De zelfomschrijving en het tien puntenplan van Solidarisch in Gröpelingen

Halverwege januari toerde een viertal activisten van Solidarisch in Gröpelingen (SiG) door Nederland. Ze spraken op drie openbare bijeenkomsten over hun inspirerende strijdproject in de wijk Gröpelingen in het Duitse Bremen. Op een aansluitende besloten bijeenkomst wisselden wij met hen ideeën en ervaringen uit. Net als Doorbraak probeert SiG buiten de traditionele, beperkende actiewereld te kijken om zo meer mensen te bereiken en daadwerkelijk een tegenmacht op te bouwen die fundamentele veranderingen weet door te voeren. En net als wij steevast doen bij onze campagnes en strijdprojecten (zie bijvoorbeeld dwangarbeid, Zwarte Piet, Voor14), evalueren zij ook hun praktijk regelmatig openlijk en zijn ze niet bang om er vervolgens fikse veranderingen in aan te brengen. We zijn nu aan het bekijken wat we van de strijd van onze Duitse kameraden allemaal kunnen leren, en om dat proces te vergemakkelijken vertalen we een aantal van hun teksten. Hier de vertaling van hun “Zelfomschrijving” en aansluitend het tien punten programma dat ze opstelden samen met de collega-wijkbond Berg Fidel Solidarisch uit Münster.

Onze serie over Solidarisch in Gröpelingen (SiG)
1. De inspirerende buurtstrijd van Solidarisch in Gröpelingen (deel 1)
2. De inspirerende buurtstrijd van Solidarisch in Gröpelingen (deel 2)
3. Een interview met Solidarisch in Gröpelingen over buurtwerk en organisatie
4. De zelfomschrijving en het tien puntenplan van Solidarisch in Gröpelingen
5. De constructie van een alternatief via eenvoudige en complexe vormen van basiswerk

Nieuws elders
Neighbourhood organising, with Solidarisch in Gröpelingen (podcast)

De 11 stellingen (in Globalinfo.nl)
Intro, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11.

People, power, solidarity

De wijkbond is gebaseerd op wederzijdse solidariteit. Het is ons instrument tegen onrechtvaardigheid en om onze rechten te laten gelden.

Onze organisatie heeft drie hoofdkenmerken:

• 1. een vakbondskarakter, dat wil zeggen: we strijden voor onze rechten of tegen oneerlijke behandeling op het gebied van werk, huur, overheden (bijvoorbeeld arbeidsbureau, sociale dienst), woonplaats, enzovoorts.
• 2. een sociaal karakter, dat wil zeggen; we strijden voor sociale verbeteringen in ons dagelijks leven en voor onderwijs en gezondheid voor iedereen. We willen een buurt zonder armoede, geweld en discriminatie, dat wil zeggen: we staan voor solidair samenleven in plaats van verdeeldheid.
• 3. een politiek karakter. Het gaat erom de oorzaken van onze problemen te erkennen en samen te veranderen. Daarom is het lange termijn-doel van de wijkbond fundamentele sociale verandering.

Als wijkbond hebben we daarom de volgende politieke afspraken:

• 1. De wijkbond is een grassroots democratische organisatie en heeft geen bazen. De organisatie is van de actieve leden. Beslissingen worden genomen in de betreffende bijeenkomsten, zoals de algemene vergadering, de activistenvergadering en de ontwikkelingsvergadering. Gezamenlijk genomen beslissingen gelden voor alle leden.
• 2. De wijkbond is politiek en economisch onafhankelijk van overheidsinstellingen, politieke partijen, bedrijven, officiële vakbonden en religieuze instellingen. Dit is belangrijk, zodat we zelfbepaald blijven in onze doelen, activiteiten en denkwijzen. We stellen de officiële politiek ter discussie omdat die vaak slechts de belangen van enkelen dient. We vertrouwen op de kracht van een beweging van onderop als het gaat om het doorvoeren van verbeteringen en veranderingen.
• 3. Onze kracht ligt in gezamenlijke organisatie en onderlinge solidariteit. We organiseren volgens het principe “Touch one, touch all”. Dat betekent dat als een lid van de wijkbond oneerlijk wordt behandeld, of uitbuiting of onderdrukking ervaart en terug wil vechten, we allemaal die persoon helpen en samen vechten. Door ons samen te organiseren staan we sterker en kunnen we onze eisen beter bevechten tegen bedrijven, verhuurders, overheden, enzovoorts. Samen hoeven we minder bang te zijn!
• 4. Wederzijds respect is een van de fundamenten van de wijkbond. Mensen zijn verschillend: ze komen uit verschillende landen, ze hebben een verschillende afkomst, ze hebben verschillende religies of geen geloof, ze hebben op verschillende manieren lief, enzovoorts. We staan op tegen alle vormen van discriminatie zoals racisme, seksisme, patriarchaal geweld, homofobie, antisemitisme, islamofobie, enzovoorts. Vooroordelen zijn producten van het heersende politieke systeem dat we hebben geïnternaliseerd en die ons verdelen. Hoe meer vooroordelen we over elkaar hebben, hoe zwakker we worden in de strijd tegen de oorzaken van onze problemen. Daarom moeten we samen leren onze eigen vooroordelen te overwinnen. Wie discriminerend of gewelddadig optreedt tegen andere leden of derden en weigert daar kritisch naar te kijken, kan geen lid meer blijven.
• 5. De maatschappij onder het kapitalisme is verdeeld in sociale klassen: zij die veel geld hebben of bedrijven bezitten, en zij die moeten werken om te overleven. De wijkbond heeft een klassenperspectief. Dat betekent dat we in onze strijden aan de kant van de uitgebuite en onderdrukte mensen staan.
• 6. De wijkbond komt op voor de rechten en gelijkheid van onderdrukte groepen in de samenleving, zoals vluchtelingen, mensen met een handicap, arme mensen, vrouwen, lhbtqia+ mensen, enzovoorts. Maar om goede leefomstandigheden voor alle mensen te creëren, is het niet genoeg dat individuele groepen meer rechten krijgen. Wij geloven dat er een fundamentele verandering in de samenleving nodig is.
• 7. Veel van onze dagelijkse problemen hebben gemeenschappelijke oorzaken. Een van de oorzaken ligt in de kapitalistische economie, die winst voorrang geeft boven de behoeften van mensen en die ons wereldwijd in diepe crises brengt (klimaatverandering, hongercrises en groeiende armoede, oorlogen, enzovoorts). Daarom zien wij onszelf als anti-kapitalistisch.
• 8. Naar onze mening moet zo’n fundamentele verandering in de samenleving komen van een beweging van onderop, waaraan veel mensen actief deelnemen. Alleen als we met velen zijn en ons solidair leren organiseren, kunnen we echt een verschil maken. Daarom is een van de doelen van de wijkbond om groter te worden en samen met andere wijkbonden hier in Bremen en in andere steden en provincies een georganiseerde sociale beweging op te bouwen. Dat noemen we macht van onderop.
• 9. De verschillende levens en plaatsen in de wereld zijn met elkaar verbonden. Er zijn wereldwijde machtsverhoudingen die ertoe leiden dat vooral mensen in het zuiden worden uitgebuit en lijden onder crises (klimaatcrisis, oorlog, honger, enzovoorts). Veel leden van de wijkbond hebben hun land moeten verlaten vanwege deze crises. Daarom hebben we een mondiaal en internationalistisch perspectief nodig. Zolang goede levensomstandigheden in een deel van de wereld gebaseerd zijn op de uitbuiting van een ander deel van de wereld, kan er geen echte vrijheid zijn. Internationalisme betekent ook strijden tegen imperialisme, fascisme en nationalisme.
• 10. De strijd tegen het kapitalisme heeft een lange en veelvoudige geschiedenis. Die heeft plaatsgevonden in verschillende eeuwen en in verschillende delen van de wereld. Als gevolg daarvan is er waardevolle ervaring en kennis vergaard. Die behoort toe aan iedereen die strijdt voor een betere wereld. Maar niet iedereen heeft toegang tot deze kennis. Politieke educatie is daarom erg belangrijk. Ons doel is om onszelf door te leren voortdurend en collectief te ontwikkelen, en om theorie en praktijk te combineren in onze strijd.
• 11. Alle macht aan de mensen, van onderop naar links!

Tien punten programma

Samen met onze zusterorganisatie Berg Fidel Solidarisch hebben we een tien punten programma opgesteld met stappen richting een eerlijker en meer solidair sociaal stelsel.

Berg Fidel Solidarisch (Münster) en Solidarisch in Gröpelingen (Bremen) voor een solidaire beweging vanuit de wijken! Tien punten voor een rechtvaardiger samenleving. Wij strijden voor een samenleving,

• 1. zonder armoede. Waarin alle mensen toegang hebben tot waardig, goed betaald werk en baanlozen respectvol ondersteund worden. Waarin we samen beslissen waarvoor we werken en hoe we werken.
• 2. waarin alle mensen als gelijken gezien en behandeld worden, ongeacht afkomst, taal, geslacht, seksuele geaardheid, uiterlijk en geloof.
• 3. waarin huisvesting voor iedereen betaalbaar is, zonder een groot deel van de lonen op te slokken, en waarin huisvesting geen winstmiddel wordt.
• 4. waarin niemand politiegeweld en minachting van de autoriteiten hoeft te ervaren.
• 5. waarin iedereen – niet alleen vrouwen – voor onze kinderen, ouderen en zieken zorgt, kookt en schoonmaakt.
• 6. waarin alle mensen toegang hebben tot gratis, goede gezondheidszorg en het zorgstelsel niet wordt geleid door winstbejag.
• 7. waarin de natuur wordt gerespecteerd en de volgende generatie vreedzaam met de natuur kan samenleven.
• 8. waarin iedereen toegang heeft tot een verrijkend onderwijssysteem. Onderwijs dat kinderen en jongeren voorbereidt op een beter leven en niet op de arbeidsmarkt.
• 9. waarin alle mensen voldoende vrije tijd en mogelijkheden hebben om zichzelf en samen te ontplooien, en niet steeds blootstaan aan de druk van werk, concurrentie en tijdgebrek.
• 10. waarin mensen direct mee kunnen beslissen over de economie en de politiek.

DAARVOOR moeten we samen vechten. We willen een georganiseerde wijkbeweging die macht opbouwt van onderop. Een beweging van vele wijken die samen strijden voor een solidaire samenleving.

(Noot van de redactie. In het interview van Communaut met Solidarisch in Gröpelingen wordt de vraag gesteld waarom de organisatie zich in de “Zelfomschrijving” presenteert als anti-kapitalistisch, maar in het tien punten programma eerder een sociaal-democratisch verzachte markteconomie voor zich lijkt te zien. “Waarom hebben jullie je programma beperkt tot reformistische eisen?” Voor het antwoord zie de vertaling van het interview.)