden ze beter niet kunnen doen, want daarna werden ze flink in elkaar gemept door de politie. Die nam het echter niet zo nauw, want als doorgesnoven vechthonden sloegen ze ook herhaaldelijk in op een activiste die daar toevallig liep, en zelfs nadat ze gevallen was, bleven ze doorslaan. Twee vrienden die haar wilden helpen, kregen ook slagen met een wapenstok, een zelfs in zijn gezicht. Die moesten na afloop naar het ziekenhuis. De drie nazi’s werden afgevoerd. Het tweede groepje nazi’s schold ‘alleen maar’ richtig het midden van de demonstratie en de activisten daar bleven dicht bij elkaar leuzen roepen als “No more blackface”. Daarop werden deze drie knokploegleden naar hun eigen auto gedirigeerd en leken ze gewoon door te mogen rijden. Later lazen we dat ze toch ook zijn gearresteerd.

Livestream van de Rotterdamse actie:

Nog wat beelden van de aanval van de nazi-knokploeg:

Na nog wat geduw en getrek met de politie zijn we doorgelopen over de brug, en op onze beginplek hebben we nog nagepraat en elkaar emotioneel opgevangen. Ondanks het geweld op de terugweg hadden we toch ook een goed gevoel overgehouden aan de actie, aan de kracht die we toonden toen we weigerden onze kooi in te gaan. Ondertussen trok de blackface-parade door de stad en op haar eindbestemming, het Grotekerkplein, was er nóg een actie. Tien anti-racisten hebben daar twee spandoeken ontvouwen, waarvan een beveiliger er eentje wist te bemachtigen, en daarna hielden ze tien minuten lang een krachtig stil protest. Kortom, we hebben laten zien dat we er waren: twee spandoekacties en een demonstratie van ongeveer een uur.

Eric Krebbers

Spandoekactie op Grotekerkplein ("Listen to black voices, don't make blackfaces")
Spandoekactie op Grotekerkplein (“Listen to black voices, don’t make blackfaces”).

ZAANDAM

Enkele tientallen anti-racisten hebben in Zaandam plaatsgenomen in het door de gemeente neergezette vak langs de route van de blackface-parade. Van de politie mochten de anti-racisten geen luidspreker gebruiken, terwijl dat volgens de door gemeente zelf opgelegde ‘afspraken’ wel degelijk mocht. De activisten weigerden te stoppen met de geluidsversterking en uiteindelijk stemde de politie daar dan maar mee in. Er werden veel leuzen geroepen, vooral toen Sinterklaas langs kwam.

Activist met een hoedje met de bekende sticker.
Activist met een hoedje met de bekende sticker.

Bij het vak voor pro-pieters, ook langs de route, ging slechts een handjevol neo-nazi’s staan, wel met vlaggen en al. De rest van extreem-rechts hield zich op in de buurt van het voor anti-racisten bedoelde vak. Een van hen heeft een steen gegooid naar de anti-racisten. Hij werd gearresteerd, maar alleen nadat de anti-racisten bij de politie aan hadden gedrongen op ingrijpen.

Op het terrein in Zaandam waar Sinterklaas zijn landelijke intocht zou beëindigen heerste een nogal paranoïde sfeer. Zwarte mensen werden bij de toegangspoorten uitvoerig gefouilleerd, witte mensen veel minder. Op het terrein zelf moesten mensen die er volgens de politie verdacht uitzagen hun ID tonen, en ook hier achtte men zwarte bezoekers eerder verdacht dan witte. Wie door de politie ‘ontmaskerd’ werd als anti-racist moest het terrein verlaten. Sommigen mochten nog naar het ‘demonstratievak’.

Jennifer van Leijen

Handjevol nazi's van de NVU in hun vak
Handjevol nazi’s van de NVU in hun vak.

GRONINGEN

Zaterdag kwamen er ook in Groningen mensen bijeen om samen tegen Zwarte Piet te protesteren. De meesten verzamelden zich bij het Bastion Hotel om van daaraf met een bus naar het Emmaplein te gaan, dat langs de route van de intocht ligt. Dat was in overleg met de politie zo georganiseerd. Enkele anti-racisten die op eigen gelegenheid gingen, werden prompt door een groep rechtse hooligans aangevallen, nog voor ze op het plein waren aangeland.

Uiteindelijk waren er zo’n 50 tot 60 mensen in het vak op het plein om tijdens de intocht duidelijk te maken dat Zwarte Piet een racistisch fenomeen is. De groep, die vooral uit witte studenten bestond, maakte hun mening duidelijk via leuzen als “No more blackface”, “Zwarte Piet niet” en “Zwarte Piet is zwart verdriet”. Het gebruik maken van het grondrecht op vrije meningsuiting en vredig protest stuitte op veel onbegrip en haat van de rechtse hooligans. Die groep van vooral witte mannen van middelbare leeftijd bleek bijzonder agressief, en zonder de aanwezigheid van de politie hadden ze zeker meer gedaan dan alleen eieren gooien, ons beledigen en proberen onze actieborden af te pakken.

Het Groningse vak
Het Groningse vak.

Dat zorgde voor een wat gespannen sfeer, en vanwege het aanwezige gevaar werd een zwangere vrouw vooraf ook afgeraden om mee te gaan. Dat maakt alleen maar duidelijker dat we nog verder moeten strijden om eindelijk een samenleving te hebben waarin iedereen zich welkom kan voelen.

Nickname

NIJMEGEN

In Nijmegen hebben anti-racisten gisteren op de andere oever van de Waal, juist op het moment dat de blackface-stoomboot langskwam, een lang drie meter hoog spandoek ontrold met de tekst “Zwarte Piet is racisme”. Van burgemeester Bruls mochten alleen fans van de racistische blackface traditie hun mening geven en in een optocht over straat. Hij toonde ook begrip voor de dreigementen van racistische voetbalhooligans die aankondigden dat ze iedereen zouden aanvallen die een kritisch geluid zou laten horen. Kortom, iedere vorm van openlijk anti-racisme was door Bruls en zijn hooligans strikt verboden. Zodra het spandoek zichtbaar werd, zijn de hooligans er dan ook meteen op afgegaan. De anti-racisten kozen ervoor om geen confrontatie aan te gaan en zijn weg gelopen.

Spandoek aan de overkant
Spandoek aan de overkant.

Even later, tijdens de blackface-parade, zijn zo’n dertig extreem-rechtse lui naar het linkse centrum De Grote Broek gegaan. Daar hebben de mannen twee vrouwen achter de bar belaagd en spullen op de grond gegooid. Mogelijk waren ze op zoek naar de activisten die het anti-racistische spandoek hadden ontrold. De mannen hebben ook geprobeerd verder het pand in te komen, maar de barvrouwen wisten alarm te slaan, waarna de extreem-rechtse ‘helden’ ervandoor gingen. Meteen kwamen er veel anti-fascisten naar het centrum, net als de politie. Die agenten hebben daarna alle straten tussen het centrum en de intocht afgezet, met als doel te voorkomen dat de anti-racisten alsnog zouden gaan protesteren tegen Zwarte Piet. Vorige week zaterdag was er bij De Grote Broek nog een grote manifestatie georganiseerd, nadat neo-nazi’s er een intimidatie-actie voor deur hadden aangekondigd.

Ender Kaya

Extreem-rechtsen bij De Grote Broek
Extreem-rechtsen bij De Grote Broek.

DEN HAAG

De voorbereiding van de protestactie in Den Haag verliep bijzonder moeizaam. Dat had alles te maken met de opstelling van de politie en de gemeente. De activisten van KOZP wilden in eerste instantie demonstreren op het Plein, vlakbij het Binnenhof. Daar zou Sinterklaas met zijn leger van racistische karikaturen aan het eind van de middag aankomen. De gemeente wees dat af, omdat men vreesde voor wanordelijkheden in verband met de aanwezigheid van terrassen en een grote mensenmenigte op een te kleine plek. Maar vermoedelijk had men geen zin om de demonstranten zo dicht bij de route van de intocht toe te laten. Daarop kwam de politie met een alternatieve locatie, het Lange Voorhout, die door de activisten werd aanvaard. Maar vervolgens zette de gemeente ook daar weer een streep door en kwam men met een achterafplek, namelijk het Stadhoudersplein. KOZP weigerde daar akkoord mee te gaan en daarop riep de voorbereidingsgroep de activisten tegen Zwarte Piet op om allemaal naar het Malieveld te komen. Dat keurde de gemeente af, waardoor het al van tevoren duidelijk was dat de demonstranten een verhoogd risico op arrestatie hadden.

Een van onze bekende spandoeken.
Een van onze bekende spandoeken.

Wie gisteren zo rond 15:30 uur op weg naar het Malieveld door het Binnenhof liep, werd meteen al onaangenaam getroffen door een complete Zwarte Pieten-band die het publiek zogenaamd aan het vermaken was met hoempapamuziek. Blackface in het hart van de parlementaire politiek. Aangekomen bij het Malieveld bleek dat de politie alles uit de kast had getrokken om de demonstranten zo weinig mogelijk speelruimte te laten. Naast minstens vijf politiebusjes, veel agenten te voet en zes agenten te paard, stond er in de verte ook al een ME-bus opgesteld en werd de groep demonstranten na enige tijd ook half ingesloten door twintig agenten met wapenstok en schild. De groep demonstranten groeide aan tot ongeveer tachtig mensen. Lange tijd stonden we zo te wachten op wat zou gaan komen. Maar er kwam niets, behalve nieuwe onderhandelingen met de politie ter plekke. Daaruit volgde dat we geen toestemming kregen om te gaan demonstreren. Volgens de politie zouden extreem-rechtse lieden zich ophouden op en in de buurt van het Lange Voorhout, waardoor men onze veiligheid niet zou kunnen “garanderen”. Op zo’n 500 meter van het Binnenhof bleek de politie, naar eigen zeggen, niet in staat om het recht op demonstratie te beschermen. Men deed alsof men niet was opgewassen tegen neo-nazi’s, hooligans of wat voor nare pietofielen dan ook die verderop de boel stonden te verzieken (een stuk of twee, drie van die lui doken op 100 meter afstand van ons op). De staat en extreem-rechts op straat bleken twee handen op één buik. Het kwam de gemeente ongetwijfeld goed uit dat men het smoesje van onze veiligheid kon inzetten bij het onmogelijk maken van ons protest tegen Zwarte Piet.

Activisten kunnen geen kant op
Activisten kunnen geen kant op.

De organisatoren van het Haagse protest besloten daarop noodgedwongen om de demonstratie af te blazen. Het was duidelijk dat al die lieden met hun wapenstokken, schilden, paarden en arrestatiebusjes zich meteen tegen ons zouden gaan keren, wanneer wij onze actie toch zouden gaan doorzetten. In de groep demonstranten bevonden zich naast bekende activisten tegen Zwarte Piet ook veel nieuwe gezichten. Relatief veel mensen deden voor het eerst mee met een demonstratie tegen de blackface figuur. Dat was een van de redenen om tandenknarsend toe te geven aan de eis van de politie om met de hele groep naar station Den Haag CS te gaan, op 300 meter afstand. We maakten van de gelegenheid gebruik om van die korte tocht, die werd geflankeerd door veel te veel agenten, alsnog een demonstratie te maken. We hadden veel geduld en zelfbeheersing moeten opbrengen, en gedurende de tocht barstte even de kracht en de strijdbaarheid los die zo eigen is aan de beweging tegen Zwarte Piet. Er klonken leuzen als “This is what democracy looks like!”, “Weg met Zwarte Piet!” en “Laat racisme niet bestaan, doe mee en sluit je aan!”. Toen we bij het station aankwamen, bleven we op de trambaan staan en konden veel voorbijgangers ons ook zien en horen. Al die tijd waren er veel lokale en landelijke mediamensen aanwezig geweest. Zij hadden van dichtbij konden meemaken hoe de staat en extreem-rechts omgaan met anti-racisten. Gelukkig kregen de woordvoerders van KOZP flink wat mogelijkheden om hun zegje te doen, ook na afloop van de actie.

Harry Westerink

De facto blokkade van trams naast Den Haag CS
De facto blokkade van trams naast Den Haag CS

TILBURG

Rotterdam, zondag 18 november, 9:00 uur. Ik word net wakker en ga naar de wc. Een vriendin blijkt me een uur eerder te hebben geappt dat ze naar Tilburg gaat: of ik soms mee wil? Ik was het totaal niet van plan en wilde eigenlijk een dagje relaxen. Maar ik app terug dat ik ga douchen en eraan kom, want ik was er een dag eerder in Rotterdam niet bij en baalde daarvan. De trein gaat om 9:45 uur. Mijn partner wil ook mee. Een persoonlijk record: om 9:00 uur half slapend uit bed stommelen en om 9:45 uur in de trein zitten. Tilburg, 10:20 uur. We stappen met vier mensen uit de trein. In en rond de stationshal veel, heel veel politie. Iemand moet plassen, dus we lopen naar de Starbucks, maar daar blijkt geen wc te zijn. Bij het naar buiten gaan belemmert een agent ons de doorgang. Hij eist op bijzonder onprettige toon onze identificatie. Een van ons heeft die niet bij zich en wordt meteen meegenomen. De toon is gezet. De betreffende agent is er eentje van het machtsgeile type. We kopen haastig een stift bij de kantoorvakhandel om het telefoonnummer van de advocaat op onze arm te zetten, want het kon wel eens gezellig gaan worden. Andere demonstranten komen aan en voegen zich bij ons in de stationshal. Een wielrenner die toevallig langs komt, steekt ons enthousiast een hart onder de riem. Onze kameraad moet nog steeds plassen. Ze loopt richting het stationstoilet en wordt prompt door de Starbucks-agent bedreigd met arrestatie. Ze zegt dat hij wel een béétje mag dimmen en uiteindelijk kan ze – mét politiebegeleiding – alsnog gaan plassen.

Achter het station is onze toegewezen plaats. De mensen die met de bus uit Amsterdam komen, moeten onder politiebegeleiding naar de groep toe gebracht worden. Een relatief verlaten pleintje, niet zichtbaar, niet hoorbaar. Toch halen we onze spandoeken en protestborden uit de tassen en zo staan we met een mens of 40, 50 een poosje stilzwijgend op het plein. Een overijverige agent vindt dat de latjes uit onze bordjes moeten. Het zijn latjes van waaibomenhout die doormidden breken als je er te hard naar kijkt. Een van onze kameraden sputtert dan ook tegen, waarop de betreffende agent zijn baas erbij haalt. De latjes mogen gewoon blijven. Duh. Er wordt wat gescandeerd: “No more blackface” en “Zwarte Piet is zwart verdriet”. Naarmate de tijd vordert, komen er steeds meer hooligans de kant van de demonstratie op. Ze schreeuwen naar ons: “NSB-ers!”. We horen op afstand vuurwerk en sirenes. De bereden politie sluit met zes paarden de boel af, zodat ze niet bij ons kunnen komen. We lezen achteraf dat er tientallen mensen zijn opgepakt.

De politie wil ons eigenlijk weg hebben. Ze zeggen onze veiligheid niet te kunnen garanderen, want er komen steeds meer hooligans en extreem-rechtsen naar de stad. Uiteindelijk spreken we af dat we maximaal een half uurtje blijven. Jerry Afriyie neemt het woord en geeft aan dat een demonstratie op deze manier onmogelijk wordt gemaakt en dat we die dus afgelasten. We houden een korte manifestatie, geven het woord aan wie wil en vertrekken dan weer, is het plan. Diverse sprekers verwijzen naar de gebeurtenissen van een dag eerder, toen demonstranten in verschillende steden belaagd, bespuugd, uitgescholden en met eieren, blikjes en stenen bekogeld werden door hooligans en extreem-rechtsen. Een demonstrant uit Groningen is hoorbaar geëmotioneerd als hij de mensen bedankt die gisteren dapper stand hebben gehouden. Een vrouw vertelt dat haar vader, die van Surinaamse komaf is, in zijn studententijd protesteerde tegen Zwarte Piet. Niemand luisterde en hij raakte gedesillusioneerd. Hij durft nu niet meer te protesteren. Haar moeder doet inmiddels wel mee. Gejuich en applaus. Jerry vertelt dat een vrouw van in de tachtig hem vertelde dat ze nooit had durven dromen dat er een generatie zou komen die Zwarte Piet niet meer zou accepteren en er korte metten mee zou maken. Tegen het eind van de manifestatie breekt spontaan een “Jerry bedankt!”-spreekkoor uit.

De politie maakt de weg vrij naar de incheckpoortjes, zodat we weg kunnen zonder klappen te krijgen. Eigenlijk willen we op onze vastgezette kameraad wachten, maar er is niets bekend over waar zij is en wanneer ze vrij komt. Bovendien acht de politie het veel te gevaarlijk voor ons om door de stad te gaan lopen, want het tuig heeft foto’s van de demonstranten gemaakt en is op bloed uit. Een kameraad heeft ook daadwerkelijk iemand met een vlindermes gespot in de periferie van onze demonstratie, dus er is weinig twijfel over dat deze mensen bereid zijn om geweld tegen ons te gebruiken. We gaan dus maar naar de trein, die net klaar staat voor vertrek. Gelukkig blijken kameraden uit Tilburg bereid om de arrestant op te halen als ze wordt vrijgelaten. Als we in Rotterdam aankomen, is er bij de Smullers een eenmanswelkomstcomité. Hij spot het “Zwarte Piet is racisme”-tasje van een van ons en begint obscene gebaren te maken en te schelden: “Fuck you! Ga dood, kankerh**r!”. We zijn weer thuis.

Boosvrouw

Het gedeelte over Zaandam is op maandag 19 november her en der een beetje aangepast.